Ο γάμος των ομόφυλων πυροδοτεί εξελίξεις στη Δεξιά

Όταν ξεκίνησε η συζήτηση για τη θεσμοθέτηση του γάμου των ομόφυλων, η αίσθηση των ιθυνόντων του Μαξίμου ήταν ακόμα και αν η κυβέρνηση υφίστατο ένα ορισμένο πολιτικό κόστος, η κυριαρχία της δεν θα ετίθετο εν αμφιβόλω. Αντιθέτως, σε βάθος χρόνου η κυβέρνηση και πρωθυπουργός θα έβγαιναν κερδισμένοι.

Από τη μια μεριά η ΝΔ θα παγιωνόταν ως η κυρίαρχη δύναμη του Κέντρου και από την άλλη, το διεθνές προφίλ του Κυριάκου Μητσοτάκη θα μπορούσε να ανατάξει ως ένα βαθμό τη μεγάλη ζημιά που έχει υποστεί από σκάνδαλο των υποκλοπών.

Τα πράγματα περιπλέκονται

Τα πράγματα τελικά αποδείχτηκαν πιο περίπλοκα. Ο γάμος των ομόφυλων εξελίχθηκε σε Νο1 θέμα τη πολιτικής ζωής, προκαλώντας σοβαρό πρόβλημα στο κυβερνητικό στρατόπεδο και πυροδοτώντας πολιτικές εξελίξεις στην ελληνική Δεξιά. Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι οι κυβερνητικές εκτιμήσεις δεν αστόχησαν καθ’ ολοκληρίαν. Γιατί με τον γάμο όντως η Νέα Δημοκρατία αποκτά ισχυρότερο έρεισμα στον χώρο του Κέντρου. Είναι ενδεικτικό άλλωστε ότι το νομοσχέδιο θα ψηφιστεί από όλες τις δυνάμεις στα αριστερά της ΝΔ, πλην ΚΚΕ.

Επιπλέον, όντως αυτή τη προοδευτική μεταρρύθμιση ωφελεί το διεθνές προφίλ Μητσοτάκη, αν και η ζημιά που έχει υποστεί με τις υποκλοπές «δεν μαζεύεται», όπως φάνηκε στη συζήτηση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για το κράτος δικαίου στην Ελλάδα.

Οι εξελίξεις

Από την άλλη, στις δημοσκοπήσεις καταγράφονται διαρροές της Νέας Δημοκρατίας προς την Ελληνική Λύση του Κυριάκου Βελόπουλου. Στη δημοσκόπηση της Metron Analysis για το Mega, στην εκτίμηση ψήφου η Νέα Δημοκρατία καταγράφεται στο 28,2% (-2,7% από τον Δεκέμβριο) και η Ελληνική Λύση στο 6,6% (+0,7% από τον Δεκέμβριο). Τον Νοέμβριο στη μέτρηση της Metron η Ελληνική Λύση βρισκόταν στο 4,6%.

Οι απώλειες της ΝΔ δεν οφείλονται κατά κύριο λόγο στον γάμο. Αλλά έχουμε δει στο παρελθόν ότι ζητήματα «δευτερεύουσας σημασίας» έχουν λειτουργήσει ως πυροκροτητές μιας υποβόσκουσας δυσαρέσκειας γενικού χαρακτήρα. Οι δυνάμεις στα δεξιά του εμφανίζονται πλέον ως οι αυθεντικοί εκφραστές του «Πατρίς, Θρησκεία, Οικογένεια», δηλαδή του πυρήνα της δεξιάς ιδεολογίας στην Ελλάδα.

Βεβαίως, η διαφορά της ΝΔ με το ΠΑΣΟΚ και τον ΣΥΡΙΖΑ είναι χαώδης, αφού το πρώτο καταγράφεται στο 11% και ο δεύτερος στο 9,7%. Επομένως, δεν τίθεται ούτε υποθετικά ζήτημα πρωτοκαθεδρίας. Ωστόσο, οι ευρωεκλογές που ευνοούν την «εύκολη ψήφο διαμαρτυρίας» στα μικρά κόμματα (μιας και δεν κρίνουν την διακυβέρνηση), μπορεί να βγάλουν το εξής οξύμωρο αποτέλεσμα: Η Νέα Δημοκρατία να έχει θριαμβεύσει έναντι του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ, την ίδια στιγμή που θα εμφανίζεται «ηττημένη», έχοντας χάσει ένα σημαντικό ποσοστό σε σχέση με τις εκλογές του περασμένου Ιουνίου.

Στο κυβερνητικό στρατόπεδο

Όμως το βασικό πρόβλημα για τον πρωθυπουργό εντοπίζεται εντός του κυβερνητικού στρατοπέδου. Ο Σαμαράς κλιμακώνει τα εσωκομματικά πυρά του και δηλώνει ότι θα παραστεί στη συζήτηση στη Βουλή για να εξηγήσει την κατηγορηματική αντίθεσή του γάμο των ομόφυλων. Ο Βορίδης δεν θα συμμετάσχει στην ψηφοφορία, αλλά θα διατηρήσει την εξέχουσα θέση του στο Υπουργικό Συμβούλιο, πράγμα που είναι ασυνήθιστο για τα ελληνική κοινοβουλευτικά χρονιά και δείχνει τη μεγάλη δυσκολία που αντιμετωπίζει ο Μητσοτάκης. Δεν είναι λίγο ο υπουργός Επικρατείας να μη στηρίζει νομοσχέδιο που «παίρνει πάνω του» ο πρωθυπουργός.

Φαίνεται ότι το νομοσχέδιο δεν θα στηρίξουν επίσης η υφυπουργός Οικογένειας Μαρία Κεφάλα και ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Γιάννης Μπούγας, οι οποίοι λογικά θα δουν την έξοδο από το κυβερνητικό σχήμα. Πιθανόν να μην ψηφίσει και ο υφυπουργός Άμυνας Γιάννης Κεφαλογιάννης. Το γεγονός ότι ο ο πήχης της «επιτυχίας» για την κυβέρνηση τοποθετείται στις 120 θετικές ψήφους είναι ενδεικτικό του εσωκομματικού προβλήματος του Μητσοτάκη.

Ιδεολογική σύγκρουση

Πέρα από αυτή καθαυτή τη διαφωνία με τον γάμο των ομόφυλων, στο νομοσχέδιο προσδίδεται ένα ευρύς πολιτικός συμβολισμός ο οποίος συνδέεται με τον ιδεολογικό χαρακτήρα της Νέας Δημοκρατίας. Ο πρώτος που αναφέρθηκε δημόσια σε αυτό το ζήτημα ήταν ο πρώην υπουργός ΠΡΟΠΟ, Γιάννης Οικονόμου. Ο Οικονόμου υποστήριξε ότι «ο υπερτονισμός της φιλελεύθερης αρχής στρέφει την πλάτη στην παραταξιακή μας βάση, η οποία αν την προδώσουμε μπορεί να μας εγκαταλείψει». Για να στηρίξει τη θέση του χρησιμοποίησε ως παράδειγμα το γκωλικό κόμμα στη Γαλλία, το οποίο «σαρώθηκε εκλογικά και σχεδόν εξαϋλώθηκε, επειδή αποστράφηκε τους αξιακούς πυλώνες της γαλλικής Δεξιάς: την οικογένεια, τη θρησκεία και το έθνος».

Αυτό που λέει ο Οικονόμου (και όχι μόνο αυτός) είναι ότι η ΝΔ λόγω των ιδεολογικών καταβολών και της πολιτικής παράδοσής της, δεν μπορεί να εξελιχθεί σε «κόμμα Μακρόν», δηλαδή ένα κόμμα του (ακραίου) Κέντρου, το οποίο κατά βούληση θα ενσωματώνει στοιχεία της ατζέντας της Κεντροαριστεράς, όπως τα τα δικαιώματα ΛΟΑΤΚΙ. Οι δημοσκοπήσεις που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, δείχνουν ότι παρότι οι ψηφοφόροι της ΝΔ υιοθετούν πλέον μια σαφώς πιο ανοιχτή άποψη απέναντι στην ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα, η αντίθεσή τους στην τεκνοθεσία από τα ομόφυλα ζευγάρια είναι συντριπτική.

Με βάση τις δημοσκοπήσεις, η επιμονή Μητσοτάκη στο γάμο των ομόφυλων η οποία κατά τα φαινόμενα εντάσσεται σε μια «στρατηγική Μακρόν» για κυριαρχία στο Κέντρο, μοιάζει με κίνηση υψηλού ρίσκου. Δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι υπάρχουν ακόμα αρκετοί ψηφοφόροι στα αριστερά της ΝΔ οι οποίοι θα μπορούσαν να κερδηθούν από την πολιτική Μητσοτάκη για να αντισταθμιστούν οι απώλειες από τα δεξιά. Ωστόσο, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι ο πρωθυπουργός δεν είναι ένας πολιτικός που αφήνει τα πράγματα στην τύχη. Αντιθέτως, δίνει έμφαση στην επιστημονική καταγραφή της κοινής γνώμης και την σύγχρονη επικοινωνία. Επομένως, ενδέχεται να «ποντάρει» σε μια πιο βαθιά ανάλυση των κοινωνικών τάσεων, την οποία δεν μπορούν να αναδείξουν οι ποσοτικές έρευνες.

Σε κάθε περίπτωση, είναι πια βέβαιο ότι απέναντι στη «στρατηγική» Μακρόν του πρωθυπουργού συγκροτείται ένα μπλοκ της παραδοσιακής Δεξιάς έτσι όπως αυτή ιστορικά εκφράστηκε στη Νέα Δημοκρατία. Ένα μπλοκ το οποίο αναζητεί το πρόσωπο που θα το οδηγήσει.