ΝΕΓΡΟΣ ΤΟΥ ΜΟΡΙΑ: “ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΜΑΥΡΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ, ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΓΕΝΝΗΘΗΚΑ ΧΩΡΙΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ”

Ο Νέγρος του Μοριά, κατά κόσμον Kevin Zans Ansong, είναι ένας από τους πιο επιδραστικούς Έλληνες ράπερ. Γεννημένος από Γκανέζους γονείς στην οικονομικά υποβαθμισμένη αθηναϊκή συνοικία των Αμπελοκήπων, και μεγαλώνοντας στην παραμελημένη γειτονιά της Κυψέλης, o Kevin έκανε τα πρώτα του δοκιμαστικά βήματα στον κόσμο της ελληνικής ραπ στο πλευρό του θρυλικού MC Τάκι Τσαν.
Το περίεργο προσωνύμιό του οφείλεται στην αδυναμία που έχει στον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη, τον θρυλικό στρατηγό της Ελληνικής Επανάστασης.

Τον γνώρισα με αφορμή την παράσταση “ΧΟΡΟΣ: We are here prepared for tragedy” της Σοφίας Μαυραγάνη στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου. Πρόκειται για μια παράσταση στα όρια της διάλεξης, του χορού, της συναυλίας και του θεάτρου για τις τραγωδίες που αξίζει να ζούμε και εκείνες που δεν αξίζει να ζούμε. Εκκινώντας από τους χορούς των αρχαίων τραγωδιών, η παράσταση θέτει σύγχρονους προβληματισμούς γύρω από τη συλλογική δράση και τη δυνατότητά της να διαμορφώνει κριτικές παρεμβάσεις, να διεκδικεί την κοινωνική αλλαγή και να απαιτεί το αδύνατο. Χορικά τραγωδιών και απόψεις σημαντικών διανοητών/-τριών της εποχής μας συνθέτουν ένα ενιαίο, συλλογικό και ταυτόχρονα πρωτότυπο κείμενο. Μέσα από τη συνάντηση της υποκριτικής, του χορού, και της περφόρμανς, δημιουργείται ένα σώμα πολυφωνικό και ανομοιογενές που διεκδικεί, καταγγέλλει, προβληματίζεται, διχάζει και διχάζεται.

Πρωταγωνιστής της παράστασης είναι ο χορός. Σε αυτόν τον χορό εντάσσεται και ο Κέβιν με τον δικό του μοναδικό ιδιοσυγκρασιακό τρόπο. Αυτήν την περίοδο, παράλληλα με την παράσταση αυτή προετοιμάζεται και για νέες μουσικές δουλειές. “Θέλω τα λάιβ μου και οι στίχοι μου να είναι καλύτεροι από τους προηγούμενους. Τώρα, αυτή η θεατρική μου συμμετοχή στην παράσταση της Σοφίας Μαυραγάνη και μάλιστα στο Εθνικό Θέατρο με τιμά ιδιαίτερα, γιατί το θέατρο είναι εφεύρημα αρχαιοελληνικό. Στην παράσταση με συγκινούν πολύ η Μαρία Τσιμά και η Τζωρτζίνα Χρυσκιώτη που έχει εκπληκτική φωνή”.

Υπάρχει μια διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην άποψη και την τέχνη. Δε θα ήταν ωραίο λοιπόν, τουλάχιστον για μένα τον Νέγρο του Μοριά, να κάνω ό,τι μου κατέβει και να το ονομάζω Τέχνη.

Πώς προέκυψε η συμμετοχή σου στην παράσταση;
Μου πρότεινε η δισκογραφική μου εταιρεία να μπω σε αυτό το έργο. Είπα να το δοκιμάσω, ακόμη και με τον φόβο μου πως κάτι τέτοιο ξεπερνά το comfort zone μου. Τελικά, πάλι τραγουδώ στη σκηνή. Πρόκειται για μια θεατρική συναυλία, όλοι απευθυνόμαστε στο κοινό και μάλιστα κάποιοι ηθοποιοί ακόμη και σε αρχαίους στίχους. Εγώ ερμηνεύω ένα τραγούδι της Έλενας Τζελέπη, το “Θα ήθελα να καταθέσω κάποιες σκέψεις” και επίσης μελοποίησα κάποια πεζά κείμενα. Κάτι αντίστοιχο είχα κάνει και στην “Αντιγόνη” του Αλέξανδρου Ραπτοτάσιου που είχε παρουσιαστεί στο Φεστιβάλ Αθηνών.

Τι νιώθεις πως σου προσφέρει το θέατρο;
Αυτό που κατάλαβα μέσα από το θέατρο είναι πως άλλο η τέχνη και άλλο η άποψη. Οι περισσότεροι θεωρούν πως όταν προβάλλεις την άποψή σου, ταυτόχρονα κάνεις και Τέχνη. Άμα δηλαδή βάλω έναν κροκόδειλο στο κεφάλι μου και κάνω σβούρες, θα σου πω αυτή είναι η άποψή μου και αποτελεί και τέχνη. Ή έχουμε τη θάλασσα. Ο ένας θα “βάλει πάνω της” ένα κατασκευασμένο άλογο και θα πει πως αυτό είναι βαθιά άποψη και ταυτόχρονα και Τέχνη.

Ένας άλλος, ο πραγματικός καλλιτέχνης δηλαδή, θα τραγουδήσει το “Θάλασσα πλατιά” και θα αγγίξει τους πάντες. Υπάρχει μια γραμμή διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην άποψη και την τέχνη. Δε θα ήταν ωραίο λοιπόν, τουλάχιστον για μένα τον Νέγρο του Μοριά, να κάνω ό,τι μου κατέβει και να το ονομάζω Τέχνη. Δείχνω ασέβεια σε αυτόν που είναι όντως καλλιτέχνης. Πώς να το κάνουμε. Άλλο πράγμα η τέχνη, άλλο η άποψη.

Κέβιν, γεννήθηκες στην Ελλάδα, πήγες σχολείο…Τι σημαίνει να είσαι μαύρος στην Ελλάδα του 2023;
Ναι, τα έχω κάνει όλα εδώ στην Ελλάδα, όλο το πακέτο. Το όνομα Νέγρος του Μοριά προέρχεται από την αγάπη μου και τον σεβασμό προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη. Θυμάμαι ακόμη στο σχολείο ένα βιβλίο με την ζωγραφιά του Κολοκοτρώνη. Κάθε φορά που άκουγα το όνομά του στην τάξη, ένιωθα να πετάγομαι. Ήταν πολύ μάγκας, ο υπερήρωας του Μοριά.

Είναι ωραίο να ζεις στην Ελλάδα σαν μαύρος, αλλά ακόμη και σήμερα, το 2023, πολλοί δεν το δέχονται. Ακόμη δεν μπορούν να ανεχθούν μέσα σε μία πρόταση και τον Έλληνα και τον μαύρο. Άμα γεννηθεί ένα παιδί λευκό στην Ελλάδα, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι Έλληνας. Τώρα που γεννήθηκα εγώ στην Ελλάδα, υπάρχει αμφιβολία για το πόσο Έλληνας είμαι. Αυτό αποτελεί ένα κοινωνικό βάρος που έχει πολλές επιπτώσεις. Φέρνει και διακινεί το μίσος και το μένος.

Εσύ νιώθεις ακόμη και σήμερα αδικημένος;
Βέβαια, από τη στιγμή που ακόμα δεν έχω ελληνική ταυτότητα. Δεν με έχει πάρει άνθρωπος από την κυβέρνηση ένα τηλέφωνο να μου πει “χίλια συγνώμη που έχετε γεννηθεί εδώ, έχετε κάνει τα πάντα εδώ στην Ελλάδα και δεν έχετε ταυτότητα”. Αντιθέτως, μου λένε πως δεν είμαι Έλληνας. Και έχω διαβατήριο της Γκάνα και είμαι εδώ με άδεια παραμονής. Και ξέρουν τα πάντα για εμάς. Πόσο μάλλον εμένα που εκτίθεμαι και λέω αυτό το πράγμα συνεχώς.

Η Ελλάδα του 2023. Υπάρχουμε και εμείς, οι μαύροι, αλλά μερικές φορές είμαστε στο παρασκήνιο, είμαστε η μαύρη Ελλάδα. Δηλαδή μερικές φορές νιώθω ότι εμείς, σαν σύνολο, είμαστε αδικημένοι. Είμαστε αδικημένοι με τη γραφειοκρατία στην τέχνη, στο πόρισμα, στον δρόμο. Στο να σπουδάσουμε, υπάρχει έντονα κοινωνική αδικία.

Μικρός τι μουσική άκουγες;
Από μωρό τραγουδούσα τα πάντα. Μέχρι και τα τραγούδια στα καρτούν. Μετά πολλή χιπ χοπ μουσική και βέβαια Μπομπ Μάρλεϊ. Πάντα είχα επαφή με τη μουσική, από τότε που είχα μια άλφα συνείδηση πως είμαι άνθρωπος. Μετά, στην εφηβεία μου, ήμουν πιο συνειδητοποιημένος. Στα 17 μου ανακάλυψα το ρεμπέτικο.

Κάποιος θα πει αργά, κάποιος θα πει νωρίς, αυτό που έχει σημασία είναι πως ανακάλυψα πως υπάρχουν τα ρεμπέτικα. Χαίρομαι πάρα πολύ. Μου έχει φτιάξει έναν κόσμο, μία γλώσσα, τη θεματολογία, μια άλλη αντίληψη το ρεμπέτικο. Όπως και το χιπ χοπ μου έχει φτιάξει το στυλ και πολλά άλλα.

Κι όλο αυτό πώς γίνεται μουσική; Πως ενώνεται το ρεμπέτικο με τη χιπ χοπ;
Εκεί έρχεται ο Odydose και συνδυάζει το χιπ χοπ με τα ρεμπέτικα, το σήμερα με τον παλιό ελληνικό ήχο και αποτέλεσμα είναι τα τραμπέτικα. Γουστάροντας εγω τα ρεμπέτικα, βάζω τον στίχο και μάλιστα δεν ξεχνώ να βάλω μέσα και την αφρικανιά μου. Και όλο αυτό γίνεται ένα αρμονικό συνονθύλευμα. Γιατί αυτός είμαι. Είμαι και Ελλάδα και Αφρική.

Ο κόσμος πάντως του ρεμπέτικου μοιάζει με το χιπ χοπ έτσι;
Ο κόσμος του ρεμπέτικου είναι για μένα χιπ χοπ. Οι ρεμπέτες έγραφαν δικούς τους στίχους και είχανε δικά τους μπιτς. Είχανε και αυτοί dress code και τους δικούς τους κώδικες ηθικής. Ήταν καταπιεσμένοι και κάνανε τα δικά τους. Ήταν λίγο στο περιθώριο, λίγο στην παρανομία. Είναι ολοφάνερη η σύνδεση. Η αλητεία τους, η περηφάνια τους, το καπέλο που φορούσαν. Και ήταν και φωνάρες.

Ο βίαιος στίχος, ο σεξιστικός υπάρχει παντού στη μουσική. Στο χιπ χοπ απλώς “χτυπά” πολύ στη μούρη σου. Γιατί δεν πρόκειται για όπερα που κρατάς μια λέξη 8 λεπτά.

Αγαπημένη φωνή;
Σίγουρα ο Βαμβακάρης γιατί χτυπάει κοντά στις χροιές μου. Τον γουστάρω. Αλανιάρης πολύ ο Μιχάλης Γενίτσαρης. Ανέστης Δελιάς είναι, εντάξει, ο καλύτερος.

Αγαπημένο τραγούδι;
Το πορτοφόλι του Βαμβακάρη. “Σε λεν πως είσαι τζέντλεμαν, πως είσαι καθώς πρέπει, σε λεν πως είσαι τζέντλεμαν, πως είσαι καθώς πρέπει, αν πορτοφόλι μάθουνε πως έχεις μεσ’ στη τσέπη.”
Είναι ένα τραγούδι που μιλάει στο τώρα. Σαν να γράφτηκε σήμερα ρε παιδί μου.

Πώς δεν παρασύρθηκες από την τραπ;
Κοίτα, αυτό που ονομάζουν τραπ είναι σχεδόν ένα κατασκεύασμα των ΜΜΕ. Οι περισσότεροι είναι ραπ καλλιτέχνες που έχουν έναν στίχο συγκεκριμένο. Ο βίαιος στίχος, ο σεξιστικός υπάρχει παντού στη μουσική. Στο χιπ χοπ απλώς “χτυπά” πολύ στη μούρη σου. Γιατί δεν πρόκειται για όπερα που κρατάς μια λέξη 8 λεπτά.

Πάντως στους στίχους σου δεν είσαι βίαιος…
Οι στίχοι είναι ένα πολύ προσωπικό θέμα. Το πιο σεβάσμιο πράγμα που μπορείς να κάνεις είναι άμα δε σου αρέσει κάτι από αυτά που γράφεις, να μην το αναπαράγεις, γιατί όταν το αναπαράγεις το αποδέχεσαι αυτόματα. Στο άλμπουμ μου “Θράσος” ας πούμε, βγάζω παραέξω την ανθρώπινη πλευρά μου και τα αρνητικά μου σημεία.

Είναι και μια μορφή ψυχοθεραπείας όλο αυτό έτσι όπως τα βγάζεις έτσι;
Νομίζω μια μορφή ψυχοθεραπείας θα είναι στο επόμενο άλμπουμ. Το “Θράσος” είναι πιο πολύ μια αυτογνωσία. Μιλά για τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα του ανθρώπου. Ξέρεις τι γίνεται με το χιπ χοπ μερικές φορές: Παρόλο που έχει ο καθένας μια ηλικία, περνάει μια ωριμότητα και ταυτόχρονα μια εφηβεία. Όταν γίνεται ας πούμε λίγο πιο βίαιος, λίγο πιο επιθετικός είναι μια μορφή εφηβείας και όταν λέει κάτι πολύ σκεπτόμενο είναι μια μορφή ωριμότητας.

Ποιους θαυμάζεις από την ελληνική χιπ ποπ σκηνή;
Τον Hatemost, που είναι τύπος κάλμικος. Τα σέβη μου πάντα πάνε στον Τάκη Τσαν, γιατί αυτός μου έδωσε ένα πολύ μεγάλο βήμα. Αυτό το σέβας δεν θα φύγει ποτέ…Δίνω ένα “γιο” σε αρκετούς με καλό χαρακτήρα. Στον 12ο Πίθηκο, στον ΝΚ, στον ΛΕΞ. Στο χιπ χοπ ρε παιδί μου όλοι είναι καλοί με τον τρόπο τους.

Στην παράσταση ακούμε την ερώτηση “ποια είναι τα αιτήματα εκείνων των ανθρώπων”. Ποιο είναι το δικό σου αίτημα;
Το αίτημα μου είναι να είμαι πρώτον ψυχικά υγιής. Τώρα σε πιο συλλογικό επίπεδο, θέλω ταυτότητα για όλους, για όλα τα παιδιά. Το παιδί πήγε σχολείο, το παιδί μιλάει ελληνικά, το παιδί πάει και αγοράζει πράγματα με ΦΠΑ μέσα, το παιδί μεγαλώνει, θα νοικιάσει ένα σπίτι. Το παιδί πρέπει να δουλέψει, θέλει να κόψει τιμολόγιο, θέλει να πάρει ένα κάτι στο όνομα του. Εγώ κοίτα όταν λήγει η άδεια διαμονής μου, πρέπει να προλάβω να κάνω κάτι άμεσα. Δηλαδή σε πιέζει κιόλας ο χρόνος…

Θα ήθελες να έχεις γεννηθεί σε άλλη χώρα;
Όχι. Άμα γεννιόμουν στην Αμερική τρία πράματα θα μπορούσαν να ισχύουν. Ή θα με είχαν φάει, ή θα ήμουν φυλακή ή θα ήμουν πολύ πολύ πολύ πλούσιος. Αλλά δεν θα ήξερα καθόλου την Ελλάδα. Και από την Ελλάδα έχω πάρει ζωή. Έχω πάρει το μάθημα να ζω κιμπάρικα, μόρτικα, αλανιάρικα. Να αγαπώ τη θάλασσα, τον ήλιο, την παρέα, το γλέντι, την Τέχνη, το φαγητό, το ταξίδι.