Σε οικονομικό και πολιτικό “ζύγι” οι εξαγγελίες της ΔΕΘ και το Προσχέδιο Προϋπολογισμού

Στο δημοσιονομικό και πολιτικό “ζύγι” μπαίνουν τις επόμενες μέρες τα μέτρα και οι δράσεις που θα ανακοινώσει ο Πρωθυπουργός στη ΔΕΘ, ενώ, ταυτόχρονα, τρέχει και η συναρτώμενη με τις εξαγγελίες διαδικασία για την κατάρτιση του προσχεδίου του προϋπολογισμού για το 2024 που θα κατατεθεί στις 2 Οκτωβρίου στη Βουλή.

Ουσιαστικά, στη ΔΕΘ ο Πρωθυπουργός, υπό το βάρος των εξελίξεων στα μέτωπα των πυρκαγιών, καλείται, πέρα από την παράθεση εξαγγελμένων μέτρων στήριξης της οικονομίας, μεταρρυθμίσεων για την επόμενη μέρα , να απαντήσει σε εύλογες απορίες της κοινωνίας για ελλείμματα του επιτελικού κράτους, αλλά και να δώσει στίγμα, υπό πίεση, για την άμεση θωράκιση της χώρας, έναντι “ασύμμετρων απειλών” κι όχι μόνο, αλλά και της οικονομίας.

Παράλληλα, καλείται να απαντήσει με επάρκεια σε ζητήματα, όπως η στεγαστική κρίση και η ακρίβεια, που αποτελούν κομβικά ζητήματα αλλά και μείζονες προκλήσεις για τον προϋπολογισμό, τόσο, λόγω των ήδη εξαγγελμένων μέτρων αλλά και των “αναμονών” για πιθανές νέες ενεργειακές επιδοτήσεις, επιδόματα θέρμανσης, μέριμνες για ευάλωτους κτλ.

Σημειώνεται ότι, ήδη, “τρέχουν” μέτρα για αυξήσεις των μισθών και μιας σειράς επιδομάτων των δημοσίων υπαλλήλων, επέκταση του market pass μέχρι τον Οκτώβριο, θέσπιση του youth pass, απαλλαγή για 200.000 ευάλωτους συμπολίτες από την συμμετοχή τους στα φάρμακα, μείωση κατά 10% του ΕΝΦΙΑ για ακίνητα που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές, επέκταση του αφορολόγητου για εξαρτώμενα μέλη κα.

Δημοσιονομική πίεση

Βέβαια τα βάρη από τις πυρκαγιές, την προώθηση ουσιαστικής δασοπυροπροστασίας, αλλά και την παρεπόμενη αντιπλημμυρική θωράκιση είναι μεγάλα στον προϋπολογισμό, αν και το μέγεθός τους είναι ακόμα νωρίς να προσδιοριστεί.

Στο μεταξύ, την προηγούμενη εβδομάδα έληξε το χρονικό περιθώριο, που είχαν τα υπουργεία και οι δημόσιοι φορείς για να υποβάλλουν τις προτάσεις τους στη βάση των κατευθυντήριων γραμμών που έχουν δοθεί από το Γενικό Λογιστήριο με τις νέες “οροφές” στις πρωτογενείς δαπάνες οι οποίες αυξάνονται κατά 4 δισ. ευρώ.

Να σημειωθεί, ότι, ήδη, με βάση πληροφορίες, καταβάλλεται προσπάθεια για “μάζεμα” κατά το δυνατόν δαπανών, ώστε να μπει σε “σταθερή τροχιά” η προσπάθεια για επαναφορά στο “δρόμο” της δημοσιονομικής “ορθοδοξίας” όπως επιτάσσουν και οι κατευθύνσεις της ΕΕ.

Οι “γραμμές της ΕΕ

Σημειώνεται ότι ύμφωνα με τις συζητήσεις που διεξάγονται για τους νέους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας, η κυβέρνηση δεν θα έχει τη δυνατότητα να χρησιμοποιεί, “κατά το δοκούν”, τον όποιο δημοσιονομικό χώρο προκύπτει αλλά αυτός θα κατευθύνεται στη μείωση του δημόσιου χρέους. Επίσης από το 2024 η Κομισιόν θα προχωρά στον έλεγχο των καθαρών πρωτογενών δαπανών θέτοντας για την χώρα μας ως στόχο να μην ξεπεράσει η αύξηση αυτή το 2,6%.

Σημειώνεται ότι, έως ότου αποσαφηνιστεί το τοπίο στην Ευρώπη με το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας, η Ελλάδα κινείται σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας 2023- 2026. Στο πρόγραμμα προβλέπεται για το επόμενο έτος πρωτογενές πλεόνασμα 2,1% του ΑΕΠ, ενώ η άνοδος του ΑΕΠ θα είναι 3% από 2,3% που εκτιμάται εφέτος.

Παράλληλα, το χρέος της Γενικής Κυβέρνησης με βάση τη στοχοθεσία, θα υποχωρήσει το 2024 στο 150,8% του ΑΕΠ, ενώ θα έχει καθοδική πορεία και ο πληθωρισμός, ο οποίος αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,4% από 4% φέτος. Βέβαια, η ελληνική πλευρά επιδιώκει να υπάρξει συμφωνία ώστε, σε περίπτωση υπεραπόδοσης της οικονομίας, να μπορεί αυτή να διατεθεί για αναπτυξιακές δράσεις και κοινωνική πολιτική, χωρίς να προκαλεί αποκλίσεις από τους συμφωνημένους δημοσιονομικούς στόχους.

Το πλαφόν του κονδυλίου για τη γενική κυβέρνηση αναπροσαρμόζεται στα 72,7 δισ. ευρώ για το 2024 από 68,7 δισ. ευρώ φέτος. Παράλληλα, το ανώτατο όριο των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού θα ανέλθει στα 68,78 δισ. ευρώ, ποσό στο οποίο προστίθενται δαπάνες για τόκους 6,9 δισ. ευρώ για την κάλυψη των δανειακών υποχρεώσεων του 2024, από 5,1 δισ. ευρώ εφέτος.

Η πορεία των δαπανών

‘Ηδη, με βάση τις πρόσφατες ανακοινώσεις του Υπ. Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, οι δαπάνες του Κρατικού Προϋπολογισμού για την περίοδο του Ιανουαρίου – Ιουλίου 2023 ανήλθαν στα 38,583 δισεκ. ευρώ και παρουσιάζονται μειωμένες κατά 1,423 δισεκ. ευρώ έναντι του στόχου (40,006 δισεκ. ευρώ), που έχει περιληφθεί στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2023, ενώ παρουσιάζονται αυξημένες, σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2022, κατά 295 εκατ. ευρώ, κυρίως λόγω των αυξημένων πληρωμών τόκων κατά 1,552 δισεκ. ευρώ, λαμβάνοντας υπόψη και αντίρροπες μεταβολές σε λοιπές κατηγορίες δαπανών.

Στο σκέλος του Τακτικού Προϋπολογισμού οι πληρωμές παρουσιάζονται μειωμένες έναντι του στόχου κατά 1,085 δισεκατ. ευρώ. Όπως αναφέρει το ΥΠΕΘΟ. η εξέλιξη αυτή οφείλεται κυρίως στον ετεροχρονισμό των πληρωμών για δαπάνες εξοπλιστικών προγραμμάτων ύψους 680 εκατ. ευρώ.

Μέτρα

Πάντως, με βάση τα μέχρι τώρα δεδομένα, και χωρίς τα όποια μείζονα μέτρα ανακοινωθούν για την επούλωση των “πληγών” από τις πυρκαγιές ο προϋπολογισμός θα ενσωματώνει μέτρα καθαρού δημοσιονομικού κόστους 1,1 δισ. ευρώ. Σε αυτά εντάσσονται, όπως προαναφέρθηκε, η το νέο μισθολόγιο των δημοσίων υπαλλήλων, η αύξηση του αφορολόγητου κατά 1.000 ευρώ για οικογένειες με παιδιά, η αύξηση κατά 8% του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, η μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη, το youth pass για τους νέους που ενηλικιώνονται αλλά και η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές.

Πάντως, με βάση, όσα τονίζουν από το ΥΠΕΘΟ, οι όποιες δράσεις ενταχθούν στον προϋπολογισμό είτε ως δαπάνες για τους πληγέντες είτε ως “αναχώματα” στην ακρίβεια, θα είναι επαρκώς “ζυγισμένα”. Τονίζεται, δε, ότι η όλη πορεία νέων δράσεων συνδέεται και με την πορεία της μάχης κατά της φοροδιαφυγής. Άλλωστε, ο περιορισμός της φοροδιαφυγής βρίσκεται στις προτεραιότητες του οικονομικού επιτελείου με στόχο τη σταδιακή είσπραξη του 50% των εσόδων που χάνονται ετησίως .

Φοροδιαφυγή

Είναι χαρακτηριστικό, ότι με βάση όσα ανέφερε σε συνέντευξή του στην Καθημερινή της Κυριακής ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κ. Χατζηδάκη στην προσπάθεια κατά της φοροδιαφυγής εντάσσεται ένα νέο πακέτο μέτρων, που περιλαμβάνει και τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων και τον περιορισμό των μετρητών. Αυτά θα νομοθετηθούν αμέσως μετά τις ανακοινώσεις που θα κάνει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ το επόμενο Σαββατοκύριακο, ώστε να υπάρξουν γρήγορα αποτελέσματα. Ο κ. Χατζηδάκης τόνισε, μάλιστα, ότι «στη συνέχεια η κυβέρνηση θα μελετήσει μια σειρά άλλων πρωτοβουλιών, για ένα φορολογικό σύστημα πιο δίκαιο και σύγχρονο».

Όπως σημείωσε «δεν μιλάμε για παραπάνω φόρους, ο στόχος μας είναι λιγότεροι φόροι. Και η μείωση της φοροδιαφυγής θα μας επιτρέψει να ρίξουμε αργότερα και τους φορολογικούς συντελεστές».

Κατά τον ίδιο, «ένα από τα θέματα που μελετάμε είναι η φορολόγηση των ελεύθερων επαγγελματιών, θέλουμε να δούμε πως θα έχουμε ένα σύστημα, το οποίο, χωρίς να θίγει την επιχειρηματικότητα και χωρίς να δημιουργεί ζητήματα νομικής φύσεως θα οδηγεί σε πιο δίκαιη φορολόγηση, τέτοια που να ικανοποιεί και το περί δικαίου αίσθημα».

Σύνδεση των POS με ταμειακές μηχανές και ΑΑΔΕ

Αναφορικά με την αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων ο υπουργός, μεταξύ άλλων, τόνισε ότι «ναυαρχίδα της προσπάθειάς μας θα είναι η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές και την ΑΑΔΕ για να κάνει τους αντίστοιχους ελέγχους. Εκεί θα ασχοληθώ προσωπικά, ώστε να μην ξεφύγουμε από τα χρονοδιαγράμματα και στους πρώτους μήνες του 2024 να έχει ολοκληρωθεί η σύνδεση 450.000 επιχειρήσεων».

Παράλληλα, προσέθεσε ότι «προχωρούν οι πρωτοβουλίες για τα ηλεκτρονικά τιμολόγια, για το myDATA και τη γενίκευση αυτών των πρωτοβουλιών».

Σύμφωνα με τον κ. Χατζηδάκη, «οι διασταυρώσεις που έγιναν ήδη από την ΑΑΔΕ στη Ζάκυνθο και σε νησιά του Αιγαίου τις τελευταίες μέρες δείχνουν ότι η σύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές μπορεί να φέρει πολύ σημαντικά έσοδα»

Μεταρρυθμίσεις

Υπενθυμίζεται ότι στο αναθεωρημένο, πάντως, σχέδιο ανακαμψης έχουν ήδη ενταχθεί, σημαντικές μεταρρυθμίσεις για τη φορολογική πολιτική όπως είναι οι ηλεκτρονικές πληρωμές, το ψηφιακό χαρτόσημο, η βελτίωση της επιχειρησιακής λειτουργίας της ΑΑΔΕ.

Άλλωστε, το υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έχει θέσει υψηλά τον στόχο για άνοδο των φορολογικών εσόδων και το 2024,βασιζόμενο στην αύξηση των εσόδων από τον ΦΠΑ αλλά και την αύξηση της φορολογητέας ύλης από την ενίσχυση των εισοδημάτων των δημοσίων υπαλλήλων.

Για υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος

«Η σοβαρή δημοσιονομική πολιτική είναι φιλολαϊκή πολιτική» υπογράμμισε ο κ. Χατζηδάκης και προσθέτει πως «είχαμε ένα μεγάλο πακέτο παροχών αμέσως μετά την εκλογή της κυβέρνησης. Νομίζω σπανίως μια κυβέρνηση ψηφίζει την υλοποίηση του 50% του προεκλογικού της προγράμματος αμέσως μετά τις εκλογές. Εμείς το κάναμε αυτό».

Σημείωσε ωστόσο ότι «οι περισσότερες δεν έχουν υλοποιηθεί ακόμη, θα υλοποιηθούν τους αμέσως επόμενους μήνες ή από 1/1/2024, μισθολόγιο και ΕΝΦΙΑ. Από κει και πέρα, τα περιθώρια δεν είναι ατελείωτα και διότι περάσαμε τα μέτρα για τα οποία είχαμε δεσμευτεί και διότι αντικειμενικά δεν το επιτρέπουν οι δημοσιονομικοί στόχοι της χώρας».

Τέλος, για την αύξηση των συντάξεων τόνισε πως θα είναι «λίγο πάνω από 3%. Αυτό προβλέπει ο ισχύον νόμος. Θα συνοδευτούν από ένα επίδομα στους συνταξιούχους με προσωπική διαφορά, όπως είχε δεσμευτεί ο πρωθυπουργός».

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις