Ακρίβεια: “Ράλι” διαρκείας σε τρόφιμα και βασικά είδη – Στην αύξηση των μισθών προσβλέπει η κυβέρνηση

Με τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή να δίνουν εκτινάσσουν στο σπιράλ ακρίβειας, ειδικά σε ό,τι σχετίζεται με τα καύσιμα, άδηλο είναι και πάλι το μέλλον της πορείας του πληθωρισμού, παρά τα καλά “μαντάτα” από τις ανακοινώσεις της ΕΛΣΤΑΤ για το Δείκτη Τιμών Καταναλωτή, για τον Σεπτέμβριο.

Συγκεκριμένα, λόγω της έντονης αβεβαιότητας που κυριαρχεί διεθνώς με αιχμή τις εξελίξεις Μέση Ανατολή οι τιμές του αργού πετρελαίου αλλά και του φυσικού αερίου έχουν πάρει “φωτιά”. Το αμερικανικό αργό κινείται στα επίπεδα, περίπου, των 86 δολαρίων ανά βαρέλι, με άνοδο, σε εβδομαδιαία βάση της τάξης του 2,11%. Λίγο πιο πάνω βρίσκεται το μπρεντ, στα 87 δολάρια ανά βαρέλι, περίπου, έχοντας καταγράψει άνοδο σε εβδομαδιαία βάση, της τάξης του 2,5% περίπου. Το φυσικό αέριο, έχει “ακουμπήσει” τα 50 ευρώ/MWh στον Ολλανδικό “κόμβο” TTF, με “εκτίναξη”, σε εβδομαδιαία βάση της τάξης του 12,5% περίπου. Όλα αυτά, εάν συνεχιστουν, αναμένεται να βάλουν “εκ νέου καύσιμο” στο “μοτέρ” ακρίβειας, που φαίνεται, σε επίπεδο Δείκτη Τιμών, να επιβραδύνει.

Συγκεκριμένα, με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, “φρένο” μπήκε εκ νέου στην ανοδική πορεία του πληθωρισμού τον Σεπτέμβριο εφέτος, καθώς καταγράφηκε αύξηση 1,6% από αύξηση 2,7% τον Αύγουστο. Σημειώνεται, ότι πέρυσι, τον Σεπτέμβριο, ο Δείκτης Τιμών “έτρεχε” με ρυθμό 12%. Να σημειωθεί ότι η επιβράδυνση αυτή, οφείλεται αποκλειστικά στις τιμές της ενέργειας, καθώς στα τρόφιμα και είδη διατροφής προέκυψαν περαιτέρω ανατιμήσεις της τάξης του 9,4%.

Ανατιμήσεις σε τρόφιμα

Ειδικότερα, σε βασικά είδη, που ήδη έχουν “κατοχυρώσει” υψηλά επίπεδα τιμών, σε ετήσια σύγκριση υπήρξαν οι εξής ανατιμήσεις σε ετήσια βάση το Σεπτέμβριο: Ψωμί και δημητριακά (4,8%), Κρέατα- γενικά (8,4%), Ψάρια- γενικά (4,1%), Γαλακτοκομικά και αυγά (6,7%), Έλαια και λίπη (16,1%), Φρούτα- γενικά (13,9%), Λαχανικά- γενικά (17,7%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (8,2%), Λοιπά τρόφιμα (9,1%), Καφέ- κακάο- τσάι (6%), Μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων (13,9%) και Αλκοολούχα ποτά- μη σερβιριζόμενα (5,7%).

Επίσης, οι τιμές κινήθηκαν ανοδικά σε: Ένδυση και υπόδηση (6,2%), Ενοίκια κατοικιών (6,3%), Επισκευή και συντήρηση κατοικίας (3%), Στερεά καύσιμα (19,2%), Οικιακές συσκευές και επισκευές (2%), Υαλικά- επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης (5,4%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (3,3%), Οικιακές υπηρεσίες (7,2%), Φαρμακευτικά προϊόντα (11,8%), Ιατρικές- οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες (5,5%), Νοσοκομειακή περίθαλψη (0,9%), Αυτοκίνητα καινούργια (3%), Αυτοκίνητα μεταχειρισμένα (9%), Ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου (6,6%), Καύσιμα και λιπαντικά (0,9%), Συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς (5,3%), Μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (7,9%), Διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού (2,2%), Μικρά είδη αναψυχής- άνθη- κατοικίδια ζώα (5,8%), Κινηματογράφους- θέατρα (10,6%), Πακέτο διακοπών (9,1%), Πρωτοβάθμια εκπαίδευση (3,8%), Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (3,5%), Εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία- κυλικεία (5,6%), Κομμωτήρια και καταστήματα προσωπικής φροντίδας (4%), Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (1,8%), Ασφάλιστρα υγείας (5,7%) και Ασφάλιστρα οχημάτων (2,1%).

Από μήνα σε μήνα η εικόνα της ακρίβειας

Στον αντίποδα, οι τιμές μειώθηκαν σε: Φυσικό αέριο (82%), Πετρέλαιο θέρμανσης (20,7%), Τηλεφωνικές υπηρεσίες (3,5%) και Ηλεκτρισμό (1,2%).

Ωστόσο, μεταξύ Σεπτεμβρίου και Αυγούστου, ξεχωρίζει η αύξηση των τιμών στο Φυσικό αέριο κατά (14,4%), ενώ υπήρξαν νέες ανατιμήσεις και σε: Δημητριακά για πρωινό (5,2%), Ελαιόλαδο (6,7%), Άλλα βρώσιμα έλαια (6%), Λαχανικά νωπά (10,2%), Υφαντουργικά προϊόντα οικιακής χρήσης (5,2%), Ενοίκια κατοικιών (0,6%), Καύσιμα και λιπαντικά (2,4%), Πρωτοβάθμια εκπαίδευση (3,1%), Δευτεροβάθμια εκπαίδευση (3,1%), Εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία- κυλικεία (1,3%) και Ξενοδοχεία- μοτέλ- πανδοχεία (5,1%).

Αντίθετα, οι τιμές μειώθηκαν σε: Αλκοολούχα ποτά μη σερβιριζόμενα (0,8%), Άλλα προϊόντα αρτοποιίας και ζαχαροπλαστικής (1,7%), Μοσχάρι (0,6%), Γαλακτοκομικά και αυγά (2,2%), Λαχανικά κατεψυγμένα (3,8%), Ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά (1%), Ηλεκτρισμό (0,4%), Είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού (1,3%), Άλλα είδη ατομικής φροντίδας (2,8%) και Μεταφορά επιβατών με αεροπλάνο (10,9%).

Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, η αύξηση του γενικού δείκτη τιμών καταναλωτή τον Σεπτέμβριο, προήλθε κυρίως από τις μεταβολές στις ακόλουθες ομάδες αγαθών και υπηρεσιών:

1. Από τις αυξήσεις των δεικτών κατά:

*9,4% στην ομάδα «Διατροφή και μη αλκοολούχα ποτά», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: ψωμί και δημητριακά, κρέατα (γενικά), ψάρια (γενικά), γαλακτοκομικά και αυγά, έλαια και λίπη, φρούτα (γενικά), λαχανικά (γενικά), ζάχαρη- σοκολάτες- γλυκά- παγωτά, λοιπά τρόφιμα, καφέ- κακάο- τσάι, μεταλλικό νερό- αναψυκτικά- χυμούς φρούτων.

*2,5% στην ομάδα «Αλκοολούχα ποτά και καπνός», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα αλκοολούχα ποτά (μη σερβιριζόμενα).

*6,2% στην ομάδα «Ένδυση και υπόδηση», λόγω αύξησης των τιμών στα είδη ένδυσης και υπόδησης.

*3,7% στην ομάδα «Διαρκή αγαθά- Είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: οικιακές συσκευές και επισκευές, υαλικά- επιτραπέζια σκεύη και σκεύη οικιακής χρήσης, είδη άμεσης κατανάλωσης νοικοκυριού, οικιακές υπηρεσίες.

*5,6% στην ομάδα «Υγεία», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: φαρμακευτικά προϊόντα, ιατρικές- οδοντιατρικές και παραϊατρικές υπηρεσίες, νοσοκομειακή περίθαλψη.

*3% στην ομάδα «Μεταφορές», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: καινούργια αυτοκίνητα, μεταχειρισμένα αυτοκίνητα, ανταλλακτικά και αξεσουάρ αυτοκινήτου, καύσιμα και λιπαντικά, συντήρηση και επισκευή εξοπλισμού προσωπικής μεταφοράς, εισιτήρια μεταφοράς επιβατών με αεροπλάνο.

*3,1% στην ομάδα Αναψυχή- Πολιτιστικές δραστηριότητες, λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: διαρκή αγαθά αναψυχής και πολιτισμού, μικρά είδη αναψυχής- άνθη- κατοικίδια ζώα, κινηματογράφους- θέατρα, πακέτο διακοπών.

*3% στην ομάδα «Εκπαίδευση», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: δίδακτρα πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, δίδακτρα δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.

*4,8% στην ομάδα «Ξενοδοχεία- Καφέ- Εστιατόρια», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών στα εστιατόρια- ζαχαροπλαστεία- καφενεία- κυλικεία.

*2,4% στην ομάδα «Άλλα αγαθά και υπηρεσίες», λόγω αύξησης κυρίως των τιμών σε: κομμωτήρια και καταστήματα προσωπικής φροντίδας, άλλα είδη ατομικής φροντίδας, ασφάλιστρα υγείας, ασφάλιστρα οχημάτων.

2. Από τη μείωση του δείκτη κατά:

*15% στην ομάδα «Στέγαση», λόγω μείωσης κυρίως των τιμών σε: ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο, πετρέλαιο θέρμανσης. Μέρος της μείωσης αυτής αντισταθμίστηκε από την αύξηση κυρίως των τιμών σε: ενοίκια κατοικιών, επισκευή και συντήρηση κατοικίας, στερεά καύσιμα.

*3,1% στην ομάδα «Επικοινωνίες», λόγω μείωσης κυρίως των τιμών στις τηλεφωνικές υπηρεσίες.

Σε μηνιαία σύγκριση, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 1,8% τον Σεπτέμβριο 2023 σε σύγκριση με τον Αύγουστο 2023, έναντι αύξησης 2,9% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός

Όσον αφορά στον εναρμονισμένο πληθωρισμό, αυτός αυξήθηκε 2,4% τον Σεπτέμβριο εφέτος σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα πέρυσι, έναντι αύξησης 12,1% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση το 2022 με το 2021. Παράλληλα, ο εναρμονισμένος δείκτης παρουσίασε αύξηση 1,9% τον Σεπτέμβριο 2023 σε σύγκριση με τον Αύγουστο 2023, έναντι αύξησης 3% που σημειώθηκε κατά την αντίστοιχη σύγκριση του προηγούμενου έτους.

Σε τροχιά ανόδου και η κατοικία

Άλλο ένα στοιχείο, που αφορά την καθημερινότητα, σε σχέση με τα κόστη της στέγης, είτε αυτό αφορά όσους και όσες θέλουν να αγοράσουν ή να νοικιάσουν σπίτι, έχει να κάνει με την άνοδο του κατασκευαστικού κόστους. Συγκεκριμένα, με πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, αύξηση 6,9% σημείωσαν οι τιμές συνολικά στα οικοδομικά υλικά τον Αύγουστο εφέτος, καθώς οι τιμές κινήθηκαν καθοδικά μόνο στο πετρέλαιο κίνησης και τον ηλεκτρισμό.

Ειδικότερα, καταγράφηκαν ανατιμήσεις σε: Τούβλα (14,3%), Υαλοπίνακες ασφαλείας (12,1%), Θερμαντικά σώματα (11,9%), Σωλήνες πλαστικούς, συνθετικούς, ινοτσιμέντου (11,9%), Αγωγούς χάλκινους (8,7%), Πλακίδια γενικά- δαπέδου, τοίχου (8,1%), Ντουλάπες ξύλινες (7,9%), Έτοιμο σκυρόδεμα (7,3%), Παρκέτα (7,2%), Εντοιχισμένα ντουλάπια (7,2%), Κουφώματα αλουμινίου (7%), Μαρμαρόπλακες (6,9%), Πλαστικό, ακρυλικό, νερού (6,6%), Παράθυρα ξύλινα (6,2%), Τσιμέντο (6,2%), Σίδηρο οπλισμού (5,6%), Πόρτες εσωτερικές (5,3%) και Σωλήνες χαλκού (5%). Στον αντίποδα, μειώσεις τιμών υπήρξαν σε: Ηλεκτρική ενέργεια (6,5%) και Πετρέλαιο κίνησης- Diesel (5,4%).

Όπως ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, ο γενικός δείκτης τιμών υλικών κατασκευής νέων κτιρίων κατοικιών παρουσίασε αύξηση 6,9% τον Αύγουστο 2023 σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του Αυγούστου 2022, έναντι αύξησης 12% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων δεικτών το 2022 με το 2021.

Ενώ, ο γενικός δείκτης παρουσίασε αύξηση 0,3% τον Αύγουστο 2023 σε σύγκριση με τον δείκτη του Ιουλίου 2023, έναντι αύξησης 0,5% που σημειώθηκε κατά τη σύγκριση των αντίστοιχων μηνών το 2022.

Έμφαση στους μισθούς

Με δεδομένο, πάντως, το “κούρεμα” των εισοδημάτων από την ακρίβεια, όπου, όπως φαίνεται, εκ του αποτελέσματος, λίγα μπορούν να γίνουν, η κυβέρνησης θέτει ως στόχο την αύξηση των μισθών. 

Σε συζήτηση με τον πρόεδρο του ΣΕΒ, Δημήτρη Παπαλεξόπουλο, συμμετείχε την Τρίτη (10/10) το απόγευμα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, στο πλαίσιο ανοιχτής εκδήλωσης της Ετήσιας Γενικής Συνέλευσης του ΣΕΒ,  τόνισε ότι στόχος είναι «να μην διευρύνονται οι κοινωνικές ανισότητες. Το ζητούμενο είναι πώς θα πετύχουμε αυτούς τους στόχους χωρίς τα λάθη του παρελθόντος».   Σε άλλο σημείο της συζήτησης, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε ότι οι μισθοί πρέπει να αυξάνονται όσο πέφτει η ανεργία, και σημείωσε ότι ο στόχος μας για μέσο μισθό €1.500 στο τέλος της τετραετίας είναι εφικτός.

Στο “θεό” οι δαπάνες για βασικά είδη

Ακόμη, όμως και με τις αυξήσεις, αυτές, δύσκολα καλύπτεται το “κενό”, καθώς οι ανατιμήσεις στα είδη διατροφής, οδηγούν τα νοικοκυριά να δαπανούν όλο και περισσότερα στις συγκεκριμένες ανάγκες, αγοράζοντας ωστόσο λιγότερα αγαθά.

Με βάση, συγκεκριμένα, την έρευνα της ΕΛΣΤΑΤ για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς το 2022 (διενεργήθηκε σε δείγμα 6.196 ιδιωτικών νοικοκυριών στο σύνολο της χώρας):

*Η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών για αγορές ανήλθε στα 19.204,08 ευρώ (1.600,34 το μήνα), καταγράφοντας αύξηση, σε τρέχουσες τιμές 12,7% σε σχέση με το 2021.

*Το 50% των νοικοκυριών δαπανούν περισσότερα από 1.289 ευρώ το μήνα.

*Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιασμένη κατοικία δαπανούν το 17,4% του προϋπολογισμού τους, κατά μέσο όρο, για ενοίκιο.

*Το μερίδιο της μέσης δαπάνης για είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά και στέγαση των νοικοκυριών του φτωχότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 58,1% των δαπανών των νοικοκυριών, ενώ το αντίστοιχο μερίδιο του πλουσιότερου 20% του πληθυσμού ανέρχεται στο 25,6%.

Σε απόγνωση οι συνταξιούχοι

Στο πλαίσιο αυτό είναι προφανές, ότι ομάδες πληθυσμού, βρίσκονται σε απόγνωση. Ενδεικτική η επιστολή προς τον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό  Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη, της Πανελλήνιας Ένωσης Συνταξιούχων Βενζινοπωλών.

“Αν λάβουμε υπόψη ότι στα είδη πρώτης ανάγκης, στα οποία κατά κύριο λόγο διατίθενται οι συντάξεις μας, έχουν αυξηθεί από πέρσι κατά μ.ό. 28% (και κάποια 100%+ όπως το ελαιόλαδο) είναι φανερό ότι οι συντάξεις μας βρίσκονται σε κάθετη αγοραστική πτώση. Οι δε αυξήσεις, όσες και σε όσους δόθηκαν το 2023, είχαν εξανεμισθεί από προηγούμενες αυξήσεις τιμών. Όσο για τις προβλεπόμενες λίγες αυξήσεις στο Προσχέδιο Προϋπολογισμού 2024, έχουν ήδη αναλωθεί από τώρα!” αναφέρει η επιστολή που συμπληρώνει με αιχμή τα κόστη θέρμανσης τα εξής:

“Ενώ βρισκόμαστε μπροστά στην έναρξη της περιόδου διάθεσης πετρελαίου θέρμανσης πληροφορούμαστε ότι οι τιμές του θα κινηθούν περί τα 33 λεπτά το λίτρο πάνω από την τιμή Απριλίου 2023 και 17 λεπτά πάνω από την τιμή Οκτωβρίου 2022! Πέραν αυτού και οι τιμές των άλλων καυσίμων έχουν επανέλθει σε παλιότερα υψηλά επίπεδα με τη μέση τιμή της αμόλυβδης βενζίνη 95 οκτανίων να κινείται γύρω από τα 2 ευρώ, κατέχοντας, στο Δελτίο Τιμών ΕΕ, της 25/9/2023, την 3η υψηλότερη τιμή στην ΕΕ27! Είναι τραγικό μια χώρα με τους μικρότερους μισθούς και συντάξεις στην ΕΕ να έχει από τις υψηλότερες τιμές στα καύσιμα” καταλήγει η επιστολή της Πανελλήνιας Ένωσης Συνταξιούχων Βενζινοπωλών.