Από τη Γάζα στην Ερυθρά Θάλασσα: Ο πόλεμος γίνεται παγκόσμιος

Συνήθως οι αντιπολεμικές φωνές εγκαλούνται για πολιτική αφέλεια. «Η πραγματική πολιτική δεν γίνεται με βάση τις ηθικές αξίες», διατείνονται οι κάθε λογής ειδικοί της εξουσίας. Κι όμως ήταν οι «αφελείς» που είχαν προειδοποιήσει ότι η διαιώνιση της κατοχής, η επιτάχυνση του εποικισμού και η όξυνση της ισραηλινής επιθετικότητας δεν θα οδηγούσαν σε κάποιου είδους «ειρήνευση» του Παλαιστινιακού, αλλά στην κλιμάκωση της βίας. Τα τρομακτικά γεγονότα που εκτυλίσσονται μετά τις 7 Οκτώβρη, επιβεβαίωσαν με τον πιο δραματικό τρόπο όσες και όσους επιμένουν ότι στο Μεσανατολικό μπορεί να υπάρξει μόνο ειρηνική πολιτική διέξοδος στη βάση της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους. Η βία και η κατοχή φέρνουν και άλλη βία, διαιωνίζοντας το σπιράλ της βαρβαρότητας. Με τους νεκρούς να έχουν ξεπεράσει τους 25.000, ο πόλεμος στη Γάζα είναι ο πιο αιματηρός στην ιστορία της αραβοϊσραηλινής σύγκρουσης.

Διεθνοποίηση της σύγκρουσης

Ομοίως οι «αφελείς» είχαν προειδοποιήσει ότι αν το Ισραήλ δεν σταματήσει την αιματηρή επίθεση στην Γάζα, ο πόλεμος θα επεκταθεί. Οι συγκρούσεις στην Ερυθρά Θάλασσαν και την Υεμένη δικαίωσαν και πάλι τις εκτιμήσεις τους. Για την ακρίβεια, τις ξεπέρασαν. Μετά τα χτυπήματα των Χούθι στα εμπορικά πλοία στην Ερυθρά Θάλασσα και τους βομβαρδισμούς των Αμερικανοβρετανών στην Υεμένη, ο πόλεμος δεν έγινε απλώς περιφερειακός, αλλά απέκτησε παγκόσμια διάσταση.

Αυτή η διεθνοποίηση της σύγκρουσης έχει πέντε πτυχές:

1. Πρώτα απ’ όλα, είναι αυτή καθαυτή η στρατιωτική εμπλοκή των Αμερικανοβρετανών, η οποία κλιμακώνεται με την εμπλοκή και άλλων δυτικών δυνάμεων. Το λογικό είναι να μη δούμε στρατεύματα στο έδαφος, αλλά εδώ που φτάσαμε δεν ξέρω αν θα έπρεπε κανείς να ποντάρει σε αυτό που φαίνεται λογικό. Να σημειώσουμε ότι η αποστολή ελληνικής φρεγάτας στην Ερυθρά Θάλασσα γεννάει πολύ μεγάλα ερωτήματα. Αλήθεια, από πού και ως πού η κυβέρνησης μάς εμπλέκει όλο και πιο πολύ στη σύγκρουση;
2. Η δεύτερη πτυχή είναι τα προβλήματα που προκαλούνται στην παγκόσμια οικονομία από την παρεμπόδιση της ναυσιπλοΐας. Οι τιμές των ναύλων έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί. Μια τέτοια αύξηση θα συνιστούσε από μόνη της ζήτημα. Τα πράγματα όμως γίνονται ακόμα πιο δύσκολα σε μια περίοδο που οι δυτικές οικονομίες προσπαθούν να αντιμετωπίσουν τον αυξημένο πληθωρισμό και να εξομαλύνουν πλήρως τις διαταραχές στις εφοδιαστικές αλυσίδες.
3. Τρίτον, η πολεμική κρίση έχει ιδιαίτερη επίπτωση στην έτσι κι αλλιώς ασθενική αιγυπτιακή οικονομία. Τα έσοδα από τη Διώρυγα του Σουέζ έφτασαν τα 8,8 δισεκατομμύρια το 2023, αντιπροσωπεύοντας το 2% του ΑΕΠ της χώρας. Τις πρώτες μέρες του 2024 η πτώση στην κίνηση του Σουέζ ξεπερνάει το 30%. Μια ενδεχόμενη οικονομική κρίση σε συνδυασμό με τη συνεχιζόμενη αιματοχυσία στην Γάζα θα αποσταθεροποιήσει την Αίγυπτο, τη χώρα-πυλώνα του αραβικού κόσμου.
4. Το Ιράν, χωρίς τη στήριξη και την παρότρυνση του οποίου οι Χούθι δεν θα ξεκίναγαν να χτυπάνε τα εμπορικά πλοία, έδειξε έμπρακτα ότι μπορεί να ανοίξει νέο μέτωπο με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ για να δώσει ανάσες στη Χαμάς και τη Χεζμπολά, χωρίς να εμπλακεί άμεσα το ίδιο. Τηρουμένων των αναλογιών, το Ιράν σήμερα κάνει κάτι ανάλογο με τις χώρες του ΟΠΕΚ, που το 1973 διέκοψαν τη ροή πετρελαίου για να ασκήσουν πίεση στη Δύση, ώστε αυτή με τη σειρά της να ασκήσει πίεση στο Ισραήλ. Το μήνυμα που στέλνεται τώρα είναι ότι η συνέχιση της αιματοχυσίας στη Γάζα, θα έχει συνέπειες πολύ πέρα από τη Μέση Ανατολή. Στην ανάφλεξη της Ερυθράς Θάλασσας πρέπει να προσθέσουμε τα σχεδόν ταυτόχρονα χτυπήματα του Ιράν σε Συρία, Ιρακινό Κουρδιστάν και Πακιστάν -μια επίδειξη των πολεμικών δυνατοτήτων του θεοκρατικού καθεστώτος.
5. Οι ίδιοι οι αντάρτες Χούθι με τα χτυπήματα στα εμπορικά πλοία μετατράπηκαν από περιφερειακή πολιτοφυλακή σε παράγοντες του διεθνούς γεωπολιτικού παιχνιδιού, αλλάζοντας του όρους για την επίλυση της σύρραξης στην Υεμένη.

Η «αφελής» διέξοδος

Η σύγκρουση στη Γάζα διεθνοποιείται λοιπόν χωρίς να διαφαίνεται κάποια προοπτική για κατάπαυση του πυρός. Ο Νετανιάχου είναι αδιάλλακτος και συνεχίζει την επιχείρηση στη Γάζα, η οποία ουσιαστικά ισοδυναμεί με εθνοκάθαρση των Παλαιστινίων. Η κατάσταση κλιμακώνεται στην Ερυθρά Θάλασσα με τις συγκρούσεις να συνεχίζονται και νέες δυτικές δυνάμεις να σπεύδουν στην περιοχή.

Σε αυτήν την τόσο τεταμένη στιγμή, η μόνη πραγματική διέξοδος μπορεί να ανοίξει από την «αφελή» πρόταση για άμεση κατάπαυση του πυρός και δημιουργία παλαιστινιακού κράτους. Οτιδήποτε άλλο οδηγεί στην κλιμάκωση της πολεμικής αναμέτρησης. Να το ξαναπούμε: Οι «αφελείς» είναι οι μόνοι ρεαλιστές.