Μπορεί ένας Παλαιστίνιος κρατούμενος να φέρει την ειρήνη στη Γάζα;

Στο “τελικό τους στάδιο” και “πιο κοντά από ποτέ” βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς για την απελευθέρωση ομήρων και μια πολυήμερη παύση των εχθροπραξιών και όσο περνούν οι ώρες η αγωνία κορυφώνεται, αφού η συμφωνία θα σηματοδοτήσει τη μεγαλύτερη απελευθέρωση ομήρων και την πρώτη ανταλλαγή τους με παλαιστίνιους κρατουμένους από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος στις 7 Οκτωβρίου.

Η συμφωνία θα αφορά την απελευθέρωση περίπου 50 αμάχων που κρατούνται όμηροι από τη Χαμάς και την απελευθέρωση Παλαιστίνιων γυναικών και παιδιών που τελούν υπό ισραηλινή κράτηση.

Μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου εκπρόσωπος της στρατιωτικής πτέρυγας της Χαμάς είχε δηλώσει ότι το “τίμημα που πρέπει να πληρωθεί” για την επιστροφή των 240 ομήρων ήταν να “αδειάσουν οι [ισραηλινές] φυλακές από όλους τους Παλαιστίνιους κρατούμενους“.

Ένας, όμως, κρατούμενος μπορεί να παίζει καθοριστικό ρόλος στην επόμενη ημέρα στη Γάζα.

Το προφίλ του Marwan Barghouti

Ο λόγος για τον Marwan Barghouti, πρώην ηγέτη της μαχητικής παράταξης της Φατάχ, Tanzim, που αποκαλείται από κάποιους ως “ο Νέλσον Μαντέλα της Παλαιστίνης” και ο οποίος καταδικάστηκε το 2004 σε πέντε φορές ισόβια κάθειρξη για πολλαπλές κατηγορίες δολοφονίας και συμμετοχή σε τρομοκρατική οργάνωση.

“Κάθε φορά που υπάρχει μια εσωτερική κρίση ή μια ανάφλεξη με το Ισραήλ, το όνομά του εμφανίζεται“, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο Jean-Paul Chagnollaud, επικεφαλής του Institut de Recherche et d’études Méditerranée Moyen-Orient (iReMMO), μιας δεξαμενής σκέψης με έδρα το Παρίσι και με αφορμή την κρίσιμη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου του Ισραήλ για την επίτευξη συμφωνίας ανταλλαγής ομήρων με τη Χαμάς, ο ίδιος έρχεται ξανά στο προσκήνιο.

Ο Barghouti δεν σταμάτησε να δρα ακόμα και μέσα από το κελί του. Έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην υπογραφή του Εγγράφου των Φυλακισμένων το 2006, το οποίο συντάχθηκε από Παλαιστίνιους φυλακισμένους που ανήκουν στη Φατάχ, τη Χαμάς, την Ισλαμική Τζιχάντ, το Λαϊκό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (PFLP) και το Δημοκρατικό Μέτωπο για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης (DFLP).

Με την πάροδο των ετών, ο Barghouti έγινε το μόνο πρόσωπο που είναι ικανό να ενώσει τις αντίπαλες παλαιστινιακές πολιτικές ομάδες. “Είναι κοντά στη Χαμάς και συνόδευσε την ομάδα σε αρκετές περιπτώσεις, κυρίως με το Έγγραφο. Κατάφερε να πείσει τη Χαμάς και τη Φατάχ να συμφωνήσουν. Είναι κάποιος που έχει την ικανότητα να φέρνει τους ανθρώπους κοντά και γι’ αυτό είχε πολλές πιθανότητες να κερδίσει τις βουλευτικές εκλογές του 2021”, δηλώνει ο Chagnollaud.

Ο Γάλλος μελετητής και ειδικός σε θέματα Μέσης Ανατολής Frédéric Encel αναφέρει: “Πέρασε πολλά χρόνια στη φυλακή στο Ισραήλ, γεγονός που προφανώς του προσδίδει μια φήμη εντιμότητας, ηρωισμού και πατριωτισμού στα μάτια των Παλαιστινίων. Όταν ήταν επικεφαλής της Φατάχ ήταν υπέρ της συμμαχίας με τη Χαμάς, κάτι που δεν ισχύει για όλα τα μέλη της Παλαιστινιακής Αρχής”.

Τον Αύγουστο του 2023, δε, η σύζυγός του Fadwa Barghouti ξεκίνησε μια ακόμη διεθνή εκστρατεία με αίτημα την απελευθέρωσή του, με τίτλο “Freedom for Marwan Barghouti, the Mandela of Palestine” (Ελευθερία για τον Marwan Barghouti, τον Μαντέλα της Παλαιστίνης).

“Εδώ και χρόνια γίνονται εκστρατείες για την απελευθέρωση του Barghouti, ακόμα και για μία υποψηφιότητά του για το βραβείο Νόμπελ Ειρήνης. Όπως και ο Μαντέλα, έχει περάσει περισσότερα από 20 χρόνια στη φυλακή, οπότε αυτό ενισχύει τη συμβολική του αξία ως πολιτικού διαπραγματευτή“, λέει ο Chagnollaud. “Είναι αρκετά λογικό, διότι βασικά, ενισχύει την αντίληψη ότι έχει την ικανότητα να είναι ένας ενωτικός ηγέτης”.

Τα τελευταία χρόνια, μάλιστα, αναδείχθηκε στις παλαιστινιακές δημοσκοπήσεις ως η πιο δημοφιλής προσωπικότητα μεταξύ των νέων, πολύ μπροστά από τον Αμπάς και τον ηγέτη της Χαμάς.