Η “σκοτεινή πλευρά” του φεγγαριού φέρνει το σκοτάδι στη Γάζα…

Δυστυχώς οι “πύλες της κολάσεως” άνοιξαν, όπως είχα γράψει μετά την μαζική δολοφονία των Ισραηλινών από την Χαμάς πριν από 8 ημέρες. Δυστυχώς, το Ισραήλ απάντησε με ισοδύναμο τετελεσμένο κατά των Παλαιστινίων, με αποτέλεσμα να έχουν σκοτωθεί 1.500 Ισραηλινοί και 2.500 Παλαιστίνιοι.

Αντί να κυνηγήσει και να εξολοθρεύσει αυτούς που έκαναν το μακελειό (που κάθε άλλο παρά υποστηρίζουν τον Παλαιστινιακό αγώνα για τη δημιουργία 2 κρατών) ισοπεδώνει την Γάζα και συγκεντρώνει το ένα εκατομμύριο του βορρά στο ένα εκατομμύριο του νότου.

Για να φανταστείτε, η Λωρίδα της Γάζας έχει μήκος 41 χιλιομέτρων και πλάτος μεταξύ 6 και 12 χιλιομέτρων, με συνολική έκταση 360 τ.χλμ. (!) Για να έχουμε σύγκριση μεγεθών, η Αττική έχει έκταση 3.800 χλμ. Και 4.000.000 κατοίκους.

Έτσι λοιπόν, εγκλωβισμένοι αυτοί οι άνθρωποι πως φαντάζεστε ότι θα αντιδράσουν μετά το σοκ της εσωτερικής μετανάστευσης και την ζωή σε ακόμη πιο άθλιες συνθήκες; Χωρίς τα βασικά μέσα επιβίωσης. Ούτε νερό, ούτε ηλεκτρικό, ούτε επικοινωνίες, ούτε καύσιμα, ούτε εργασία, τίποτα. Θα αντιδράσουν: Βίαια!

Ναι μεν αλλά…

Από την άλλη, είναι απόλυτα φυσιολογικό η πλειοψηφία των πολιτών του Ισραήλ να ζητούν εκδίκηση. Εδώ όμως είναι η δύναμη της δημοκρατίας και της ορθής ηγεσίας. Να μην προχωρήσει σε πράξεις «μαζικής τιμωρίας». Δεν έχει να αντιμετωπίσει ένα άλλο κράτος το Ισραήλ, αλλά ένα άλλο έθνος μέσα στα γεωγραφικά όριά του. Εκ των πραγμάτων λοιπόν αυτή η σύγκρουση θα είναι κάτι σαν «εμφύλιος» και μάλιστα στη χειρότερη μορφή του. Ο λεγόμενος ως: αστικός πόλεμος. Η εμπλοκή των αμάχων θα είναι αναπόφευκτη.

Θα είχε το Ισραήλ να κερδίσει πολλά περισσότερα, από όσα θα κερδίσει με τον τρόπο που αντιδρά τώρα στην Γάζα. Οι νεκροί θα πολλαπλασιαστούν, ο θυμός θα φουντώνει κάθε μέρα όλο και περισσότερο. Τι σημαίνει αυτό; Ότι τα “κέρδη” του θα είναι μικρά, σε σχέση με το κόστος σε ανθρώπινες ζωές και στην οικονομία του στο βραχύ και μακρύτερο μέλλον.

Το πρωταρχικό και σημαντικότερο σε αυτή την σύγκρουση, είναι να καταλάβει ο λαός του Ισραήλ πως κανένας δεν απειλεί την ύπαρξή του, ούτε πρόκειται να υπάρξει δεύτερο ολοκαύτωμα. Αυτό δεν θα επιτραπεί από καμία δημοκρατική χώρα. Και αιώνες πριν, οι εβραϊκής καταγωγής πρόσφυγες έβρισκαν πάντα καταφύγιο στον μουσουλμανικό κόσμο από τους διωγμούς των χριστιανικών δυτικών κρατών.

Εξάλλου η συμβατική δύναμη αλλά και τα πυρηνικά όπλα που διαθέτει διασφαλίζουν πως αν απειληθεί η ύπαρξη του κράτους του Ισραήλ θα «πάρει μαζί του» και τους εχθρούς του, πιθανά και όλο τον πλανήτη.

Εδώ ας κάνουμε μια γρήγορη υπενθύμιση: Πρόσφατα, λόγω του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας, η Μόσχα ουκ ολίγες φορές έχει ξεκάθαρα μιλήσει για χρήση πυρηνικών και θερμοπυρηνικών αν απειληθεί σε βάθος η εδαφική της ακεραιότητα. Το ίδιο φυσικά σε παρόμοια περίπτωση θα έλεγαν και οι ΗΠΑ, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, η Ινδία, το Πακιστάν ή η Κίνα.

Η δύναμη της αποτροπής του Ισραήλ εν ολίγοις είναι όχι απλά ισχυρή, αλλά πανίσχυρη. Και αυτό πρέπει να το καθιστά ακόμη πιο υπεύθυνο.

Γιατί το Ισραήλ πρέπει να οπισθοχωρήσει

Η παγκόσμια κοινή γνώμη, έχει απαιτήσεις από το Ισραήλ. Όχι μόνο σαν μια δημοκρατική κρατική οντότητα, αλλά και ως ένα έθνος που έχει περάσει τα πάνδεινα, να μην επαναλαμβάνει σε βάρος άλλων αυτά που έχει ζήσει. Έστω και χωρίς κατά διάνοια να συγκρίνονται οι μέθοδοι και οι αριθμοί. Η πρόθεση και η πράξη έχει σημασία. Και αυτό δεν είναι αντισημιτισμός. Αλλά ανθρωπισμός. Ουμανισμός. Αυτά που και μεγάλοι επιστήμονες, φιλόσοφοι, επιστήμονες και δημοσιογράφοι – εβραϊκής καταγωγής ή Ισραηλινοί – έχουν επισημάνει, ιδιαίτερα μετά το Ολοκαύτωμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.

Αυτό που έκανε ο Μεναχίμ Μπεγκίν, ο Αντουάτ Σαντάτ, ο Μοσέ Νταγιάν, ο Γιτζάκ Ραμπίν, ο Γιασέρ Αραφάτ, ο Βασιλιάς Χουσεϊν της Ιορδανίας, που πολεμούσαν αδιάκοπα επί 30 χρόνια ο ένας τον άλλον, μας δείχνει τον δρόμο. Κατάλαβαν ότι ο πόλεμος δεν θα λύσει τα προβλήματα και τελικά κάθισαν στο ίδιο τραπέζι να διαπραγματευτούν. Συμφώνησαν σε μια «κουτσή» έστω ειρήνη. Αλλά κάτι έφτιαξαν. Σταμάτησαν να γκρεμίζουν. Αρχισαν να χτίζουν. Με την ελπίδα πως το μικρό χωριατόσπιτο θα γίνει μια μεγάλη έπαυλη που θα τους χωρέσει όλους. Αυτό μάς δείχνει και τον μοναδικό τρόπο επίλυσης του Παλαιστινιακού: Ο διάλογος και οι διαπραγματεύσεις.

Η πολιτισμική πλευρά

Από την άλλη, το Τελ Αβίβ γνωρίζει αλλά δείχνει να το «αγνοεί» πως το «μεγάλο χαρτί» της Χαμάς είναι να εμπλακεί ενεργά όλος ο μουσουλμανικός κόσμος, από την Τουρκία έως την Ινδονησία. Η αποστολή των δύο πυρηνοκίνητων αμερικανικών αεροπλανοφόρων, των συνοδών καταδρομικών και των πυρηνικών υποβρυχίων των ΗΠΑ δεν είναι τυχαία. Όπως φυσικά και η παρουσία ισχυρής δύναμης του ΝΑΤΟ (με τη συμμετοχή 2 ελληνικών φρεγατών).

Επί της ουσίας είναι μια προειδοποίηση προς τον μουσουλμανικό κόσμο και κυρίως προς το Ιράν, την Συρία αλλά και την Σαουδική Αραβία, να μην εμπλακούν σε επίθεση δια αντιπροσώπων ή ακόμη και άμεσα, κατά του Ισραήλ. Όμως παράλληλα είναι και μια λεπτή κόκκινη γραμμή που χαράσσεται εκ νέου, έχοντας σαν αφετηρία την εκ νέου σύγκρουση μεταξύ της Δύσης και του Ισλάμ που ξεκίνησε την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι (και) στη εν εξελίξει σύγκρουση Ισραήλ-Χαμάς (που ενδεχομένως να εξελιχθεί σε διακρατική-πολυκρατική) εμπλέκονται – ηγετικά – και στις δύο πλευρές ακραία συμπλέγματα που έχουν υφάνει τον εθνικισμό μαζί με την θρησκεία.

Ίσως να βρισκόμαστε μπροστά στο μεγάλο πολιτισμικό πρόβλημα που έχει θέσει αρχικά ο Αλμπέρτ Καμί, μετέπειτα ο Μπέρναντ Λιούις για να το αναλύσει σε βάθος ο Σάμιουελ Χάντιγκτον.

Της «κοινωνίας των πολιτών» έναντι του εθνικισμού δια μέσω του «γεωγραφικού προσδιορισμού» και της «ορθής θρησκευτικής» ταυτότητας που μαστίζει ιδιαίτερα όλη την περιοχή από το Μαγκρέμπ έως το Μασρέκ και επεκτείνεται ως τις εσχατιές της Ασίας. Φυσικά, ο εθνικισμός και η θρησκεία είναι όργανα άσκησης πολιτικής του αγώνα κυριαρχίας των μεγάλων (κυρίως δυτικών) δυνάμεων, του «πυρήνα» δηλαδή, προς τα υπόλοιπα κράτη που βρίσκονται στην περιφέρεια. Ιδιαίτερα σε αυτά που βρίσκονται μακρύτερα από τον «πυρήνα» και είναι πιο αδύναμα, άρα και πιο ευάλωτα.

Διαπραγματεύσεις η μόνη λύση

Είναι ώρα των μεγάλων αποφάσεων για το μέλλον και από τους Ισραηλινούς και από τους Παλαιστίνιους, χωρίς επιρροές και «ξένους δάκτυλους». Χωρίς «καλούς και κακούς μουσουλμάνους», χωρίς «καλούς και κακούς εβραίους».

Να υπάρξει πλήρης διαχωρισμός θρησκείας και κράτους και να υπάρξουν δύο κράτη «όλων των πολιτών», ένα πλαίσιο ζωής βασισμένης πάνω στην κοινωνία των πολιτών, με το κράτος διαχωρισμένο από την εμπλοκή των κληρικών. Σε έναν πλανήτη με 7 δις πληθυσμό, με μειωμένους φυσικούς πόρους και την κλιματική κρίση να κρέμεται σαν την δαμόκλειο σπάθη πάνω από το κεφάλι του, η έννοια της καθαρά «εθνικής δημοκρατίας» είναι ξεπερασμένη και επικίνδυνη. Οδηγεί σε συγκρούσεις όχι μόνο διακρατικές, αλλά σε βάθος χρόνου και παγκόσμιες. Με τη διαφορά, ότι σε σχέση με το παρελθόν μια ευρείας κλίμακας πολυκρατική σύγκρουση μπορεί να οδηγήσει στην παντοκτονία του ανθρωπίνου γένους.

Πάντα σε μια σύγκρουση υπάρχουν δύο θελήσεις. Και ιδιαίτερα όταν η μία από τις δύο είναι θέληση απελπισμένου, μπορεί η κατάσταση να εξελιχθεί σε βαθμό που να ανατραπούν τα πάντα. Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να νικήσεις. Και όπως μας διδάσκει η ιστορία, οι μεγάλοι ηγέτες προτίμησαν στο τέλος τον πιο δύσκολο τρόπο: Την ειρήνη…