ΥΠΟΙΚ: Κίνητρα για να “ξεκολλήσει” ο Φορέας Ακινήτων των ευάλωτων δανειοληπτών

Τον δρόμο για την βουλή παίρνει μέσα στην εβδομάδα το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για τις τράπεζες με τις σημαντικότερες αλλαγές από πλευράς της κυβέρνησης να αφορούν στο Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων των ευάλωτων δανειοληπτών.

Η διαβούλευση του νομοσχεδίου έληξε χθες και πλέον οδηγείται άμεσα στη Βουλή όπου εκτός του Φορέα θα υπάρχει και σειρά βελτιώσεις στις διατάξεις για τον εξωδικαστικό μηχανισμό καθώς και σε τεχνικά θέματα που αφορούν στην διαδικασία της πτώχευσης.

Η κυβέρνηση έχει οραματισθεί έναν φορέα που θα λειτουργήσει με ιδιωτικά κεφάλαια, όμως δεν φαίνεται ότι αυτή η δραστηριότητα να προσελκύει ενδιαφέρον ως τώρα, γι’ αυτό και η ίδρυση του Φορέα έχει καθυστερήσει σοβαρά. Οι ιδιώτες εν δυνάμει ενδιαφερόμενοι επενδυτές φοβούνται ότι, αργά ή γρήγορα, κάποιοι από τους οφειλέτες που θα περάσουν οι κατοικίες τους στον Φορέα θα αθετήσουν τις πληρωμές των ενοικίων και θα πέσει στον Φορέα το βάρος της εκκίνησης διαδικασιών έξωσης, που αναπόφευκτα θα δημιουργήσουν αρνητική δημοσιότητα.

Υπ’ αυτές τις συνθήκες η κυβέρνηση κάνει μια τελευταία προσπάθεια να δημιουργήσει ακόμη πιο ευνοϊκές προϋποθέσεις για να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια στο νέο Φορέα.

Καλά ενημερωμένες πηγές επισημαίνουν ότι η Κυβέρνηση έχει ήδη αποφασίσει προχωρήσει σε αλλαγές στο Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων των ευάλωτων δανειοληπτών, σε μία προσπάθεια να αναθερμάνει το ενδιαφέρον των επενδυτών που ζητούν τη δημόσια χρηματοδότηση ως… αντάλλαγμα για τη συμμετοχή τους στη διαγωνιστική διαδικασία.

Όπως προκύπτει από το σχέδιο νόμου οι αλλαγές αφορούν:

1. Στη χορήγηση συναίνεσης από πλευράς του δανειολήπτη για τη διενέργεια αυτοψίας στην κύρια κατοικία του. Σε περίπτωση που διαπιστωθούν παραβάσεις, οι οποίες δεν μπορούν να τακτοποιηθούν ή νομιμοποιηθούν, τότε ο Φορέας θα μπορεί να απορρίπτει το αίτημα για ένταξη του οφειλέτη σε αυτόν. Όπως αναφέρεται, «ο Φορέας απορρίπτει το αίτημα για την απόκτηση της κύριας κατοικίας του ευάλωτου οφειλέτη, εφόσον η έκθεση αυτοψίας του μηχανικού διαπιστώνει την ύπαρξη αυθαιρέτων κατασκευών ή αυθαίρετων χρήσεων στη συγκεκριμένη κύρια κατοικία, οι οποίες οδηγούν σε απαγόρευση μεταβίβασης και δεν μπορούν να τακτοποιηθούν ή για την τακτοποίησή τους απαιτείται η συναίνεση συγκυρίων εξ αδιαιρέτου σε οριζόντια ή κάθετη ιδιοκτησία».
2. Στο τίμημα της μεταβίβασης της κύριας κατοικίας του ευάλωτου οφειλέτη προς τον Φορέα που ισούται με το 70% της εμπορικής αξίας του ιδιοκτησιακού δικαιώματος του οφειλέτη. Σε περίπτωση που το αίτημα υποβάλλεται λόγω κατάσχεσης και η τιμή πρώτης προσφοράς είναι μεγαλύτερη από την εμπορική αξία, κατά την εκτίμηση του πιστοποιημένου εκτιμητή, σε ποσοστό ανώτερο του 15%, το τίμημα μεταβίβασης καθορίζεται ως το 70% του χαμηλότερου μεταξύ: α) της τιμής πρώτης προσφοράς, και β) της εμπορικής αξίας, σύμφωνα με την εκτίμηση άλλου πιστοποιημένου εκτιμητή που διορίζει με έξοδά του ο επισπεύδων πιστωτής.
3. Στην άσκηση του δικαιώματος επαναγοράς πριν τη συμβατική λήξη της μίσθωσης, χωρίς υποχρέωση καταβολής των υπόλοιπων μισθωμάτων από πλευράς του οφειλέτη.
4. στην εξομοίωση της φορολόγησης του Φορέα με το φορολογικό καθεστώς των εταιριών που επενδύουν και διαχειρίζονται ακίνητα που παράγουν εισόδημα (Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία – ΑΕΕΑΠ). Έτσι, ο νέος φορέας, μεταξύ άλλων, θα απαλλάσσεται από τον φόρο εισοδήματος και από τον φόρο στη διανομή μερίσματος.

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση παρέχει στον Φορέα μεγαλύτερη ευελιξία ως προς την επιλογή της καταστατικής του έδρας, ώστε να εξασφαλισθεί η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή στη διαγωνιστική διαδικασία για τη σύμβαση παραχώρησης. Αντίστοιχες προβλέψεις ισχύουν για εταιρείες συλλογικών επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία και ανώνυμες εταιρείες επενδύσεων σε ακίνητη περιουσία (ΑΕΕΑΠ).

Κρατική χρηματοδότηση

Ωστόσο οι βελτιωτικές κινήσεις που θα φέρει το Υπουργείο, δεν φαίνεται να πείθουν ιδιαίτερα την αγορά, καθώς για παράδειγμα οι εταιρείες διαχείρισης δανείων (Servicers) δεν πιστεύουν ότι ο Φορέας θα μπορέσει τελικά να προσελκύσει ιδιωτικά κεφάλαια για να ιδρυθεί και επικρατεί η άποψη ότι η λειτουργία που καλείται να επιτελέσει ο νέος Φορέας αποτελεί άσκηση κοινωνικής πολιτικής και άρα θα ήταν καλύτερο να τη χρηματοδοτήσει το κράτος. Υψηλόβαθμο στέλεχος της αγοράς χαρακτηρίζει μάταιη την προσπάθεια του Υπουργού Οικονομικών Κωστή Χατζηδάκη και ισχυρίζεται ότι υπό τις παρούσες συνθήκες καλό θα είναι να αναλάβει το ίδιο το κράτος τον έλεγχο και τη χρηματοδότηση του Φορέα.