Τράπεζες: Προ των πυλών του υπουργικού το νομοσχέδιο για servicers και Εξωδικαστικό

Αντίστροφα μετράει πλέον χρόνος για την παρουσίαση από τον υπουργό Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη στο υπουργικό συμβούλιο του σχεδίου νόμου για τις τράπεζες, με κύριους άξονες την αύξηση της αποδοτικότητας του εξωδικαστικού μηχανισμού, την προστασία των οφειλετών από τους Servicers και την λειτουργία μη τραπεζικών χρηματοδοτικών εταιρειών.

Παράλληλα, o Ηρακλής ΙΙΙ για την διαχείριση των κόκκινων δανείων των μικρότερων τραπεζών και οι βελτιώσεις του Φορέα Ακινήτων για τους ευάλωτους δανειολήπτες ώστε να καταστεί ελκυστικός για τους επενδυτές, βρίσκονται ψηλά στην ατζέντα με τις άμεσες εκκρεμότητες του οικονομικού επιτελείου. Σε κάθε περίπτωση, στόχος της κυβέρνησης είναι το σχέδιο νόμου να έχει ψηφιστεί μέχρι τις 20 Οκτωβρίου.

Η νέα νομοθεσία για τους Servicers

Όπως έχει γράψει το NEWS 24/7 το νέο νομοσχέδιο φέρνει νέους κανόνες στη λειτουργία των εταιρειών διαχείρισης και υποχρεώσεις για περισσότερες ρυθμίσεις.
Το νομοσχέδιο στο οποίο η Γενική Γραμματεία Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους βάζει τις τελευταίες «πινελιές» θα ενσωματώσει στο εθνικό δίκαιο την κοινοτική οδηγία 2167/2021 που τέθηκε σε ισχύ στις 28 Δεκεμβρίου του 2021 και πρέπει να ενσωματωθεί από τα κράτη – μέλη της ΕΕ μέχρι τις 29 Δεκεμβρίου του 2023.

Κατόπιν αυτού, από τις 30 Δεκεμβρίου του 2023 η αγορά και η διαχείριση κόκκινων δάνειων θα διέπεται από αυστηρότερους κανόνες προστασίας των οφειλετών, επιβάλλοντας στις εταιρείες διαχείρισης συγκεκριμένες υποχρεώσεις.

Συγκεκριμένα το νομοσχέδιο θα ορίζει την εκτενή και προσωποποιημένη πληροφόρηση προς τον δανειολήπτη για την οφειλή του και όλες τις επιμέρους παραμέτρους της εξυπηρέτησής της, προβλέποντας και τη δημιουργία βάσης δεδομένων από τους servicers.

Την ίδια στιγμή, οι εταιρείες διαχείρισης θα οφείλουν να υποβάλλουν σε τακτή βάση στο Υπουργείο Οικονομικών αναλυτικά στοιχεία για την εξυπηρέτηση των δανειοληπτών, τα παράπονα που δέχονται από τους τελευταίους, αλλά και τις ρυθμίσεις που τους προσφέρονται. Η μη τήρηση των παραπάνω θα οδηγεί στην επιβολή ποινών στις εταιρείες διαχείρισης που θα ορίζονται επίσης στο νομοσχέδιο.

Κούρεμα οφειλής με νέο δάνειο

Παράλληλα στο ίδιο νομοσχέδιο θα προβλέπεται και η δυνατότητα αναχρηματοδότησης μη εξυπηρετούμενων δανείων από μη τραπεζικά ιδρύματα και η δημιουργία νέων προϊόντων χρηματοδότησης.

Ένα από αυτά τα νέα, για την ελληνική αγορά, προϊόντα χρηματοδότησης θα είναι το Discounted Payoff Financing (DPO), το οποίο θεωρείται κατάλληλο για να αξιοποιηθεί για μικρά επιχειρηματικά δάνεια και για στεγαστικά και ειδικότερα για όσα δάνεια έχουν πολύ χαμηλή αξία ενεχύρου, η οποία είναι χαμηλότερη από το υπόλοιπο του δανείου. Το DPO ουσιαστικά είναι μια χρηματοδότηση που διευκολύνει να εξοφληθεί το δάνειο με έκπτωση, δηλαδή να αγοράσει ο δανειολήπτης κουρεμένο, πληρώνοντας ένα τίμημα εφάπαξ.

Σε αυτές τις περιπτώσεις και ευρύτερα στα δάνεια όπου οι εξασφαλίσεις είναι χαμηλότερες από το ύψος του δανείου, οι servicers θα μπορούσαν να δεχθούν γενναία κουρέματα, της τάξεως του 40% με 50%, αν μπορούσε ο δανειολήπτες να εξοφλήσει εφάπαξ το δάνειο.

Φυσικά, οι περισσότεροι δανειολήπτες δεν είναι σε θέση να βρουν τόσα μετρητά και σε αυτό το σημείο μπορεί να παίξει ρόλο το DPO Financing, που θα λειτουργεί ως εξής:

1. Μια χρηματοδοτική εταιρεία θα δανείζει τον οφειλέτη για να ξεπληρώσει το δάνειό του, διασφαλίζοντας ότι τα εισοδηματικά και περιουσιακά χαρακτηριστικά του δανειολήπτη θα οδηγήσουν σε μια νέα, βιώσιμη χρηματοδότηση.
2. Στη συνέχεια, η νέα εταιρεία θα ομαδοποιεί τέτοιες χρηματοδοτήσεις και θα τις αναχρηματοδοτεί μέσω τιτλοποιήσεων. Ένα μέρος ή και το σύνολο αυτών των τιτλοποιήσεων θα μπορεί να περιέρχεται στις τράπεζες, δημιουργώντας μια εύκολη λύση για την αύξηση των υγιών δανειακών χαρτοφυλακίων τους.

Βελτίωση του εξωδικαστικού μηχανισμού

Όπως έχει τονίσει κατ’ επανάληψη ο Κωστής Χατζηδάκης άμεση προτεραιότητα για το οικονομικό επιτελείο είναι η περαιτέρω βελτίωση και αύξηση της αποδοτικότητας του εξωδικαστικού μηχανισμού.

Σύμφωνα με πληροφορίες, επιδίωξη του υπουργείου Οικονομικών είναι ο εξωδικαστικός μηχανισμός να καταστεί κυρίαρχο μέσο ρύθμισης του ιδιωτικού χρέους, που αποτελεί βραδυφλεγή βόμβα για την οικονομία και την κοινωνία και αποτελεί τροχοπέδη για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας.

Κύκλοι του Υπουργείου Οικονομικών τονίζουν ότι το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί η συμμετοχή των οφειλετών στην πλατφόρμα του Εξωδικαστικού Μηχανισμού, ωστόσο υπάρχουν ακόμη αρκετά περιθώρια για περαιτέρω βελτιώσεις και προσθέτουν πως το υπουργείο Οικονομικών σαφώς και προκρίνει λύσεις όπως η εξυπηρέτηση των δανείων σε μεγαλύτερο βάθος χρόνου, από το να παίρνουν τα ακίνητα των οφειλετών τον δρόμο του πλειστηριασμού.

Αλλαγές για να “τρέξει” ο Φορέας Ακινήτων

Στο υπό σύσταση νομοσχέδιο θα περιλαμβάνονται και σειρά τροποποιήσεων στο πλαίσιο λειτουργίας του Φορέα Ακινήτων που θα καταστίσουν ελκυστική τη συμμετοχή ιδιωτών.

Σημειώνεται ότι οι επενδυτές που μπαίνουν στην αγορά των κόκκινων δανείων έχουν αποδόσεις τουλάχιστον 15% και υπ’ αυτό το πρίσμα ο Φορέας θα πρέπει να τους προσφέρει απόδοση σε διψήφιο νούμερο.

Στο πλαίσιο αυτό, τα βασικότερα σημεία που είχαν θέσει οι επενδυτές στη φάση του Ανταγωνιστικού Διαλόγου είχαν να κάνουν καταρχάς:

• Με την τιμή στην οποία ο Φορέας θα αγοράζει τα ακίνητα από τους πλειστηριασμούς.
• Ποιος θα επιβαρύνεται με τα κόστη του ακινήτου κατά την επαναπώλησή του από τον επενδυτή στον οφειλέτη.
• Ποιος θα πληρώνει τον ΕΝΦΙΑ (ο επενδυτής ή ο ευάλωτος οφειλέτης που θα παραμένει ως ενοικιαστής στην πρώτη κατοικία του) ή αν ο επενδυτής που θα «τρέξει» τον Φορέα θα επιβαρύνεται με τον Φόρο Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας.
• Τι θα γίνεται στην περίπτωση που ο πτωχευμένος ευάλωτος οφειλέτης δεν πληρώσει τη συμμετοχή του στο ενοίκιο.

Νέος “Ηρακλής” για τα κόκκινα δάνεια

Στην τελική ευθεία βρίσκεται και η συγγραφή του νέου Ηρακλή. Όπως διευκρινίζουν αρμόδιες πηγές το νέο εργαλείο δεν θα αποτελεί παράταση των δύο προηγούμενων, με τους οποίους εκκαθαρίστηκαν οι ισολογισμοί των τεσσάρων μεγάλων τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια, ρίχνοντας τους δείκτες ΝΡΕ σε μονοψήφια ποσοστά.

Οι ίδιες πηγές τονίζουν ότι ο νέος “Ηρακλής” θα είναι ακριβότερος για τις τράπεζες που θα τον χρησιμοποιήσουν, καθώς η υψηλότερη αξιολόγηση που θα φέρει η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, θα έχει μεγαλύτερες απαιτήσεις από τις τράπεζες για υψηλότερες προβλέψεις στα δάνεια που θα τιτλοποιούν.

Ο νέος νόμος υπαγορεύεται πλέον από το πλαίσιο των κανόνων που έθεσε εκ των υστέρων η Eurostat για τις τιτλοποιήσεις δανείων και έχοντας το βλέμμα στις επιπτώσεις που μπορεί να έχουν στο δημόσιο χρέος τυχόν καθυστερήσεις και αστοχίες στις ανακτήσεις των τιτλοποιήσεων.

Σημειώνεται ότι ο νέος «Ηρακλής» είναι ζωτικής σημασίας για την εξυγίανση των ισολογισμών των μικρότερων τραπεζών από τα κόκκινα δάνεια και δη στην παρούσα φάση όπου προωθείται η εξυγίανση της Attica Bank και η δημιουργία του πέμπτου τραπεζικού πόλου, με κινητήριο μοχλό την Παγκρήτια Τράπεζα και τη συγχώνευσή της με την Attica Bank.