Ανακαίνιση ακινήτων: Το “φορομπόνους” βρήκε σε… τοίχο

Η ρύθμιση, που εντάχθηκε στο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και προβλέπει φοροαπαλλαγές για δαπάνες ανακαίνισης ακινήτων έπεσε σε “ύφαλο” καθώς το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους, φαίνεται, ότι έβαλε “μπλόκο” λόγω μεγάλης πιθανής δημοσιονομικής επιβάρυνσης που θα προέκυπτε.

Αναπόφευκτα, η κυβέρνηση,  ενώ είναι σε διαβούλευση το νομοσχέδιο, αναζητεί στο “παρά πέντε” προσαρμογές, ώστε αφενός να μην υπάρξει “εκτροχιασμός” αλλά παράλληλα να παραμείνει ως πρόβλεψη που στοχεύει στην πάταξη της φοροδιαφυγής, που αναπτύσσεται ραγδαία στον κλάδο ανακαινίσεων κτιρίων κτλ.

Υπενθυμίζεται, ότι με βάση την αρχική διατύπωση, από το 2024 προβλεπόταν έκπτωση φόρου, που κάλυπτε, το σύνολο των ετήσιων δαπανών των φυσικών προσώπων για ανακαίνιση και λειτουργική αναβάθμιση κτισμάτων που κατέχουν μέχρι ποσού 16.000 ευρώ. Η έκπτωση, θα “έσπαγε” σε 5 ισόποσες ετήσιες δόσεις έως 3.200 ευρώ από τους αναλογούντες φόρους εισοδήματος των ετών 2025-2029. Τούτου δοθέντος, εκτιμήθηκε από το ΓΛΚ ότι το δημοσιονομικό κόστος μιας τέτοιας έκπτωσης θα μπορούσε να φθάσει μέχρι και το 1 δισ. ευρώ, επιβαρύνοντας σημαντικά τους κρατικούς προϋπολογισμούς των ετών μετά το 2024

Έτσι, με βάση πληροφορίες, εξετάζεται να γίνουν μια σειρά από αλλαγές. Εναλλακτικά:

• Να τεθεί ποσοστό έκπτωσης επί των δαπανών ύψους έως 16.000 για την ανακαίνιση που όμως θα είναι μεγαλύτερο από το ισχύον που ανέρχεται σε 40%. Σημειώνεται ότι με το σημερινό καθεστώς το πλαφόν στην μείωση του φόρου είναι 6.400 ευρώ για τέσσερα χρόνια δηλαδή 1.600 ευρώ το χρόνο
• Να υπάρχει περιορισμός στις δαπάνες για τα υλικά που θα λαμβάνονται υπόψη για την έκπτωση φόρου και τα είδη των επιλέξιμων εξόδων αναμένεται να προσδιορισθούν με την έκδοση της σχετικής υπουργικής απόφασης

Πάντως, το μέτρο θα ισχύσει, όπως τονίζεται σχετικά, σε μόνιμη βάση, δηλαδή θα ισχύει για δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν από το 2024 και μετά καθώς και στο χρονικό διάστημα κατανομής της έκπτωσης που είναι πενταετία. Το φόρο-μπόνους ισχύει για κτίρια τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων ή άλλα προγράμματα ή δράσεις επιχορήγησης

Η ρύθμιση

Αναλυτικά, όπως αναφερόταν στη διάταξη του φορολογικού νομοσχεδίου, με ισχύ από την 1η Ιανουαρίου 2024, ο «οι δαπάνες που θα πραγματοποιηθούν για την αγορά αγαθών και τη λήψη υπηρεσιών που σχετίζονται με την ενεργειακή, λειτουργική και αισθητική αναβάθμιση κτιρίων, τα οποία δεν έχουν ήδη ενταχθεί ή δεν θα ενταχθούν σε πρόγραμμα αναβάθμισης κτιρίων, μειώνουν, ισόποσα κατανεμημένες σε περίοδο πέντε ετών, τον φόρο εισοδήματος των φυσικών προσώπων, μέχρι του αναλογούντος για κάθε φορολογικό έτος φόρου, με ανώτατο συνολικά όριο δαπάνης τις 16.000 ευρώ».

Προϋποθέσεις

Τονίζεται, βέβαια, ότι δε θα υπάρξει αλλαγή στις προϋποθέσεις για να ισχύσει η έκπτωση. Δηλαδή, πρέπει να υπάρχει η απόδειξη των δαπανών (για εργασία και υλικά) με νόμιμα παραστατικά και η εξόφλησή τους να γίνει με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής (χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες, υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής) ή μέσω παρόχου υπηρεσιών πληρωμών.
Με βάση τη ρύθμιση, δικαιούχοι είναι τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα πλήρους κυριότητας ή επικαρπίας στο κτίριο στο οποίο πραγματοποιούνται οι επιλέξιμες δαπάνες αναβάθμισης καθώς και τα φυσικά πρόσωπα που έχουν δικαίωμα ψιλής κυριότητας επί του ακινήτου.

Σε περίπτωση που οι δαπάνες αφορούν κοινόχρηστους χώρους κτιρίου, ο διαχειριστής της πολυκατοικίας / συγκροτήματος ιδιοκτησιών εξοφλεί ηλεκτρονικά τις δαπάνες και αυτές λαμβάνονται υπόψη για τους δικαιούχους ανάλογα με τα χιλιοστά συνιδιοκτησίας τους, με βάση σχετική βεβαίωση που θα χορηγείται από τον διαχειριστή και στην οποία θα καταχωρίζεται ο ΑΤΑΚ του ακινήτου το οποίο βρίσκεται εντός του κτιρίου για το οποίο πραγματοποιείται η σχετική δαπάνη.