Κλιματική κρίση: Οι πλούσιοι καταναλώνουν, οι φτωχοί την πληρώνουν

Η Κλιματική Δικαιοσύνη θα βρίσκεται ψηλά στην ατζέντα της προσεχούς συνόδου κορυφής του ΟΗΕ για το κλίμα (Cop28) στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα.

En των μεταξύ…

Το 1% των πλουσιότερων του πλανήτη, εκπέμπει ποσότητα αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου ίση με αυτή που εκπέμπουν τα δυο τρίτα του φτωχότερου πληθυσμού, ήτοι πέντε δισεκατομμύρια άνθρωποι και πλέον, σύμφωνα με έκθεση της μη κυβερνητικής οργάνωσης Oxfam.

Αν και ο αγώνας κατά της κλιματικής αλλαγής είναι κοινή πρόκληση, κάποιοι ευθύνονται πολύ περισσότερο από άλλους και οι κυβερνητικές πολιτικές πρέπει να προσαρμοστούν σε αυτό το γεγονός, τόνισε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Μαξ Λόσον, εκ των συγγραφέων του κειμένου που δημοσιοποίησε η οργάνωση κατά της φτώχειας.

«Όσο πλουσιότερος είσαι, τόσο πιο εύκολο είναι να μειώσεις τις προσωπικές εκπομπές σου κι αυτές που συνδέονται με τις επενδύσεις σου», εξήγησε.

«Δεν έχεις ανάγκη τρίτο αυτοκίνητο, τέταρτες διακοπές, ούτε (…) να επενδύεις στη βιομηχανία τσιμέντου».

Η έκθεση, με τίτλο «Κλιματική Ισότητα: Ένας πλανήτης για το 99%», βασίζεται σε στοιχεία που συγκεντρώθηκαν και αναλύθηκαν από το Ινστιτούτο της Στοκχόλμης για το Περιβάλλον (Stockholm Environment Institute, SEI) όσον αφορά τις εκπομπές που συνδέονται με την κατανάλωση ανά εισοδηματική κατηγορία ως το 2019.

Ανάμεσα στα βασικά ευρήματα της: το 1% των πλουσιότερων του κόσμου (δηλαδή 77 εκατομμύρια άνθρωποι), ευθύνεται για το 16% των παγκόσμιων εκπομπών, εξαιτίας της κατανάλωσής του. Με απλά λόγια; “Η ελίτ της ρύπανσης”.

Πρόκειται για ποσότητα ίση με αυτή που εκπέμπεται από το 66% των φτωχότερων, ή 5,11 δισεκ. ανθρώπους.

Χρησιμοποιώντας μια φόρμουλα “κόστους θνησιμότητας” 226 θανάτων παγκοσμίως για κάθε εκατομμύριο τόνους άνθρακα, η έκθεση υπολογίζει ότι οι εκπομπές από το 1% και μόνο θα ήταν αρκετές για να προκαλέσουν 1,3 θανάτους λόγω ζέστης τις επόμενες δεκαετίες. Είναι ενδεικτικό ότι, κατά την περίοδο 1990-2019, οι συσσωρευμένες εκπομπές του 1% ισοδυναμούσαν με τη μείωση της περσινής συγκομιδής καλαμποκιού της ΕΕ, σιταριού στις ΗΠΑ, ρυζιού στο Μπαγκλαντές και σόγιας στην Κίνα.

Η έκθεση μάλιστα διαπιστώνει ότι το υπόλοιπο 99% του πλανήτη θα χρειαζόταν περίπου 1.500 χρόνια για κάποιον στο να παράγει τόσο άνθρακα όσο οι πλουσιότεροι δισεκατομμυριούχοι σε ένα χρόνο.

Το εισοδηματικό όριο για να συμπεριληφθεί κάποιος στο 1% των πλουσιότερων αναπροσαρμόζεται κατά χώρα, ανάλογα με την αγοραστική δύναμη: για παράδειγμα, στις ΗΠΑ το όριο είναι τα 140.000 δολάρια (128.000 ευρώ), ενώ στην Κένυα τα 40.000 δολάρια.

Στη Γαλλία, σε 10 χρόνια, το 1% των πλουσιότερων έκανε ετήσιες εκπομπές ίσες με αυτές του 50% των φτωχότερων.

Ακόμα κι αν εξαιρεθούν αυτές που οφείλονται στις επενδύσεις του, ο Μπερνάρ Αρνό, ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος του ομίλου ειδών πολυτελείας LVMH και πλουσιότερος άνθρωπος στη Γαλλία, έχει αποτύπωμα ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα 1.270 φορές υψηλότερο από αυτό του μέσου Γάλλου.

«Θεωρούμε πως αν οι κυβερνήσεις δεν υιοθετήσουν κλιματική πολιτική που θα είναι προοδευτική, θα προβλέπει δηλαδή πως οι άνθρωποι που κάνουν τις μεγαλύτερες εκπομπές θα καλούνται να κάνουν τις μεγαλύτερες θυσίες, δεν θα αποκτήσουμε ποτέ καλές πολιτικές», έκρινε ο κ. Λόσον.

Θα μπορούσε για παράδειγμα να επιβληθεί ειδικό τέλος σε όσους παίρνουν πάνω από δέκα πτήσεις τον χρόνο, ή να επιβληθεί φόρος σε επενδύσεις που δεν είναι οικολογικές πολύ υψηλότερος από αυτόν στις πράσινες επενδύσεις, σημείωσε η Όξφαμ.