Όταν ο Μίκης Θεοδωράκης είχε "βαλθεί να γίνει Ευρωπαίος συνθέτης"

Ο διακεκριμένος πιανίστας Απόστολος Παληός μιλά στο NEWS 24/7 για το ρεσιτάλ πιάνου που θα δώσει στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής με κλασικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη.

ΓΕΩΡΓΙΑ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
20 Σεπτεμβρίου 2023 06:24

Λίγοι είναι αυτοί που ξέρουν για τον Μίκη Θεοδωράκη πως παρά τη μεγάλη δημοτικότητα και την εξαιρετικά ευρεία διάδοση του έργου του, προτού η εμβληματική κυκλοφορία του Επιταφίου το 1960 τον στρέψει στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι – το οποίο και θα υπηρετούσε ακάματα για είκοσι περίπου χρόνια- είχε, σύμφωνα με τη δική του διατύπωση, «βαλθεί να γίνει Ευρωπαίος συνθέτης» καλλιεργώντας με εξίσου θερμή αφοσίωση τη λόγια μουσική δημιουργία, όπου θα στρεφόταν ξανά, με ανανεωμένη ορμή, από το 1980 και μετά.

Ένα μοναδικό ρεσιτάλ πιάνου με κλασικά έργα του Μίκη Θεοδωράκη για σόλο πιάνο θα παρουσιάσει ο διακεκριμένος πιανίστας Απόστολος Παληός στην Εναλλακτική Σκηνή της Εθνικής Λυρικής Σκηνής στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος το Σάββατο 23 Σεπτεμβρίου 2023, στις 20.30. Η συναυλία με τίτλο Ο κλασικός Μίκης Θεοδωράκης για σόλο πιάνο πραγματοποιείται στο πλαίσιο του τριετούς κύκλου Μίκης Θεοδωράκης.

Ο Απόστολος Παληός

“Ο μεγάλος αυτός συνθέτης, τον οποίο όλη η υφήλιος γνωρίζει ως σπουδαίο λαϊκό δημιουργό, έχει να επιδείξει και μία ευρεία λόγια συνθετική παραγωγή τόσο στο ξεκίνημα του ως συνθέτης όσο και αργότερα, ιδιαίτερα μετά την χρυσή εικοσαετία των δημιουργιών του για το λαϊκό τραγούδι. Είναι λοιπόν κρίμα η πλατιά μάζα του κοινού να μην γνωρίζει ολόκληρη την γκάμα δημιουργίας ενός τόσο πολυγραφότατου συνθέτη και μιας εντυπωσιακά πολυσχιδούς προσωπικότητας. Στα λόγια έργα του για πιάνο ο Θεοδωράκης πειραματίζεται με διαφορετικά μουσικά ρεύματα, που εκτείνονται από το χώρο της παραδοσιακής μουσικής, της βυζαντινής ψαλτικής και της ελληνικότητας στο ρυθμό και τη μελωδία μέχρι το πεδίο της δυτικοευρωπαϊκής μουσικής με άμεσες ή έμμεσες αναφορές στο μπαρόκ, τον ρομαντισμό και τον μοντερνισμό αγγίζοντας μάλιστα ακόμα και τις παρυφές της τζαζ!” αναφέρει στο NEWS 24/7 o Απόστολος Παληός για την άγνωστη και πιο λόγια μουσική πλευρά του Μίκη Θεοδωράκη.

Και συνεχίζει μιλώντας για το τι είναι αυτό που τον γοητεύει στα κλασικά αυτά έργα… “Με γοητεύει αυτή του ακριβώς η ποικιλία υφών που απαντάται στα πιο κλασικά έργα του, και η οποία φανερώνει έναν ανήσυχο δημιουργό που δεν επαναπαύεται αλλά αναζητά συνεχώς νέες προκλήσεις και πηγές έμπνευσης με κύριο γνώμονα, ότι η μουσική ανεξαρτήτως ειδών και κατηγοριοποιήσεων δεν παύει να είναι μία! Φυσικά οι ακροατές εύκολα θα μπορέσουν να αναγνωρίσουν και στις πιο λόγιες συνθέσεις του Θεοδωράκη λαϊκά ή λαϊκότροπα στοιχεία με τα οποία θα ταυτιστούν και θα αναγνωρίσουν την εύστοχη σύζευξη ειδών και ρευμάτων που πραγματοποιεί ο συνθέτης”.

Τι θα ακούσουμε όμως στη συναυλία της 23ης Σεπτεμβρίου;

“Θα ακουστούν αρχικά τρία έργα της πρώτης μεταπολεμικής περιόδου δημιουργίας του, τα 11 Πρελούδια, έργο του 1947, η τετραμερής Μικρή Σουίτα του 1954 και η δεξιοτεχνική τριμερής Σονατίνα του 1955. Στη συνέχεια θα μεταφερθούμε 4 δεκαετίες αργότερα, όταν το 1998 ο συνθέτης παράδωσε το τελευταίο του λόγιο έργο, τα 12 Μέλος ως ένα κύκλο μεταγραφών στο πιάνο δύο πρόσφατα τότε μελοποιημένων κύκλων ποιημάτων αντικατοπτρίζοντας τη λυρική τελευταία φάση της δημιουργίας του με την έμφαση στην παράμετρο της μελωδίας” αναφέρει ο Απόστολος Παληός και συνεχίζει εξηγώντας το πώς επιλέχθηκαν τα έργα αυτά “Δύο οι λόγοι. Ο πρώτος είναι καθαρά καλλιτεχνικός, καθώς οι συνθέσεις αυτές καλύπτουν χρονικά μία πολύ μακρά περίοδο συνθετικής δημιουργίας αποκαλύπτοντας την εξέλιξη της πιανιστικής γραφής του Θεοδωράκη στην πάροδο του χρόνου. Ο δεύτερος λόγος είναι εξαιρετικά συναισθηματικός. Το 2015 είχα την τύχη και τιμή να παραβρεθώ στην οικία του συνθέτη και έπειτα από μία πολύ ενδιαφέρουσα και συγκινητική συζήτηση γεμάτη αναμνήσεις του ιδίου και όντας γεμάτος ακόμα με φλόγα μού χάρισε προσωπικά τις παρτιτούρες όλων των εν λόγω έργων για πιάνο με την ευχή και προτροπή να τα παρουσιάσω στο ακροατήριο. Θα έλεγα επομένως, ότι αυτή η συναυλία αποτελούσε όλα αυτά τα χρόνια μία εσωτερική ηθική υποχρέωση για μένα και χαίρομαι ιδιαίτερα που έφτασε τρόπον τινά το πλήρωμα του χρόνου να πραγματοποιηθεί ως απόδοση φόρου τιμής στον μέγιστο αυτό συνθέτη αλλά και στην εμπιστοσύνη που επέδειξε στο πρόσωπό μου και στην καλλιτεχνική μου αξία”.