Ο Γκάι Στάντινγκ στο Eteron: “Το πρεκαριάτο νιώθει σαν να τρέχει διαρκώς σε κινούμενη άμμο”

Τι είναι το πρεκαριάτο; Πώς διαμορφώνονται οι εργασιακές σχέσεις στο μεταπανδημικό περιβάλλον; Γιατί χάνουμε τον έλεγχο του χρόνου και είμαστε σε μια συνθήκη διαρκούς άγχους και μη βιώσιμου χρέους; Τι θα ήταν μια «πολιτική του παραδείσου» και πώς μπορεί να νικηθεί το «πολιτικό τέρας» της ακροδεξιάς;

Τι είναι το βασικό εισόδημα και ποια είναι τα κύρια συμπεράσματα από τα πιλοτικά προγράμματα για την εφαρμογή του; Ποιος ο ρόλος των συνδικάτων στη χειραφέτηση του πρεκαριάτου; Και, τέλος, τι δουλειά έχουν οι ομιλίες ενός οικονομολόγου για το πρεκαριάτο στο νέο δίσκο των Massive Attack με τίτλο Eutopia;

Τις απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα θα βρείτε στη συνέντευξη που παραχώρησε ο Γκάι Στάντινγκ στο Eteron – Ινστιτούτο για την Έρευνα και την Κοινωνική Αλλαγή, εγκαινιάζοντας ουσιαστικά το νέο ερευνητικό πρόγραμμα του ινστιτούτου για την εργασιακή επισφάλεια των νέων, με τίτλο «Youth Precarity».

Η συνέντευξη δόθηκε στον συντονιστή του project Κώστα Γούση και την Αγγελική Κ. Καραγεώργου και αποτελεί το πρώτο επεισόδιο της νέας εκπομπής του Eteron «On Precarity», μια vidcast σειρά συζητήσεων με συγγραφείς βιβλίων γύρω από την εργασιακή επισφάλεια.

Ο Γκάι Στάντινγκ είναι συγγραφέας του βιβλίου «Το Πρεκαριάτο: Η νέα Επικίνδυνη Τάξη», έργο αναφοράς για τη σχετική συζήτηση, το οποίο έχει μεταφραστεί σε 25 γλώσσες και πέρυσι κυκλοφόρησε και στα ελληνικά από τις εκδόσεις Τόπος, στο πλαίσιο της εκδοτικής σειράς του mέta.

Είναι οικονομολόγος, καθηγητής και ερευνητικός εταίρος του SOAS στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, καθώς και ιδρυτικό μέλος και επίτιμος συμπρόεδρος του Παγκόσμιου Δικτύου για το Βασικό Εισόδημα (BIEN). Επίσης, εργάστηκε επί πολλές δεκαετίες και διετέλεσε Διευθυντής του Προγράμματος Κοινωνικοοικονομικής Ασφάλειας της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας.

Αναφορικά με τις συνθήκες ζωής και εργασίας του πρεκαριάτου, ο Γκάι Στάντινγκ σημειώνει μεταξύ άλλων:

– «Το πρεκαριάτο νιώθει σαν να τρέχει διαρκώς σε κινούμενη άμμο».

– «Ζουν μια ζωή κατακερματισμένη. Αναγκάζονται να κάνουν πολλή δουλειά που ούτε υπολογίζεται, ούτε αναγνωρίζεται, ούτε αμείβεται».

– «Το πρεκαριάτο ζει διαρκώς στα όρια του μη βιώσιμου χρέους. Ένα ατύχημα, μια αρρώστια, ένα λάθος και κινδυνεύουν να βρεθούν στο δρόμο. Και αυτό δημιουργεί απίστευτο άγχος, ανασφάλεια, ψυχικές ασθένειες και θανάτους από απόγνωση».

– «Νιώθουν ότι είναι ικέτες. Αισθάνονται ότι πρέπει να ζητούν συνεχώς χάρες. Η επιβίωσή τους βασίζεται αναγκαστικά στη διακριτική ευχέρεια των σπιτονοικοκύρηδων, των εργοδοτών, των γονέων, των συζύγων, των παιδιών τους. Και αυτό είναι ιδιαίτερα υποτιμητικό και δημιουργεί περισσότερο άγχος, μια αίσθηση ανεπάρκειας και πολύ θυμό».

Απέναντι σε αυτή την κατάσταση, ο Γκάι Στάντινγκ αντιπαραβάλλει την «πολιτική του παραδείσου», όπως την αποκαλεί, μια προοδευτική ατζέντα με άξονες την εγγύηση ενός βασικού εισοδήματος για όλους και όλες και το σταμάτημα της λεηλασίας των κοινών αγαθών.

Ιδιαίτερη αναφορά κάνει στην ανάγκη να μη μετατρέπεται η εκπαίδευση των νέων σε εμπόρευμα, εξηγώντας ότι «το εκπαιδευτικό μας σύστημα έχει καπελωθεί από τα συμφέροντα μιας νεοφιλελεύθερης ιδεολογίας».

Ο Στάντινγκ μας καλεί να απελευθερώσουμε τη φαντασία μας, το όραμα, το λεξιλόγιο και το θάρρος μας και εκφράζει την αισιοδοξία του ότι όλο και περισσότερος κόσμος που ανήκει στο πρεκαριάτο δεν έχει ψευδαισθήσεις, αλλά νιώθει περηφάνια και διεκδικεί ελεύθερο χρόνο, δικαιώματα και πρόσβαση στα κοινά αγαθά.

Στο σχεδιασμό του νέου ερευνητικού προγράμματος “Youth Precarity” περιλαμβάνονται για το επόμενο διάστημα, μεταξύ άλλων, ποσοτική έρευνα, report ανάλυσης των διαθέσιμων στοιχείων της Έρευνας Εργατικού Δυναμικού, προτάσεις πολιτικής & πρωτοβουλίες δικτύωσης, ευαισθητοποίησης και ανάδειξη συλλογικών αντιστάσεων απέναντι στην εργασιακή επισφάλεια στην Ελλάδα και το εξωτερικό.