“Κόκκινη” γραμμή το νέο τεκμαρτό καθεστώς φορολόγησης – Το μικρό “παράθυρο” για εξαιρέσεις

Την πρόθεσή της να προχωρήσει στην αναθεώρηση του τρόπου φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών, σε ό,τι βέβαια αφορά, το “κατώφλι” των εισοδημάτων, με χρήση του κριτηρίου του τεκμαρτού εισοδήματος τονίζει με κάθε τόνο η κυβέρνηση. Σημειώνει, δε, ότι δεν πρόκειται να υποχωρήσει καθώς το όλο ζήτημα αφορά την κατανομή με δίκαιο τρόπο των φορολογικών βαρών.

Όπως αναφέρεται από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, το ελληνικό κράτος εισπράττει από τους ελεύθερους επαγγελματίες μόλις το ένα τέταρτο του φόρου εισοδήματος που εισπράττουν οι άλλες χώρες – μέλη της ΕΕ από τη συγκεκριμένη ομάδα φορολογουμένων, την ώρα ο μέσος μισθωτός στην Ελλάδα πληρώνει μεγαλύτερο φόρο ετησίως στο κράτος από το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών που δηλώνουν εισοδήματα αμιγώς από το ελεύθερο επάγγελμα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής της ΑΑΔΕ και του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.

“Το νομοσχέδιο θα τεθεί σε διαβούλευση και θα ακούσουμε παρατηρήσεις, δεν ισχυριζόμαστε πως έχουμε την εξ’ αποκαλύψεως αλήθεια αλλά δεν νομίζω την ίδια στιγμή που κάνουμε αυτό το βήμα κοινωνικής δικαιοσύνης και τα χρήματα αυτά θα τα διαθέσουμε για να έχουμε παραπάνω στήριξη των νοσοκομείων και της παιδείας, την ίδια στιγμή να ξαναγυρίσουμε πίσω και να πούμε ‘’δεν βαριέσαι, ας είναι οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι τα υποζύγια, δεν πειράζει” τόνισε χαρακτηριστικά το περασμένο Σαββατοκύριακό στον Τ/Σ Open ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης.

Βέβαια, ο κ. Χατζηδάκης αφήνει ανοιχτό και το ενδεχόμενο κάποιων επιμέρους διορθώσεων στο κείμενο του σχεδίου νόμου, που ωστόσο όμως, δε θα φέρουν δομικές ανατροπές, αλλά μόνο σημειακές αλλαγές στο νέο προτεινόμενο καθεστώς φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών.

Άλλωστε, μέσα από τη διαδικασία αυτή αναθεώρησης, το οικονομικό επιτελείο προσδοκά ότι θα βάλει στο ταμείο ποσό της τάξης των 650 εκατομμυρίων ευρώ μετά και τη μείωση του τέλους επιτηδεύματος ,τα οποία θα κατευθυνθούν για την του προϋπολογισμού και συγκεκριμένα, όπως έχει τονίσει, τόσο ο Πρωθυπουργός, όσο και ο κ Χατζηδάκης, στην ενίσχυση της υγείας και της παιδείας.

Μικρές αλλαγές επί τάπητος

Συγκεκριμένα, οι αποφάσεις για τις όποιες οριακές αλλαγές  θα ληφούν μετά την ολοκλήρωσης της δημόσιας διαβούλευσης, μετά και τις παρατηρήσεις που θα κατατεθούν. Σύμφωνα με πληροφορίες  εκεί που εστιάζεται μια πιθανή παρέμβαση είναι:

-Σε ό,τι αφορά  την τεκμαρτή φορολόγηση για ελεύθερους επαγγελματίες ηλικίας άνω των 65 ετών, που εργάζονται αναπτύσσοντας μια μικροεπιχειρηματική δράση για να συμπληρώσουν το εισόδημά τους.

-Στα πώς θα φορολογούνται οι αγρότες που πωλούν τα προϊόντα τους λαϊκές αγορές ή αναπτύσσουν δραστηριότητα μέσα από συνεταιρισμούς.

– Στους επαγγελματίες που επλήγησαν από τις πλημμύρες και τις πυρκαγιές

– Στην καθιέρωση ενός ελάχιστου εισοδήματος πάνω στο οποίο θα επιβάλλονται οι ισχύοντες φορολογικοί συντελεστές,

-Στην αναθεώρηση των συντελεστών για τον υπολογισμό ανάλογα με τα έτη λειτουργίας μιας ατομικής επιχείρησης.

-Στην προώθηση μιας πιο ευνοϊκής μεταχειριση για ζευγάρια ελεύθερων επαγγελματιών

Τα στοιχεία για τη φοροδιαφυγή

Στο μεταξύ, με βάση τα στοιχεία που παρέθεσε το Υπουργείο Οικονομικών:

– Από τους 750.000 χιλιάδες ελεύθερους επαγγελματίες, οι 500.000 περίπου χιλιάδες έχουν εισοδήματα μόνο από την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος ενώ οι 250.000 έχουν εισοδήματα και από μισθούς / συντάξεις. Το 54% των αμιγώς ελεύθερων επαγγελματιών δηλώνουν μηδενικό εισόδημα, ενώ το 85% αυτών δηλώνει ετήσιο εισόδημα κάτω από τις 10 χιλιάδες ευρώ. Ο μέσος φόρος εισοδήματος που εισπράττει το κράτος από αυτό το 85% των ελευθέρων επαγγελματιών – δηλαδή 425.000 ελ. επαγγελματίες – είναι 217 ευρώ ετησίως, ποσό που ανεβαίνει στα 867 ευρώ με το τέλος επιτηδεύματος.

Από την άλλη πλευρά, το μέσο φορολογητέο εισόδημα για 3,5 εκατομμύρια μισθωτούς είναι 12.300 ευρώ ετησίως, και ο μέσος φόρος που καλούνται να καταβάλλουν είναι 1.160 ευρώ. Αντίστοιχα οι συνταξιούχοι πληρώνουν κατά μέσο όρο 847 ευρώ φόρο εισοδήματος.

-Το 37 % των αυτοαπασχολούμενων (272.000) πληρώνουν μηδενικό φόρο εισοδήματος. Από αυτούς οι 75.000 (10%) δεν πληρώνουν ούτε το τέλος επιτηδεύματος, άρα έχουν μηδενική συμμετοχή στα άμεσα φορολογικά έσοδα και οι υπόλοιποι 197.000 (27% του συνόλου) πληρώνουν μόνο το τέλος επιτηδεύματος.

-Είναι ενδεικτικό ότι 21.000 ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα από τα όρια του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος (2.400 ευρώ για μονοπρόσωπο νοικοκυριό, 3.600 ευρώ για ζευγάρι κ.λπ.) και έτσι τελικά εισπράττουν μηνιαίως τουλάχιστον 200 ευρώ μέσω του Ελάχιστου Εγγυημένου Εισοδήματος.

-Το 4% των αυτοαπασχολούμενων πληρώνει το 50% των φόρων στη συγκεκριμένη κατηγορία φορολογούμενων. Δηλαδή όσοι ελεύθεροι επαγγελματίες δηλώνουν κανονικά τα εισοδήματά τους, σηκώνουν δυσανάλογα μεγάλο βάρος στις πλάτες τους. Αυτό σημαίνει πως αν διαιωνιστεί το σημερινό σύστημα, ενισχύει και τις αδικίες μέσα στους ίδιους τους ελεύθερους επαγγελματίες.

Παραδείγματα

1)  Ασφαλιστής με έναρξη το 2006 και τζίρο 52.699€, δήλωνε μηδενικά κέρδη, είχε μηδενικό φόρο και πλήρωνε τέλος επιτηδεύματος 1.250€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα προσδιορίζεται σε 15.011€ (14.196 + 815 € λόγω 10% μισθοδοσίας) και ο φόρος του σε 2.002€. (+752€).

2)  Ελ. Επαγγελματίας με κατάστημα ηλεκτρικών, έναρξη το 1992 και τζίρο 51.215€, δήλωνε κέρδη 4.156€, πλήρωνε φόρο 374€ και τέλος επιτηδεύματος 650€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα προσδιορίζεται σε 14.196€ και ο φόρος του σε 1.823€ (+799€).

3)  Επιχειρηματίας με τουριστικά, έναρξη το 2000 και τζίρο 55.776 €, δήλωνε 4.163 €, πλήρωνε φόρο 375 € και τέλος επιτηδεύματος 650€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα προσδιορίζεται σε 14.196€ και ο φόρος του σε 1.823€ (+798€).

4)  Αρτοποιός με έναρξη το 2006 και τζίρο 59.737€, δήλωνε μηδενικά κέρδη, είχε μηδενικό φόρο και πλήρωνε 650€ τέλος επιτηδεύματος. Με το νέο σύστημα, το φορολογητέο του εισόδημα προσδιορίζεται σε 15.393€ (14.196 + 1.196 € λόγω 10% μισθοδοσίας) και ο φόρος του σε 2.086 € (+1.436€).

5)  Δικηγόρος με έναρξη το 2012 και τζίρο 22.326€, δήλωνε κέρδη 17.691€, πλήρωνε φόρο 2.592€ και τέλος επιτηδεύματος 650€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα παραμένει στα 17.691€ και ο φόρος του θα είναι 2.592€. Ο εν λόγω φορολογούμενος θα έχει μείωση 650€ (απαλλάσσεται σταδιακά από το τέλος επιτηδεύματος).

6)  Ελαιοχρωματιστής με έναρξη το 2007 και τζίρο 43.458€, δήλωνε κέρδη 4.859€, πλήρωνε φόρο 438€ και τέλος επιτηδεύματος 650€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 19.165 € (14.196 + 35% προσαύξηση ΚΑΔ) και ο φόρος του σε 2.916€ (+1.828€).

7)  Νέος δικηγόρος με έναρξη το 2022 με τζίρο 17.140€ δήλωνε κέρδη 5.548€ και είχε φόρο 499€, ενώ δεν είναι υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος. Με το νέο σύστημα, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 10.920€ και ο φόρος του θα είναι μηδενικός για τα έτη 2023 και 2024 (2ο και 3ο έτος λειτουργίας), επομένως, θα έχει μείωση φόρου για τα δύο επόμενα έτη. Το έτος 2025 (4ο έτος λειτουργίας) θα πληρώσει το 33% του αναλογούντος φόρου, δηλαδή 364€. Το έτος 2026 (5ο έτος λειτουργίας), ο φόρος του θα ανέλθει σε 738€ (67% του αναλογούντος φόρου), ενώ από το έτος 2027 (6ο έτος λειτουργίας) κ.ε. ο φόρος θα ανέλθει σε 1.102€.

8)  Νέος επιχειρηματίας στον χώρο του λιανικού εμπορίου καφέ με έναρξη το 2022 με τζίρο 28.253€ και υπάλληλο δήλωνε κέρδη 0€ και είχε μηδενικό φόρο και τέλος επιτηδεύματος. Με το νέο σύστημα, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 11.716€ και ο φόρος του θα είναι μηδενικός για τα έτη 2023 και 2024 (2ο και 3ο έτος λειτουργίας). Το έτος 2025 (4ο έτος λειτουργίας) θα πληρώσει το 33% του αναλογούντος φόρου, δηλαδή 422€. Το έτος 2026 (5ο έτος λειτουργίας), ο φόρος του θα ανέλθει σε 856€ (67% του αναλογούντος φόρου), ενώ από το έτος 2027 (6ο έτος λειτουργίας) κ.ε. ο φόρος θα ανέλθει σε 1.278€.

9)  Υδραυλικός με έναρξη το 2009 και τζίρο 40.510€ δήλωνε κέρδη 6.155€, είχε μηδενικό φόρο και δεν ήταν υπόχρεος τέλους επιτηδεύματος. Είναι δικαιούχος μείωσης 50% λόγω κατοικίας σε νησί κάτω των 3.100 κατοίκων ή σε χωριό κάτω των 500 κατοίκων. Με το νέο σύστημα το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 7.290€ (14.196 + 383 λόγω μισθοδοτικού κόστους – 50% λόγω κατοικίας) και ο φόρος του σε 656€.

10)   Ξυλουργός με έναρξη το 1997 και τζίρο 24.591€ σε χωριό μικρότερο των 500 κατοίκων, δήλωνε κέρδη 3.404€, πλήρωνε φόρο 306€ και τέλος επιτηδεύματος 0€. Με το νέο σύστημα φορολόγησης, το φορολογητέο του εισόδημα θα ανέλθει σε 7.098€ (50% του 14.196) και ο φόρος του σε 639€ (+332€).