Guardian: Συναγερμός από διαρροή στον πυρηνικό σταθμό του Sellafield – Φόβοι για “νέο Τσερνόμπιλ”

Το Sellafield, η πιο επικίνδυνη πυρηνική εγκατάσταση της Ευρώπης, έχει μια διαρροή που διαρκώς γίνεται χειρότερη, από ένα τεράστιο σιλό ραδιενεργών αποβλήτων που θα μπορούσε να αποτελέσει κίνδυνο για το κοινό, όπως αποκαλύπτει ο Guardian.

Οι ανησυχίες για την ασφάλεια στο ετοιμόρροπο κτίριο, έχουν να κάνουν με τις ρωγμές σε μια δεξαμενή με τοξική λάσπη, γνωστή ως Β30 και έχουν προκαλέσει διπλωματικές εντάσεις με χώρες όπως οι ΗΠΑ, η Νορβηγία και η Ιρλανδία, οι οποίες φοβούνται ότι το Sellafield δεν έχει αντιμετωπίσει τα προβλήματα.

Η διαρροή ραδιενεργού υγρού από έναν από τους “υψηλότερους πυρηνικούς κινδύνους στο Ηνωμένο Βασίλειο” – ένα ετοιμόρροπο κτίριο στο τεράστιο εργοτάξιο της Κάμπρια, γνωστό ως Magnox swarf storage Silo (MSSS) – είναι πιθανό να συνεχιστεί μέχρι το 2050. Αυτό θα μπορούσε να έχει “δυνητικά σημαντικές συνέπειες” εάν επιταχυνθεί, με κίνδυνο να μολυνθούν τα υπόγεια ύδατα, σύμφωνα με επίσημο έγγραφο.

Ρωγμές έχουν επίσης δημιουργηθεί στο σκυρόδεμα και την άσφαλτο που καλύπτουν την τεράστια λίμνη που περιέχει πυρηνική λάσπη δεκαετιών, και αυτά αποτελούν μόλις μέρος του καταλόγου προβλημάτων ασφαλείας στο χώρο.

Οι ανησυχία για τις πυρηνικές διαρροές, ήρθε στο προσκήνιο μετά από την έρευνα του Guardian που διήρκεσε ένα χρόνο για την πειρατεία στον κυβερνοχώρο, τη ραδιενεργή μόλυνση και την τοξική κουλτούρα στο χώρο εργασίας στο Sellafield.

Το Sellafield, ένας μεγάλος χώρος 6 τετραγωνικών χιλιομέτρων στην ακτή της Κάμπρια, όπου απασχολούνται 11.000 άτομα, αποθηκεύει και επεξεργάζεται πυρηνικά απόβλητα από οπλικά προγράμματα και παραγωγή πυρηνικής ενέργειας και είναι η μεγαλύτερη τέτοια εγκατάσταση στην Ευρώπη.

Σε έγγραφο που στάλθηκε στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου του Sellafield τον Νοέμβριο του 2022 και το οποίο είδε ο Guardian, εκφράζονται εκτεταμένες ανησυχίες για την υποβάθμιση της ασφάλειας σε ολόκληρη την περιοχή, προειδοποιώντας για τον “σωρευτικό κίνδυνο” από παραλείψεις που κυμαίνονται από την πυρηνική ασφάλεια έως τον αμίαντο και τα πρότυπα πυρασφάλειας.

Ένας επιστήμονας που συμμετέχει σε επιτροπή εμπειρογνωμόνων που συμβουλεύει τη βρετανική κυβέρνηση σχετικά με τις επιπτώσεις της ακτινοβολίας στην υγεία δήλωσε στον Guardian ότι οι κίνδυνοι που εγκυμονούν η διαρροή και άλλες διαρροές χημικών ουσιών στο Sellafield “σπρώχνονται σταθερά κάτω από το χαλί”.

Μια πυρκαγιά το 1957 στο Windscale, όπως ήταν παλαιότερα γνωστή η τοποθεσία, ήταν το χειρότερο πυρηνικό ατύχημα του Ηνωμένου Βασιλείου μέχρι σήμερα. Μια έκθεση της ΕΕ το 2001 προειδοποίησε ότι ένα ατύχημα στο Sellafield θα μπορούσε να είναι χειρότερο από το Τσερνόμπιλ το 1986 στην Ουκρανία, που εξέθεσε πέντε εκατομμύρια Ευρωπαίους σε ραδιενέργεια. Το Sellafield περιέχει πολύ περισσότερα ραδιενεργά υλικά από το Τσερνόμπιλ.

ΗΠΑ, Νορβηγία και Ιρλανδία προειδοποιούν για τα προβλήματα στο Sellafield

Είναι τέτοια η ανησυχία για τα πρότυπα ασφαλείας του, που αξιωματούχοι των ΗΠΑ έχουν προειδοποιήσει για την προβληματική υποδομή του σε διπλωματικά τηλεγραφήματα που είδε ο Guardian. Μεταξύ των ανησυχιών τους είναι οι διαρροές από ρωγμές στο σκυρόδεμα στις τοξικές λίμνες και η έλλειψη διαφάνειας από τις βρετανικές αρχές σχετικά με τα ζητήματα του εργοστασίου. Το Ηνωμένο Βασίλειο και οι ΗΠΑ έχουν μια σχέση δεκαετιών στον τομέα της πυρηνικής τεχνολογίας.

Οι ανησυχίες σχετικά με τον τρόπο λειτουργίας του Sellafield έχουν επίσης οδηγήσει σε εντάσεις με την ιρλανδική και τη νορβηγική κυβέρνηση.

Οι Νορβηγοί αξιωματούχοι ανησυχούν ότι ένα ατύχημα στο χώρο θα μπορούσε να οδηγήσει σε ένα νέφος ραδιενεργών σωματιδίων που θα μεταφερόταν από τους επικρατούντες νοτιοδυτικούς ανέμους στη Βόρεια Θάλασσα, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες για την παραγωγή τροφίμων και την άγρια ζωή της Νορβηγίας. Ανώτερος Νορβηγός διπλωμάτης δήλωσε στον Guardian ότι πιστεύει ότι το Όσλο θα πρέπει να προσφερθεί να βοηθήσει στη χρηματοδότηση του εργοταξίου, ώστε να μπορεί να λειτουργήσει με μεγαλύτερη ασφάλεια, αντί να “λειτουργεί κάτι τόσο επικίνδυνο με τόσο μικρό προϋπολογισμό και χωρίς διαφάνεια”.

Οι επιστήμονες προσπαθούν να εκτιμήσουν τον κίνδυνο για το κοινό από τη διαρροή από το MSSS μέσω “συνεχιζόμενων εκτιμήσεων της ραδιολογικής δόσης”, χρησιμοποιώντας στατιστικά μοντέλα.

Μια έκθεση του Ιουνίου από το Γραφείο Πυρηνικής Ρύθμισης (ONR) ανέφερε ότι ενώ ο σημερινός κίνδυνος από τη διαρροή από το Sellafield θεωρείται “όσο το δυνατόν χαμηλότερος”, οι επιστήμονες ανησυχούν όλο και περισσότερο ότι η πλήρης κλίμακα της διαρροής και ο ρυθμός με τον οποίο μπορεί να μολύνει τα υπόγεια ύδατα δεν είναι σαφείς. Η Sellafield είναι κατανοητό ότι υποστηρίζει ότι η διαρροή δεν ενέχει “κανένα πρόσθετο κίνδυνο” για το προσωπικό και το κοινό.

Το 2019, η Sellafield ανέφερε διαρροή από τη μονάδα αποθήκευσης στην ONR. Η διαρροή επιδεινώθηκε σημαντικά τα επόμενα δύο χρόνια και ένα έγγραφο που δεν είχε αναφερθεί προηγουμένως αποκαλύπτει ότι 2,3-2,5 κυβικά μέτρα ραδιενεργού “υγρού” διαρρέουν από την εγκατάσταση κάθε μέρα. Το υγρό αυτό είναι μια “σούπα” από ραδιενεργά ρινίσματα κράματος μαγνησίου διαλυμένα σε νερό, από απόβλητα περιβλήματος που περιβάλλουν τα αναλωμένα πυρηνικά καύσιμα Magnox.

Σημειώνεται ότι οι επιπτώσεις της έκθεσης σε ακτινοβολία στην υγεία ποικίλλουν ανάλογα με τη δοσολογία, αλλά μπορεί να περιλαμβάνουν ναυτία και εμετό, καθώς και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις όπως καρδιαγγειακές παθήσεις, καταρράκτη και καρκίνο σε όσους αντιμετωπίζουν υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας. Οι υψηλές δόσεις μπορεί να είναι ακόμη και θανατηφόρες.