ΝΑΥΑΓΙΟ ΣΤΗΝ ΠΥΛΟ: “ΑΦΟΥ ΒΟΥΛΙΑΞΑΜΕ, ΓΙΑΤΙ ΜΑΣ ΕΓΚΑΤΕΛΕΙΨΑΝ;”
Το χρονολόγιο της βύθισης του αλιευτικού Adriana στην Πύλο που οδήγησε στον πνιγμό πάνω από 600 ανθρώπων ακούστηκε για πρώτη φορά σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση από επιζώντα σε αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στις Βρυξέλλες.
“Έμεινα στη Λιβύη για 27 ημέρες. Αλλάξαμε τοποθεσία διαμονής 5 φορές. Από την παραλία μας πήραν με μικρές βάρκες για να μας πάνε στο μεγάλο καράβι. Με έβαλαν σε κατώτερο διάζωμα του καραβιού και πλήρωσα 50 ευρώ για να ανέβω στο κατάστρωμα. Την πρώτη ημέρα του ταξιδιού ήταν όλα καλά. Το ίδιο και την δεύτερη ημέρα. Αλλά την δεύτερη νύχτα είχαμε πρόβλημα με την μηχανή. Ένας από τους επιβαίνοντες κατάφερε να επιδιορθώσει την μηχανή και τώρα είναι φυλακή”.
Έτσι ξεκίνησε την εισήγησή του ο Alkilani Ahmad, ένας από τους επιζώντες του ναυαγίου της Πύλου, εκπέμποντας live μέσω zoom από την Γερμανία σε αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου βρέθηκε το NEWS 24/7. Εκεί πραγματοποιήθηκε την Τετάρτη 8 Νοεμβρίου η εκδήλωση “Αυτοψία ενός εγκλήματος – 6 μήνες από το ναυάγιο της Πύλου” που διοργανώθηκε από τον ευρωβουλευτή Στέλιο Κούλογλου και την ευρωομάδα της Αριστεράς στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Στην εκδήλωση για το ναυάγιο που οδήγησε στον πνιγμό πάνω από 600 ανθρώπων υπό ελληνική και ευρωπαϊκή εποπτεία μίλησαν δικηγόροι, ερευνητές, δημοσιογράφοι και εκπρόσωποι ΜΚΟ.
“Αφού επιδιορθώθηκε η μηχανή, συνεχίσαμε το ταξίδι μας για την Ευρώπη. Η τρίτη και η τέταρτη ημέρα πήγαιναν από το κακό στο χειρότερο. Δεν είχαμε νερό, δεν είχαμε φαγητό. Και την πέμπτη ημέρα πλέον οι άνθρωποι διαμαρτύρονταν ότι θέλουμε βοήθεια από οποιαδήποτε ακτοφυλακή στον κόσμο. Υπήρξαν ειδήσεις που έλεγαν ότι αρνηθήκαμε την βοήθεια. Αυτό δεν συνέβη ποτέ, πραγματικά χρειαζόμασταν βοήθεια”, εξήγησε ο επιζώντας. Οι άθλιες συνθήκες του ταξιδιού είναι ενδεικτικές των καθημερινών πρακτικών των διακινητών.
Η διήγηση του Alkilani Ahmad για το αλιευτικό Adriana ολοκληρώθηκε με την περιγραφή της αποτυχημένης ρυμούλκησής του από το ελληνικό λιμενικό και την εγκατάλειψη που ακολούθησε μετά την βύθισή του.
“Η ελληνική ακτοφυλακή έστειλε ένα δικό της πλοίο να μας βοηθήσει να βγούμε στα ιταλικά νερά. Το πλοίο της ελληνικής ακτοφυλακής μας ζήτησε να τους ακολουθήσουμε και μας είπε ότι σε 2 ώρες θα έχουμε φτάσει σε ιταλικά νερά. Τους ακολουθήσαμε για μία ώρα και μετά τους χάσαμε γιατί το πλοίο μας δεν ήταν σε καλή κατάσταση μετά από 5 ημέρες στη θαλασσα. Γύρισαν πίσω να μας βρουν και μας είπαν ότι θα σας δέσουμε με ένα σκοινί για να σας τραβήξουμε και μην ανησυχείτε θα σας πάμε σε ιταλικά νερά. Μας έδεσαν με σχοινί και ξεκίνησαν να μας τραβούν, αλλά το σχοινί κόπηκε την πρώτη φορά. Και προσπάθησαν δεύτερη φορά να μας δέσουν με σχοινί αλλά ξεκίνησαν να κινούνται γρήγορα, απότομα.
Το πλοίο τότε έγειρε έντονα προς τα αριστερά. Φωνάζαμε σταματήστε. Αλλά δεν μας άκουσαν και συνέχισαν να μας τραβάνε. Τότε το πλοίο πήρε την ανάποδη κλίση και έγειρε έντονα προς τα δεξιά και τότε βουλιάξαμε. Εγώ που ήμουν στο κατάστρωμα, βρέθηκα ξαφνικά κάτω από το πλοίο. Κατάφερα να βγω στην επιφάνεια του νερού και έψαξα κατευθείαν να βρω την ελληνική ακτοφυλακή γιατί θυμόμουν πόσο κοντά μας ήταν. Και είδα ότι είχαν ήδη απομακρυνθεί, έφευγαν. Γιατί έφευγαν; Φωνάζαμε να μας βοηθήσουν αλλά είχαν ήδη φύγει.
Γιατί δεν μας βοήθησαν; Ζητούσαμε βοήθεια για ώρες, η Frontex το ήξερε, η ελληνική ακτοφυλακή το ήξερε. Και αφού βουλιάξαμε γιατί μας εγκατέλειψαν; Χρειάζομαι απαντήσεις από την ελληνική ακτοφυλακή για όλα αυτά” τόνισε ο επιζώντας του ναυαγίου της Πύλου, Alkilani Ahmad.
Το χρονολόγιο της βύθισης του Adriana που ακούστηκε για πρώτη φορά σε αίθουσα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σε πρωτοπρόσωπη αφήγηση έχει επιβεβαιωθεί και από την δημοσιογραφική έρευνα που κέρδισε το φετινό Ευρωπαϊκό Βραβείο Δημοσιογραφίας Daphne Caruana Galizia. Συγκεκριμένα, ο Σταύρος Μαλιχούδης (Solomon) και ο Στέφανος Λεβίδης (Forensis) μίλησαν στην εκδήλωση για την διαφωτιστική έρευνά τους που δημοσιεύτηκε με τίτλο “Μπροστά στις κλειστές κάμερες των Αρχών: Πεθαίνοντας στο βαθύτερο σημείο της Μεσογείου”.
Ο Αλέξανδρος Γεωργούλης, δικηγόρος των εννέα Αιγύπτιων διασωθέντων που κατηγορούνται ως διακινητές και βρίσκονται προφυλακισμένοι σημείωσε πώς αναφορικά με την ποινικοποίηση των προσφύγων, η υπόθεση της Πύλου δεν διαφέρει καθόλου από πολλές παρόμοιές της που δικάζονται στα ελληνικά δικαστήρια.
“Εκατοντάδες άνθρωποι βρίσκονται φυλακισμένοι, κατηγορούμενοι ή καταδικασμένοι για διακίνηση, όταν στην πραγματικότητα είναι και οι ίδιοι πρόσφυγες. Πρόκειται για ανθρώπους που είτε αναγκάστηκαν να οδηγήσουν το πλοίο, είτε κατηγορούνται άδικα ότι οδήγησαν ή βοήθησαν τον καπετάνιο. Μία τέτοια περίπτωση είναι αυτή των εννέα Αιγύπτιων διασωθέντων από το ναυάγιο της Πύλου, οι οποίοι θεωρήθηκαν από τις ελληνικές αρχές διακινητές” εξήγησε.
“Σύμφωνα με την ελληνική νομοθεσία, η οποία έχει ενσωματώσει ευρωπαϊκή οδηγία, δεν έχει σημασία αν είχες κάποια πρόθεση ή όφελος από αυτή την δραστηριότητα, αν έχεις αγγίξει το πηδάλιο του πλοίου, τότε είσαι ένοχος για διευκόλυνση της παράνομης μετανάστευσης και θεωρείσαι διακινητής. Το ίδιο ισχύει και αν παρέχεις την οποιαδήποτε βοήθεια στον καπετάνιο κατά την διάρκεια του ταξιδιού. Είναι ένας παράλογος νόμος που πρέπει να αλλάξει. Χρειάζεται να διαχωρίσουμε τον διακινητή που έχει πραγματικό όφελος από τον αιτούντα άσυλο που προσπαθεί να φτάσει στην Ευρώπη για ένα καλύτερο μέλλον”, υπογράμμισε ο Αλέξανδρος Γεωργούλης.
Ο Ιάσονας Αποστολόπουλος, συντονιστής Έρευνας και Διάσωσης στην Κεντρική Μεσόγειο, τόνισε πως πρόκειται “για το μεγαλύτερο ρατσιστικό έγκλημα που συνέβη στην Ευρώπη σε καιρό ειρήνης. 650 άτομα είναι νεκρά ή αγνοούνται. Και είναι ρατσιστικό το έγκλημα γιατί όλοι ξέρουμε πώς αν ήταν Ευρωπαίοι πολίτες μέσα στην βάρκα, αντί για μετανάστες, θα είχαν διασωθεί από την πρώτη στιγμή. Δεν θα τους είχαν αφήσει για 15 ώρες στη μέση της θάλασσας”.
Επιπλέον, κατέδειξε τις ευρωπαϊκές ευθύνες για τα ναυάγια στη Μεσόγειο διαχρονικά. “Οι διακινητές υπάρχουν εξαιτίας της ευρωπαϊκής πολιτικής, επειδή ακριβώς δεν υπάρχουν νόμιμες και ασφαλείς διαδρομές για τους ανθρώπους που αναζητούν ασφάλεια και άσυλο σε ευρωπαϊκό έδαφος, αφού η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει κλείσει κάθε δίοδο στα σύνορα, οπότε ο μόνος τρόπος για να ζητήσει ένας άνθρωπος διεθνή προστασία στην Ευρώπη είναι να πληρώσει έναν διακινητή και να ρισκάρει να χάσει την ζωή του στο Αιγαίο ή την Μεσόγειο”.
Στο ίδιο πλαίσιο, η Ειρήνη Γαϊτάνου, υπεύθυνη επικοινωνίας στην RSA τόνισε την ανεπαρκή διερεύνηση του ναυαγίου εξηγώντας πως “ενώ οι δικηγόροι κατέθεσαν στις 6 Ιουλίου αίτημα για την ανέγερση του πλοίου και την συλλογή φωτογραφικού και βιντεοληπτικού υλικού από το πλοίο, το αίτημα αυτό δεν απαντήθηκε ποτέ” και συνέχισε λέγοντας πως “δεν συλλέχθηκαν βασικά αποδεικτικά στοιχεία, ενώ μόλις πριν λίγες εβδομάδες κατασχέθηκαν τα κινητά των λιμενικών που εμπλέκονταν στην επιχείρηση, πολλούς μήνες μετά το ναυάγιο”.
Αναφορικά με πτυχές του ναυαγίου μίλησε και ο Βασίλης Παπαδόπουλος, δικηγόρος, Πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες και οι δημοσιογράφοι Fabien Perrier (Libération) και Αντώνης Τελόπουλος (ΕφΣυν). Σχετική εκδήλωση προγραμματίζεται και στην Αθήνα, στον κινηματογράφο “Τριανόν”, στις 23 Νοεμβρίου.
