ΤΙ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΜΙΑ ΕΠΑΝΕΚΛΟΓΗ ΤΡΑΜΠ ΓΙΑ ΤΑ ΕΛΛΗΝΟΤΟΥΡΚΙΚΑ

Ο πλανήτης παρακολουθεί με ανησυχία, καθώς ο Ντόναλντ Τραμπ σαρώνει στις προκριματικές εκλογές των Ρεπουμπλικανών και εάν λάβει το χρίσμα, δεν είναι καθόλου απίθανο να επιστρέψει στο Λευκό Οίκο το Νοέμβριο.

Ήδη ο Ντε Σάντις παραιτήθηκε από τη διεκδίκηση του χρίσματος και δήλωσε στήριξη στον Τραμπ. Ενώ ασκείται πίεση στη μοναδική εναπομείνασα αντίπαλό του πρώην προέδρου, τη Νίκι Χέιλι, να αποσυρθεί από την κούρσα. Την ερχόμενη εβδομάδα θα δοθεί η κρίσιμη εσωκομματική μάχη και οι Ρεπουμπλικάνοι θα αποφασίσουν εάν θα ανακηρύξουν άμεσα υποψήφιο τον πρώην πρόεδρο των ΗΠΑ, που ακόμη επιμένει ότι του έκλεψαν τις εκλογές.

Στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, στην Ευρώπη ήδη εξετάζουν κάθε πιθανό σενάριο στην περίπτωση επανεκλογής Τραμπ. Ο πρώην πρόεδρος των ΗΠΑ είχε εξάλλου εφαρμόσει μία πολιτική οικονομικού απομονωτισμού και η ΕΕ θα πρέπει να είναι έτοιμη σε περίπτωση που λάβει νέα μέτρα προστατευτισμού. Αλλά ακόμα και για το πιο ακραίο σενάριο:

Ο Τραμπ το 2020 είχε δηλώσει στην πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντέρ Λάιεν ότι: “ΟΙ ΗΠΑ θα εγκαταλείψουν το ΝΑΤΟ”. Με το γνωστό του στυλ είχε επίσης υποστηρίξει ότι: “Το ΝΑΤΟ είναι νεκρό” και είχε ζητήσει από τη Γερμανία 400 δισ δολάρια, επειδή όπως είπε δεν είχαν συμβάλει όσο έπρεπε στην άμυνα της Συμμαχίας.

Το σενάριο να βγουν οι ΗΠΑ από το ΝΑΤΟ, που αποτελεί κατεξοχήν όργανο της αμερικανικής πολιτικής, φαντάζει βέβαια τρελό. Αλλά με τον Τραμπ ποτέ δεν ξέρει κανείς. Η ΕΕ πρέπει επομένως να απαντήσει στο ερώτημα, τι γίνεται εάν μία νέα τραμπική Ουάσινγκτον προβεί στο απονενοημένο διάβημα. Αλλά και να… αποκρυπτογραφήσει τις προθέσεις του όσον αφορά στην Ουκρανία, καθώς έχει κάνει δηλώσεις εκ διαμέτρου αντίθετες για το θέμα.

Η επικεφαλής της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, δήλωσε πάντως ήδη ευθέως ότι πιθανή επανεκλογή του θα αποτελούσε πραγματική απειλή για την Ευρώπη.

O TΡΑΜΠ ΚΑΙ Η ΤΟΥΡΚΙΑ

Και την Αθήνα όμως πρέπει να απασχολεί το ερώτημα τι θα σήμαινε μία ενδεχόμενη επανεκλογή Τραμπ για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει εγκαινιάσει βέβαια με τον Ρετζεπ Ταγίπ Ερντογάν ένα διάλογο, που τουλάχιστον βραχυπρόθεσμα μοιάζει να εξασφαλίζει την αποφυγή κρίσεων στο Αιγαίο.

Η Τουρκία όμως ταυτόχρονα δε μοιάζει διατεθειμένη να εγκαταλείψει μακροπρόθεσμα τα όνειρα περί “γαλάζιας πατρίδας”. Ούτε είναι φυσικά εύκολο να κάνει πίσω από παράλογες διεκδικήσεις ετών.

Παρόλα αυτά η ελληνική πλευρά φιλοδοξεί μέσα στην άνοιξη ο διάλογος να προχωρήσει, έστω και εάν η Χάγη – όπως έχει πολλάκις σχολιάσει ο πρωθυπουργός – είναι πολύ μακριά. Υπενθυμίζεται ότι Απρίλιο ή Μάιο προγραμματίζεται άλλωστε νέα συνάντηση Μητσοτάκη- Ερντογάν.

Όμως εάν επιστρέψει ο Τραμπ στην εξουσία, ο Ερντογάν θα έχει και πάλι μία απευθείας γραμμή με το Λευκό Οίκο. Ενώ η αλλαγή στάσης του Τούρκου προέδρου το τελευταίο διάστημα δεν μπορεί να θεωρηθεί άσχετη με την επιθυμία του η Άγκυρα να ξαναρίξει γέφυρες προς την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.

Κάποτε τμήμα της δεξιάς πτέρυγας της ΝΔ προσδοκούσε ότι ο Ρεπουμπλικανός, λόγω της αντιμουσουλμανικής ρητορικής, του θα ακολουθούσε μία πιο σκληρή πολιτική έναντι της Τουρκίας και νόμιζαν ότι έτσι θα επωφελείτο η Ελλάδα. Η πραγματικότητα αποδείχθηκε εντελώς διαφορετική.

Αν και η πολιτική μίας υπερδύναμης όπως οι ΗΠΑ δεν αλλάζει άρδην κάθε φορά που αλλάζει η πολιτική ηγεσία, τα πρόσωπα παίζουν ρόλο. Και η προσωπική σχέση Τραμπ – Ερντογάν αποτελεί σίγουρα αφορμή προβληματισμού για την Αθήνα.

Εάν μάλιστα οι ΗΠΑ αποσυρθούν από το ΝΑΤΟ και ακολουθήσουν ξανά πολιτική απομονωτισμού, ποιος θα καλύψει το χώρο ως ρυθμιστικός παράγοντας στην περιοχή; Επί Τραμπ το ρόλο αυτό είχε επιχειρήσει να αναλάβει η Γερμανία, όπου όμως τότε ήταν ακόμη στην εξουσία η Μέρκελ. Η ΕΕ ως σύνολο άλλωστε έχει τις γνωστές διαχρονικές της αδυναμίες.

O κ. Μητσοτάκης πάντως όταν ρωτήθηκε στο Νταβός για το ενδεχόμενο επανεκλογής του 77χρονου απάντησε μάλλον διπλωματικά, αλλά δείχνοντας εμμέσως προβληματισμό.

Ο πρωθυπουργός σχολίασε καταρχήν χιουμοριστικά όταν δέχθηκε το ερώτημα “νόμιζα ότι τελείωσε ο χρόνος μας”. Και στη συνέχεια δήλωσε τυπικά ότι η Ελλάδα θα σεβαστεί το εκλογικό αποτέλεσμα και θα επιδιώκει πάντα τη συνεργασία με τις ΗΠΑ.

Η ΜΑΧΗ ΓΙΑ ΤΑ ΕΞΟΠΛΙΣΤΙΚΑ

Στην ελληνική κυβέρνηση αυτό που ήθελαν πάντως πρωτίστως να διασφαλίσουν, ήταν ότι δεν θα αλλάξει ριζικά ο σχεδιασμός για τα εξοπλιστικά.

Υπενθυμίζεται ότι μετά το “ναι” της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης στην ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, ο Λευκός Οίκος ζήτησε από το Κογκρέσο να εγκρίνει την πώληση των F16 στην Τουρκία. Το Μαξίμου δεν αντέδρασε επισήμως, παραμένοντας στη γραμμή ότι η σχέση Ελλάδας- ΗΠΑ (και σε αμυντικό επίπεδο) δεν ετεροκαθορίζεται. Η Αθήνα άλλωστε δεν μπορεί τυπικά να παρέμβει στις συζητήσεις των ΗΠΑ με μία τρίτη χώρα για τα εξοπλιστικά.

Η ελληνική κυβέρνηση άλλωστε έλαβε -και πανηγυρίζει για – την απόφαση για την πώληση F35 στη χώρα μας. Στην τελευταία του συνέντευξη στην ΕΡΤ, ο κ.Μητσοτάκης δήλωσε ότι το ελληνικό αίτημα είναι “απολύτως ώριμο” και πως ανέμενε να εγκριθεί “σχετικά σύντομα”.

Το θέμα άλλωστε είχαν συζητήσει ο κ.Μητσοτάκης και ο Αμερικανός ΥΠΕΞ κατά την τελευταία συνάντηση τους στα Χανιά. Η πολυπόθητη επιστολή Μπλίνκεν εστάλη τελικά το πρωί του Σαββάτου και ο ίδιος ο πρωθυπουργός έσπευσε με δήλωση του να κάνει λόγο για μία σημαντική ημέρα για την ελληνική διπλωματία και άμυνα.

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΝΑ ΣΗΚΩΣΕΙ ΚΕΦΑΛΙ ΠΑΛΙ Η ΑΚΡΟΔΕΞΙΑ ΛΟΓΩ ΤΡΑΜΠ

Μία επανεκλογή Τραμπ όμως ενδέχεται να επηρεάσει και γενικότερα το πολιτικό κλίμα και στην Ευρώπη, όπου ήδη η Ακροδεξιά ενισχύεται.

Σε εννέα κράτη μέλη της ΕΕ, αναμένεται κόμματα της Ακροδεξιάς να βγουν πρώτα στις ευρωεκλογές. Πρόκειται για τη Γαλλία, την Αυστρία, την Τσεχία, το Βέλγιο, την Ιταλία, την Ουγγαρία, την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Ολλανδία. Ενώ στη Γερμανία ενισχύεται η AfD.

Εάν δε επιστρέψει ο Ρεπουμπλικάνος στο Λευκό Οίκο, θα πρόκειται για επιστροφή της alt right στο αμερικανικό προσκήνιο, γεγονός που ενδέχεται να ενισχύσει ακόμη περισσότερο την τάση στροφής προς τα δεξιά και επί ευρωπαϊκού εδάφους.

Στη Νέα Δημοκρατία μάλιστα υπάρχουν φωνές που διαφωνούν με το άνοιγμα προς το κέντρο, με το σκεπτικό ότι μία νέα σκληρή δεξιά ανεβαίνει πανευρωπαϊκά. Το επιχείρημα αυτό χρησιμοποιεί κυρίως ο πρώην πρωθυπουργός, Αντώνης Σαμαράς,

“Η ΝΔ δεν κινδυνεύει από τα σημερινά κόμματα που βρίσκονται δεξιότερά της, πού άλλωστε δεν εκφράζουν τις νέες αναζητήσεις της κοινωνίας Κινδυνεύει μόνο από τον εαυτό της. Όταν στοχεύει αποκλειστικά στο “κέντρο” – τη στιγμή που η κοινωνία κινείται δεξιότερα – κινδυνεύει να χάσει την ισορροπία της”, είχε υποστηρίξει ο κ.Σαμαράς, προαναγγέλλοντας ότι δεν θα ψηφίσει το γάμο ομόφυλων ζευγαριών.

Ο κ. Μητσοτάκης πάντως και με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δείχνει ότι επιδιώκει να παγιώσει το “πάτημα” του στο χώρο του κέντρου, διαβλέποντας ότι στην Ελλάδα το πολιτικό σκηνικό διαμορφώνεται αντίστοιχα με αυτό της Γαλλίας.