ΑΣΛΑΝΟΓΛΟΥ – ΨΑΡΡΑΣ: Η ΣΧΕΣΗ ΤΟΥΣ ΕΙΝΑΙ ΚΑΡΜΙΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΔΕΙΧΝΟΥΝ ΣΤΗ ΣΚΗΝΗ

Το ραντεβού μας με τη Μαρίνα Ασλάνογλου και τον Νίκο Ψαρρά είχε οριστεί στο J Bar Restaurant στην Κηφισιά. Έφτασαν σχεδόν μαζί χαμογελαστοί και ξεκίνησαν να λένε τα νέα τους. Σιγά σιγά η συζήτηση έφτασε και στα επαγγελματικά τους. Και οι δύο επιστρέφουν φέτος στις “Σκηνές από έναν Γάμο” του Μπέργκμαν σε σκηνοθεσία Έλενας Καρακούλη που τη φετινή σεζόν μεταφέρονται στο Σύγχρονο Θέατρο, ενώ και οι δύο πρωταγωνιστούν σε σειρές του Αντ1. Η Μαρίνα Ασλάνογλου στις “Ψυχοκόρες” (Ant1+ σε σκηνοθεσία Μιχάλη Χαραλαμπίδη) και ο Νίκος Ψαρράς στη “Μάγισσα”.

Αυτό που μου έκανε εντύπωση στη συζήτησή μας είναι το γεγονός πως ο ένας ξεκινούσε μία φράση και τελείωνε ο άλλος. Η ιστορία του Μπέργκμαν είχε μπει τόσο βαθιά μέσα τους που μιλούσαν για την Μαριάννε και τον Γιόχαν, τους δύο ήρωες των “Σκηνών από έναν Γάμο”, σαν να είναι αυτοί οι ίδιοι. Κάποιες δε φορές μιλώντας για την επί σκηνής σχέση τους βούρκωσαν.
Δεν είναι τυχαίο πως και οι δύο νιώθουν πως η σχέση τους έχει κάτι από καρμικό ούτε πως οι θεατές νομίζουν πως είναι στην πραγματικότητα ζευγάρι. Άλλωστε σε ένα τόσο ρεαλιστικό κείμενο και οι δύο προσπαθούν να μην “παίζουν”, αλλά να “είναι”.

Ας ξεκινήσουμε με τα της παράστασης…
Μαρίνα Ασλάνογλου: Εγώ είμαι η Μαριάννε, ο Νίκος είναι ο Γιόχαν και είμαστε ένα ζευγάρι που φαινομενικά είμαστε αγαπημένοι. Υποδεχόμαστε κόσμο για να γιορτάσουμε τη δέκατη επέτειο του γάμου μας, οι καλεσμένοι μάς κάνουν διάφορες ερωτήσεις για τη σχέση μας και κάπως έτσι ακολουθούμε τους ήρωες στα επόμενα δέκα χρόνια της ζωής τους.

Νίκος Ψαρράς: Στο τι έπεται δηλαδή. Και αυτά τα επόμενα δέκα χρόνια δεν είναι καθόλου σαν τα πρώτα. Η σχέση των δύο ηρώων έχει φθαρεί, υπάρχουν μυστικά κι ένας έρωτας, ένα τρίτο πρόσωπο, που τα τινάζει όλα στον αέρα.

Μ. Α: Υπάρχει, όμως, και αγάπη και δέσιμο μεταξύ τους, παρόλο που το τρίτο πρόσωπο αναστατώνει τελείως τη ζωή και την καθημερινότητά τους και ο Γιόχαν τελικά φεύγει από το σπίτι.

Ν.Ψ: Ο Μπέργκμαν είναι ένας μάγος στο πώς σκιαγραφεί τους χαρακτήρες. Ο ίδιος έλεγε ότι “Χρειάστηκαν δυόμισι μήνες για να γράψω αυτές τις σκηνές. Μου πήρε μια ολόκληρη ενήλικη ζωή για να τις ζήσω” (αρχικά το “Σκηνές από έναν Γάμο” παρουσιάστηκε ως τηλεοπτική σειρά και έπειτα ως κινηματογραφική ταινία με παγκόσμια επιτυχία). Το έργο είναι αυτοβιογραφικό, ο Μπέργκμαν είναι πολύ επηρεασμένος και από την πατρική φιγούρα του δικού του πατέρα, αλλά και από αυτόν τον ίδιο, καθώς είχε κάνει πολλούς γάμους και πολλά παιδιά, κάποια μάλιστα και εκτός γάμου. Με τη Λιβ Ούλμαν για παράδειγμα είχαν μαζί μια κόρη εκτός γάμου.

Μ. Α: Η Έλενα Καρακούλη από την άλλη έχει κάνει υπέροχη δουλειά στη σκηνοθεσία, τη μετάφραση και τη διασκευή. Για εμάς τους ηθοποιούς, το να μιλιέται το κείμενο και το να το νιώθουμε όταν το ερμηνεύουμε, είναι πάρα πολύ σημαντικό. Είμαι πολύ χαρούμενη γι αυτή τη συνεργασία. Όταν μου τηλεφώνησε ο Νίκος και μου πρότεινε να δουλέψουμε μαζί είπα αμέσως το “ναι”, γιατί έχουμε συνεργαστεί άψογα και πάλι στο παρελθόν.

ΔΥΟ ΠΑΛΙΟΙ ΓΝΩΡΙΜΟΙ ΚΑΙ ΚΑΤΙ…ΚΑΡΜΙΚΟ

Από πού γνωρίζεστε λοιπόν;
Μ.Α: Από παλιά. Έχουμε παίξει δύο φορές στο Εθνικό Θέατρο.
Ν.Ψ: Στη “Γειτονιά των αγγέλων” και στο “Μεφίστο”…
Μ.Α: Έχουμε και μια πολύ ωραία ιστορία. Δεν ξέρω αν πρέπει να την πούμε.. (γελάει)
Ν.Ψ: Ναι, αφορά τον γιο μου. Η Μαρίνα χτύπησε ένα βράδυ στη “Γειτονιά των Αγγέλων” και ακυρώσαμε την παράσταση. Και εκείνο το βράδυ έγινε ο γιος μου. Οπότε η Μαρίνα είναι η αφορμή της δημιουργίας του.

Μ.Α: Αυτή η δουλειά έχει κάτι καρμικό. Δεν είναι τυχαίο πως μας λένε ότι μοιάζουμε με κανονικό ζευγάρι. Έχουμε μια πολύ καλή σκηνική χημεία με τον Νίκο, ίσως γιατί γνωριζόμαστε, δεν είχαμε αναστολές, ήταν και η Έλενα (Καρακούλη) από πάνω μας που μας βοήθησε.

Ν.Ψ: Είχαμε πάντα ένα μέλημα. Να μην παίζουμε, να είμαστε. Έχουμε ένα ρεαλιστικό κείμενο που δεν μπορείς να το ανεβάσεις αποστασιοποιημένα. Ο Μπέργκμαν συναισθηματικά αγγίζει ένα θέμα που είναι διαχρονικό, που δεν αλλάζει ποτέ και που μας αφορά όλους. Το πώς είσαι με τον άνθρωπό σου.

Μ.Α: Δεν υπάρχει περίπτωση να δεις το έργο και να μην ταυτιστείς έστω με μία σκηνή ή έστω με κάποια από τις ατάκες που θα ακούσεις. Σε αγγίζει θες δε θες.

Αισθάνεστε άνετα πάνω στη σκηνή;
Μ.Α: Δε νιώθουμε καμία ντροπή. Είναι σαν πραγματικά να είμαι η Μαριάννε και να είναι ο Γιόχαν. Φεύγουμε από τους εαυτούς μας και αυτά που λέμε, ο συντονισμός μας, είναι σαν κάποιος να βλέπει από μια κλειδαρότρυπα τι γίνεται μέσα σε έναν γάμο.

Ν.Ψ: Όταν χαίρεσαι που θα πας να παίξεις και έχεις χαρά και για το κείμενο και για τον ρόλο, αλλά και για τον άνθρωπο που παίζεις μαζί, κάτι καλό γίνεται πάντα. Και εδώ υπάρχει έντονα αυτό. Από το πώς θα φτάσουμε στο θέατρο, πώς θα είμαστε πριν, πώς θα πούμε τα νέα μας, πώς θα ετοιμάσουμε τον χώρο, γιατί μας αρέσει να τα έχουμε όλα χειροποίητα. Και κάποια στιγμή ανοίγουν οι πόρτες και έρχονται οι καλεσμένοι μας, που είναι οι θεατές. Στον Πειραιά είχαμε το προτέρημα ότι οι θεατές ήταν πάρα πολύ κοντά μας, σαν να είναι μέσα στο σπίτι μας.

Μ.Α: Εδώ έχουμε αυτό το μέλημα, να μη χαθεί η εγγύτητα. Όταν πετύχεις να κάνεις τον θεατή να αισθανθεί λίγο άβολα και να πει “Παναγία μου, είναι σαν να είμαι μέσα στο σπίτι σου και δεν θα έπρεπε”, έχεις πετύχει.

Ν.Ψ: Αυτοί οι δύο ήρωες ξεσκίζουν το μέσα τους και ακολούθως ξεσκίζει και ο ένας τον άλλον. Ζουν ακραίες καταστάσεις. Ο Μπέργκμαν ως οδηγία λέει ότι “κοιτάζουν να πληγώσουν τον εαυτό τους και κυρίως να πληγώσουν και να καταστρέψουν ο ένας τον άλλον”.

Μ.Α: Γδέρνονται…

ΤΟ ΡΙΝΓΚ ΤΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ

Οι ανθρώπινες σχέσεις μπορούν άραγε να ισορροπήσουν;
Μ.Α: Έχουν πάντα διακυμάνσεις. Θα υπάρχει μια στιγμή νηνεμίας, αλλά όταν έχεις μια έντονη καθημερινότητα με παιδιά, δουλειές και υποχρεώσεις, δεν είναι εύκολες.

Ν.Ψ: Οι ανθρώπινες σχέσεις δεν είναι ρινγκ. Δεν έχουμε διαλέξει έναν σύντροφο για να παίξουμε μποξ. Για άλλο λόγο τον διαλέξαμε: για να ονειρευτούμε, για να κάνουμε πράγματα που δε θα τολμούσαμε μόνοι μας, για να έχουμε ένα στήριγμα, να έχουμε έναν άνθρωπο να μας επιβραβεύει και να μας δίνει φτερά να πετάξουμε. Όταν αυτό αρχίζει και γίνεται ρινγκ, κάτι έχει πάει λάθος και είναι καλύτερο να σταματάει. Γιατί αλλιώς νομίζω ότι είναι πολύ πιο επώδυνο ο δικός σου άνθρωπος να σου κόβει τα πόδια.

Μ.Α: Επίσης, όταν σταματάς να θαυμάζεις τον άλλο, κάτι πάει λάθος.

Τι συμβαίνει με αυτούς τους δύο ήρωες που συναντιούνται μετά από 10 χρόνια;

Ν.Ψ: Αυτοί οι δύο συναντιώνται ένα βράδυ σ ένα εξοχικό. Είναι και οι δύο παντρεμένοι, έχουν πια άλλες οικογένειες. Εκείνο το βράδυ θα γιόρταζαν τα 20 χρόνια γάμου τους. Και παρατάνε τους πάντες για να συναντηθούν και να αναπολήσουν τη ζωή τους. Και θέτουν μια πολύ καίρια ερώτηση. “Μήπως χάσαμε κάτι σημαντικό;”. Πρώτη φορά μιλούν οι δυο τους τόσο ανοιχτά. Και ο Γιόχαν της λέει “Να σου πω κάτι; Είμαι εδώ. Σε έχω αγκαλιά, κάπου στον κόσμο, στη μέση της νύχτας. Και για μένα αυτό είναι το πιο σημαντικό”.

Μ.Α: Αυτό που μου λέει ο Γιόχαν και με διαλύει πάνω στη σκηνή είναι ότι “Η αγάπη είναι κι αυτή ένα ταλέντο. Κι εγώ δυστυχώς δεν το έχω”.

Ν.Ψ: Όλο αυτό είναι μία φρικτή συνειδητοποίηση. Ένας άνθρωπος που δεν αγαπά και δεν αγαπιέται, δεν έχει λόγο ύπαρξης. Το πιο συγκινητικό στις παραστάσεις που κάναμε ήταν που ένας κύριος 70 ετών είδε την παράσταση τρεις φορές. Μόνος. Κάπως τον μετακινήσαμε τον άνθρωπο αυτό.

Αυτοί οι άνθρωποι αν δεν είχαν χωρίσει, θα είχαν συνειδητοποιήσει τι έφταιξε;
Μ.Α: Έχουν κάνει πια την αναδρομή μέσα τους. Η Μαριάννε είναι απόλυτα συνειδητοποιημένη, ειδικά σε μια έντονη σκηνή που έχει με τον Γιόχαν τα βγάζει όλα από μέσα της. Και ο Γιόχαν συνειδητοποιεί ότι έκανε λάθος.

Ν.Ψ: Την απάντηση την έχει δώσει ο ίδιος ο Μπέργκμαν, κάνοντας την τελευταία του ταινία το Saraband, όπου συναντάμε αυτούς τους ήρωες τριάντα χρόνια μετά. Παίζουν οι ίδιοι ηθοποιοί. Η Λιβ Ούλμαν σαν Μαριάννε πηγαίνει να δει τον Γιόχαν στο εξοχικό του. Και εκεί λέγονται τα πιο σκληρά πράγματα. Κομμάτια από την ταινία αυτή έχουμε στην παράστασή μας. Σαν να είναι μια φωνή από το μέλλον.

ΤΕΛΙΚΑ ΕΙΝΑΙ Η ΑΓΑΠΗ ΤΑΛΕΝΤΟ;

Γιατί επιλέγουμε ανθρώπους που μας βγάζουν τον κακό εαυτό μας; Η ηρωίδα επιλέγει έναν άνθρωπο που δεν ξέρει να αγαπά…
Μ.Α: Στην αρχή βλέπεις κάποια πράγματα σ έναν άνθρωπο, αλλά τα παραβλέπεις, γιατί είναι έντονο το συναίσθημα. Όταν αυτό “κάτσει”, αρχίζεις και είσαι πιο ξεκάθαρη σε αυτά που σε ενοχλούν. Αλλά πια είναι η επιλογή σου. Νομίζω ότι η Μαριάννε δε θα άφηνε τον Γιόχαν, αν δεν είχε προκύψει το τρίτο πρόσωπο. Θα συνέχιζε να βάζει τα προβλήματα κάτω από το χαλί. Και οι δύο βλέπουμε ότι ήταν πιεσμένοι, δηλαδή δεν άντεχαν άλλο την καθημερινότητα…

Ν. Ψ: Ο Γιόχαν έχει σκάσει. Ακούω πολλές φορές άντρες από κάτω να αναστενάζουν γιατί βλέπουν τον εαυτό τους. Λέω στη Μαριάννε“ ξέρεις τι μπούχτισα περισσότερο; Όλο αυτό το γαμημένο πρόγραμμα!”

Μ.Α: Και τον κοιτώ άφωνη. Και τον ρωτώ “γιατί δεν έλεγες τίποτα;”

Ν.Ψ: Πώς να πεις όμως κάτι που δεν χωράει σε λέξεις; “Πώς να σου πω”, της λέω “ότι δεν μου κάνει κέφι να σου κάνω πια έρωτα, ενώ ενώ τεχνικά είναι όλα άψογα;” “Πώς να σου πω ότι αυτό που θέλω να σε χτυπήσω εκεί που κάθεσαι και τρως τα αυγά σου για πρωινό;”.

Μ.Α: Μιλάνε τη γλώσσα της αλήθειας. Και ο τρόπος που της λέει ότι “έχω άλλη γυναίκα” είναι αφοπλιστικός. Γι αυτό και η Μαριάννε δεν μπορεί να αντιδράσει. Σοκάρεται, δεν ξέρει πώς να το διαχειριστεί.

Ν.Ψ: Θέλει να μου φτιάξει και τη βαλίτσα μου για να φύγω με την γκόμενα. Σε τέτοιο βαθμό.
Και μετά μένει μόνη.

Είναι ο ρόλος στον οποίο έχει εγκλωβιστεί…
Μ.Α: Μα ναι. Και μου λένε οι κυρίες που παρακολουθούν την παράσταση. “Την ώρα που το κάνεις αυτό, θέλουμε να σε χτυπήσουμε”.

Ν.Ψ: Είναι ένα ζευγάρι που στην αρχή φαίνεται πως τα κατάφεραν. Είναι παντρεμένοι και έχουν δύο παιδιά. Αυτός είναι καθηγητής στο Ψυχοδυναμικό Ινστιτούτο του Πανεπιστημίου. Αυτή είναι δικηγόρος, σύμβουλος γάμου. Και εδώ εισβάλλει και η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη, που είχε παίξει τη Μαριάννε πριν από 20 χρόνια με τον Μηνά Χατζησάββα.
Όταν η Έλενα Καρακούλη δούλευε το κείμενο, κόλλησε σε μια σκηνή της κυρίας Τζακόμπι. Αυτή είναι μια κυρία η οποία κάνει ένα ραντεβού με τη Μαριάννε και της λέει πως θέλει διαζύγιο γιατί είναι σε ένα γάμο χωρίς αγάπη. Δεν υπάρχει τίποτα άλλο, κανένα πρόβλημα. Τα παιδιά έχουν μεγαλώσει κι αυτά, απλώς δεν αγαπιούνται με τον άντρα της και θέλει να χωρίσει. Και θεωρούσε η Έλενα πολύ σημαντική αυτή τη σκηνή να μπει στο σημείο που την έχει ο Μπέργκμαν. Γιατί από κει και πέρα όλη αυτή η σχέση αρχίζει να σκοτεινιάζει. Και Καρυοφυλλιά παρουσιάζεται στο βίντεο σε ένα μονοπλάνο και είναι συγκλονιστική.

Μ.Α: Είναι σαν να κάνουμε διαδικτυακή συνεδρία. Εκεί η Μαριάννε αρχίζει και προβληματίζεται και κάνει καθρέφτη όλα όσα ακούει.

Στη Σουηδία αυξήθηκαν τα διαζύγια μετά την προβολή των 6 επεισοδίων στην τηλεόραση…
Μ.Α: Μα βλέπεις τη ζωή σου στο κείμενο αυτό.

Ν.Ψ: Αυτό είναι το σοκαριστικό ότι αυτό το κείμενο γράφτηκε πριν από 50 χρόνια και είναι σαν να γράφτηκε χθες. Έχουμε τον κόσμο από κάτω να αναστενάζει, να σφίγγεται.

Μ.Α: Μας λένε ότι αυτά που λέμε εμείς στην παράσταση τα έχουν πει στους συντρόφους τους. Είναι σαν να μιλάνε τα στόματά μας, τις λέξεις και τις κραυγές που δεν μπόρεσαν να βγάλουν οι ίδιοι οι θεατές. Γι αυτό νιώθουν είτε ένα πνίξιμο στο τέλος είτε μια ανακούφιση.

Άρα ο χωρισμός είναι κάτι που…
Ν.Ψ: Ο χωρισμός είναι κάτι που μπορεί να πληγώσει βαθιά ένα ζευγάρι. Ειδικά αυτόν που δε θέλει να χωρίσει. Αλλά όταν μια σχέση φτάσει σε ένα τέλμα και υπάρχουν παιδιά, πρέπει να έχεις ένα σεβασμό στην οικογένεια και να αποχωρήσεις. Τα παιδιά αν τα δηλητηριάσεις θα παλεύουν πάντα με αυτά τα σκοτάδια.

Η απιστία είναι λόγος χωρισμού;
Μ.Α: Η συγκεκριμένη απιστία είναι. Γιατί υπάρχει έρωτας. Ο Γιόχαν δεν μπορεί να σταθεί, δεν μπορεί να ηρεμήσει. Δεν είναι ένα απλό παραστράτημα.

Ν.Ψ: Ο Γιόχαν επί έξι μήνες δεν μπορεί να κάνει τίποτα. Νομίζω ότι δεν υπάρχει πιο εφιαλτικό πράγμα να θες να είσαι αλλού και να πρέπει να κοιμηθείς αλλού. Πρέπει ή να έχεις τα κότσια να τελειώσεις αυτόν τον εφιάλτη και να επιστρέψεις τη γυναίκα σου ή να πας να ζήσεις αυτό που θεωρείς ότι θα σε κάνει ευτυχισμένο. Συνήθως βέβαια όλο αυτό είναι μια αυταπάτη. Και ο Γιόχαν πολύ γρήγορα καταλαβαίνει ότι όλο αυτό που ζει με την άλλη κοπέλα -που είναι μόλις 23 χρόνων- είναι μια φούσκα. Ξέρεις, οι άντρες όταν φτάνουμε στα 50, περνάμε μια φοβερή κρίση. Γιατί καταλαβαίνεις ότι μεγαλώνεις, ότι γερνάς, ότι έρχεται θάνατος, ότι έχεις πάψει να αρέσεις και λες αυτό είναι η ζωή μου;

Τελικά η αγάπη τα νικά όλα;

Και οι δύο: Η αγάπη τελικά ναι, τα νικάει όλα.
Ν.Ψ: Και την αγάπη και την τρυφερότητα μεγαλώνοντας νομίζω ότι θα την αναζητούμε όλοι πολύ περισσότερο. Αυτοί οι δύο το έχουν ανάγκη. Κι ας έχουν ξαναπαντρευτεί. Η αγωνία τους είναι αν αγαπιούνται, αν αγαπήθηκαν.

Γιατί όμως είμαστε τόσο αυτοκαταστροφικοί;
Ν.Ψ: Όταν πληγωθείς, θες να πληγώσεις περισσότερο.

Μ.Α: Και γιατί όταν είμαστε νέοι δε σκεφτόμαστε λογικά. Έχεις άλλα πράγματα ως προτεραιότητα. Αλλά μια μέρα καταλαβαίνεις ότι είναι πολύ σκληρό πράγμα να γερνάς και να είσαι μόνος σου, να γυρνάς σε ένα άδειο σπίτι. Είναι πολύ σκληρό αυτό…Τι να τα κάνεις τα πλούτη του κόσμου, αν είσαι μόνος σου;