Ρωσοτουρκικό deal: Δόθηκε η άδεια για τον πυρηνικό σταθμό στο Άκουγιου

Η Τουρκία χορήγησε σήμερα άδεια στην εταιρεία διαχείρισης έργου του υπό κατασκευή πυρηνικού εργοστασίου στο Άκουγιου για τη λειτουργία της πρώτης μονάδας ηλεκτροπαραγωγής του σταθμού.

Σε ανακοίνωσή της η εταιρεία αναφέρει ότι είχε υποβάλει στην τουρκική ρυθμιστική αρχή πυρηνικής ενέργειας την πρώτη δέσμη εγγράφων στις 17 Μαρτίου και τη δεύτερη στις 24 Αυγούστου για να λάβει άδεια λειτουργίας.

Τη χορήγηση της άδειας ακολουθούν οι διαδικασίες εκκίνησης, ρύθμισης και παραγωγής, οι οποίες αποτελούν τις τελικές φάσεις της κατασκευής του πυρηνικού σταθμού για την ασφαλή λειτουργία του.

«Η απόφαση της Τουρκικής Ρυθμιστικής Αρχής Πυρηνικών Εγκαταστάσεων (NDK) να χορηγήσει άδεια για τη λειτουργία της πρώτης μονάδας του πυρηνικού σταθμού Άκουγιου επιβεβαιώνει ότι έχουμε εκπληρώσει όλες τις απαιτήσεις της τουρκικής νομοθεσίας και των διεθνών προτύπων για την κατασκευή πυρηνικών εργοστασίων και είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε» ανέφερε η Αναστασία Ζοτέεβα, γενική διευθύντρια της εταιρείας του έργου, Akkuyu Nuclear Company, σε ανακοίνωση της ρωσικής κρατικής υπηρεσίας ατομικής ενέργειας Rosatom που δημοσιεύτηκε στο Telegram.

Η άδεια αυτή, όπως είπε, είναι η αρχή «ενός νέου, σημαντικού και υπεύθυνου σταδίου στην πορεία του έργου», δήλωσε η Ζοτέεβα. Το επόμενο στάδιο αφορά στη λήψη άδειας επιχειρησιακής λειτουργίας της πρώτης μονάδας παραγωγής ενέργειας. Αυτό σημαίνει ότι θα μπορέσει να γίνει η φόρτωση των πυρηνικών καυσίμων στον αντιδραστήρα και η έναρξη του ελέγχου πριν από την έναρξη της παραγωγής.

Ο πυρηνικός σταθμός του Άκουγιου, που βρίσκεται στην επαρχία της Μερσίνας στις ακτές της Μεσογείου στη νότια Τουρκία, θα έχει δυναμικότητα παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας 35 δισ. κιλοβατώρων μετά την κατασκευή και των τεσσάρων μονάδων. Σύμφωνα με τη διακυβερνητική συμφωνία μεταξύ της Τουρκίας και της Ρωσίας, η πρώτη μονάδα αναμένεται να αρχίσει να παράγει ηλεκτρική ενέργεια το 2025.

Προβληματισμός περί σεισμού

Η κατασκευή ενός πυρηνικού σταθμού θέτει σε καθεστώς επαγρύπνησης γειτονικές χώρες -μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα- από τη στιγμή που έχει προηγηθεί ένας καταστροφικός σεισμός, όπως αυτός της 6ης Φεβρουαρίου του 2023. Παρά το γεγονός ότι το Ακούγιου απείχε περί τα 350 χλμ από το επίκεντρο και δεν παρατηρήθηκαν είτε ζημιές είτε ισχυρές δονήσεις, το μέγεθος του σεισμού ενέτεινε τους ήδη υπάρχοντες προβληματισμούς για τις εγκαταστάσεις που χτίζονται στην άκρη ενός μεγάλου ρήγματος.

Σύμφωνα πάντως με τη Rosatom, μελέτη της τουρκικής αρμόδιας υπηρεσίας δείχνει πως ο χώρος στο Ακούγιου βρίσκεται στην πέμπτη κατηγορία σεισμικής ζώνης, που θεωρείται η ασφαλέστερη.

Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει ένα εξωτερικό ενισχυμένο τείχος από μπετόν και εσωτερικό προστατευτικό κέλυφος από προεντεταμένο σκυρόδεμα, με μεταλλικά καλώδια εντός του κελύφους για επιπλέον στιβαρότητα στην κατασκευή. Επίσης, ο αντιδραστήρας, VVER-1200, περιλαμβάνει ένα επιπλέον χαρακτηριστικό ασφαλείας -έναν ατσάλινο κώνο 144 τόνων («core catcher») που, σε περίπτωση εκτάκτου ανάγκης, παγιδεύει και ψύχει λιωμένα ραδιενεργά υλικά, αναφέρει η Rosatom. H εταιρεία τονίζει, δε, πως οι ενεργειακές μονάδες με αντιδραστήρες VVER-1200 συμμορφώνονται στις απαιτήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας μετά τη Φουκουσίμα.

Ο σταθμός ηλεκτροπαραγωγής θεωρείται κρίσιμος για την Τουρκία, προκειμένου να καλύψει τις συνεχώς αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της. Αναμένεται να καλύψει το 10% της εγχώριας ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας της χώρας μόλις τεθούν σε λειτουργία και οι τέσσερις αντιδραστήρες.

Η Ρωσία και η Τουρκία έχουν οικονομικούς δεσμούς που χρονολογούνται δεκαετίες πίσω και ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν φρόντισε να μην αποξενώσει το Κρεμλίνο από τότε που τα ρωσικά στρατεύματα εισέβαλαν στην Ουκρανία. Το έργο έχει λάβει χρηματοδότηση από τον μεγαλύτερο δανειστή της Ρωσίας, τη Sberbank PJSC, η οποία βρίσκεται στη λίστα κυρώσεων που έχουν επιβάλλει οι ΗΠΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση.