Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΑΠΕΙΛΕΙ ΚΑΙ ΤΗ ΜΠΥΡΑ ΜΑΣ

Ενδεχομένως να βαριέσαι ακόμα και να διαβάσεις τον όρο κλιματική αλλαγή, μάλλον γιατί δεν έχεις καταλάβει ότι απειλεί τη ζωή σου. Από την άλλη, δεν είναι κάτι που εξαρτάται μόνο από το χέρι σου.

Εννοώ ότι αν δεν ασχοληθούν σοβαρά αυτοί που καταστρέφουν τον πλανήτη, όση σωστή ανακύκλωση κι αν κάνεις σε αυτήν τη ζωή, όσο και αν αφήνεις παρκαρισμένο το αυτοκίνητο ή σβήνεις τα φώτα στο σπίτι, η Γη δεν θα σωθεί.

Όπως απειλείται η ύπαρξη μας στον πλανήτη, απειλούνται και άλλα είδη, όπως απειλούνται και προϊόντα που θεωρούμε ως δεδομένα και απολαμβάνουμε καθημερινώς και αδιαλείπτως.

Για παράδειγμα, ο καφές.

Μοντέλο προβλέψεων αποκάλυψε πως έως το 2050 θα μειωθεί η παραγωγή και η καταλληλότητα του καφέ σε όλες τις περιοχές που τον καλλιεργούν. Ειρήσθω εν παρόδω, θα μειωθεί και αυτή των κάσιους και του αβοκάντο.

Πρόβλημα θα υπάρξει και με την καλλιέργεια τσαγιού (θα το αισθανθούμε στη γεύση και στα οφέλη του για την υγεία μας) και των σταφυλιών για το κρασί (η παραγωγή τους είναι ευάλωτη στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής από την απτή υγεία των αμπελιών, έως τη γεύση και την ποιότητα της τελικής εμφιάλωσης).

Πρόσφατη μελέτη ενημερώνει πως στις απολαύσεις που απειλούνται με εξαφάνιση είναι και η μπύρα, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη δυσκολεύει την καλλιέργεια ενός εκ των βασικών συστατικών της.

Είτε θα μειωθεί η ποσότητα που θα χρησιμοποιείται και θα καταλαβαίνουμε τη διαφορά με την πρώτη γουλιά, είτε θα χρησιμοποιείται η ιδανική ποσότητα, αλλά θα αυξηθεί η τιμή.

Πριν δούμε ποιο συστατικό κινδυνεύει, να δούμε πώς παράγεται η μπύρα.

ΠΩΣ ΦΤΑΝΕΙ Η ΜΠΥΡΑ ΣΤΟ ΠΟΤΗΡΙ ΜΑΣ

Η παραγωγή της μπύρας περιλαμβάνει διάφορα στάδια, αρχής γενομένης από τα συστατικά που δίνουν το τελικό προϊόν. Ας δούμε πώς αρχίζουν όλα και πώς εξελίσσονται, με απλά λόγια.

Συστατικά

Νερό (υψηλής ποιότητας -καθώς είναι εκ των σημαντικότερων ‘συστατικών’ της μπύρας)
Βύνη (κριθαριού, σιταριού ή σίκαλης)
Λυκίσκος (δίνει την πικρία, τη γεύση και το άρωμα)
Μαγιά (τακτοποιεί τη ζύμωση, μετατρέποντας τα σάκχαρα σε αλκοόλ και διοξείδιο του άνθρακα).

Zυθοποιία

Οι κόκκοι κριθαριού μουλιάζονται σε νερό και αφήνονται να βλαστήσουν. Αυτή η διαδικασία σταματά με ξήρανση των σιτηρών σε κλίβανο. Έτσι παράγεται το ζυθοποιημένο κριθάρι.

Πολτοποίηση

Το ζυθοποιημένο κριθάρι αναμειγνύεται με ζεστό νερό και δημιουργείται ένας πολτός.
Τα ένζυμα στη βύνη μετατρέπουν τα άμυλα σε σάκχαρα.
Το υγρό που προκύπτει, διαχωρίζεται από το στερεό υλικό των σιτηρών.

Βρασμός

Ο ζυθόγλευκος (σακχαρώδες υγρό που παρασκευάζεται με κατεργασία της βύνης με καυτό νερό και με ζύμωση) βράζεται και προστίθεται λυκίσκος. Με το βρασμό αποστειρώνεται το γλεύκος και αυτό βοηθά στη συμπύκνωση των γεύσεων.

Ζύμωση

Το βρασμένο γλεύκος ψύχεται και μεταφέρεται σε δοχείο ζύμωσης.
Προστίθεται μαγιά και αρχίζει η ζύμωση.
Η μαγιά κατακαίει τα σάκχαρα, παράγοντας αλκοόλ και διοξείδιο του άνθρακα.
Αυτό το στάδιο μπορεί να διαρκέσει από αρκετές ημέρες έως αρκετές εβδομάδες, ανάλογα με τον τύπο της μπύρας.

Κλιματισμός

Μετά την αρχική ζύμωση, η μπύρα μπορεί να υποβληθεί σε δευτερεύουσα ζύμωση ή προετοιμασία για πρόσθετες γεύσεις και διαύγεια.

Συσκευασία

Η μπύρα συνήθως φιλτράρεται ή φυγοκεντρείται για να αφαιρεθούν τυχόν εναπομείναντα στερεά.
Στη συνέχεια ανθρακώνεται, είτε φυσικά μέσω ζύμωσης είτε με προσθήκη ενανθράκωσης.
Η τελική μπύρα συσκευάζεται σε μπουκάλια, κουτάκια, βαρέλια ή άλλα δοχεία.

ΠΟΙΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΑΠΕΙΛΕΙ ΤΗ ΜΠΥΡΑ ΜΑΣ

Όπως αποκάλυψε μελέτη που δημοσιεύτηκε την Τρίτη 10/10, η κλιματική αλλαγή καθιστά δυσκολότερη την καλλιέργεια λυκίσκου, που όπως διάβασες αποτελεί βασικό συστατικό της μπύρας.

Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ξηρασία και οι υψηλότερες θερμοκρασίες θα οδηγήσουν σε μείωση της ποιότητας και της ποσότητας του λυκίσκου.

Μέχρι το 2050 στην Ευρώπη οι σοδειές του παραδοσιακού λυκίσκου θα μειωθούν από 4 έως 18%.

Η παραγωγή οξέων λυκίσκου -βασικά για τη γεύση- θα μειωθεί από 20 έως 31%.

Όπως είπε ο Miroslav Trnka, μέλος της Τσεχικής Ακαδημίας Επιστημών και εκ των ερευνητών της πρόσφατης εργασίας «τις τελευταίες δεκαετίες μπορούμε να δούμε μείωση της ποιότητας του λυκίσκου. Είμαι βέβαιος ότι μπορούμε να βρούμε έναν τρόπο να καλλιεργήσουμε λυκίσκο, ώστε να αντέξει στο μέλλον τις ακραίες συνθήκες».

Τόνισε πως αυτή η αναζήτηση δεν μπορεί να περιμένει άλλο, αφού ο κλάδος απειλείται με κατάρρευση.

Η ΕΓΓΕΝΗΣ ΑΔΥΝΑΜΙΑ ΤΟΥ ΛΥΚΙΣΚΟΥ

Σε άρθρο της Washington Post αναφέρεται πως ο λυκίσκος παρουσιάζει περισσότερες προκλήσεις προσαρμογής από το σιτάρι ή το κριθάρι επειδή είναι μια πιο δύσκολη καλλιέργεια.

«Αν κοιτάξετε τον χάρτη και πού βρίσκονται οι περιοχές καλλιέργειας λυκίσκου, θα τις δείτε σε μια αρκετά στενή ζώνη γεωγραφικού πλάτους, αφού το συγκεκριμένο φυτό είναι πολύ ευαίσθητο στο φως» εξήγησε χαρακτηριστικά ο Chuck Skypeck, εκπρόσωπος της Ένωσης Ζυθοποιών στις ΗΠΑ.

Χρειάζεται μεγάλες μέρες ηλιακού φωτός, κατά τη διάρκεια της καλλιεργητικής περιόδου. Έπειτα, χρειάζεται μερικούς μήνες με χαμηλότερες θερμοκρασίες και μικρότερες ημέρες, ώστε να ανθίσει και να δώσει το μέρος που χρησιμοποιείται στην παρασκευή μπύρας.

Αυτός είναι ο λόγος που καλλιεργείται κατά κύριο λόγο στην κεντρική Ευρώπη και τον Βορειοδυτικό Ειρηνικό.

Καθώς η κλιματική αλλαγή καθιστά δυσκολότερη την καλλιέργεια στην Ευρώπη, αυξάνεται η ζήτηση λυκίσκου στη βιομηχανία βιοτεχνικής μπύρας που ήδη έχει δημιουργηθεί, ως προς την παραγωγή India Pale Ale (IPA) που ήταν διαδεδομένο στην Αγγλία έως το 1815 με τις περισσότερες εξαγωγές να γίνονται στην Ινδία (εξ ου και το όνομα) και τη hoppy lager (στιλ μπύρας που συνδυάζει τα ισχυρά αρωματικά και τις γεύσεις του λυκίσκου (Simcoe & Citra) από μια αμερικανική IPA, με παραδοσιακές τεχνικές lagering που είναι γερμανικής έμπνευσης).

Ο λυκίσκος υπάρχει σε όλες τις μπύρες, αλλά είναι σε διαφορετικές ποσότητες σε ale και lager.

ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΝΟΝΤΑΙ ΠΕΙΡΑΜΑΤΑ

Ένας εκ των μεγαλύτερων ομίλων ζυθοποιίας που έχει έδρα στην Κοπεγχάγη και που ανέκαθεν πειραματιζόταν και προσαρμοζόταν στις όποιες εξελίξεις, ενημέρωσε πως τώρα υπάρχει μια νέα αίσθηση επείγοντος.

Αν και η εταιρεία ζυθοποιίας εγκατέλειψε την εκτροφή λυκίσκου λίγο μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, έχουν επανεπενδύσει σε αυτήν την έρευνα τα τελευταία χρόνια.

Μέρος του έργου ήταν η αλληλουχία του πλήρους γονιδιώματος του λυκίσκου, ώστε να κατανοηθεί καλύτερα πώς η καλλιέργεια θα μπορούσε να προσαρμοστεί ώστε να είναι πιο ανθεκτική κάτω από νέες κλιματικές συνθήκες.

Η επικεφαλής του Ερευνητικού Εργαστηρίου Carlsberg και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, Birgitte Skadhauge είπε στην WP ότι «η δουλειά μας είναι δύσκολη. Αλλά η επιστήμη και η καινοτομία είναι μονόδρομος, ώστε να καταλήξουμε σε μερικές από τις νέες μεγάλες ανακαλύψεις και επαναστάσεις για να αντιμετωπίσουμε αυτόν τον πολύ ακραίο καιρό».

Προτείνει ότι θα μπορούσε να είναι δυνατή η αναπαραγωγή λυκίσκου για να είναι ανθεκτικός στη θερμότητα ή στην ξηρασία, καθώς «τα γονίδια μπορούν να μας βοηθήσουν να φτιάξουμε ακόμα πιο εύρωστα φυτά».

Αυτή φαίνεται να είναι η μόνη κατεύθυνση, ώστε να μην μας λείψει ποτέ η μπύρα.