Κρίσιμες διαπραγματεύσεις της ΔΕΠΑ με τη Ρωσική Gazprom για την προμήθεια της χώρας σε αέριο

Με μια ακολουθία προσφορών και αντιπροσφορών συνεχίζονται οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στη ΔΕΠΑ Εμπορίας και την Gazprom, διαδικασία η οποία έχει ξεκινήσει από τα τέλη του 2022. Από υπεύθυνες πολιτικές πηγές, ωστόσο, διατυπώνεται πλέον η εκτίμηση ότι “υπάρχουν πιθανότητες συμφωνίας”.

Ειδικότερα, πηγές του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας διατυπώνουν μεγαλύτερη αισιοδοξία σε σχέση με το προηγούμενο διάστημα, αναφέροντας ότι υπάρχει στον ορίζοντα προοπτική να βρεθεί μία λύση.

Υπενθυμίζεται ότι η διαπραγμάτευση μεταξύ της ελληνικής και ρωσικής πλευράς αφορά την σε ισχύ σύμβαση που έχουν υπογράψει οι δύο εταιρείες για την προμήθεια αερίου έως το 2026.

Από την πλευρά της η ΔΕΠΑ διεκδικεί αρκετά βελτιωμένη τιμή για το 2024 και αναθεώρηση προς τα κάτω αναδρομικά της τιμής από την 1η/1/2023, εν αντιθέσει με τους Ρώσους που αξιώνουν αποζημιώσεις βάσει της γνωστής ρήτρας «take or pay». Με βάση την συγκεκριμένη φόρμουλα σύμβασης, η Gazprom ζητά αποζημίωση για την μη απορρόφηση ενός μικρού μέρους των συμφωνημένων ποσοτήτων, δηλαδή 17 TWh.

Χρειάζεται να σημειωθεί ότι η ελληνική πλευρά δεν αναγνωρίζει τις ρωσικές αιτιάσεις, υποστηρίζοντας ότι η μη απορρόφηση των συγκεκριμένων ποσοτήτων έγκειται σε «παραβίαση» της σύμβασης από την πλευρά της Gazprom και όχι σε υπαιτιότητα της ΔΕΠΑ.

Αναλυτικότερα, η σύμβαση προβλέπει την υποχρέωση της ρωσικής εταιρείας να προμηθεύει την ΔΕΠΑ σε τέτοια τιμή ώστε να έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην ελληνική αγορά, δηλαδή στη χαμηλότερη τιμή έναντι άλλων συμβολαίων προμήθειας.

Ωστόσο, όπως επισημαίνεται από αρμόδιες πηγές, αυτό δεν συμβαίνει εδώ και καιρό. Επί μήνες, τόσο το LNG, όσο και το αέριο που προμηθεύει η ρωσική εταιρεία σε τουλάχιστον έναν πελάτη της στην Ελλάδα, είχαν τιμές χαμηλότερες απ’ αυτές στις οποίες πωλούσε η Gazprom στη ΔΕΠΑ με αποτέλεσμα να αίρεται στη πράξη το όποιο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που οδήγησε εν τέλει στη μη απορρόφηση των ποσοτήτων που προαναφέρθηκαν.

Η κίνηση της ΕΕ

Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ σε συνέχεια και της συνολικότερης ευρωπαϊκής στρατηγικής, υπογραμμίζει την πρόθεση πλήρους απεξάρτησης από ρωσικό αέριο.

Σε μια τελευταία εξέλιξη, όπως έγραφε δημοσίευμα της Financial Times την περασμένη Παρασκευή, η ΕΕ σχεδιάζει να θεσπίσει την δυνατότητα κάθε κράτους-μέλους να μπορεί να απαγορεύσει τις ρωσικές εταιρείες από το να αποκτούν δυναμικότητα σε αγωγούς και τερματικά. Η πρόταση θα μπορούσε να αποτελέσει βάση ώστε οι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί όμιλοι να αποχωρήσουν από τα συμβόλαια με τη Gazprom δίχως να πληρώσουν αποζημιώσεις, όπως δήλωσε υψηλόβαθμος Ευρωπαίος αξιωματούχος.

Τα κράτη-μέλη θα επιτρέπει να περιορίσουν μερικώς ή ολικώς την πρόσβαση των ρωσικών εταιρειών ώστε να προστατεύσουν τα ζωτικά ενεργειακά τους συμφέροντα, αναφέρεται στο κείμενο. Τόσο το Ευρωκοινοβούλιο, όσο και το Συμβούλιο αναμένεται να εγκρίνουν το εν λόγω σχέδιο σε πρώτη φάση την Παρασκευή.