30 ΒΙΒΛΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΕΖΟΓΡΑΦΙΑΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ ΤΟΥ 2023

Αυτές είναι οι επιλογές του Magazine από την ελληνική πεζογραφία που έφτασε στα ράφια των βιβλιοπωλείων τους τελευταίους μήνες. Μυθιστορήματα, νουβέλες, διηγήματα για το καλοκαίρι και όχι μόνο.

Νίκος Βεργέτης – «Τετάρτη, μετά το Φρουμέλ» (εκδ. Κυψέλη)

Εν τάχει: Το νέο πόνημα του συγγραφέα των χόλι μάουντεν (εκδ. Κέλευθος, 2017) και Ιπποκράτους και Ασκληπιού γωνία (εκδ. Κέλευθος, 2019) και το Τορκί μπαρ (εκδ. Έρμα, 2021), το πρώτο του βιβλίο που κυκλοφορεί από τις δικές του και ιδιαίτερα αξιόλογες εκδόσεις Κυψέλη. Ακούστε τον και σε αυτό το podcast https://www.oneman.gr/podcasts/mia-fora-ki-enan-kairo-itan-o-nikos-vergetis-sto-skoufaki/. Λάτρεις του Μπολάνιο πλησιάστε άφοβα και σε αυτό το podcast.

Υπόθεση: Τετάρτη αργά τη νύχτα και κάποιος μετά από ένα δωδεκάωρο πιόμα γυρνάει με τα πόδια στο σπίτι του, σε μια διαδρομή που ποτέ δεν τελειώνει. Και ενώ συλλογίζεται ό,τι τον απασχολεί βάζοντας το μαχαίρι στο κόκαλο και φτάνοντας στο σημείο να αμφισβητεί την ίδια του την ύπαρξη, ένας τυχαίος περαστικός τού δίνει ένα πάκο με χαρτιά ξετυλίγοντας έναν θαυμαστό καινούριο κόσμο. Ένα ταξίδι αναζήτησης από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη μέχρι τα βάθη της Λατινικής Αμερικής, όπου η λογοτεχνία μπερδεύεται με την ίδια τη ζωή σε βαθμό που πια δεν έχει καμία σημασία πού σταματάει η αλήθεια και πού αρχίζει το ψέμα. «Άλλωστε, όταν ανατριχιάζεις με κάτι που δεν καταλαβαίνεις, τότε το έχεις καταλάβει στην ολότητά του».

Μαρία Βέρρου – «Η μεγαλοψυχία των δέντρων» (εκδ. Εύμαρος)

Εν τάχει: Δέκα έξη ιστορίες εσωτερικού σπαραγμού που διαδραματίζονται μέσα στα όρια μιας μεγαλούπολης, που κάποτε κατονομάζεται.

Υπόθεση: Ο Κώστας, η Φαίη, ο Πέτρος κι άλλοι, άνθρωποι καθημερινοί, αλληλεπιδρούν με το μέσα τους, εκεί όπου τα όρια ανάμεσα στον θύτη και το θύμα χάνονται και οι ρόλοι αντιστρέφονται. Παλεύουν με τους δαίμονές τους στο δωμάτιο, το μπάνιο, την αυλή του σχολείου, ένα άσυλο, χώρους περίκλειστους στον ιστό της μεγαλούπολης, μέσα στα όρια της οποίας ασφυκτιούν, ως κομμάτια όμως αυτού του ζωντανού πλήθους καλούνται να επικοινωνήσουν μαζί του. Αν τελικά δεν τα καταφέρουν, υπάρχει μία λύση που φαντάζει λυτρωτική, έστω κι αν είναι δυστοπική.

Λουκία Δέρβη – «Ακούω φωνές» (εκδ. Μεταίχμιο)

Εν τάχει: Τρίτη συλλογή διηγημάτων της Δέρβη, με ιστορίες απλών και πιο σύνθετων ανθρώπων, σε διαφορετικές τονικότητες.

Υπόθεση: Περνούν από δίπλα μας γυναίκες και άντρες που μας σημαδεύουν ή μένουν απόμακροι, συναντήσεις απρόοπτες αλλά καθοριστικές, περνούν εποχές που κάνουμε σχέδια σε σύγκρουση με την πραγματικότητα και άλλες που μας φανερώνεται το νόημα πίσω από τα γεγονότα. Μιλάνε εδώ μέσα κορίτσια ερωτευμένα που τα βασανίζει ο πόθος, μοναχικές ψυχές που απογράφουν τις παρουσίες άλλων στη ζωή τους, συγγραφείς σε αναζήτηση έμπνευσης και άλλοι που συνειδητοποιούν από νωρίς τη μοίρα τους. Ζωντανεύουν ήρωες παλιών έργων και μυθιστοριογράφοι εμβληματικοί, δειλοί εραστές του καλοκαιριού που δεν συναντήθηκαν ποτέ, κι άλλοι που θέλουν ν’ αλλάξουν τη ζωή τους με κάθε κόστος.

Σωτήρης Δημητρίου – «Μια Μαρίνα Τζάφου» (εκδ. Πατάκη)

Εν τάχει: Η νέα συλλογή διηγημάτων ενός από τους κορυφαίους πεζογράφους της χώρας.

Υπόθεση: Μια µεγάλη βεντάλια διηγηµάτων – απ’ την δυτική µεθόριο µέχρι την καρδιά της µεγαλούπολης. Οι ιστορίες ποικίλες – απ’ το ακραία αστείο µέχρι την δραµατική όψη της ζωής. Μια τοιχογραφία ηρώων κατά κανόνα ηττηµένων απ’ τον εαυτό τους ή απ’ τις συνθήκες. Γίνεται όµως άνθρωπος να θεωρήσει εαυτόν νικητή;

Αλεξάνδρα Κ* – «Πράγματα που σκέφτεται η παρθένος Μαρία καπνίζοντας κρυφά στο μπάνιο» (εκδ. Πατάκη)

Εν τάχει: Πρώτη συλλογή διηγημάτων έξι χρόνια μετά το πρώτο της μυθιστόρημα, «Πώς φιλιούνται οι αχινοί» (εκδ. Πατάκη, 2017). Διαβάζεται απνευστί.

Υπόθεση: Γυναίκες που παρατηρούν άνδρες, γυναίκες που παρατηρούν γυναίκες, παιδιά που παρατηρούν άνδρες και γυναίκες να παίζουν ένα άνισο παιχνίδι. Είκοσι ιστορίες για καλές µαθήτριες, σκυµµένες πάντα πάνω από µια λάθος εξίσωση.

Μαρία Κακογιάννη – «Μεθυσμένο τοπίο» (εκδ. Κείμενα)

Εν τάχει: Το πρώτο της βιβλίο που κυκλοφορεί στα ελληνικά τέσσερα χρόνια αφού πρωτοδημοσιεύτηκε στα γαλλικά.

Υπόθεση: Θέματα, όπως η μελαγχολία για την πολιτική, ο έρωτας σε μεγαλύτερη ηλικία, οι ρυτίδες που ζωγραφίστηκαν από τα επαναλαμβανόμενα χαμόγελα, το χάδι της ακροθαλασσιάς, ένας λογαριασμός της ΔΕΗ που χρησιμεύει για σελιδοδείκτης, και άλλα συναφή, θέματα που απασχολούν τους σύγχρονους ανθρώπους, δημιουργούν το τοπίο της Μαρίας Κακογιάννη, που μοιάζει μεθυσμένο και που η γλώσσα του φαίνεται να σκοντάφτει, καθώς οι προτάσεις προσπαθούν να βρουν ρυθμό.

Λύο Καλοβυρνάς – «Όλες μας» (εκδ. Gutenberg)

Εν τάχει: Ένα μυθιστόρημα όπου συμπλέκονται ο μαγικός ρεαλισμός, η έμφυλη συνείδηση, τα οικογενειακά μυστικά, κομμάτια της προσωπικής ιστορίας του συγγραφέα και οι γυναικοκτονίες.

Υπόθεση: Τρεις αδελφές πολύ διαφορετικές μεταξύ τους. Μια θηλυκή οικογένεια που δεν νιώθει οικογένεια. Μια μητέρα με ένα φοβερό μυστικό το οποίο μια ζωή προσπαθεί να κρύψει από τις κόρες της. Ένα ατύχημα θα αποκαλύψει το μυστικό και θα τις κάνει να βρουν τη δύναμη να αναμετρηθούν με το αιματηρό παρελθόν της οικογένειας, καθώς και με τις γυναικοκτονίες που τόσα χρόνια τις αντιμετώπιζαν σαν να μη συνέβαιναν.

Χάρης Καλαϊτζίδης – «Πολεμική μηχανή» (εκδ. Εστία)

Εν τάχει: Πεζογραφικό ντεμπούτο μόλις στα 23 με ένα βιβλίο για τον φασισμό, τον έρωτα, τη σεξουαλικότητα και τη δυνατότητα απελευθέρωσης.

Υπόθεση: Ο πόλεμος μεταμορφώνεται χωρίς ποτέ ν’ αλλάζει. Μπαίνει ολοένα και πιο βαθιά, τρυπώνει στην καμινάδα ως αντίστροφος καπνός και γεμίζει τα σπίτια μας μ’ αδιάκοπες συγκρούσεις. Το κόκκινό του σύννεφο μάς τυλίγει. Δεν κλαίμε στην κουζίνα· λιμοκτονούμε ξύνοντας τις άπειρες πληγές μας – ψίθυροι μάς τρώνε τα πλευρά, πιάτα σπάνε μόνα τους, ραδιοφωνικές εκπομπές προβλέπουνε την ώρα του θανάτου. Είναι ένας πόλεμος παντού, σε κάθε λέξη που λέγεται ή δεν λέγεται, σε κάθε χειρονομία που γίνεται ή δεν γίνεται, όλη μας η ζωή μια ατέρμονη πράξη πολέμου. Οι μέρες αυτοκτονούν κι η σύρραξη εσωτερικεύεται, εγγράφεται στο σώμα μας και μαίνεται βουβή.

Κώστας Θ. Καλφόπουλος – «Ό,τι αρχίζει ωραίο τελειώνει με φόνο» (εκδ. Καστανιώτη)

Εν τάχει: Ένα ταξίδι σε μια Ελλάδα φωτεινή και σκοτεινή συνάμα, λαϊκή αλλά και νουάρ μέσα από μια συλλογή διηγημάτων που αποτελεί το τελευταίο έργο του συγγραφέα που άφησε πρόσφατα την τελευταία του πνοή σκορπώντας θλίψη στα ελληνικά γράμματα.

Υπόθεση: Ανάμεσα στις γραμμές σαν ολογράμματα προβάλλουν ο αστυνόμος Μπέκας και ο επιθεωρητής Μαιγκρέ την «αποφράδα μέρα» της 21ης Απριλίου 1967, ο Γιάννης Διακογιάννης φευγαλέα, τα ΒΙΠΕΡ, που κατέκλυζαν τα περίπτερα τη δεκαετία του ’70, μια κίτρινη εσάρπα τον φοβερό μήνα Αύγουστο του 1968, το Αμβούργο, γκρίζο και βροχερό όπως στον Αμερικανό φίλο του Βέντερς, τα λαϊκά κορίτσια των 70s, ένα φονικό παράξενο καλοκαίρι στην Κρήτη, μαζί και μια διαφορετική ληστεία στην Αθήνα τη μέρα του μεγάλου τελικού Άγιαξ-Παναθηναϊκού το 1971. Τα διηγήματα συνομιλούν με την παράδοση του αμερικανικού, κυρίως, νουάρ, και παράλληλα, συνδέουν το λαϊκό μοτίβο με το ποπ στοιχείο, όπως αυτά αναδεικνύονται σταδιακά τις δεκαετίες του ’60 και του ’70 στη νεοελληνική εκδοχή της καταναλωτικής κοινωνίας.

Μάκης Καραγιάννης – «Η σκόνη του κόσμου όταν γκρεμίζεται» (εκδ. Μεταίχμιο)

Εν τάχει: Το μυθιστόρημα αποτελεί, μαζί με το Όνειρο του Οδυσσέα και την Πόλη χωρίς Θεούς, το τρίτο μέρος μιας τριλογίας που συμπεριλαμβάνει στο χρονικό άνυσμα της αφήγησης την Ελλάδα του Εμφυλίου, της Μεταπολίτευσης και την Ελλάδα της κρίσης.

Υπόθεση: Από ορίζοντα σε ορίζοντα, φεγγάρι στο φεγγάρι σε μια πορεία γεμάτη ενέδρες, στρατό και παρακρατικούς. Οι τελευταίοι των τελευταίων του Εμφυλίου θα παραδοθούν ή θα εξοντωθούν με τις αλλεπάλληλες προδοσίες, όταν ο φόβος γκρεμίζει τις αδύναμες ψυχές. Η ελπίδα του οράματος, η πατρίδα, η επανάσταση, το μίσος και η επιθυμία για εκδίκηση, το αίμα και ο θάνατος στρώνουν τη λάσπη στο θέατρο του πολέμου. Ένα παιχνίδι χωρίς όρια ανάμεσα στη δύναμη της θέλησης και τις παγίδες της ιστορίας που μετατρέπουν τους πρωταγωνιστές του δράματος σε μια ασήμαντη χαρακιά στο άγριο σκηνικό της βορειοελλαδικής ενδοχώρας.

Κώστας Κρομμύδας – «Κι ως την άλλη μου ζωή θα σε λατρεύω» (εκδ. Διόπτρα)

Εν τάχει: Νέα δουλειά από τον πολυγραφότατο (δώδεκα βιβλία από το 2011 μέχρι σήμερα) και πολυδιαβασμένο συγγραφέα.

Υπόθεση: Αθήνα. «Ποτέ δεν έμαθα την ακριβή ημερομηνία που γεννήθηκα. Ήμουν απλώς ένα μωρό που κάποιος εγκατέλειψε στα σκαλιά ενός ιδρύματος, όπως και τόσα άλλα. Οι γυναίκες που με ανέθρεψαν έλεγαν πάντα ότι πρώτα τραγούδησα και μετά μίλησα. Ίσως γιατί μέσα από τις νότες μαλάκωνε κάπως η σκληρότητα του κόσμου, την οποία δυστυχώς γνώρισα από νωρίς. Κόντρα όμως σε κανόνες και εμπόδια, εγώ συνέχισα να τραγουδώ, να ονειρεύομαι και να γελάω… Mέχρι τη στιγμή που μου τα πήραν όλα καταδικάζοντάς με σε θανατερή σιωπή». Δεκαετία 1960. Μία γυναίκα προσπαθεί να διεκδικήσει τα όνειρά της κόντρα σε κανόνες και εμπόδια. Κόντρα σε όσους θέλησαν να την κάνουν να σωπάσει

Άρης Μαραγκόπουλος – «Ω! Τι υπέροχη εκδρομή!» (εκδ. Τόπος)

Εν τάχει: Συνέχεια του προηγούμενου μυθιστορήματος του εμβληματικού συγγραφέα (Φλλσστ, φλλσστ, φλλλσσστ, Τόπος 2020)

Υπόθεση: Δεκέμβρης του 2016. Δεκαπέντε άνθρωποι κι ένα σκυλί συγκεντρώνονται σε μια απόμερη ακτή της Βάρκιζας. Συμμετέχουν σ’ ένα ιδιότυπο «μνημόσυνο» ύστερα από την απροσδόκητη απώλεια δύο συντρόφων, ενός πρώην ναυτικού και της μεξικανής γυναίκας του. Αυτή η παραθαλάσσια σύναξη υποχρεώνει να συγχρωτιστούν για λίγες ώρες διαφορετικοί άνθρωποι και παρόλο που, εκ πρώτης όψεως, δεν φαίνεται να συμβαίνει κάτι συνταρακτικό, τίποτε μετά από αυτό δεν είναι πλέον το ίδιο. Για κανέναν.

Γιάννης Μαρής – «Διακοπές στη Μύκονο» (εκδ. Άγρα)

Εν τάχει: Το μοναδικό μυθιστόρημα του Μαρή στο ύφος του αμερικάνικου νουάρ και ένα από τα καλύτερά του.

Υπόθεση: Καλοκαίρι, Αύγουστος, Μύκονος. Ο πρωταγωνιστής φλερτάρει με τον τίτλο του ζιγκολό και τιμωρείται επειδή δεν τηρεί τις αρχές του μέχρι τέλους, καθώς ερωτεύεται μια εικοσάχρονη, τη Λία Καραπάνου. Φλερτάρουν και κάνουν παρέα καθημερινά στις παραλίες. «Ήταν ευτυχισμένη να βρίσκεται δίπλα σε αυτόν τον όμορφο, δυνατό άντρα, κάτω από τον χρυσό ήλιο. […] Ήταν αυτό που δεν έπρεπε να τού τύχει. Και του έτυχε. Η Λία ήταν ερωτευμένη μαζί του κι αυτός τώρα το ήξερε πως την αγαπούσε. […] Ήταν γεμάτος απόγνωση και ταυτόχρονα ευτυχία. “Μια ευτυχία με προθεσμία”, σκέφθηκε και χαμογέλασε με πίκρα».

Ανδρέας Μήτσου – «Ο καουμπόης του Αλίμου» (εκδ. Καστανιώτη)

Εν τάχει: Νέα συλλογή διηγημάτων από τον διακεκριμένο πεζογράφο (Κρατικό Βραβείο Μυθιστορήματος για το βιβλίο «Τα ανίσχυρα ψεύδη του Ορέστη Χαλκιόπουλου», με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος για τη συλλογή «Η εξαίσια γυναίκα και τα ψάρια»).

Υπόθεση: Άνθρωποι με μορφή αγελάδων συνωστίζονται έξω από κάποιο σπίτι στον Άλιμο. Ο ιδιοκτήτης του επιχειρεί με κραυγές και χειρονομίες να τους αποδιώξει. Αυτός είναι ο καουμπόης του Αλίμου. Και στις άλλες ιστορίες του βιβλίου, το ίδιο πρόσωπο, πότε φωναχτά και άλλοτε σιγανά, πασχίζει να απομακρύνει την απειλή, να καταλαγιάζει τον φόβο του, ανακαλώντας μια λησμονημένη χαρά. Μια χαρά που θα μπορέσει ίσως σήμερα να τον παρηγορήσει.

Γιώργος-Ίκαρος Μπαμπασάκης – «Οι νεκροφόρες δεν έχουν κοτσαδόρο – Το μυθιστόρημα της Κυψέλης» (εκδ. Νήσος)

Εν τάχει: Κάτι παραπάνω από love letter του πολυπράγμονα συγγραφέα στη γειτονιά που αποτελεί καταφύγιο και ορμητήριό του. Τα εξηγεί ωραία και σε αυτό το podcast. https://www.oneman.gr/podcasts/mia-fora-ki-enan-kairo-itan-o-giorgos-ikaros-bampasakis-ston-perifimo-bokola/

Υπόθεση: Αθήνα σήμερα. Αθήνα μπρος και πίσω στον χρόνο. Σε αυτό το βιβλίο ο Μπαμπασάκης γίνεται ο χρονικογράφος «των στοιχειών και των αερικών της Κυψέλης» και «της Shakespeare Squadron»... Ανασταίνει πολύ παραστατικά μια εποχή και την επανασυστήνει στους νεότερους, την ίδια στιγμή σύγχρονοί μας καλλιτέχνες, διανοούμενοι, συγγραφείς γίνονται ήρωες, συνομιλούν και περπατούν στους δρόμους της Κυψέλης.

Γιάννης Μπασκόζος – «Η μπαλάντα των ανίδεων και καλών» (εκδ. Μεταίχμιο)

Εν τάχει: Η ιστορία μιας παρέας στο Παγκράτι γύρω από το νεανικό συγκρότημα Athens Pistols σε μια μεταιχμιακή εποχή και σε μια μεταβατική ηλικία για τα μέλη της.

Υπόθεση: Τα μέλη της μπάντας μπαινοβγαίνουν με άνεση σε σημαδιακούς τόπους όπως το Άλσος, οι καφετέριες Λέντζος και Pastry Family, το ροκ κλαμπ Κύτταρο, το Galaxy bar στο Hilton. Είναι ασυνείδητα παρόντες και ταυτόχρονα συνειδητά απόντες, αφελείς και ονειροπόλοι. Τρέχουν να προλάβουν την εποχή τη στιγμή που αλλάζει, χωρίς να συνειδητοποιούν ακριβώς πού έγκειται αυτή η αλλαγή. Πωρώνονται σε μια συναυλία του Σαββόπουλου, διασκεδάζουν σε έναν αγώνα κατς, πίνουν βερμούτ σε πάρτι που διαλύει η αστυνομία, ζουν έρωτες αναπάντεχους αλλά στιγμιαίους, ξεφυλλίζουν λευκώματα αλλά συμμετέχουν και σε αντιχουντικές δράσεις.

Γρηγόριος Ξενόπουλος – «Μυστικοί αρραβώνες» (εκδ. Ψυχογιός)

Εν τάχει: Οι εκδόσεις Ψυχογιός συνεχίζουν να επανασυστήνουν στο αναγνωστικό εμβληματικά έργα του Γρηγόριου Ξενόπουλου. Μέχρι στιγμής: «Στέλλα Βιολάντη», «Αναδυόμενη», «Ο κατήφορος» και το εν λόγω.

Υπόθεση: «Από την κάμαρά μου που σας γράφω, βλέπω μακριά την Ακρόπολη και θυμούμαι εκείνη τη βραδιά. Και βλέπω ακριβώς το μέρος, εκεί που μου δώσατε το χέρι σας ν’ ανέβω, κι εγώ ανέβαινα σιγά σιγά με τα γόνατα, και γελούσατε, χωρίς να ξέρετε πως το ‘κανα επίτηδες, για να μην τελειώσουν γρήγορα τα μαρμαρένια σκαλοπάτια». Κεντρικός ήρωας του πιο ερωτικού μυθιστορήματος του Ξενόπουλο είναι ο ίδιος ο συγγραφέας και ηρωίδα του έργου η γνωστή ποιήτρια Θεώνη Δρακοπούλου «Μυρτιώτισσα», μάνα του ηθοποιού Γιώργου Παππά.

Χρήστος Οικονόμου – «Πες της» (εκδ. Πόλις)

Εν τάχει: Δια χειρός του βραβευμένου με το Κρατικό Βραβείο Διηγήματος («Κάτι θα γίνει θα δεις» – εκδ. Πόλις, 2010), η ιστορία μιας κούριερ που περιπλανιέται σε δρόμους χωρίς αρχή και τέλος, και κάνει παραδόσεις σε αγενείς και ευγενικούς, βασανισμένους και καλοζωισμένους – σε ανθρώπους που μοιάζουν έτοιμοι να βάλουν τα κλάματα κι άλλους που μοιάζουν να μην ξέρουν τι θα πει κλάμα.

Υπόθεση: «Καμιά φορά, όταν το φως χαμηλώνει και μεγαλώνουν οι σκιές, μου φαίνεται ότι κυκλοφορώ σ’ αυτούς τους δρόμους χρόνια και χρόνια ατέλειωτα, ολόκληρο αιώνα, ότι ξέρω πια κάθε δέντρο, κάθε λακκούβα, κάθε σπίτι, πηγαίνω πια με τα μάτια κλειστά, είμαι πια δρόμος κι εγώ, πότε άδειος πότε γεμάτος, πότε με φως πότε σκοτεινός, για να βρεις τον δρόμο πρέπει να γίνεις δρόμος, ναι, αλλά ο δρόμος είναι δρόμος αν δεν τον περπατήσεις, η λαμπάδα είναι λαμπάδα αν δεν ανάψει, το μαχαίρι είναι μαχαίρι αν δεν κόψει; Πες της σ’ αγαπάω πολύ και δεν θα το ξανακάνω».

Στέλλα Παναγιωτοπούλου – «Ίων, ο Κύων» (εκδ. Ίκαρος)

Εν τάχει: Δοκίμιο με αφηγηματική μορφή και πρωταγωνιστή ένα ημίαιμο λαμπραντόρ που ζει στην Αθήνα με τον Άνθρωπό του.

Υπόθεση: Ο Ίων, φιλομαθής και περίεργος παρατηρητής του κόσμου γύρω του, επιχειρεί να λύσει τις απορίες που τον βασανίζουν. Πώς είναι δυνατόν να έχει πρόγονο τον γκρίζο λύκο; Ψάχνει απάντηση στον Δαρβίνο, στα μυστήρια της εξέλιξης αλλά και στις περιπέτειες του Μπακ του Τζακ Λόντον στην Άγρια Δύση. Οι αριστοκράτες καθαρόαιμοι του είδους του, όπως ο Φλας της Βιρτζίνια Γουλφ, τον μπλέκουν στον λαβύρινθο των ανισοτήτων μεταξύ αριστοκρατών και πληβείων. Ο Μάγκας της Πηνελόπης Δέλτα του προσφέρει διέξοδο στα προβλήματα ταυτότητας που τον ταλανίζουν. Ο κ. Κοκαλιάρης του Πωλ Όστερ και τα βάσανα του Πλάσματος του Φρανκενστάιν τον φέρνουν αντιμέτωπο με τον πόνο και τη μοναξιά. Η συνειδητοποίηση ότι στην Άπω Ανατολή οι σκύλοι είναι εκλεκτός μεζές τον βυθίζει σε κατάθλιψη. Αναρωτιέται αν οι χορτοφάγοι έχουν ηθικό πλεονέκτημα έναντι των κρεατοφάγων και αν η απελευθέρωση των ζώων από τον άνθρωπο είναι όνειρο των ζώων ή κάποιων ρομαντικών φιλόζωων. Ο Τζωρτζ Όργουελ και η «Φάρμα των Ζώων» επιβεβαιώνουν την καχυποψία του για τις ουτοπίες.

Αντώνης Πάσχος – «Το αδελφομοίρι» (εκδ. Στερέωμα)

Εν τάχει: Η εξέγερση της Δράμας το 1941 φέρνει σκληρά αντίποινα από τις βουλγαρικές δυνάμεις Kατοχής, που φτάνουν ως ένα μικρό χωριό στον κάμπο των Σερρών. Οκτώ ιστορίες που συνδέονται, σε μια περίοδο αφώτιστη. Η κοφτερή ματιά του απλού χωρικού διασταυρωμένη με τον παγγαιορείτικο μύθο.

Υπόθεση: Ένα παιδί ακολουθεί την οικογένειά του από τη Βουλγαρία στην Ελλάδα κατά την Κατοχή, και πίσω πάλι. Η βέρα του κυρ-Θωμάρα δε βγαίνει από το δάχτυλό του, κι έτσι βγαίνουν τα μαχαίρια. Τα ψέματα των νεκρών που έθαψαν ζωντανή τη Λεμονιά, κι η αλήθεια της. Ο μύθος ενός Βούλγαρου πρίγκιπα που λένε ότι στοιχειώνει τον κάμπο. Κι η απάντηση του μπαρμπα-Γκόγκα όταν τον ρωτούν ποιος ήταν ο καλύτερος φονιάς του.

Βαγγέλης Ραπτόπουλος – «Έρωτες, έρωτες, έρωτες» (εκδ. Κέδρος)

Εν τάχει: Συλλογή διηγημάτων από τον «εν μέρει ανατρεπτικό, εν μέρει συστημικό» συγγραφέα που συνεχίζει να γράφει με την ορμή και την ένταση που θα ζήλευαν κατά πολύ νεότεροι συνάδελφοί του.

Υπόθεση: Δώδεκα ιστορίες με πρωταγωνιστές που επιμένουν να παλεύουν για την ικανοποίηση της ερωτικής επιθυμίας τους. Δώδεκα παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα, με την τελευταία και μεγαλύτερη να αγκαλιάζει όλες τις προηγούμενες.

Νικόλας Σεβαστάκης – «Καταγωγή ή οι ιστορίες των άλλων» (εκδ. Πατάκη)

Εν τάχει: Ένα μυθιστόρημα για τις αποσιωπήσεις της Ιστορίας και το πώς τα τραύματα περνούν από γενιά σε γενιά, για το δέος προς το παρελθόν που μπορεί να γίνει βρόγχος ή εφαλτήριο, για την αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας μέσα από «τις ιστορίες των άλλων».

Υπόθεση: Ένα μυθιστόρημα για τις αποσιωπήσεις της Ιστορίας και το πώς τα τραύματα περνούν από γενιά σε γενιά, για το δέος προς το παρελθόν που μπορεί να γίνει βρόγχος ή εφαλτήριο, για την αναζήτηση της προσωπικής ταυτότητας μέσα από «τις ιστορίες των άλλων»

Γιάννης Σιώτος – «Μάνα πατρίδα, κακιά μητριά» (εκδ. Καστανιώτη)

Εν τάχει: Οι παρατεταμένες συνέπειες της Μικρασιατικής Καταστροφής σε ένα μυθιστόρημα που γράφτηκε μετά από πολυετή έρευνα και διαβάζεται σαν ντοκουμέντο.

Υπόθεση: 1922, Αύγουστος. Οι πρώτοι πρόσφυγες φτάνουν στα ελληνικά λιμάνια. Τους επόμενους μήνες θα ακολουθήσουν ένα εκατομμύριο πεινασμένοι, απελπισμένοι και ρακένδυτοι Έλληνες και Αρμένιοι από την Ανατολική Θράκη, τη Μικρά Ασία, τον Πόντο και την Κωνσταντινούπολη. Το μυθιστόρημα εστιάζει στη ζωή τους, στην Αθήνα και στον Πειραιά κυρίως, από τον Αύγουστο του 1922 μέχρι τον Αύγουστο του 1923. Κυριαρχούν η εκμετάλλευση, η απόρριψη, η περιθωριοποίηση, η κερδοσκοπία και το εμπόριο ανθρώπων.

Γιώργος Σκαμπαρδώνης – «Ήλιος με ξιφολόγχες» (εκδ. Πατάκη)

Εν τάχει: Έπρεπε να περάσουν σχεδόν σαράντα χρόνια από την αρχική ιδέα για να ολοκληρώσει ο πολυγραφότατος και διακεκριμένος συγγραφέας το πιο πρόσφατο λογοτεχνικό του πόνημα. Αποτέλεσμα πολλαπλής, πολύχρονης και εκτεταμένης έρευνας, είναι βασισμένο σε οδυνηρά γεγονότα που σημάδεψαν τη Θεσσαλονίκη της μπελ επόκ.

Υπόθεση: Στο επίκεντρο της δράσης που εκτυλίσσεται στη Θεσσαλονίκη τον Φεβρουάριο και τον Μάρτιο του 1931 -με τις συγκρούσεις να μαίνονται: εθνικιστές κατά αριστερών και Εβραίων, βενιζελικοί κατά βασιλικών, τροτσκιστές κατά κομμουνιστών- βρίσκεται ο επικεφαλής της αντικατασκοπείας στην «πιο επικίνδυνη πόλη της Ελλάδας» και ο φλογερός του έρωτας με μια ανατρεπτική, για τα δεδομένα της εποχής, κόρη πλούσιου καπνοβιομήχανου και μοναδική στην πόλη οδηγό Harley Davidson. Τριγύρω τους παρακρατικοί, χαφιέδες, πόρνες, πράκτορες, στρατηγοί, φασίστες, κομιτατζήδες, όλοι τους έτοιμοι για όλα.

Γιάννης Σκαραγκάς – «Μελίνα» (εκδ. Κριτική)

Εν τάχει: Μετά τον μονόλογο «Η κυρά της Ρω», ο βραβευμένος συγγραφέας και σεναριογράφος της αστυνομικής σειράς «Κάνε ότι κοιμάσαι», επανέρχεται με τη μυθοπλαστική βιογραφία ακόμα μίας γυναίκας-μύθου, της Μελίνας Μερκούρη.

Υπόθεση: Ξεκινώντας από τα παιδικά της χρόνια μέχρι την πολιτική της δραστηριότητα στη Μεταπολίτευση, η αφήγηση εστιάζει σε αυτά που έκαναν τη Μελίνα Μερκούρη ένα διαχρονικό και βαθιά φεμινιστικό σύμβολο, εντός και εκτός Ελλάδας: στον ανεξάρτητο άνθρωπο, στην αιώνια έφηβη και κυρίως στη γυναίκα που αφοσιώθηκε στο ανθρώπινο και στο ονειρικό, κάνοντας γνωστό στον κόσμο το αίτημα ενός λαού για πολιτικές ελευθερίες και ανανέωση.

Αντώνης Σουρούνης – «Ο χορός των ρόδων» (εκδ. Καστανιώτη)

Εν τάχει: Με πρώτη ύλη τα βιώματα και τις μνήμες του από τους ναούς του ρίσκου, ο Σουρούνης φιλοτέχνησε ένα αξεπέραστο μυθοπλαστικό σύμπαν, όπου με πρόσχημα τον τζόγο αναζήτησε την ουσία της ίδιας της ζωής. Σκληρόδετη επανέκδοση του συναρπαστικού μυθιστορήματος που χάρισε στον συγγραφέα το Κρατικό Βραβείο.

Υπόθεση: Αυτή είναι η ιστορία του Νούση, ενός Έλληνα πλάνητα στην αστική ζούγκλα της Φραγκφούρτης, που μαζί με άλλους κυνηγούς της τύχης περνά τις μέρες και τις νύχτες του πάνω από τη ρουλέτα. Από το Βισμπάντεν και το Μπρέμεν έως τη Βενετία και το Μόντε Κάρλο, ο Νούσης και η παρέα του παίζουν για να υπάρχουν, ζώντας με πάθος τις περιπέτειες, τις φιλίες, τους έρωτες, τα ταξίδια, τους ρόλους τους στα όνειρα και στους εφιάλτες τους. Ως επαγγελματίες παίκτες συνεργάζονται με σύστημα και υπομονή, και πολεμούν τα καζίνα με τα ίδια τους τα όπλα.

Τάκης Σπετσιώτης – «Προσευχές έκτακτης ανάγκης» (εκδ. Εστία)

Εν τάχει: Ένα μυθιστόρημα εσωτερικής διαμόρφωσης του ήρωα και ταυτόχρονα μια τοιχογραφία των ελληνικών (και όχι μόνον) ερωτικών ηθών της τριακονταπενταετίας 1966-2000.

Υπόθεση: Γιος ξενιτεμένων ναυτικών, ο 13χρονος Παύλος Μέρλος φεύγει από την παραθαλάσσια κωμόπολη που μεγάλωσε, τραυματισμένος από μια πρόωρη ομοφυλοφιλική σεξουαλική εμπειρία, για να γνωρίσει τον κόσμο. Θέλοντας να γίνει μουσικός –τέχνη για την οποία πιστεύει ότι είναι γεννημένος–, ξεκλειδώνει πολλά μυστικά, όχι μόνο της τέχνης, αλλά και της ζωής, που τον ενδιαφέρει εξίσου. ΄Εχουν άραγε κλείσει οι ουλές της παιδικής του ηλικίας όταν, πολλά χρόνια αργότερα, μια Πρωτοχρονιά στην αυγή του 21ου αιώνα, τον συναντάει μεσήλικα αυτοεξόριστο ένας παράξενος επισκέπτης, ο Ευμένης Παράσχος; Κι έχουν αποτελέσει δικαίωση της ύπαρξής του ο έρωτας και η τέχνη σε μια κοινωνία αποξένωσης, εκφοβισμού και μοναξιάς της αρρώστιας;

Δημήτρης Στεφανάκης – «Μινώταυρος» (εκδ. Μεταίχμιο)

Εν τάχει: Ένα πολυσέλιδο μυθιστόρημα, από αυτά που μας έχει συνηθίσει ο Δημήτρης Στεφανάκης και στο οποίο διηγείται περισσότερες από μία ιστορίες που εκτυλίσσονται παράλληλα.

Υπόθεση: Κρήτη, 1894. Ένα φονικό στα χωριά του νότου κι ένας έρωτας στο Μεγάλο Κάστρο. Ζούμε το τέλος της Τουρκοκρατίας στο νησί μέχρι τη σφαγή του 1898. Στον μισό αιώνα ζωής που ακολουθεί μέχρι και τον Β΄Παγκόσμιο πόλεμο οι πρωταγωνιστές του μυθιστορήματος δοκιμάζονται από τα μεγάλα γεγονότα είτε ζουν στη Κρήτη, στο Βερολίνο είτε στο Παρίσι του Μεσοπολέμου.

Μαρία Τσιμά – «Οι γυναίκες του Άντον» (εκδ. Στερέωμα)

Εν τάχει: Οι γυναίκες του Άντον, μια ψηφιδωτή αφήγηση σε πρώτο πρόσωπο από το μεγάλο και ηχηρό τέλος του έρωτα. Μικρά διηγήματα που δίνουν φωνή στις ηρωίδες του Άντον Τσέχωφ.

Υπόθεση: Κεντρικός θεματικός πυρήνας είναι η αναζήτηση της αγάπης που δέχεται τις δονήσεις των μεγάλων αλλαγών και καταρρέει. Οι γυναίκες αυτές δεν θα μάθουν γιατί έζησαν. Γιατί υπέφεραν. Παρά τρίχα να τους συμβεί. Γιατί έτσι γίνεται στους αιώνες των αιώνων. Μια τρίχα μας χωρίζει απ’ αυτό που δεν γίναμε.

Χ.Α. Χωμενίδης – «Η δίκη Σουάρεφ» (εκδ. Πατάκη)

Εν τάχει: Σε πόσες από τις καταστάσεις της καθημερινότητας μπορείς να προσθέσεις μια νότα καρναβαλιού διαπιστώνοντας ότι τελικά δεν πάνε όλα και τόσο καλά; Η δίκη Σουάρεφ εστιάζει σε αυτήν ακριβώς την καρναβαλική μεγαλοπρέπεια της ανθρώπινης ύπαρξης που εν τέλει την κάνει αρκετά ελκυστική και περιπετειώδη.

Υπόθεση: Δηµοσθένης Καραµπαλίκης, ο εµβληµατικότερος εν ζωή ποινικολόγος, πρωταγωνιστής στις πιο πολύκροτες δίκες του τελευταίου µισού αιώνα. Σεραφείµ-Μάκης Σακκάς, ο διευθυντής του γραφείου «Καραµπαλίκης και Συνεργάτες». Κύριος Φωτιάδης, εκκεντρική διάνοια. Χάρης Τσετίνης, λαγωνικό των δικαστηρίων. Κωνσταντίνα Γιάννου, πανέµορφη, κόρη χρεοκοπηµένου βιοµήχανου. υθύµης Βογιατζής, σκοτεινός τύπος, ύαινα σωστή. Παναγιώτα Αϊβάλη, «κυρία του κυρίου» και κληρονόµος του γραφείου. Ένα απόγευµα εµφανίζεται ο Εδµόνδος Σουάρεφ. Μιλάει µε τον Μάκη Σακκά. Αποκαλύπτει ότι το 1983 δολοφόνησε έναν άνθρωπο. Ζητάει να παραδοθεί στη δικαιοσύνη. «Αδύνατον να δικασθείτε» απαντάει ο Μάκης. «Όλα τα εγκλήµατα στην Ελλάδα παραγράφονται µε την παρέλευση είκοσι ετών…». «Θα δικαστώ. Θα µε δικάσετε εσείς!». «Ίσως η δίκη να είναι για τον Σουάρεφ καθαρτήριο».

Ειδική μνεία: «Η φωνή της» (εκδ. Καστανιώτη)

Πενήντα τρεις γυναίκες συγγραφείς της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας (μέλη του Δικτύου γυναικών συγγραφέων κατά της έμφυλης βίας και των γυναικοκτονιών «η φωνή της») ενώνουν τις φωνές τους σε μία Φωνή, θέλοντας να μιλήσουν για την πραγματικότητα της έμφυλης βίας, ορατής και αόρατης, για τις δομές της έμφυλης κυριαρχίας στην πολυπλοκότητά τους, για τα βιώματα της καταπίεσης αλλά και του αγώνα για ενδυνάμωση, χειραφέτηση, αληθινή συντροφικότητα και αλληλεγγύη.

Τα διηγήματά τους συγκλονίζουν, καθώς αφηγούνται ιστορίες βίας και αντίστασης ταξιδεύοντας από τα πιο απόμακρα χωριά ως τις μεγαλουπόλεις, από την Ευρώπη ως τα βάθη της Αφρικής και τη Λατινική Αμερική. Με τον νου πάντοτε στις πρωτοπόρες Ελληνίδες συγγραφείς που ξεχάστηκαν από την επίσημη Ιστορία, οι συγγραφείς του βιβλίου, ζώντας κι αυτές την πραγματικότητα της έμφυλης βίας με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, στο ένα ή στο άλλο πεδίο της καθημερινής ζωής, θέλησαν να δυναμώσουν τη φωνή των γυναικών και να ακουστεί η αλήθεια τους.