Δωρεάν στην πόλη την Τετάρτη 1η Νοεμβρίου – 5 εκδηλώσεις χωρίς είσοδο

Ποικίλες δωρεάν εκδηλώσεις και εικαστικά δρώμενα – τα οποία πραγματοποιούνται στην πόλη από πολιτιστικούς οργανισμούς, γκαλερί και φορείς – δίνουν το έναυσμα στο κοινό που αγαπά τον πολιτισμό να ψυχαγωγηθεί με ελεύθερη είσοδο την Τετάρτη 1η Νοεμβρίου.

“Τα παράξενα φρούτα” των The Callas 

Στην γκαλερί “Δύο Χωριά” παρουσιάζεται η έκθεση “Strange Fruits” [Παράξενα Φρούτα] των The Callas (Λάκης & Άρης Ιωνάς). Το “Strange Fruits” έρχεται λίγο μετά τη μουσειακή έκθεσή τους την προηγούμενη σεζόν στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση.

Οι Έλληνες πρωτοπόροι του DIY The Callas, που αποτελούνται από τους αδελφούς Λάκη και Άρη Ιωνά, μαζί με τους φίλους/συγγενείς/συνεργάτες τους, δραστηριοποιούνται από το 2002 ως μια άτυπη καλλιτεχνική συλλογικότητα που είναι αφιερωμένη στη δημιουργία έργων τέχνης, κινηματογράφου και μουσικής. Το “Strange Fruits” (όπου ο τίτλος μνημονεύει τον αντιρατσιστικό ύμνο “Strange Fruit” της Billie Holiday – ως γνωστό, στα δέντρα του νότου κρέμονται παράξενα φρούτα) αναδεικνύει τις ποικιλόμορφες εικαστικές πρακτικές του ντουέτου, οι οποίες συνδυάζουν τα πεδία της ζωγραφικής, της γλυπτικής και του κεντητού ταπισερί.

Νυχτερινοί πίνακες με ακρυλικά και σπρέι καλωσορίζουν τους θεατές στο πεζοδρόμιο, με τις μορφές και τα χρώματα να αναμιγνύονται σε μια ιδιόμορφη αλληλεπίδραση κεντρικών σημείων, σε συναισθηματικές γεωμετρικές συνθέσεις, που μαρτυρούν τον αστικό πολιτισμό, στην πιο περίπλοκη και μυσταγωγική πτυχή του. Στο ίδιο πνεύμα, ο χώρος της γκαλερί είναι γεμάτος λουλούδια σε σκούρα φόντα. Ένα ανεπαίσθητο memento mori, μια πολύ διακριτική υπόμνηση θνητότητας, με το άρωμα των λουλουδιών να θυμίζει σκηνές από το πιο κοντινό ή το πιο μακρινό παρελθόν, καθώς μια παλέτα νέον και οι νεκρές φύσεις του Μανέ συναντούν τα πιο σκοτεινά οράματα των Ισπανών μεγάλων δασκάλων.

Δίνοντας χρόνο στον θεατή να αφομοιώσει ένα οικείο περιβάλλον, σαν να ‘ναι μέσα από μισάνοιχτα παράθυρα, στη μέση του δωματίου στέκει μια μεγαλοπρεπής στήλη, κατασκευασμένη από παλιά μάρμαρα πεζοδρομίου της Αθήνας.Τέλος, στο υπόγειο (παράρτημα) της γκαλερί, οι Callas παραδίδουν μια παραδοσιακή/ουτοπική εγκατάσταση με χρώματα νέον, σε άμεση αντίθεση προς τις πιο σκούρες αποχρώσεις του επάνω ορόφου. Εδώ, οι χαρακτηριστικές χειροποίητες ταπισερί των Callas, σχεδιασμένες από τους ίδιους και φιλοτεχνημένες από την αγαπημένη τους μητέρα και την αγαπημένη τους θεία, οι οποίες κατάγονται από ένα ελληνικό αγροτικό χωριό, φαντάζουν να ανοίγουν ιδιωτικά αλλά και τολμηρά τον δρόμο προς τις παράξενες εποχές που έρχονται.

Forum Συζήτησης: “Πόσοι άνθρωποι στον κόσμο γνωρίζουν τα δικαιώματά μας;”

Με αφορμή το ερώτημα “Πόσοι άνθρωποι στον κόσμο γνωρίζουν τα δικαιώματά μας;” το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού (Δίκτυο), σε συνεργασία με το Goethe- Institut Athen, διοργανώνει Forum συζήτησης, αφιερωμένο στη μνήμη της Μυρσίνης Ζορμπά, ιδρύτριας του Δικτύου.

Επιστήμονες και εκπρόσωποι φορέων, σε τρία διαδοχικά στρογγυλά τραπέζια, απαντούν σε ερωτήματα που έθεσαν προς ενήλικες παιδιά 5-12 ετών από 12 σχολεία της Ελλάδας και της Κύπρου και αφορούν τα δικαιώματά τους και την εφαρμογή τους.

Τα ερωτήματα είναι αποτέλεσμα δράσης που σχεδίασε και υλοποίησε το Δίκτυο. Τα παιδιά, αφού συζήτησαν με τις / τους εκπαιδευτικούς τους προσωπικές και κοινωνικές τους εμπειρίες και τις έννοιες της αδικίας και του δικαίου, έθεσαν ερωτήσεις ελεύθερα, χωρίς την παρέμβαση ενηλίκων. Τα ερωτήματά τους τα απευθύνουν σε πρόσωπα, επαγγελματίες και φορείς που πιστεύουν ότι μπορούν να υποστηρίξουν την εφαρμογή των δικαιωμάτων τους.

Στο 1ο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο “Τα δικαιώματα των παιδιών σε καιρούς κρίσης” θα συζητηθούν ερωτήματα που αφορούν γενικότερα τα δικαιώματα προστασίας των παιδιών με ειδική αναφορά στα παιδιά με προσφυγική και μεταναστευτική προέλευση.

Στο 2ο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο “Σχολείο και σχόλη”, θα απαντηθούν ερωτήματα που αφορούν το δικαίωμα στην εκπαίδευση και το δικαίωμα στον ελεύθερο χρόνο.

Στο 3ο στρογγυλό τραπέζι με τίτλο “Γιατί δεν ακούνε τη γνώμη μας;” Τίθενται ερωτήσεις για τις διακρίσεις, καθώς και το δικαίωμα στην ελευθερία γνώμης.

Ομαδική έκθεση “Iχνογραφία”

Η εικαστική ομάδα Καλλιέργεια Καλλιέργεια και ο μη κερδοσκοπικός διεθνής κοινωνικός φορέας Σύγχρονης Τέχνης και Πολιτισμού “ΚROMA”, εγκαινιάζουν την Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023 την έκθεση “Ιχνογραφία” στον εκθεσιακό χώρο του Ρομάντσο.

Η έκθεση αποτυπώνει την πορεία της ομάδας Καλλιέργεια Καλλιέργεια από την εποχή της αμφισβήτησης (lockdown) του φυσικού έργου τέχνης και την επιβολή των ψηφιακών μέσων, μέχρι τη συμπύκνωση της επιθυμίας ανταλλαγής εμπειριών για τα νέα εργαλεία και υλικά στο ρόλο της εικόνας.

Οι εικαστικοί, μέλη της ομάδας Καλλιέργεια Καλλιέργεια είναι: Κεχαγιά Ελισάβετ, Κριεζή Αικατερίνη, Μαργαρώνη Λυδία, Τζανετουλάκου Ευτυχία, Τσουματίδου Στέλλα, Χαραλαμπίδου Κίκα, Χριστάκου Ιωάννα.

Γιώργος Λάππας – “Αλαφροΐσκιωτο βάδισμα”

H Citronne Gallery παρουσιάζει την ατομική έκθεση του Γιώργου Λάππα, EerieWalk| “Αλαφροΐσκιωτο Βάδισμα”.  Η τέταρτη αυτή έκθεση έργων του καταξιωμένου καλλιτέχνη στους χώρους της γκαλερί, “εισδύει” στο εργαστήριο των ιδεών του Γιώργου Λάππα (1950-2016) για να φωτίσει τα “αόρατα” μονοπάτια της σκέψης του που μεταγράφονται σ’ έναν ιδιαίτερο τρόπο δουλειάς και σ’ ένα έργο συνεκτικό, πλούσιο σε νοητικά και αισθητηριακά ερεθίσματα. Σκοπός της έκθεσης είναι να διερευνήσει τις νοερές διασυνδέσεις των έργων του καλλιτέχνη και τον νοηματικό πυρήνα τους.

Κεντρικό έργο της έκθεσης είναι η Ανδρική Φιγούρα (2015), ένα ημιτελές/ έργο σε εξέλιξη που ο Γιώργος Λάππας ξεκίνησε το 2015, και έχει έκτοτε μείνει κυρίως ως ένας σκελετός μεταλλικών ράβδων ύψους σχεδόν δυόμιση μέτρων. Το έργο που δεσπόζει σαν ένα τρισδιάστατο σχέδιο στο χώρο, σαν μία μονοκοντυλιά και ζωγραφική χειρονομία, σκληρό και “εύθραυστο” ταυτόχρονα, αποκαλύπτει την εσωτερική δομή του γλυπτού. Αποτελείται από κομμάτια παλαιότερων έργων που ο καλλιτέχνης αποσυναρμολόγησε για να τα ανασυνθέσει σε καινούρια σύνολα.

Το έργο του Γιώργου Λάππα αναμετριέται διαρκώς με τα όρια της γλυπτικής. Το στοιχείο αυτό αναδεικνύει η έκθεση υπογραμμίζοντας και τη σημασία, μεταφορική και πραγματική, του φωτός και της σκιάς, δηλαδή του άυλου στοιχείου στο έργο του ή αυτού που δεν είναι άμεσα αντιληπτό, όπως η δομή.

Τα γλυπτά της έκθεσης έχουν ως κοινό την ανθρώπινη φιγούρα που όμως μοιάζει εν μέρει άσαρκη – στην ακρότητά όπως στην Aνδρική Φιγούρα. Ακόμα όμως και σε πολλές από τις ντυμένες, “ολοκληρωμένες” φιγούρες, οι πτυχώσεις των ρούχων ή και το φως που μοιάζει να βγαίνει από μέσα στρέφουν την περιέργεια και στο εσωτερικό του γλυπτού έτσι ώστε δομή και περίβλημα να μην διαχωρίζονται.

Βιωματικό και υποβλητικό αλλά και με το χιούμορ του αλλόκοτου, το έργο του Γιώργου Λάππα μπολιάζει το προσωπικό με την ιστορία και την μνήμη, αντλεί και μετασχηματίζει στοιχεία από την ιστορία της τέχνης και τους μύθους, στέκεται στη διασταύρωση των πολιτισμών, πλάθει μία εικόνα της ανθρωπότητας και δοκιμάζει διαρκώς και ποικιλοτρόπως τα όρια του καλλιτεχνικού μέσου και της εικόνας, της θέασης του έργου τέχνης και του χώρου.

Βαθιά στοχαστικός, πολίτης του κόσμου και πολυταξιδεμένος, με έναν λόγο ποιητικό και αινιγματικό, έχοντας σπουδάσει κλινική ψυχολογία στις Η.Π.Α. (στο Κολλέγιο Reed, στο Πόρτλαντ του Όρεγκον) και έχοντας παρακολουθήσει μαθήματα αρχιτεκτονικής στο Λονδίνο (Architectural Association School of Architecture) για να μεταπηδήσει στην γλυπτική μέσα από τις σπουδές του στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (1976-1981) με καθηγητές τον Γιάννη Παππά και τον Γιώργο Νικολαΐδη (1976-1981), ο Γιώργος Λάππας αποτελεί μία ξεχωριστή και σε μεγάλο βαθμό ανεξερεύνητη περίπτωση στην σύγχρονη ελληνική τέχνη. Η έκθεση αποτελεί μία πρόσκληση/πρόκληση για μία μελέτη του ανεξάντλητου έργου του.

Επιμέλεια: Aφροδίτη Λίτη, Τατιάνα Σπινάρη-Πολλάλη, Γιώργος Τζιρτζιλάκης . Την έκθεση συνοδεύει κατάλογος με φωτογραφικό υλικό και κείμενα των επιμελητών. Στην έκθεση προβάλλονται αποσπάσματα από την εκπομπή της Κατερίνας Ζαχαροπούλου Art Φιλ με την νυχτερινή περιφορά στους δρόμους της Αθήνας του γλυπτού του καλλιτέχνη Μαντεία με Συκώτι (1998). 

“Στο όνομα της ανθρωπιάς. Αμερικανική ανακουφιστική βοήθεια στην Ελλάδα, 1918-1929”

Με τη συμπλήρωση εκατό χρόνων από την υπογραφή της Συνθήκης της Λωζάνης, η Αμερικανική Σχολή Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα παρουσιάζει την έκθεση “Στο όνομα της ανθρωπιάς. Αμερικανική ανακουφιστική βοήθεια στην Ελλάδα, 1918-1929”, έκθεση των Αρχείων και της Γενναδείου Βιβλιοθήκης της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα στην Πτέρυγα Ι.  Μακρυγιάννη.

Με την επιμέλεια των: Ελευθερία Δαλέζιου, Μαρία Γεωργοπούλου και Ναταλία Βογκέικωφ- Brogan.

Η έκθεση αναδεικνύει ένα μνημειώδες ανθρωπιστικό εγχείρημα: την αρωγή που προσέφεραν οι Η.Π.Α. στην Ελλάδα από το 1918 έως το 1929.

Ο τεράστιος αντίκτυπος των εκτοπισμένων προσφύγων που είχε σαν αποτέλεσμα η Σύμβαση Ανταλλαγής Πληθυσμών το 1923 κινητοποίησε τη γενναιοδωρία πολλών έγκριτων αμερικανικών ανθρωπιστικών φορέων, όπως ο Αμερικανικός Ερυθρός Σταυρός, η ‘Περίθαλψις Εγγύς Ανατολής’ (Near East Relief), τα ‘Νοσοκομεία των Αμερικανίδων κυριών’(American Women’s Hospitals) και η Χριστιανική Αδελφότητα Νέων (Υoung Men’s Christian Association), που συσπειρώθηκαν για να προσφέρουν πολύτιμη βοήθεια έκτακτης ανάγκης σε ορφανά και πρόσφυγες.

Οι φορείς αυτοί, σε συνεργασία με τους ‘Αμερικανούς Φίλους της Ελλάδος’, την Επιτροπή Αρωγής του Αμερικανικού Κολλεγιακού Ινστιτούτου και τις ‘Βιοτεχνίες Εγγύς Ανατολής’ (Near East Industries), δημιούργησαν με ευρηματικό τρόπο υποδομές για επαγγελματική απασχόληση, βασική εκπαίδευση αλλά και ψυχική και σωματική υγειονομική περίθαλψη. Οι πολύπλευρες αυτές πρωτοβουλίες τόνωσαν τους πρόσφυγες, ιδιαίτερα τις γυναίκες, παρέχοντάς τους μέσα και πόρους για να γίνουν αυτάρκεις, οπλίζοντάς τους με σθένος και τη δυνατότητα να δώσουν νέα πνοή στη ζωή τους. 

Η κατασκευή του φράγματος του Μαραθώνα και η αποξήρανση της κοιλάδας του Στρυμόνα και της Δράμας που ανατέθηκαν σε αμερικανικές επιχειρήσεις αποτέλεσαν έργα-ορόσημα που μεταμόρφωσαν τις υποδομές στην Ελλάδα. Εκτός από τις ευκαιρίες απασχόλησης που πρόσφεραν σε ευάλωτους πρόσφυγες, βελτίωσαν επίσης την ποιότητα της ζωής τους, εξαλείφοντας τη μάστιγα της ελονοσίας και άλλων ασθενειών. Η διαχρονική επιρροή των αμερικανικών εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, που λειτούργησαν από εκείνη την εποχή στην Αθήνα (Junior College for Girls, σήμερα Αμερικανικό Κολλέγιο της Ελλάδος) και τη Θεσσαλονίκη (Αμερικανική Γεωργική Σχολή και Κολλέγιο Ανατόλια), έχει διαμορφώσει την ελληνική κοινωνία εδώ και γενεές.

Η έκθεση φέρνει στο φως τις προσπάθειες πολιτικών, ηγετών φιλανθρωπικών οργανώσεων, εκπαιδευτικών αλλά και αφοσιωμένων εθελοντών οι οποίοι υποκινούμενοι από μια αίσθηση καθήκοντος, με ρίζες στις χριστιανικές, πατριωτικές ή και προσωπικές τους πεποιθήσεις, έπαιξαν στο σύνολό τους καθοριστικό ρόλο στην ανασυγκρότηση της Ελλάδας ως έναν πιο ανεκτό και βιώσιμο τόπο μετά το 1922.

Η έκθεση αναδεικνύει επιστολές, επίσημα έγγραφα, σπάνιες εκδόσεις, φωτογραφίες, αντικείμενα, αφίσες, εφημερίδες, ταινίες μικρού μήκους και χειροτεχνήματα. Οι θησαυροί αυτοί, που προέρχονται από τις πλούσιες συλλογές της Αμερικανικής Σχολής Κλασικών Σπουδών στην Αθήνα, αλλά και από διάφορα ιδρύματα, παρουσιάζονται εδώ για πρώτη φορά, υφαίνοντας μια συναρπαστική αφήγηση με ιδιαίτερη σημασία.