Ο MAX COOPER ΣΤΟ NEWS 24/7: “ΕΙΔΑ ΤΗΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΝΑ ΦΕΡΝΕΙ ΤΟΥΣ ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΚΟΝΤΑ”

Πόσες διαστάσεις μπορεί να έχει ο ήχος σε ένα κλαμπ, σε μία αίθουσα μουσικής ή σε μία συναυλία; Ο Max Cooper επιχειρεί με τη μουσική του να δώσει καλλιτεχνική απάντηση σε αυτό το ερώτημα.

Εξέχουσα φιγούρα στην techno και ηλεκτρονική μουσική σκηνή από το 2007 και μετά – με μία σύντομη μεταδιδακτορική καριέρα ως γενετιστής – ο Max Cooper είναι ένας από τους λίγους μουσικούς που επιχείρησαν το “πάντρεμα” electro μουσικής, εικαστικών τεχνών, τεχνολογίας και επιστήμης. Ως DJ και live performer, έχει εμφανιστεί σχεδόν σε όλα τα μεγάλα φεστιβάλ και κλαμπ  του κόσμου, κάνοντας τα πλήθη να χάνονται στη μουσική του.

Σήμερα, το μεγάλο ερώτημα που τον απασχολεί είναι “ένα ζήτημα επικοινωνίας”. Ο Cooper θέλει να μας δείξει τον κόσμο του με νέους τρόπους σε πολλαπλά επίπεδα και διαστάσεις. Θέλει να επικοινωνήσει κάτι δυνατό, που κανείς δεν θα ξεχάσει. Αυτό λέγεται “Aether” και θα το δούμε στο Μέγαρο Μουσικής.

Το “Aether” είναι μια τρισδιάστατη εγκατάσταση ηχητικού-οπτικού πεδίου φωτός, που δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το στούντιο design, Architecture Social Club. Μια ζωντανή οπτικοακουστική εμπειρία που σε καθηλώνει, καθώς αναδεικνύει την ομορφιά, την ένταση και τα συναισθήματα που προκαλούν θεμελιακές μορφές και ήχοι από τον περιβάλλοντα χώρο: κύματα, επιφάνειες, συμμετρίες, σουρεαλιστικά τοπία.

O Max Cooper και ο Satyajit Das – επικεφαλής του Architecture Social Club – μας μίλησαν για αυτόν τον νέο τύπο οπτικοακουστικής εμπειρίας, το  “Aether”, που σχεδόν ανυπομονούμε να μας καταπιεί!

Πάντως, πριν μας μιλήσει για την επόμενη επίσκεψή του στη χώρα μας ο Cooper δεν παραλείπει να αναφερθεί στη συναυλία του στο Ηρώδειο (2021) – στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών – η οποία μάλιστα αποτυπώθηκε στη ζωντανή ηχογράφηση “Live at the Acropolis” που κυκλοφορεί από το label MESH ως digital album περιλαμβάνοντας 18 tracks: “Ένας τόσο καταπληκτικός χώρος, με απίστευτη ακουστική, ιστορία και ατμόσφαιρα. Ήταν μια εμπειρία ζωής να παίζεις εκεί”.

MAX COOPER – ΠΡΩΤΟΠΟΡΙΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΥΔΙΑΣΤΑΤΟ ΗΧΟ

Οι συνθέσεις του Max Cooper συχνά εξερευνούν πολύπλοκα θέματα -όπως η θέση της ανθρωπότητας στον κόσμο, η ταυτότητα και το άπειρο – και διακρίνονται για τη συναισθηματική τους πολυπλοκότητα και την αισθητηριακή τους εμβάθυνση.

Γεννήθηκε στο Μπέλφαστ το 1980 από γονείς αυστραλιανής καταγωγής. Η μητέρα του ήταν καθηγήτρια μουσικής και ο πατέρας του μεγάλος οπαδός της κλασικής μουσικής, και έτσι από πολύ μικρή ηλικία είχε ακούσει όλο το φάσμα των κλασικών συνθετών. Ίσως αυτός είναι ο λόγος που ήθελε πάντα η μουσική του να είναι γεμάτη αρμονίες, οι οποίες μεταφέρουν ανθρώπινα συναισθήματα.  Ο λόγος, όμως, για τον οποίο ξεκίνησε να ασχολείται με την ηλεκτρονική μουσική δεν είχε να κάνει με τις επιθυμίες των γονιών του.

Πώς άρχισε να ασχολείται με την ηλεκτρονική μουσική: “Είδα πώς η ηλεκτρονική μουσική έφερνε τους ανθρώπους κοντά, όταν βρισκόμουν σε μια ηλικία που ζούσα τις έντονες κοινωνικές αναταραχές στη Βόρεια Ιρλανδία. Εκείνη η εποχή χάραξε μέσα μου ένα μεγάλο αποτύπωμα, με επηρέασε βαθιά και έτσι στράφηκα στη μουσική για να εκφραστώ. Η ενασχόλησή μου με τη μουσική με βοήθησε να γίνω λιγότερο εσωστρεφής.”

Σπάνια συναντά κανείς έναν μουσικό παραγωγό με διδακτορικό στην υπολογιστική βιολογία και μεταδιδακτορική θέση γενετιστή στο University College του Λονδίνου. Ρωτώντας τον για το πώς ενσωματώνει η μουσική του επιστημονικές έννοιες και ιδέες, μας λέει: “Η επιστήμη είναι γεμάτη από υπέροχη αισθητική και ιδέες, οπότε είναι ιδανική για το είδος των αφηρημένων οπτικών εικόνων που ταιριάζουν στη μουσική μου. Για παράδειγμα, το “Penrose Tiling” με την Jessica In. Ήθελα μια αισθητική που να συνδέεται με το άπειρο, οπότε στράφηκα σε ένα απεριοδικό σύστημα πλακιδίων, το οποίο ενσωμάτωσα μουσικά με απεριοδικούς ρυθμούς, και η Jessica κωδικοποίησε την ιδέα οπτικά.”

Η αγάπη για την αισθητική και την επίλυση προβλημάτων επηρεάζει το είδος της προσέγγισης του Cooper στη μουσική. Στην ερώτηση κατά πόσο το επιστημονικό του υπόβαθρο επηρέασε την προσέγγισή του στη μουσική παραγωγή του, η απάντηση είναι… “ρευστή”. “Είναι δύσκολο να το πω με βεβαιότητα. Ο τρόπος με τον οποίο συνθέτω και δημιουργώ τη μουσική μου ήταν πάντα μια επίπονη διαδικασία μικρών βημάτων βελτιστοποίησης. Το αποτέλεσμα ‘χτίζεται’ κλικ με κλικ, και κάποιες φορές με κακοπαιγμένη επεξεργασία σύνθεσης.”

Γνωρίζουμε ότι ο ‘χωρικός ήχος’ και το πώς τον διαχειρίζεται είναι κομβικό σημείο στη δουλειά του. Για το νόημα του χωρικού ήχου, έχει πει ότι είναι σημαντικός όταν μεταφέρει κάτι από το ανθρώπινο μήνυμα. “Πάντα προσπαθώ να έρθω πιο κοντά στην ψυχή σας! Όσο περισσότερη πρόσβαση έχω σε εμβύθιση και πιστότητα, τόσο πιο κοντά μπορώ να έρθω (με έναν μη φρικιαστικό τρόπο, χωρίς απόπειρα κλοπής ψυχών ή οτιδήποτε άλλο, θέλω να μοιραστώ τα καλά πράγματα).”

Πώς είναι μία τυπική δημιουργική διαδικασία για εκείνον; Ξεκινάει από το concept ή από τη μελωδία; “Συχνά ξεκινάω με μια οπτική ιδέα ή ένα στιγμιότυπο, που θα με ωθήσει σε νέες μουσικές κατευθύνσεις, όπως το παράδειγμα του Penrose Tiling που έδωσα παραπάνω. Ή μερικές φορές ξεκινάω με μια καθαρά συναισθηματική ιδέα και αφήνω το οπτικό στοιχείο να προκύψει από αυτό. Προσπαθώ να μην βάζω πολλούς κανόνες εκτός από το ότι αν έχω τη δημιουργική παρόρμηση να εκφραστώ πρέπει να το κάνω εκεί και τότε πριν το χάσω”.

Το «Aether» αποτελεί το αποκορύφωμα μιας έρευνας που ξεκινάει από τον “φωτοφόρο αιθέρα”. Τι μας λέει για αυτό ο Max Cooper; “Ξεκινήσαμε το 2015 με στόχο να μεταφέρουμε την οπτική εμπειρία μακριά από τη σκηνή “πάνω” στο κοινό, και η ASC σχεδίασε το εκπληκτικό σύστημα για ένα τρισδιάστατο φωτεινό πεδίο, το οποίο είχε μια πολύ απόκοσμη γεωμετρική αισθητική.

Έτσι, του δώσαμε ένα όνομα από τον φωτοφόρο αιθέρα, ο οποίος είναι μια παλιά ιδέα της φυσικής για έναν ιστό της πραγματικότητας κάτω από τη δική μας, που αργότερα διαψεύστηκε, αλλά εξακολουθεί να είναι μια ελκυστική ιδέα.”

Για τη συνεργασία με την κολεκτίβα ASC ο Max Cooper μάς είπε: “Συζητάω μουσικές και καλλιτεχνικές ιδέες με τον Satyajit Das των ASC από το 1999, όταν συναντηθήκαμε για πρώτη φορά στο πανεπιστήμιο, και ήμουν μέρος των εκδηλώσεων Firefly στο Νότιγχαμ. Φέτος, να φανταστείτε, συμπληρώνονται 25 χρόνια συνεργασίας, τα οποία θα γιορτάσουμε με μια νέα καθηλωτική παράσταση που ξεκινά αργότερα μέσα στη χρονιά, το “Seme” που θα φιλοξενηθεί στο Salzburg Osterfestspiele και το Barbican του Λονδίνου.”

ARCHITECTURE SOCIAL CLUB – “ΜΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ Η ΣΧΕΣΗ ΣΩΜΑΤΟΣ, ΝΟΥ ΚΑΙ ΧΩΡΟΥ”

Ο Satyajit Das είναι αρχιτέκτονας και ο mastermind των Architecture Social Club, μια καλλιτεχνική ομάδα που ειδικεύεται σε πρότζεκτ τα οποία προσεγγίζουν μοναδικά τη χωρική κινητική και το φως.

Ο Satyajit Das μάς είπε για το Aether και τη πολυετή συνεργασία με τον Max Cooper. “Γνωριστήκαμε πριν από είκοσι 25 “θολά” χρόνια, πηγαίνοντας σε ρέιβ πάρτι, ενώ ήμασταν στο Πανεπιστήμιο. Παίζαμε μαζί ως DJς κατά τη διάρκεια εκείνων των πρώτων ημερών, αναμειγνύοντας techno και broken beats σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο. Ο Max συμμετείχε στις ηλεκτρονικές μουσικές βραδιές Firefly που ‘έτρεχαν’ για 12 χρόνια, όπου συχνά παίζαμε το soundtrack κάνοντας χιλιάδες ανθρώπους να χορεύουν μέχρι το πρωί.

Αφού έστησα το στούντιό μου, η συνεργασία με τον Max ήταν μια φυσική επέκταση της φιλίας και της συνεργασίας μας. Συζητάμε πάντα για νέες ιδέες και στην πραγματικότητα, υπάρχουν μερικά νέα projects που έρχονται αργότερα φέτος.”

Πώς αναμειγνύουν την αρχιτεκτονική, την τέχνη, τη μηχανική και το digital design στα έργα τους; “Συνδυάζουμε επιτυχημένα στοιχεία τέχνης, αρχιτεκτονικής και ψηφιακού σχεδιασμού γιατί αποτελούμαστε από μια ικανή πολυεπιστημονική ομάδα.Το στούντιο ενδιαφέρεται για τη σχέση μεταξύ του σώματος, του νου και των χώρων γύρω μας. Ενεργοποιούμε “χώρους” και δημιουργούμε έναν μοναδικό διάλογο με τους ανθρώπους μέσα στην εμπειρία.

Εγώ εκπαιδεύτηκα ως αρχιτέκτονας, οπότε η συγχώνευση και η χειραγώγηση του χώρου μέσω της κατασκευής φαίνεται πάντα σαν μια φυσική προέκταση για την επίλυση προβλημάτων σε αυτό το πεδίο. Η χρήση τεχνικών μεικτών μέσων παράλληλα με την τέχνη της κατασκευής επιτρέπει μεγάλη ευελιξία και μια ευρεία παλέτα εργαλείων για να αφηγηθώ ιστορίες και να προκαλέσω συναισθήματα. Δεν υπάρχει ένα μέγεθος που να ταιριάζει σε όλους. Οδηγούμε κάθε έργο μέσα από την έρευνα, το σχεδιασμό και την κατασκευή πρωτοτύπων για να καταλήξουμε σε απαντήσεις που συχνά δεν περιμέναμε. Αγαπάμε τη διαδικασία και μας αρέσει να θεωρούμε τους εαυτούς μας ένα πειραματικό εργαστήριο! Μέσα από αυτό, δημιουργούμε διαδραστικές χωρικές δομές από το υλικό και το άυλο.

Πώς προέκυψε το Aether που θα δούμε στο Μέγαρο Μουσικής Αθηνών;

“Το Aether προέκυψε από μια σειρά πειραμάτων όπου με τον Max προσπαθούσαμε να δημιουργήσουμε ένα οπτικό όργανο που θα μπορούσε να εξελίσσεται συναισθηματικά με τη μουσική. Η λύση μας ήταν να κάνουμε χιλιάδες σωματίδια φωτός να χορεύουν μέσα σε ένα τεράστιο πλέγμα ινών. Μου αρέσει να σκέφτομαι ότι τα σωματίδια εκπαιδεύονται σαν ένας σύγχρονος χορευτής, κινούμενα με την πλούσια και περίπλοκη μουσική του Max για να εκφράσουν το συναίσθημα της στιγμής.

Το Aether έχει την ικανότητα να παρασύρει τους ανθρώπους σε υπνωτική έκσταση. Συχνά ανακαλύπτουμε ότι περνάμε πολύ χρόνο στο στούντιο, καθισμένοι από κάτω, παρακολουθώντας την καταπραϋντική εξελισσόμενη κίνηση του έργου. Ο Αιθέρας έχει μια ενδιαφέρουσα ικανότητα να αλλάζει την ενέργεια και το συναίσθημα σε έναν χώρο μέσω των κινούμενων φάσεών του.

Προσωπικά βρίσκω συναρπαστικές και τις πρακτικές προκλήσεις που μας επιβάλλει η κατασκευή ενός έργου. Πώς συσκευάζονται 18 χιλιόμετρα ινών χωρίς να μπερδεύονται; Πώς συσκευάζεις μια εγκατάσταση 120 τ.μ. σε 3 τ.μ. κιβώτια; Πώς μπορείς να στήσεις την εγκατάσταση σε μισή μέρα;

Πέρα από την κατασκευαστική διάσταση σίγουρα υπάρχουν και κάποιες αξίες που υπαγορεύουν το τελικό αποτέλεσμα των έργων του Architecture Social Club;

“Δύσκολη ερώτηση για να συνοψιστεί σε μια σύντομη παράγραφο… Εκτιμούμε τις διαφορετικές φωνές όλων στην ομάδα μας και ενθαρρύνουμε μια μη ιεραρχική προσέγγιση στη δημιουργικότητα. Πιστεύουμε στη δύναμη της συνεργασίας με σεβασμό και στα οφέλη της μάθησης που απορρέουν από αυτήν. Ενθαρρύνουμε την ατελείωτη περιέργεια και τα ευτυχή ατυχήματα που αυτή προωθεί. Όσον αφορά τη δουλειά, προσπαθούμε να προωθήσουμε την κατανόηση της σύνδεσης και του εαυτού μας μέσα από αυτές τις στιγμές και τους χώρους που όλοι μπορούν να μοιραστούν.”