Δύο ερευνητικές ομάδες επιταχύνουν τις εξελίξεις στις μεταμοσχεύσεις νεφρών χοίρων σε ανθρώπους

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η Eυρωπαϊκή Επιτροπή το 2022, τα όργανα που μεταμοσχεύονται  πιο συχνά στην Ευρώπη είναι οι νεφροί.

Συγκεκριμένα, το 2018 έγιναν σε 28 χώρες της ΕΕ -των 509.000.000 κατοίκων-,

• 21.227 μεταμοσχεύσεις νεφρών (το 19.9% προήλθε από ζωντανούς δότες),
• 7.940 συκωτιού (το 2.8% προήλθε από ζωντανούς δότες),
• 2.287 καρδιάς,
• 1.980 πνευμόνων,
• 745 παγκρέατος και
• 42 λεπτού εντέρου.

Συνολικά έγιναν 34.221 μεταμοσχεύσεις.

Η κύρια πηγή μεταμοσχεύσιμων οργάνων είναι οι δωρεές από δότες μετά τον εγκεφαλικό θάνατο. Ακολουθούν οι δότες μετά τον κυκλοφορικό θάνατο και στο Νο3 είναι οι ζώντες δότες.

Σύμφωνα με την μελέτη που δημοσίευσε η Κομισιόν το 2017 σχετικά με την αποδοχή και τον αντίκτυπο του σχεδίου δράσης της ΕΕ στη δωρεά οργάνων και τις μεταμοσχεύσεις (2009-2015) στα κράτη μέλη της ΕΕ, η δωρεά από νεκρούς είναι πηγή για μεταμοσχεύσεις νεφρού, ήπατος, καρδιάς, πνευμόνων, παγκρέατος και λεπτού εντέρου.

Η δωρεά οργάνου από ζώντες αφορά μεταμοσχεύσεις νεφρού και ορισμένες μεταμοσχεύσεις ήπατος.

Η ζήτηση για όργανα υπερβαίνει τον αριθμό των διαθέσιμων οργάνων

Κατά την έκθεση της Κομισιόν «Το 2018, περισσότεροι από 150.000 ασθενείς στην Ευρώπη ήταν καταγεγραμμένοι σε λίστες αναμονής οργάνων. Τα ποσοστά των δωρεών από νεκρούς και ζώντες διαφέρουν πολύ ανά τις χώρες της ΕΕ.

Ο αριθμός των δωρεών από νεκρούς κυμάνθηκε το 2018 από 48.3 ανά 1.000.000 ανθρώπους στην Ισπανία, 40.2 ανά 1.000.000 ανθρώπους στην Κροατία, 33.4 ανά 1.000.000 ανθρώπους στην Πορτογαλία και 0.5 ανά 1.000.000 ανθρώπους στη Ρουμανία.

Διαφοροποιήσεις υπήρχαν και στις δωρεές από ζώντες, με μελέτη να αποκαλύπτει μεγάλες αποκλίσεις μεταξύ γεωγραφικών περιοχών της Ευρώπης (ανατολική, Μεσόγειος και βορειοδυτική)».

Μεταξύ των χωρών υπάρχουν διαφορετικά συστήματα που επιτρέπουν στους ανθρώπους να δώσουν συγκατάθεση για δωρεά οργάνων μετά θάνατον.

Κατά κύριο λόγο υπάρχουν

• το σύστημα opt-in της ρητής συναίνεσης και
• το σύστημα opt-out που υποστηρίζει την αρχή της εικαζόμενης συναίνεσης (η σιωπή ισοδυναμεί με συναίνεση). Εκτός και αν υπάρχει αίτημα μη αφαίρεσης οργάνων για δωρεά, πριν το θάνατο.

Από εκεί και πέρα, υπάρχει και το μεικτό σύστημα της Σλοβενίας, όπου οι πολίτες μπορούν να καταγράφουν τις επιθυμίες τους. Πάντα η οικογένεια του θανόντος εξακολουθεί να παίζει σημαντικό ρόλο στη λήψη αποφάσεων.

Το σύστημα opt-out θεωρείται συχνά παράγοντας που συμβάλει σε υψηλότερα ποσοστά δωρεών. Στις 19 χώρες που το διαθέτουν, είναι και η Ελλάδα. Δεν έχουμε όμως, μητρώο δωρητών. Έχουμε μητρώο μη δωρητών.

Opt-in υπάρχει στην Κύπρο, τη Δανία, τη Γερμανία, την Ιρλανδία, την Ολλανδία, τη Ρουμανία και τη Λιθουανία.

Κάτω από το σύστημα της δωρεάς οργάνων που είναι η μόνη ελπίδα ανθρώπων για να ζήσουν, λειτουργεί το trafficking.

Δηλαδή, η εμπορία οργάνων και εμπορία ανθρώπων, με σκοπό την αφαίρεση οργάνων προς πώληση. Έχει ποινικοποιηθεί, αλλά εξακολουθεί να μακροημερεύει, κυρίως γιατί ο αριθμός των δωρεών δεν φτάνει για να καλύψει τις ανάγκες.

Για αυτό και οι επιστήμονες ερευνούν διάφορους άλλους τρόπους, προκειμένου να καταφέρει κάποια στιγμή η προσφορά να καλύψει τη ζήτηση.

Ένας είναι η μεταμόσχευση νεφρού από γενετικά τροποποιημένο χοίρο.

Οι θετικές εξελίξεις των τελευταίων ξενομεταμοσχεύσεων

Στην τελευταία που έγινε σε εγκεφαλικά νεκρό άνθρωπο, το όργανο λειτούργησε για περισσότερο από ένα μήνα, όπως ανακοίνωσαν οι χειρουργοί που το έκαναν -στο NYU Langone Health.

Οι γιατροί μεταμόσχευσαν ένα μόνο νεφρό από ένα γενετικά τροποποιημένο γουρούνι στο σώμα ενός εγκεφαλικά νεκρού άνδρα. Ο οργανισμός δεν το απέρριψε και το όργανο λειτουργούσε κανονικά για διάστημα μεγαλύτερο του μήνα.

Ο διευθυντής του Ινστιτούτου Μεταμοσχεύσεων Langone του NYU, Δρ. Ρόμπερτ Μοντγκόμερι δήλωσε στο Associated Press πως «μέχρι στιγμής φαίνεται πως το όργανο αυτό θα μπορεί να λειτουργήσει πραγματικά σαν ανθρώπινο».

Όπως έγραψαν οι New York Times το University of Alabama Birmingham δημοσίευσε επίσης, μελέτη για μεταμόσχευση γενετικά τροποποιημένου νεφρού χοίρου, που υπέστη τροποποιήσεις σε 10 γονίδια και λειτούργησε κανονικά σε εγκεφαλικά νεκρό ασθενή για μια ολόκληρη εβδομάδα.

Διαπιστώθηκε και ότι τα νεφρά του χοίρου ήταν επίσης, σε θέση να «καθαρίσουν αρκετή κρεατινίνη», απόβλητο που παράγεται από τους μύες, «για να υποστηρίξουν έναν ενήλικο άνθρωπο». Βλέπετε «εάν θέλετε να λειτουργούν τα νεφρά με τρόπο που να υποστηρίζουν τη ζωή, πρέπει να κάνουν περισσότερα από το να διαχειρίζονται απλά τα ούρα».

Προφανώς και αυτές δεν ήταν οι πρώτες φορές που ειδικοί ιατροί πειραματίζονται με ξενομεταμόσχευση (βλ. χρήση μη ανθρώπινων ιστών ή οργάνων για τη θεραπεία ιατρικών παθήσεων στον άνθρωπο).

Μέχρι στιγμής έχουν γίνει μόνο 10 πειραματισμοί με μεταμοσχύσεις γονιδιακά τροποποιημένων οργάνων από χοίρους σε εγκεφαλικά νεκρούς ασθενείς.

Το 2021 έγινε μεταμόσχευση καρδιάς χοίρου στο σώμα ετοιμοθάνατου που λειτουργούσε για δυο μήνες, πριν το αποβάλει ο οργανισμός. Αργότερα οι ερευνητές βρήκαν ότι το όργανο είχε ίχνη ενός ιού που ήταν γνωστό ότι επηρεάζει τους χοίρους. Για να γίνει η μεταμόσχευση σε άνθρωπο, είχαν προηγηθεί πειράματα σε ζώα. Καρδιά χοίρου χτυπούσε σε μπαμπουίνο για 2.5 χρόνια.

Αν διερωτάστε ποιο μπορεί να είναι το επόμενο βήμα, όπως είπαν από το University of Alabama Birmingham «είναι η κλινική δομική μεταμόσχευσης των τροποποιημένων οργάνων του χοίρου με ζωντανούς ασθενείς».

Οι ερευνητές είναι ήδη σε επικοινωνία με τον αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων, για να εξασφαλίσουν την έγκριση.

Ακολουθήστε το News 24/7 στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις