ΔΙΑΚΟΠΕΣ ΧΩΡΙΣ ΤΟΝ ΠΑΙΔΙΑΤΡΟ – ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΒΟΗΘΕΙΕΣ

Τα παιδιά στις διακοπές παίζουν ακόμα πιο ανέμελα και χαίρονται με μοναδικό τρόπο τις ημέρες ξενοιασιάς.

Για να είναι, όμως, χαλαροί και οι γονείς, καλό θα είναι να οργανωθούν, ώστε να είναι προετοιμασμένοι και να μην αγχωθούν στην περίπτωση που συμβεί κάτι απρόοπτο.

Και καθώς πολλά νησιά και άλλοι τουριστικοί προορισμοί δεν έχουν παιδίατρο, το Magazine δημιούργησε ένα αναλυτικό οδηγό για Πρώτες Βοήθειες, ώστε οι γονείς να είναι προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουν πιο εύκολα τυχόν δυσάρεστες καταστάσεις.

Τι πρέπει να κάνουν οι γονείς πριν ξεκινήσουν για διακοπές

• Ελέγχουμε το βιβλιάριο υγείας και βλέπουμε αν το παιδί έχει κάνει όλα τα εμβόλια
• Ελέγχουμε εάν ο τόπος που θα επισκεφθούμε έχει παιδίατρο και φροντίζουμε να έχουμε πρόχειρο το τηλέφωνό του.
• Ελέγχουμε αν υπάρχει φαρμακείο στον τόπο των διακοπών.

Οι βασικές οδηγίες στις διακοπές

• Σε κάθε περίπτωση, στη θάλασσα ή στο βουνό, βασικός κανόνας είναι ότι δεν θα πρέπει να αφήνουμε το παιδί ατελείωτες ώρες κάτω από τον ήλιο
• Η έκθεση στον ήλιο μπορεί να δημιουργήσει –είτε άμεσα είτε με το πέρασμα του χρόνου– προβλήματα στο δέρμα του
• Χρησιμοποιούμε πάντα αντηλιακό
• Εάν βρισκόμαστε στη θάλασσα, θα πρέπει να προσέχουμε όταν το παιδί κολυμπάει να μην έχει φάει
• Αν είναι κάτω των 15 ετών, δεν το αφήνουμε να «ξανοίγεται» στη θάλασσα. Μπορεί ανά πάσα στιγμή και χωρίς κανείς να το καταλάβει να κουραστεί και να βυθιστεί.

Πώς αντιμετωπίζουμε τα εγκαύματα

Το πρώτο πράγμα που κάνουμε στην περίπτωση που το παιδί έχει καεί είναι να ρίξουμε στο σημείο εκείνο άφθονο κρύο νερό

1. Αφήνουμε τη βρύση να τρέξει ή το καταβρέχουμε με ένα μπουκάλι για αρκετή ώρα, διότι η θερμοκρασία του εγκαύματος προχωρά ολοένα και πιο βαθιά, ενώ το κρύο νερό σταματά την πρόοδό του και ανακουφίζει την περιοχή

2. Στη συνέχεια ρίχνουμε ιωδιούχο διάλυμα ή ειδική υδατογέλη, που έχει την ιδιότητα να απορροφά τη θερμοκρασία της περιοχής και επιπλέον έχει παυσίπονες ιδιότητες. Τέτοιου είδους κρέμες σε μορφή ζελέ είναι ιδανικές και μπορούν να χρησιμοποιηθούν από την πρώτη στιγμή, αμέσως μετά το νερό

3. Απλώνουμε ειδική φαρμακευτική αλοιφή που καταπραΰνει τα εγκαύματα

Πώς αντιμετωπίζουμε τα τραύματα

Το παιδί στις διακοπές έχει σαφώς περισσότερες πιθανότητες να αντιμετωπίσει έναν τραυματισμό κι αυτό επειδή διακοπές για το μικρό μας σημαίνουν ανεξέλεγκτο παιχνίδι.

Υπάρχουν τρεις βασικές περιπτώσεις που πρέπει να γνωρίζουμε πώς θα τις αντιμετωπίσουμε:

Γδαρσίματα

1. Αφού το χαϊδέψουμε, του μιλήσουμε (παρηγορητικά και υποστηρικτικά) και σταματήσει να κλαίει, του εξηγούμε ότι θα καθαρίσουμε το τραύμα με νεράκι και ότι αυτό δεν θα πονέσει

2. Παίρνουμε φυσιολογικό ορό, ο οποίος είναι στην ουσία καθαρό νερό. Ξεπλένουμε στην αρχή σχεδόν χωρίς καθόλου πίεση, μέχρι να βεβαιωθούμε ότι δεν θα πονέσει ή θα τσούξει το γδάρσιμο

3. Στη συνέχεια πιέζουμε το μπουκάλι του ορού, ώστε να καταφέρουμε η πίεση να απομακρύνει όσο το δυνατόν καλύτερα χώματα ή ακαθαρσίες

4. Παράλληλα ή μετά τον ορό μπορούμε να ρίξουμε οξυζενέ για καλή απολύμανση και αιμόσταση

5. Ταυτόχρονα μπορούμε να φυσάμε σιγά σιγά σε εκείνο το σημείο για να δροσίζεται

6. Αφού γίνει ο καθαρισμός, ρίχνουμε ένα ιωδιούχο διάλυμα –που μας έχει συστήσει ο παιδίατρος– και αφήνουμε το τραύμα ανοιχτό

7. Αν θέλουμε, επαναλαμβάνουμε τον καθαρισμό ύστερα από κάποιες ώρες με λίγο ιωδιούχο διάλυμα, χωρίς αυτό να είναι απαραίτητο αν έχει γίνει καλά ο καθαρισμός. Το τραύμα σε λίγο καιρό θα «θρέψει» κάνοντας μια κρούστα και το δέρμα θα αναγεννηθεί

Πώς αντιμετωπίζουμε τα θλαστικά (βαθιά) τραύματα

Το παιδί κάνει ένα βαθύ τραύμα (θλαστικό) από το οποίο τρέχει αίμα

1. Ρίχνουμε ιωδιούχο διάλυμα για απολύμανση και βάζουμε τσιρότο

2. Αν το τραύμα έχει ακαθαρσίες όπως χώμα, άμμο κ.λπ., ξεπλένουμε με ορό

3. Αν έχουμε αιμορραγία, πιέζουμε σε εκείνο το σημείο για να σταματήσει να τρέχει το αίμα

4. Το δένουμε σφιχτά (τόσο όσο να μην πονάει)

5. Αν είναι πολύ βαθύ το τραύμα και εκτιμάμε ότι πρέπει να γίνουν ράμματα, τότε πάμε το παιδί σε κάποιο κοντινό ιατρικό κέντρο ή γιατρό

6. Αν όχι, καλό θα ήταν το τραύμα να καλυφτεί με μια βαζελινούχα γάζα, ώστε στην αλλαγή που θα χρειαστεί να γίνει να μην κολλήσει η γάζα με το ιωδιούχο διάλυμα και το ξερό αίμα, διότι θα προκαλέσει πόνο στο παιδί κατά την αφαίρεσή της

Τραυματισμοί στο κεφάλι

Το παιδί χτυπά στο κεφάλι και δεν έχουμε προλάβει να δούμε εκείνη τη στιγμή σε ποιο σημείο έχει χτυπήσει

1. Άμεσα ελέγχουμε και διαπιστώνουμε αν το παιδί είναι καλά

2. Ελέγχουμε αν έχει επικοινωνία με το περιβάλλον (αν μιλά και απαντά σε απλές ερωτήσεις)

3. Ελέγχουμε την αναπνοή του (αν αναπνέει καλά, όπως συνήθως)

4. Ελέγχουμε τον σφυγμό του αν είναι σε φυσιολογικά επίπεδα. Για να το κάνουμε, βάζουμε το δάχτυλό μας (καλύτερα τον δείκτη) στη μέσα πλευρά του καρπού και λίγο πιο κάτω από τον αντίχειρα.

Εκεί πρέπει να αντιληφθούμε κάτι σαν χτύπο, σαν να συσπάται μια φλέβα (βραχιονοκερκιδική αρτηρία). Μετράμε για ένα λεπτό πόσους χτύπους έχει. Οι φυσιολογικοί για τα παιδιά είναι περίπου 94 το λεπτό. Αν είναι τρομαγμένο, θα έχει περισσότερους

5. Περιποιούμαστε το τραύμα. Σε περίπτωση που το παιδί παραπονιέται για χτύπημα που δεν έχει αίμα ή πονάει πολύ, είναι πολύ πιθανό να έχει χτυπήσει κάποιο κόκαλο

6. Σε αυτή την περίπτωση χρησιμοποιούμε πάγο, πάντα τυλιγμένο σε μια πετσέτα, και πιέζουμε πολύ ελαφρά το σημείο που πονάει

7. Αν φοβάται και δεν επιτρέπει να το αγγίξετε σε εκείνο το σημείο, μπορείτε να του δώσετε την πετσέτα με τον πάγο να την ακουμπήσει μόνο του εκεί που χτύπησε. Δέκα λεπτά είναι αρκετά

8. Η τακτική «πιέζουμε με ένα κέρμα τα χτυπήματα στο κεφάλι για να μην πρηστεί» δεν έχει και ιδιαίτερα αποτελέσματα

9. Στην περίπτωση που πονάει πολύ και ο πόνος δεν υποχωρεί, είναι πιθανόν να έχει κάποιο κάταγμα. Αν συμβεί αυτό, ακολουθούμε τις οδηγίες με τον πάγο και περιδένουμε το τραύμα σφιχτά (τόσο ώστε να μην πονάει) με ελαστικό επίδεσμο.

Επισκεπτόμαστε κάποιο Κέντρο Υγείας για ακτινογραφία και φροντίδα από ειδικό γιατρό

Πώς αντιμετωπίζουμε τις αλλεργίες

Το πιο συνηθισμένο γνωστό πρόβλημα για ένα παιδί είναι οι αλλεργίες. Μπορούμε να φροντίσουμε να πάρουμε προληπτικά μέτρα στη διάρκεια των διακοπών, για την περίπτωση που θα κληθούμε να τις αντιμετωπίσουμε χωρίς τη συνδρομή παιδιάτρου.

Αναφυλαξία

Η σοβαρότερη μορφή αλλεργίας είναι η συστηματική αναφυλαξία

• Συμπτώματα
• Εκδηλώνεται με έντονα κάποια συμπτώματα που μπορούμε να αντιληφθούμε στο δέρμα και στην αναπνοή αμέσως μετά από ένα τσίμπημα, κατανάλωση τροφής ή λήψη κάποιου φαρμάκου
• Κοκκινίλες (εξανθήματα) στο δέρμα
• Το παιδί αναπνέει «σπαστά» (βρογχόσπασμος) ή υπάρχει βήχας ξηρός ή αλλαγή χροιάς φωνής

Τι πρέπει να κάνουμε

• Πρέπει να έχουμε μαζί μας τα ειδικά φάρμακα, να γνωρίζουμε τις οδηγίες, αλλά και να διαθέτουμε γνώσεις για να αντιμετωπίσουμε ένα ενδεχόμενο πρόβλημα
• Για τα τσιμπήματα από σφήκες και μέλισσες υπάρχει ένα ειδικό σετ αναφυλαξίας, στο οποίο πρέπει να έχουμε εκπαιδευτεί για να το χρησιμοποιήσουμε (αδρεναλίνη, σε συσκευή για παιδιά ή ενήλικες, καθώς είναι διαφορετικές)
• Η εκπαίδευση γίνεται από τους ειδικούς γιατρούς. Αυτό είναι απαραίτητο γιατί η αναφυλαξία μπορεί να προκαλέσει κάτι πολύ σοβαρό που θα εμφανιστεί μέσα στο πρώτο 15λεπτο ή σε μισή ώρα και είναι δύσκολο να φτάσει κανείς σε γιατρό τόσο άμεσα
• Η ένεση είναι αυτόματη και γίνεται εύκολα

Στη συνέχεια μπορούμε να δώσουμε στο παιδί ένα βρογχοδιασταλτικό (με τη σύσταση γιατρού). Και εδώ είναι απαραίτητο να κάνουμε μια μικρή εκπαίδευση για τη χρήση της σύριγγας.

Διότι είναι μεν πολύ απλή, αλλά αν γνωρίζουμε μόνο θεωρητικά πώς γίνεται και δεν έχουμε εξασκηθεί, είναι βέβαιο ότι θα δυσκολευτούμε τη στιγμή που θα πρέπει να την κάνουμε.

Αναπνευστική αλλεργία

Η αναπνευστική αλλεργία είναι διαδεδομένη και εκδηλώνεται ως άσθμα ή ρινίτιδα.

Πριν φύγουμε για διακοπές, θα πρέπει να επισκεφθούμε το γιατρό ώστε να ρυθμιστούν οι δόσεις των φαρμάκων ή να δοθούν οδηγίες για το πώς θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε μια κρίση.

Στις περισσότερες περιπτώσεις τα προβλήματα δεν είναι τέτοια που να μην μπορούν να αντιμετωπιστούν από εμάς τους γονείς επιτόπου ή να μην υπάρχει χρόνος για μια επίσκεψη στο κοντινότερο ιατρείο.

Συνεπώς, αν εφαρμόζουμε την προφυλακτική αγωγή όπως την έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός και έχουμε εκπαιδευτεί στην αντιμετώπιση των κρίσεων της αλλεργίας του παιδιού, τότε είμαστε καλυμμένοι.

Πρέπει να αναφέρουμε στο γιατρό πού θα πάμε διακοπές, γιατί στην περίπτωση που το μέρος έχει υψηλό ποσοστό γύρης θα μας δώσει σχετικές συμβουλές.

Καλό είναι να ταξιδεύουμε με κλειστά παράθυρα και να έχουμε βάλει στον αερισμό του αυτοκινήτου φίλτρα υψηλής αποτελεσματικότητας (Hepa) που απομονώνουν τα μικρότερα και πιο μικροσκοπικά σωματίδια από τον αέρα.

Τα φίλτρα Hepa θεωρούνται από τα πιο αξιόπιστα και χρησιμοποιούνται ευρέως σε ιατρεία, νοσοκομεία, χειρουργικές μονάδες.

Το φαρμακείο των διακοπών για παιδιά

Πλέον του κανονικού φαρμακείου διακοπών θα πρέπει να έχουμε μαζί μας αντιπυρετικά και αναλγητικά, αυτά που χρησιμοποιούμε συνήθως στην ηλικία του κάθε παιδιού.

Αυτά μπορούν να δοθούν στο παιδί στην περίπτωση που έχει ανεβάσει πυρετό ή παραπονιέται για κάποιους πόνους.

Σε περίπτωση που ο πυρετός υπερβεί τους 38,5 βαθμούς Κελσίου, καλό θα ήταν να επισκεφθούμε ή να επικοινωνήσουμε με κάποιον γιατρό.

Στην περίπτωση που πονάει και το αφτί του, τότε πιθανόν να πρόκειται για τη συνήθη ωτίτιδα. Δίνουμε αναλγητικό, αλλά πρέπει να επισκεφθούμε και κάποιον γιατρό.

Απαραίτητες είναι και κάποιες κρέμες αντηλιακές και αντιισταμινικές που προστατεύουν από τα διάφορα τσιμπήματα: τσούχτρες στη θάλασσα, κάμπιες, μολυσμένα κουνούπια.

Πρέπει να τις έχουμε πάντα στην τσάντα και στην περίπτωση τσιμπήματος τις απλώνουμε στο συγκεκριμένο σημείο.

Ειδικές αλοιφές για παιδιά δεν υπάρχουν κι έτσι χρησιμοποιούμε αυτές των ενηλίκων. Βαζελινούχες γάζες, τσιρότα και επιδέσμους.

Αναλυτικά τι θα πρέπει να περιλαμβάνει το φαρμακείο των διακοπών

• Αντιπυρετικά/παυσίπονα φάρμακα
• Θερμόμετρο, ψαλιδάκι
• Αμπούλες φυσιολογικού ορού
• Γάζες, λευκοπλάστ, τσιρότα, αντισηπτικά και είδη περιποίησης τραύματος
• Αντιισταμινικό σιρόπι (για αλλεργικές αντιδράσεις), αντιισταμινική κρέμα (για επίμονες φαγούρες)
• Μια τοπική κρέμα (αντιφλεγμονώδη ή σε συνδυασμό με τοπικό αντιβιοτικό)
• Ένα οφθαλμικό κολλύριο, ωτικές σταγόνες (οι ωτίτιδες είναι συχνές από το κολύμπι)
• Σκεύασμα ηλεκτρολυτών (για περίπτωση γαστρεντερίτιδας)
• Σκεύασμα αμμωνίας (για τα τσιμπήματα)
• Σιρόπι για τη ναυτία
• Ειδικές φαρμακευτικές αλοιφές για εγκαύματα
• Ελαστικούς επιδέσμους
• Αντιβιοτικά δεν χρειάζεστε διότι μόνο γιατρός πρέπει να τα χορηγήσει
• Αν το παιδί πάσχει από χρόνιο νόσημα (π.χ. διαβήτη, άσθμα), μην ξεχάσετε τα φάρμακά του (πάρτε μαζί σας μεγαλύτερη ποσότητα απ’ όση θα χρειαστείτε)
• Αν πάσχει από αλλεργίες, μην ξεχάσετε το ειδικό κιτ φαρμάκων για την αναφυλαξία