ΣΕΒ: Τα τέσσερα “καμπανάκια” για τη βιομηχανία

Ανταγωνιστικό φοροασφαλιστικό πλαίσιο, κάλυψη των θέσεων εργασίας με επαρκείς σε γνώσεις και δεξιότητες εργαζόμενους, σταθερή προσήλωση στην πράσινη μετάβαση με επαρκή κίνητρα, αλλά και πάταξη της γραφειοκρατίας είναι τα τέσσερα βασικά μηνύματα που έστειλε, τη Δευτέρα, που πέρασε, το Συνέδριο του ΣΕΒ, με τίτλο “Σχέδιο και Τομές για το μέλλον των δυνατοτήτων μας”.

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΒ, Δημήτρης Παπαλεξόπουλος, “ο κόσμος αλλάζει αλλά η βιομηχανία παραμένει πυλώνας σταθερότητας” σημειώνοντας ότι η Ευρώπη έχει χάσει μεγάλο μέρος της ανταγωνιστικότητας της τα τελευταία 20 χρόνια. “Η τάση αυτή φαίνεται να επιταχύνεται και όχι να επιβραδύνεται. Δεν μοιάζει να υπάρχει σε ευρωπαϊκό επίπεδο αυτή τη στιγμή η πολιτική βούληση να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα.

Ο κίνδυνος αποβιομηχάνισης της Ευρώπης τα επόμενα χρόνια είναι υπαρκτός και για αυτό οι εκλογές της επόμενης χρονιάς έχουν ιδιαίτερη σημασία” ανέφερε ο πρόεδρος του ΣΕΒ τονίζοντας ωστόσο πως στη χώρα μας “οι προοπτικές για τα επόμενα χρόνια, μέσα στο ευρωπαϊκό πλαίσιο πάντα, μοιάζουν να είναι αρκετά θετικές και αυτό πρέπει να το εκμεταλλευτούμε”.

Παράλληλα σημείωσε ότι: “Στην πορεία της ελληνικής Βιομηχανίας 2030 υπάρχουν ευκαιρίες που δεν πρέπει να χαθούν αλλά και μικρές επαναστάσεις που πρέπει να γίνουν τώρα όπως:

• Ενίσχυση της εγχώριας παραγωγής προϊόντων υψηλής προστιθέμενης αξίας που αξιοποιεί τεχνολογίες αιχμής, απασχολεί εξειδικευμένο επιστημονικό δυναμικό, συνεισφέρει στην αύξηση των εξαγωγών και συμβάλει καθοριστικά στη βιώσιμη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία.
• Επενδυτική κινητοποίηση μέσα από ειδικά προγράμματα ενθάρρυνσης επενδύσεων μεσαίας και μεγάλης κλίμακας, αποτελεσματικούς μηχανισμούς έγκρισης και αδειοδότησης νέων επενδύσεων, άρση αντικινήτρων στο φορολογικό πλαίσιο και ευθυγράμμιση των φορολογικών πρακτικών με αντίστοιχες ευρωπαϊκές.
• Διεθνή ανταγωνιστικότητα των ελληνικών επιχειρήσεων στην πορεία προς την πράσινη μετάβαση και προσαρμογή της αγοράς ενέργειας για αδιάλειπτη πρόσβαση σε πράσινη ενέργεια σε λογικό κόστος.
• Ενίσχυση των γνώσεων και δεξιοτήτων σε ένα σύγχρονο εργασιακό περιβάλλον, μέσα από τη δημιουργία σύγχρονων δομών για την κάλυψη των αναγκών σε σύγχρονες τεχνικές και τεχνολογικές ειδικότητες και την εναρμόνιση των ρυθμίσεων στην αγορά εργασίας στην Ελλάδα με πρακτικές της υπόλοιπης ΕΕ.
• Μείωση της γραφειοκρατίας και των διοικητικών βαρών της νομοθεσίας στη λειτουργία των επιχειρήσεων μέσα από μεγαλύτερη διαλειτουργικότητα συστημάτων της δημόσιας διοίκησης, δραστική απλοποίηση υπηρεσιών και διαδικασιών πριν τη ψηφιοποίηση τους, απλοποίηση της αδειοδότησης εγκαταστάσεων και επιτάχυνση της απονομής δικαιοσύνης.”

Τα εμπόδια

Έκανε, ωστόσο, λόγο για μια σειρά από εμπόδια.

“Το ένα είναι η γραφειοκρατία, η υπερρυθμιση και micromanagement στις Βρυξέλλες, την Αθήνα και τις επιχειρήσεις μας. Δεύτερο μεγάλο εμπόδιο είναι το κόστος ενέργειας, η ΕΕ και η Ελλάδα θα έχουν δομικά υψηλότερο κόστος ενέργειας από τον υπόλοιπο κόσμο για αρκετά χρόνια ακόμη και υπάρχει ένας υπαρξιακός κίνδυνος, ειδικά για τις ενεργοβόρες βιομηχανίες. Τρίτο εμπόδιο, η ικανότητα της Ευρώπης και της Ελλάδος να καινοτομεί σε ένα περιβάλλον που τα πράγματα κινούνται πίσω.

Τέταρτη πρόκληση είναι η εκπαίδευση και η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, εκεί και ως επιχειρήσεις έχουμε μεγάλη ευθύνη”, είπε ο κ. Παπαλεξόπουλος.

Το στίγμα του Ευαγ. Μυτιληναίου

Να σημειωθεί, ότι ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της εταιρείας, Ευ. Μυτιληναίος, μιλώντας στον βρετανικό, οικονομικό, τηλεοπτικό σταθμό CNBC και συγκεκριμένα στην εκπομπή Squawk Box και στους δημοσιογράφους Steve Sedgwick και Karen Tso τόνισε ότι η αδράνεια της Ευρώπης στις επιπτώσεις του πολέμου στην Ουκρανία, αλλά και στα άμεσα μέτρα που λαμβάνουν οι ΗΠΑ, οδηγούν σε αποβιομηχάνιση της Γηραιάς Ηπείρου, που ήδη βλέπει μεγάλη μείωση της παραγωγής.

Επιπλέον, η δυσαρμονία στη λήψη αποφάσεων, αλλά και η πρόσφατη απόρριψη του σχεδίου green pool για τη μείωση του ενεργειακού κόστους, εντείνουν την ανασφάλεια. Πρότεινε δε, όλα τα κράτη μέλη να συζητήσουν από κοινού ώστε να βρεθεί μία βιώσιμη λύση για τον κλάδο.

Υπουργείο για τη Βιομηχανία

“Η αποτελεσματική διακυβέρνηση όλων των πολιτικών για τη βιομηχανία παραμένει ζητούμενο. Η πολιτική βούληση από μόνη της δεν φτάνει. Χρειαζόμαστε πλέον κάτι δραστικότερο στη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης όπως δείχνουν τα περισσότερα παραδείγματα από χώρες της ΕΕ. Η δημιουργία Υπουργείου Βιομηχανίας και Καινοτομίας είναι επιβεβλημένη ώστε να υπάρχει ενιαία διακυβέρνηση και διασύνδεση της βιομηχανικής πολιτικής με τις πολιτικές καινοτομίας και τεχνολογικής ανάπτυξης” πρότεινε ο πρόεδρος του ΣΕΒ.

Οι τρεις λόγοι αισιοδοξίας

Πάντως, ο πρόεδρος του ΣΕΒ δεν παρέλειψε να αναφέρει και τους τρεις λόγους για τους οποίους ο ίδιος είναι αισιόδοξος για την πορεία της ελληνικής οικονομίας.

Πρώτον, όπως είπε, μακροχρόνια η πράσινη μετάβαση για την Ελλάδα αποτελεί εκπληκτική ευκαιρία για πρώτη φορά στην ιστορία μας να είμαστε ίσως κάποια ημέρα εξαγωγείς ενέργειάς και να είμαστε ανταγωνιστικοί στην αγορά. “Πρέπει να φροντίσουμε για να γίνει αυτή η μετάβαση και να επενδύσουμε στις υποδομές που χρειάζονται, στις οποίες δεν επενδύουμε αρκετά σήμερα και να προστατεύσουμε τη βιομηχανία” σημείωσε.

Δεύτερον, ‘όπως τόνισε, έχουμε για πρώτη φορά στην Ελλάδα ένα οικοσύστημα καινοτομίας αναπτυσσόμενο το οποίο πρέπει να συνδέσουμε καλύτερα και με τα πανεπιστήμια και με τις υφιστάμενες επιχειρήσεις. Το οικοσύστημα αυτό φέρνει νέες ταχύτητες, νέα αίσθηση αξιοκρατίας στη χώρα που μπορεί να βοηθήσει και εμάς πάρα πολύ.

Τρίτη μεγάλη ευκαιρία είναι οι ανακατατάξεις στη παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα για γεωπολιτικούς και άλλους λόγους σε συνδυασμό με τη γεωγραφική θέση της χώρας μας, προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες. “Έχουμε αρκετούς λόγους να είμαστε αισιόδοξοι και να χτίσουμε πάνω σε αυτούς”, σημείωσε χαρακτηριστικά ο κ. Παπαλεξόπουλος.

Με βάση, δε, όσα είπε ο Ευθύμιος Ο. Βιδάλης, Πρόεδρος της Εκτελεστικής Επιτροπής ΣΕΒ, “η Ελλάδα, σήμερα, μπορεί να χτίσει ένα νέο μέλλον, πιο παραγωγικό και βιώσιμο, όχι λόγω απειλών, αλλά λόγω των ευκαιριών που παρουσιάζονται. Η πρόκληση είναι η συστηματική ενδυνάμωση της εγχώριας παραγωγής και των δικτύων της, σε τομείς όπου μπορούμε να χτίσουμε ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα, αλλά και σε τομείς στους οποίους η Ευρώπη επιδιώκει τη στρατηγική της αυτονομία.”

Μιχάλης Στασινόπουλος (Viohalco): Εθνική συνεννόηση για τη βιομηχανία

“Η διεύρυνση και ο εκσυγχρονισμός της παραγωγικής βάσης με έμφαση στα διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά είναι απαραίτητη συνθήκη για την ανθεκτικότητα της οικονομίας και την ανάπτυξη προς όφελος όλης της κοινωνίας”, σημείωσε ο Μιχάλης Στασινόπουλος, εκτελεστικός διευθυντής του ομίλου Viohalco, προσθέτοντας πως σε αυτό το επίπεδο η Ελλάδα πρέπει να τρέξει για να φτάσει τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.

“Το γεγονός ότι υστερούμε και μάλιστα πολύ δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για αυτό”, πρόσθεσε στη συνέχεια σημειώνοντας πως το πιο σημαντικό είναι να υπάρξει απόφαση για αύξηση της παραγωγής με ένα υπουργείο Βιομηχανίας και έναν μακροπρόθεσμο σχεδιασμό που δεν θα ανατρέπεται με την αλλαγή μιας κυβέρνησης. Από κει και πέρα συνέχισε ο κ. Στασινόπουλος χρειάζεται ενεργειακός σχεδιασμός για τη βιομηχανία, κίνητρα και βελτίωση του ρυθμιστικού περιβάλλοντος.

Σπύρος Θεοδωρόπουλος: Χρειάζεται ένα νέο deal εργαζομένων – εργοδοτών

“Μετά από πολλές δεκαετίες βρισκόμαστε για πρώτη φορά σε μια κατάσταση που η προσφορά εργασίας είναι μικρότερη από τη ζήτηση. Και αυτό δημιουργεί μια ευκαιρία να αναθεωρήσουμε ριζικά τις σκέψεις μας, γύρω από την εργασία και την κατάρτιση”, είπε ο επιχειρηματίας και αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, Σπύρος Θεοδωρόπουλος προτείνοντας μια καινούργια συμφωνία κράτους, εργαζομένων και εργοδοτών. “Από αυτή τη διαδικασία θα βγούμε όλοι κερδισμένοι και οι εργαζόμενοι θα αυξήσουν τους μισθούς τους και οι επιχειρήσεις θα αποκτήσουν μια σχετική ευελιξία και το κράτος θα μπορέσει να μειώσει τη μαύρη εργασία και να αυξήσει τα έσοδά του. Μπορούμε να βρούμε το πως θα καλύψουμε το κόστος για το συνεχές upskilling και reskilling. Αν υπάρξουν το κατάλληλα κίνητρα και για εργοδότες και εργαζόμενους μπορούμε να αποκτήσουμε προβάδισμα σε αυτό τον τομέα”, σημείωσε και τόνισε:

“Οι αλλαγές είναι τεράστιες: περίπου 69 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν έως το 2027, αλλά, ταυτόχρονα, θα χαθούν 83 εκατομμύρια τρέχουσες θέσεις εργασίας”. Παράλληλα αναφέρθηκε στο ότι παγκόσμιοι κίνδυνοι, που αγγίζουν σε μεγάλο βαθμό και την Ελλάδα, είναι η βραδύτερη οικονομική ανάπτυξη, οι ελλείψεις ανθρώπων και μυαλών, καθώς και ο υψηλός πληθωρισμός. Παράλληλα, η Ελλάδα αποκλίνει σε σχέση με την Ευρώπη στα θέματα της οργάνωσης εργασίας και αυτό της δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα σε σχέση με τις άλλες ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές οικονομίες.

Ελλείψεις καταρτισμένων εργαζομένων

“Το θέμα των ελλείψεων ανθρώπων με τις κατάλληλες δεξιότητες σχετίζεται ξεκάθαρα με την έλλειψη της αντίστοιχης προσφοράς εργασίας, δεδομένου τού ότι δεν «βγαίνουν» αυτοί οι εργαζόμενοι από όλες τις μορφές εκπαίδευσης. Αλλά και το υπάρχον ανθρώπινο δυναμικό δεν ανακατευθύνεται – μέσω της κατάρτισης – στις ειδικότητες που ζητάει η αγορά” ανέφερε ο κ. Θεοδωρόπουλος και τόνισε ότι:

“Ένα ανταγωνιστικό φοροασφαλιστικό πλαίσιο καθώς και βελτίωση των δομών/ φορέων για την αναβάθμιση των δεξιοτήτων του ανθρώπινου κεφαλαίου, είναι ένα σύνολο δράσεων που απαιτεί τη στενή συνεργασία κράτους και επιχειρήσεων ώστε να διαμορφώσουμε μακροπρόθεσμα ανταγωνιστική οικονομία.”

Ποιοτικός εργοδότης

Να σημειωθεί ότι με βάση όσα τόνισε ο Δρ. Γιώργος Ξηρογιάννης, Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ η βιομηχανία, στην Ελλάδα, δημιούργησε 117.000 νέες θέσεις εργασίας, με άνοδο >30%, τη μεγαλύτερη στην ΕΕ.

“Σε σχέση με τους υπόλοιπους κλάδους, προσφέρει 32% υψηλότερες μέσες αμοιβές, διαφορά που είναι η υψηλότερη στην Ευρώπη, ξεπερνώντας ακόμα και χώρες όπως η Δανία. Δίνει εργασία υψηλής εξειδίκευσης σε 3.500 ερευνητές έναντι 1.900 το 2011, ενώ μετά το 2010, έχει επενδύσει συνολικά €38 δις σε εξοπλισμό, συγκεντρώνοντας μάλιστα το 25% των επενδύσεων εν μέσω δημοσιονομικής κρίσης. Επίσης, αποτελεί ελκυστικό επενδυτικό προορισμό για ξένα κεφάλαια. Ωστόσο, η αξιοποίηση τεχνολογιών αιχμής παραμένει στοίχημα. Επενδύσεις σε τεχνολογία γίνονται. Όμως, εστιάζουν σε συστήματα προηγούμενης γενιάς. Ενδεικτικά, τεχνολογίες ΤΝ χρησιμοποιεί μόλις το 2,6%, έναντι 8% στην ΕΕ” ανέφερε ο κ. Ξηρογιάννης, τονίζοντας ότι πρέπει “να κάνουμε μεγαλύτερη πρόοδο στην κυκλική χρήση υλικών. Πρέπει να βελτιώσουμε το ποσοστό κυκλικής χρήσης, που είναι σήμερα στο 5,4%.

“Η βιομηχανία είναι αντιμέτωπη με το αναπτυξιακό κίνδυνο της ποσοτικής και ποιοτικής έλλειψης εργαζομένων. Υπάρχει ξεκάθαρη ανάγκη να διπλασιάσουμε τον αριθμό των εισακτέων σε σχολές STEM. Η πρακτική άσκηση να ενταχθεί ως υποχρεωτική στα περισσότερα πτυχία STEM. Είναι επιβεβλημένη η επανασύσταση του Τεχνολογικού Τομέα των ΑΕΙ σε συνεργασία με επιχειρήσεις, με προγράμματα τεχνολογικών ειδικοτήτω픨υπογράμμισε με έμφαση ο Γενικός Δντης του ΣΕΒ τονίζοντας ότι είναι αναγκαία είναι επίσης η δραστική μετατόπιση των σημερινών οριζόντιων προγραμμάτων επαγγελματικής κατάρτισης σε κατάρτιση για επαγγέλματα που συνδέονται με υπαρκτές κενές θέσεις εργασίας. Την επιλογή αυτή κάνει εδώ και χρόνια η Πορτογαλία, με αποτέλεσμα να έχει διπλάσια απασχόληση νέων στη βιομηχανία σε σχέση με την Ελλάδα.

“Πρέπει να ενισχύσουμε την ικανότητα της βιομηχανίας να παράγει ακόμα περισσότερα διεθνώς ανταγωνιστικά προϊόντα με:

• Εφαρμογή κριτηρίων απόδοσης και ανακυκλούμενων πόρων. Με απλά λόγια, όσο μεγαλώνει το αναπτυξιακό αποτύπωμα της επένδυσης, τόσο πρέπει να μεγαλώνει η ενίσχυση φτάνοντας μέχρι το μέγιστο όριο της ΕΕ. Την επιλογή αυτή κάνει εδώ και πολλά χρόνια η Πορτογαλία, με αποτέλεσμα 3.000 περισσότερες μεσαίες επιχειρήσεις και περισσότερες βιομηχανικές εξαγωγές
• Με διαμόρφωση επενδυτικών ζωνών με ειδικό ρυθμιστικό πλαίσιο είναι επίσης μια δοκιμασμένη πρακτική για την επέκταση της βιομηχανίας σε δραστηριότητες όπως ημιαγωγοί, έξυπνα υλικά, βιοτεχνολογίες, πράσινες τεχνολογίες, συστήματα άμυνας και ασφάλειας.
• Με ολοκλήρωση αλλαγών στην αδειοδότηση και χωροθέτηση, αλλά και η αναβάθμιση των υποδομών σε βιομηχανικές συγκεντρώσεις, σίγουρα έχει θετικές επιπτώσεις.
• Με πάταξη της γραφειοκρατίας. Τα εργαλεία ψηφιακής διακυβέρνησης έκαναν μια σημαντική αρχή. Αλλά καλούνται να ψηφιοποιήσουν μια απέραντη γραφειοκρατία. Πλέον κανένας νόμος δεν πρέπει να ψηφίζεται αν προσθέτει στη βιομηχανία περισσότερη γραφειοκρατία από ότι αφαιρεί. Αυτός είναι ο μηχανισμός 1in – 1out που έχει δοκιμαστεί με μεγάλη επιτυχία εντός και εκτός ΕΕ” έκλεισε ο κ. Ξηρογιάννης δίνοντας εύγλωττα το στίγμα των προκλήσεων.