Το υπόμνημα Λαλιώτη στον Παυλόπουλο για τις γκρίζες ζώνες

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος χθες από τη Σύμη έστειλε ένα ακόμη ηχηρό μήνυμα στην Τουρκία, ξεκαθαρίζοντας με νομικά επιχειρήματα ότι γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο δεν υπάρχουν και υπενθυμίζοντας προς πάσα κατεύθυνση ότι τα σύνορα της Ελλάδας είναι και σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει ότι επικαλέστηκε και την ευρωπαϊκή νομοθεσία για το “Δίκτυο NATURA 2000”, που αφορά τον επακριβή καθορισμό των εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης περιοχών με προστατευόμενα οικοσυστήματα, όπως αυτά απεικονίζονται στους οικείους χάρτες “NATURA 2000”.

Διευκρίνισε, δε, πως οι περιοχές αυτές -συμπεριλαμβανομένων των κάθε είδους νησίδων και βραχονησίδων, δίχως να έχει οιαδήποτε νομική σημασία το ποια είναι η έκτασή τους και το αν κατοικούνται ή όχι- ανήκουν στην ελληνική και, επέκεινα, στην Ευρωπαϊκή Επικράτεια. “Το ευρωπαϊκό δίκαιο και το αντίστοιχο ευρωπαϊκό κεκτημένο προστίθενται στο διεθνές δίκαιο -κυρίως δε, όπως προαναφέρθηκε, στις Συνθήκες της Λωζάνης του 1923 και των Παρισίων του 1947- για να καταστεί σαφές αφενός ότι τα σύνορα και το έδαφος της Ελλάδας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης ουδόλως μπορούν ν’ αμφισβητηθούν καθ’ οιονδήποτε τρόπο και, αφετέρου, ότι, επιπλέον και συνακόλουθα, δεν υπάρχουν “γκρίζες ζώνες” στο Αιγαίο” κατέληξε ο ΠτΔ.

Για τον τρόπο με τον οποίο το κατοχυρωμένο σε ευρωπαϊκό επίπεδο status στις «Περιοχές Προστατευόμενων Οικοσυστημάτων» μπορεί να ακυρώσει, με σωστή στρατηγική και εξειδικευμένο σχεδιασμό, όλη την προκλητική, επιθετική και επεκτατική  στρατηγική της Τουρκίας για τις «Γκρίζες Ζώνες» τόσο στα  Νησιά  του Αιγαίου όσο και στον Έβρο, είχε αποστείλει δύο ενημερωτικά σημειώματα στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, στον Πρωθυπουργό, στον Πρόεδρο της Βουλής, στους Αρχηγούς των Κομμάτων καθώς και στους Υπουργούς Εξωτερικών και Περιβάλλοντος και σε Βουλευτές, στις δύο Απριλίου, το ιστορικό στέλεχος του ΠΑΣΟΚ Κώστας Λαλιώτης, επί των ημερών του οποίου ως υπουργού ΠΕΧΩΔΕ είχε ξεκινήσει την εκπόνηση μελετών για τις προστατευόμενες περιοχές του Natura. Η Ελλάδα σε συνέχεια της κρίσης των Ιμίων το 1996, συμπεριέλαβε ειδικότερα στο πρόγραμμα Natura 2000 τις συγκεκριμένες βραχονησίδες καθώς και άλλα νησιά, νησίδες και βραχονησίδες του Αιγαίου.

Ο κ.Λαλιώτης απέστειλε τα ενημερωτικά αυτά σημειώματα με αφορμή την προκλητική ανακοίνωση που είχε εκδώσει στις 31 Μαρτίου το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών για το status ορισμένων νησιών του Αιγαίου με αιχμή το «Δίκτυο NATURA 2000».

Το τουρκικό ΥΠΕΞ προέβη σε αυτή την κίνηση με αφορμή τις αναφορές για υιοθέτηση από την πλευρά της Ελλάδας του νόμου 4519 στον οποίο περιλαμβάνονται 446 περιοχές σε θάλασσα και ξηρά στο πρόγραμμα Natura 2000. Υποστήριζε πως “δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως τα Ίμια αποτελούν τουρκικό έδαφος” και απειλούσε πως “δεν θα αποδεχθούμε κανένα τετελεσμένο από την πλευρά της Ελλάδας σε γεωγραφικούς σχηματισμούς στο Αιγαίο, το καθεστώς των οποίων αμφισβητείται”, απευθυνόμενο μάλιστα στην ΕΕ και υποστηρίζοντας πως: “Δεν θα πρέπει να μετατρέπεται σε όργανο των πολιτικών επιδιώξεων της Ελλάδας μέσα από τα συγκεκριμένα προγράμματα.”

Η αντίδραση του ΥΠΕΞ της Τουρκίας ήταν βέβαια αναμενόμενη, δεδομένου ότι μέσω NATURA δημιουργείται ένα ακόμη διττό κατοχυρωμένο για την Ελλάδα, εθνικό και ευρωπαϊκό.

Η απάντηση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών ήταν σκληρή. “Το νομικό καθεστώς των Ιμίων είναι πλήρως κατοχυρωμένο και η ελληνική κυριαρχία επ’ αυτών είναι δεδομένη και αναμφισβήτητη.

Λαθεύει η Τουρκία, εάν νομίζει ότι δύναται να παραβιάσει στο Αιγαίο το διεθνές δίκαιο χωρίς συνέπειες, όπως πράττει σε άλλα σημεία του περίγυρού της. Της συστήνουμε δε, να μετράει τα λόγια της”, ανέφερε χαρακτηριστικά.

Δύο ημέρες μετά ο κ.Λαλιώτης, ο οποιος παρακολουθεί στενά τα ελληνοτουρκικά και δεν κρύβει στους συνομιλητές του την ανησυχία για τις επιδιώξεις της Άγκυρας στο Αιγαίο, έστελνε τα δύο ενημερωτικά σημειώματα, ένα συνοπτικό και ένα εκτενές, στην πολιτειακή και πολιτικη ηγεσία της χώρας.

Λαλιώτης: Χρήσιμο το Δίκτυο NATURA2000 σε Αιγαίο και Θράκη

Στο συνοπτικό του ενημερωτικό σημείωμα ο κ.Λαλιώτης υπενθυμίζει καταρχήν ότι: “Ο προσδιορισμός ευαίσθητων περιβαλλοντικών περιοχών με προστατευόμενα οικοσυστήματα σε συνδυασμό με την απεικόνιση τους χάρτες NATURA 2000, έχει στηριχτεί σε επιστημονικά τεκμηριωμένες Μελέτες από το ΥΠΕΧΩΔΕ την περίοδο 1994 – 2000, αλλά και μετά το 2000, σύμφωνα με τις προδιαγραφές, τις απαιτήσεις και τα κριτήρια που καθορίζονται από συγκεκριμένες Κοινοτικές Οδηγίες.

Κάθε χώρα ήταν και είναι υποχρεωμένη να αποστείλει στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής τον Εθνικό Κατάλογο των περιοχών μαζί με τους σχετικούς χάρτες (όπου μετά την έγκρισή τους θα κατοχυρωθούν θεσμικά με Νόμο), έτσι ώστε να διαμορφωθεί ο ενιαίος Ευρωπαϊκός κατάλογος με τους αντίστοιχους Ευρωπαϊκούς Χάρτες, που συναποτελούν το Δίκτυο NATURA 2000 της Ευρώπης. Το Δίκτυο NATURA 2000 είναι ανοικτό για τη συμπλήρωσή του και την επέκτασή του.”

Σημειώνει επίσης πως: “Τα αρχεία και οι γνώσεις για την εξέλιξη των Μελετών, των Κοινοτικών Οδηγιών, των Καταλόγων και των Χαρτών και των Νομών, που προσδιορίζουν τις περιοχές με τα απολύτως προστατευόμενα οικοσυστήματα βρίσκονται τόσο στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας – Γουλανδρή και στο Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων – Υγροτόπων (ΕΚΒΥ) όσο και στη Διεύθυνση Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος.”

Στο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και στο ΕΚΒΥ είχε ανατεθεί από το ΥΠΕΧΩΔΕ το 1996 η επιστημονική ευθύνη και ο συντονισμός όλων των ειδικών Επιτροπών για τον προσδιορισμό των περιοχών και η απεικόνισή τους στους χάρτες του Δικτύου NATURA 2000.

Το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας και το ΕΚΒΥ ήταν διαπιστευμένοι στο ΥΠΕΧΩΔΕ ως Συμβουλευτικοί Φορείς τόσο για την τεκμηρίωση των προστατευόμενων οικολογικών  περιοχών ΝATURA 2000 όσο και για την κατοχύρωση αυτών των περιοχών στις αρμόδιες διευθύνσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

“Η Ελληνική Πολιτεία με τους Θεσμικούς Φορείς της (Υπουργείο Εξωτερικών και Υπουργείο Περιβάλλοντος…), οι Επιστημονικοί Φορείς όπως και οι Οικολογικές Οργανώσεις πρέπει να έχουν σαφές κοινό πλαίσιο αναφοράς για τις πρωτοβουλίες και τις δράσεις της”, εκτιμά στο υπόμνημα του ο κ.Λαλιώτης.

“Είναι σαφές και αδιαμφισβήτητο ότι το Δίκτυο NATURA 2000 κατοχυρώνει συνδυαστικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας σε κρίσιμες περιοχές στα νησιά του Αιγαίου και στον Έβρο γιατί αυτές οι προστατευόμενες περιοχές απεικονίζονται και επικυρώνονται στον Ευρωπαϊκό Κατάλογο NATURA 2000 και κατ’ επέκταση στους αντίστοιχους Ευρωπαϊκούς Χάρτες και προστατεύονται από Ευρωπαϊκές Οδηγίες”, τονίζει.

Ο κ.Λαλιώτης εκτιμά τέλος πως: “Η Τουρκία (σύμφωνα με την ανακοίνωση του Υπ. Εξωτερικών της) θα εντείνει την προκλητική προσπάθειά της να αμφισβητήσει και να «γκριζάρει» το Ελληνικό STATUS των περιοχών και στο Αιγαίο  και στον Έβρο” και καταλήγει σημειώνοντας: “Η εγρήγορση, η ετοιμότητα και η  αποτελεσματικότητα της Ελλάδας απαιτεί κοινό σχέδιο, συνεργασία και κοινή δράση όλων των Φορέων της Πολιτείας και της Κοινωνίας. Το Δίκτυο NATURA 2000 είναι πολύ κρίσιμο και εξόχως χρήσιμο για την Ελλάδα τόσο στο Αιγαίο όσο και στη Θράκη.”