ΚΥΘΗΡΑ: ΔΙΑΚΙΝΗΤΕΣ ΣΤΑ ΧΑΡΤΙΑ, ΑΘΩΟΙ ΣΤΟ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΟ

Τέσσερις νεαροί Αφγανοί συλλαμβάνονται στα Κύθηρα ως μέλη δικτύου που μεταφέρει μετανάστες από την Τουρκία στην Ιταλία με ιστιοφόρα, ακολουθώντας την περίφημη διαδρομή της Καλαβρίας. Το Λιμενικό ανακοινώνει ότι «διερευνά τη δράση της εγκληματικής οργάνωσης και σε άλλες υποθέσεις». Οι Αφγανοί ισχυρίζονται πως ήταν απλοί επιβάτες του σκάφους που έμεινε ακυβέρνητο στα Κύθηρα, ωστόσο παραμένουν στη φυλακή για έναν χρόνο και απειλούνται με σωρευτικές ποινές κάθειρξης δεκάδων ετών. Προ ημερών, κρίθηκαν αθώοι στο Εφετείο Κακουργημάτων του Πειραιά. Από τον φάκελο της υπόθεσης προκύπτει μία πρόχειρη «κατασκευή» κατηγορούμενων στη θάλασσα.

Η ιστορία ξεκινά πριν από έναν χρόνο, στις 2 Οκτωβρίου 2022. Ιδιώτης ενημέρωσε το Λιμενικό ότι ένα ιστιοφόρο βρισκόταν σε κίνδυνο στη θαλάσσια περιοχή Ακρωτηρίου Τράχηλος νότια των Κυθήρων – το πρωινό εκείνης της μέρας έπνεαν άνεμοι 7-8 μποφόρ. Δύο περιπολικά σκάφη προσέγγισαν το ιστιοφόρο, το ίδιο κι ένα αλιευτικό της περιοχής. Το ιστιοφόρο JULIDΕ, το οποίο φέρεται να είχε αποπλεύσει από το Μπόντρουμ της Τουρκίας, ρυμουλκήθηκε σε ασφαλή όρμο. Σε αυτό επέβαιναν 42 άνθρωποι, εκ των οποίων οι 16 ανήλικοι. Άλλοι τέσσερις μετανάστες είχαν καταφέρει να βγουν στη βραχώδη ακτή με τη φουσκωτή βάρκα του ιστιοφόρου, όπως σημειώνεται στα διωκτικά έγγραφα.

Οι λιμενικοί θεώρησαν κρίσιμους μάρτυρες τους τέσσερις Αφγανούς που κατάφεραν να βγουν στη στεριά. Οι τελευταίοι είπαν στις καταθέσεις τους ότι στην Τουρκία είχαν έρθει σε επαφή με τρεις διαφορετικούς διακινητές, με ονόματα «Ραμίν», «Μουχαμάντ» και «Αζίζ», στους οποίους κατέβαλαν ο καθένας 8.000-9.000 ευρώ για να ταξιδέψουν ως την Ιταλία. Επιπλέον, οι ίδιοι υπέδειξαν άλλους τέσσερις Αφγανούς πάνω στο σκάφος, λέγοντας ότι εκείνοι έκαναν κουμάντο κατά τη διάρκεια του ταξιδιού και ότι κάθονταν εναλλάξ στο τιμόνι. Στο μεγαλύτερο μέρος τους οι καταθέσεις των τεσσάρων μαρτύρων επαναλαμβάνονται σχεδόν αυτολεξεί.

Μετά από αυτό, οι τέσσερις που υποδείχτηκαν από τους μάρτυρες συνελήφθησαν ως διακινητές. Σημειώνεται ότι τρεις από αυτούς ταξίδευαν με τις γυναίκες και τα ανήλικα παιδιά τους, κάτι που δεν συνηθίζεται να κάνουν τα μέλη των δικτύων που διακινούν μετανάστες. Οι ίδιοι υποστήριξαν πως ήταν απλοί επιβάτες που είχαν επίσης καταβάλει χρήματα στο δίκτυο. Δεν έπεισαν τις δικαστικές αρχές και έτσι κρίθηκαν προσωρινά κρατούμενοι.

Δύο μέρες αργότερα το Λιμενικό εξέδωσε ανακοίνωση για την υπόθεση του ιστιοφόρου στα Κύθηρα. Σε αυτή αναφέρεται ότι συνελήφθησαν τέσσερις διακινητές που επέβαιναν στο ιστιοφόρο και επιπλέον σημειώνεται ότι «αναλύονται και επεξεργάζονται σε βάθος όλα τα στοιχεία» που έχουν προκύψει και «διερευνάται η ενδεχόμενη επέκταση της δράσης των μελών της υπόψη εγκληματικής οργάνωσης και σε άλλες υποθέσεις, όπως επίσης και η συνεργασία τους με έτερα μέλη οργανωμένων κυκλωμάτων με ίδιες ή παρόμοιες εγκληματικές δραστηριότητες».

Οι λιμενικοί δεν φαίνεται να ερεύνησαν περισσότερο τον ρόλο των τεσσάρων που είχαν καταφέρει να βγουν στη στεριά με τη φουσκωτή βάρκα του ιστιοφόρου, παρότι αυτό θα μπορούσε να δηλώνει προνομιακή πρόσβαση στο σωστικό μέσο του μεγάλου σκάφους. Τρεις εβδομάδες αργότερα, ο λιμενικός που χειρίστηκε την υπόθεση κατέθεσε στον ανακριτή Πειραιά. Η κατάθεση είναι μόλις τέσσερις προτάσεις, η μία εκ των οποίων διατυπώνεται ως εξής: «Αυτοί οι τέσσερις που ήταν στη βάρκα και βγήκαν στη στεριά, μου έδωσαν την εντύπωση ότι βγήκαν πρώτοι λόγω ναυτίας».

Οι λιμενικοί δεν φαίνεται να ερεύνησαν περισσότερο τον ρόλο των τεσσάρων που είχαν καταφέρει να βγουν στη στεριά με τη φουσκωτή βάρκα του ιστιοφόρου, παρότι αυτό θα μπορούσε να δηλώνει προνομιακή πρόσβαση στο σωστικό μέσο του μεγάλου σκάφους.

Πέντε μήνες μετά την προσάραξη του σκάφους στα Κύθηρα κι ενώ οι τέσσερις Αφγανοί παρέμεναν στη φυλακή, ένας από τους μάρτυρες που είχαν βγει με τη βάρκα τη στεριά, τηλεφώνησε σε δικηγόρο των κατηγορούμενων. Είπε ότι επρόκειτο να φύγει για τη Γερμανία και ότι ήθελε να πει κάτι σημαντικό για την υπόθεση, όχι όμως στον ανακριτή. Σε ένορκη βεβαίωση ενώπιον του δικηγόρου στην Αθήνα, ο νεαρός Αφγανός, είπε συγκεκριμένα για κάποιον από τους κατηγορούμενους:

«[…] Επιβιβάστηκε με την οικογένειά του στο πλοίο ως πρόσφυγας, όπως κι εγώ. Σε όλη τη διάρκεια του ταξιδιού ήμασταν στο ίδιο δωμάτιο και δεν είχε καμία σχέση με τους διακινητές. Δεν οδήγησε ποτέ το πλοίο κι ήμασταν μαζί σε όλη τη διαδρομή. Όταν κατεβήκαμε στο νησί και ήρθε η αστυνομία, μας είπαν ότι ψάχνουν τον οδηγό. Τότε εγώ φοβήθηκα και είπα ότι ήταν και αυτός οδηγός. Αυτό, όμως, δεν είναι αλήθεια».

Η παραπάνω βεβαίωση προσκομίστηκε στο Μονομελές Εφετείο Κακουργημάτων του Πειραιά που εξέτασε προ ημερών την υπόθεση. Δεν προκύπτει η βαρύτητα που δόθηκε στη νέα εκδοχή της ιστορίας, όπως την περιέγραψε ο κρίσιμος μάρτυρας – αυτό μένει να φανεί όταν καθαρογραφεί η απόφαση. Στο δικαστήριο διαβάστηκαν και άλλες καταθέσεις επιβατών του σκάφους που ήταν επίσης απαλλακτικές για τους κατηγορούμενους, μάλιστα ένας μάρτυρας ταξίδεψε γι’ αυτό δύο φορές από τη Γερμανία. Το δικαστήριο έκρινε αθώους τους τέσσερις Αφγανούς με επίσης απαλλακτική πρόταση εισαγγελέα.

Το Magazine ζήτησε ένα σχόλιο από τη δικηγόρο Κορίνα Κυριακίδου, η οποία εκπροσώπησε στη δίκη έναν από τους κατηγορούμενους. «Παρατηρούμε ότι στο πλαίσιο της εντεινόμενης καταστολής κατά των προσφύγων- αυστηροποίηση προϋποθέσεων χορήγησης ασύλου, επαναπροωθήσεις, κλειστά κέντρα κράτησης- πληθαίνουν οι περιπτώσεις προσφύγων που καθίστανται κατηγορούμενοι ως διακινητές και κρατούνται προσωρινά απειλούμενοι με βαρύτατες ποινές καθείρξεως», σημείωσε η ίδια.

«Το τεκμήριο της αθωότητας του κατηγορουμένου στη συγκεκριμένη περίπτωση καταστρατηγήθηκε από την πρώτη στιγμή της σύλληψής του και χρειάστηκε επίμονη προσπάθεια για τη συλλογή αποδεικτικών της αθωότητάς του στοιχείων. Ωστόσο, η έκβαση αυτή δεν είναι δεδομένη και απαιτείται ενδελεχής και αμερόληπτη έρευνα από όλους τους εμπλεκόμενους παράγοντες για τις υποθέσεις αυτές» πρόσθεσε η κυρία Κυριακίδου.