Οι έφηβοι ρομά είναι οι μαύροι μας

Black lives matter, φωνάζουν χιλιάδες Αμερικανοί στους δρόμους μετά από κάθε δολοφονία αφροαμερικανού από αστυνομικό όπλο. Εμείς πότε θα αντιμετωπίσουμε με τον ίδιο τρόπο το μοτίβο της αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας με θύματα νέους, ακόμα και ανήλικους ρομά;

Οι στερεοτυπικές υπουργικές ανακοινώσεις που εκφράζουν τη λύπη του εκάστοτε υπουργού και υπόσχονται πλήρη διερεύνηση είναι προσβλητικές για τη νοημοσύνη μας.

Κάθε περιστατικό που οδηγεί στο θάνατο κάποιου καταδιωκόμενου νεαρού ρομά (άοπλου που καταδιώκεται για ασήμαντα αδικήματα, με ασήμαντη αφορμή), περίπου δηλαδή κάτι σαν «εξωδικαστική εκτέλεση», περιλαμβάνει μια ιεροτελεστία συγκάλυψης και ατιμωρησίας που αφορά κρίσιμα ιατροδικαστικά ευρήματα, στοιχεία που θα έπρεπε να αποτελέσουν μέρος της διερεύνησης για τυχόν ευθύνες του αστυνομικού οργάνου.

Δεν τηρείται καμιά από τις ελάχιστες προβλέψεις που είναι αυτονόητες σε άλλες περιπτώσεις ανθρωποκτονίας και αφορούν τον χώρο, το όπλο, τον δράστη, τα εμπλεκόμενα οχήματα. Είναι σαν αυτές οι ζωές να μη μετράνε, σα να είναι ζωές «που δεν αξίζει να βιωθούν».

Στην καλύτερη περίπτωση λοιπόν μπορούμε να πούμε πως η ΕΛΑΣ δε διευκολύνει τη διερεύνηση. Στη χειρότερη, ενώ αστυνομικοί βρίσκονται υπό πειθαρχική και ποινική διερεύνηση, επιχειρείται να επηρεαστούν οι έρευνες και η κοινή γνώμη. Χωρίς να προδικάζει κανείς το αποτέλεσμα καμιάς εν εξελίξει έρευνας, μπορεί ωστόσο να επισημανθεί ότι σε θύλακες εντός της ΕΛΑΣ ενδημεί υποκουλτούρα βίας. Το κακό επιτείνεται από κάποιους συνδικαλιστές του κλάδου που με τον λόγο τους δικαιολογούν την αυθαιρεσία και κάποτε εκπέμπουν ρητορική μίσους.

Είναι αδιανόητο ότι πάλι γίνεται λόγος για όπλο που «εκπυρσοκρότησε». Είναι αδιανόητο ότι πάλι στα κανάλια διαμορφώνεται ένα κλίμα που οδηγεί στην ανοχή ή και την αποδοχή της αστυνομικής αυθαιρεσίας όταν θύματα είναι ρομά.

Η αστυνομία δε διδάχτηκε τίποτα από τους θανάτους των Νίκου Σαμπάνη και Κώστα Φραγκούλη τα δύο τελευταία χρόνια. Πάλι η κυβέρνηση μιλά για «μεμονωμένο περιστατικό» και ο υπουργός δε νιώθει την ανάγκη να εξαγγείλει κάποιο μέτρο. Ούτε λόγος για αυστηρότερο πειθαρχικό έλεγχο, αναθεώρηση των πρωτοκόλλων χρήσης όπλων, καλύτερη εκπαίδευση. Για να μη μιλήσουμε για ειδική κατάρτιση στην αστυνομική διαχείριση πληθυσμών με ειδικά χαρακτηριστικά ή ακόμα περισσότερο για πρόσληψη ρομά στην αστυνομία με ειδικό ρόλο πολιτισμικής διαμεσολάβησης. Πράγματα δηλαδή που γίνονται από δεκαετίες αλλού.

Δυστυχώς, οι θάνατοι ρομά από αστυνομιά πυρά δε συγκινούν όσο πρέπει την κοινωνία. Άλλωστε όλες οι έρευνες δείχνουν ότι η τσιγγανοφοβία, ο ρατσισμός εναντίον τους, είναι η πιο διαδεδομένη και αποδεκτή μορφή ρατσισμού. Είναι ένας κανονικοποιημένος ρατσισμός. Είναι κανονικοποιημένες ανθρωποκτονίες από αστυνομικά όπλα.

Όπως δηλαδή αντιμετωπίζονται οι μαύροι στην Αμερική. Τους σκοτώνει το racial profiling, η ρατσιστική σε βάρος τους προκατάληψη.

Οι ρομά είναι οι μαύροι μας.