Θεανώ Φωτίου: H γυναικοκτονία της Γεωργίας θα μπορούσε να αποφευχθεί;

Η 41χρονη Γεωργία, έγκυος και μητέρα ενός δεκατριάχρονου κοριτσιού υπήρξε η πρώτη δολοφονημένη γυναίκα του 2024. Μία ειδεχθής γυναικτονία που δεν λέγεται με το όνομά της.

Ο φερόμενος ως δολοφόνος σύντροφός της σύμφωνα με δημοσιογραφικές αποκαλύψεις έχει καταγγελθεί από το 2016 από την πρώτη σύζυγό του για ενδοοικογενειακή βία χωρίς κανένα αποτέλεσμα.

Το 2020 έγιναν τέσσερις μηνύσεις από την αδελφή του για κακοποίηση χωρίς κανένα αποτέλεσμα. Το 2022 ξαναξυλοκοπά τη πρώην γυναίκα του και τον ίδιο μήνα η αδελφή του καταγγέλλει βιασμό.

Επιτέλους, σχηματίζεται δικογραφία εναντίον του, μόνο που η δίωξη του ασκείται δύο μέρες πριν τη  γυναικοκτονία της Γεωργίας. Δηλαδή, μέσα από την παράθεση των δημοσιευμάτων η δολοφονία της Γεωργίας θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αν αστυνομικές και εισαγγελικές αρχές διαλειτουργούσαν και είχα σπεύσει εγκαίρως.

Τραγικό συμπέρασμα που ισχύει όμως για χιλιάδες περιπτώσεις γυναικών σήμερα.

Δυστυχώς με τη ΝΔ στην εξουσία τέσσερα χρόνια τώρα η βία κατά των γυναικών αυξήθηκε σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΛΑΣ κατά 150% από 4171 θύματα ενδοοικογενειακής βίας το 2019 φτάσαμε στα 10.131 το 2022.

Πού οφείλεται λοιπόν αυτή η έξαρση; Αυτή την απλή και συνάμα αυτονόητη ερώτηση έκανα στην Υφυπουργό Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας σε πρόσφατη επίκαιρη ερώτηση που κατέθεσα για τη βία κατά των γυναικών.

Η απάντηση ήταν απογοητευτική. Η κυβέρνηση της ΝΔ τα έκανε όλα τέλεια σε τέτοιο βαθμό που θεωρούν τους ίδιους υπεύθυνους για την άνθιση του metoo στη χώρα μας. Ένας αυτοθαυμασμός δίχως όρια, μία απίστευτη αλαζονία.

Η άποψή μου είναι ότι αυτή η τρομακτική αύξηση οφείλεται στην κυβέρνηση της ΝΔ με νομοθετικές πράξεις που έκανε και με νομοθετικές πράξεις και ενέργειες που δεν έκανε.

Και η άποψή μου αυτή ενισχύεται από τις 18 κατεπείγουσες και 34 επείγουσες συστάσεις που έκανε η Grevio (επιτροπή εμπειρογνωμόνων του Συμβουλίου της Ευρώπης).

Ακόμα και αν μείνουμε μόνο στις κατεπείγουσες συστάσεις της επιτροπής, έχει αποκαλυφθεί ότι η μέριμνα για την προστασία των γυναικών πάσχει σε όλα τα επίπεδα, στο νομοθετικό, στο συντονιστικό, στο υποστηρικτικό, στο χρηματοδοτικό.

1) Ποιες είναι οι νομοθετικές πράξεις που έκανε;

Ο Νόμος Τσιάρα για τη συνεπιμέλεια

Συγκεκριμένα, η GREVIO θεωρεί ότι η Πολιτεία πρέπει να εξετάσει νομοθετικές πρωτοβουλίες για το ζήτημα της γονικής μέριμνας , ιδιαίτερα όσον αφορά περιπτώσεις που υπάρχει ενδοοικογενειακή βία στο σπίτι, ενώ ιδιαίτερη αναφορά κάνει στην προβληματική έννοιας της «γονεϊκής αποξένωσης». Επίσης πολλές κατεπείγουσες συστάσεις αφορούν τη Προστασία των θυμάτων από τη δευτερογενή κακοποίηση κατά την ποινική διαδικασία.

Με λίγα λόγια ο Νόμος Τσιάρα για το οικογενειακό δίκαιο βάλλεται όχι μόνο από όλες τις γυναικείες οργανώσεις αλλά και από την ανεξάρτητη επιτροπή του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Ουσιαστικά πρόκειται για ένα νόμο που εγκλωβίζει πολλές γυναίκες σε κακοποιητικά περιβάλλοντα. Αυτό αποδεικνύεται από τον πίνακα της juststast , όπου έχουν αυξηθεί κατακόρυφα οι υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας που δεν εκδικάζονται. Σύμφωνα με τα στοιχεία οι εκκρεμείς αποφάσεις για ενδοοικογενειακή βία αυξήθηκαν από 40 το 2019 σε 4499 το 2022.

Επίσης, ας δούμε ποιες νομοθετικές πράξεις και ενέργειες δεν έκανε η κυβέρνηση της ΝΔ που ενισχύονται και από τις συστάσεις της Grevio και οφείλει να τις εφαρμόσει άμεσα χωρίς καθυστέρηση.

Η Grevio ζητά γενναία αύξηση δαπανών για δημόσιες δομές υποστήριξης και καταφύγια για γυναίκες-θύματα και τα παιδιά τους, είτε είναι και αυτά θύματα, είτε μάρτυρες της βίας, εκπαίδευση και κατάρτιση όλων των επαγγελματιών που εργάζονται με θύματα ή θύτες βίας, ιδίως δικαστών και αστυνομικών, υλοποίησης δράσεων προστασίας γυναικών με διασταυρούμενες διακρίσεις, όπως οι γυναίκες Ρομά, οι ανάπηρες, οι γυναίκες L.B.T.I., οι αιτούσες άσυλο, οι προσφύγισσες-μετανάστριες, δημιουργία κέντρων υποστήριξης θυμάτων σεξουαλικής βίας με τυποποιημένα πρωτόκολλα παρέμβασης ανεξαρτήτως καταγγελίας, ουσιαστική απόδοση ασύλου σε γυναίκες πρόσφυγες, ιδίως σε θύματα βίας λόγω φύλου.

Ως Νέα Αριστερά διατυπώσαμε στη Βουλή ξεκάθαρα την αντίθεσή μας στον τρόπο που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση τη βία κατά των γυναικών και προχωράμε σε συγκεκριμένες προτάσεις:

• Τη νομική κατοχύρωση του όρου «γυναικοκτονία», ως ορισμού δολοφονίας λόγω φύλου, εξαιτίας των πατριαρχικών αντιλήψεων της «ανωτερότητας» του άρρενος, της ιδιοκτησίας και της εξουσίας που δικαιούται να έχει επάνω στο θήλυ.

• Την ψήφιση εφαρμοστικών νόμων του ν. 4531/18 που κύρωσε τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης

• Την επανίδρυση Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων και επαναφορά της, μαζί με το ΚΕΘΙ, στο Υπ. Εσωτερικών

• Την άμεση συγκρότηση ομάδας από τη Γενική αυτή Γραμματεία με τα συναρμόδια Υπουργεία, τις Γυναικείες Οργανώσεις και εξειδικευμένες ΜΚΟ, για νέες νομοθετικές ή άλλες παρεμβάσεις, και την εναρμόνιση με τις 18 κατεπείγουσες και 34 επείγουσες συστάσεις της GREVIO.

• Καμπάνιες ενημέρωσης πρόληψης και ευαισθητοποίησης για εκπαιδευτικούς φοιτητές/τριες, μαθητές/τριες, γιατρούς, νοσηλευτές/τριες, δικηγόρους, διωκτικές και δικαστικές αρχές και στελέχη των δημόσιων υπηρεσιών και φορέων

• Την εφαρμογή στοχευμένων μέτρων για την προστασία γυναικών με διασταυρούμενες διακρίσεις, όπως οι γυναίκες Ρομά, οι γυναίκες L.B.T.I., οι αιτούσες άσυλο, οι προσφύγισσες-μετανάστριες και οι γυναίκες με αναπηρία

• Την κατάργηση του νόμου 4800/21 για την υποχρεωτική συνεπιμέλεια, που θέτει σε κίνδυνο το βέλτιστο συμφέρον των παιδιών και την ασφάλεια των γυναικών

• Την άμεση δημιουργία και πλήρη στελέχωση δημόσιων δομών καταφυγής των γυναικών-θυμάτων βίας και των παιδιών τους-θυμάτων ή μαρτύρων βίας, καθώς και την εφαρμογή συνοδών μέτρων προστασίας τους ανεξαρτήτως τάξης, εθνικότητας, φυλής, θρησκείας, σεξουαλικού προσανατολισμού, γλώσσας, πολιτισμικών χαρακτηριστικών.

Είναι ντροπή σήμερα σε σύνολο 332 Δήμων τα συμβουλευτικά κέντρα της χώρας να ανέρχονται σε 42 ενώ οι ξενώνες φιλοξενίας είναι 20. Τα κέντρα στήριξης οικογένειας και παιδιού που μπήκαν πιλοτικά σε ορισμένους δήμους πρέπει σήμερα να πολλαπλασιαστούν ενώ το προσωπικό των κοινωνικών Υπηρεσιών των δήμων είναι 5-10% το πολύ του συνολικού προσωπικού.

• Την άμεση ποινική δίωξη όσων εμπλέκονται στη διακίνηση και εμπορία γυναικών και ανηλίκων (trafficking).

• Την εφαρμογή της Σύμβασης 190 για την Εξάλειψη της Βίας και Παρενόχλησης στο εργασιακό περιβάλλον της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η οποία κυρώθηκε με τον νόμο 4808/2021, αλλά παραμένει σε μεγάλο βαθμό ανενεργή

• Τη λειτουργία των ιατροδικαστικών υπηρεσιών 24 ώρες το 24ωρο, 365 μέρες το χρόνο.

Κυρίως όμως η Νέα Αριστερά ζητά τη δημιουργία ψηφιακού μηχανισμού καταγραφής περιστατικών βίας κατά των γυναικών ο οποίος σε πραγματικό χρόνο καταγράφει και παρακολουθεί τα γεγονότα και προλαμβάνει πιθανές γυναικοκτονίες.

Η Θεανώ Φωτίου είναι βουλευτής της Νέας Αριστεράς και πρώην Υπουργός