Ευρωπαϊκή συμφωνία για την Τεχνητή Νοημοσύνη – Τι προβλέπει

Σε συμφωνία κατέληξαν σήμερα, Παρασκευή (2/1) οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις τεχνικές λεπτομέρειες της νομοθεσίας για την Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), στην πρώτη παγκόσμια προσπάθεια ρύθμισης της εν λόγω τεχνολογίας βάσει των αναδυόμενων κινδύνων.

Το αμέσως επόμενο βήμα της συμφωνίας είναι η επικύρωσή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Όπως αναφέρει το euronews, η συμφωνία ήρθε ύστερα από την υποχώρηση της Γαλλίας, η οποία ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτική για τους ρυθμιστικούς κανόνες σχετικά με τη λειτουργία μοντέλων ΑΙ, όπως το ChatGPT. Χαρακτηριστικά, αναφέρεται ότι η χώρα αντιτάχθηκε σε οποιαδήποτε δεσμευτική υποχρέωση προς τους κατασκευαστές τέτοιων μοντέλων ενώ είχε εκφράσει τις επιφυλάξεις της σχετικά με τα κριτήρια διαφάνειας, κυρίως σε σχέση με τις εμπορικές συναλλαγές.

Ωστόσο, παρά τις παραπάνω αρχικές αντιρρήσεις, τελικά η συμφωνία επετεύχθη, με τη σύμφωνη γνώμη του Παρισιού.

Η προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Τεχνητή Νοημοσύνη, βάσει των κινδύνων που αναδύονται από τη χρήση της, έγινε γενικά θετικά δεκτή το 2021, όταν παρουσιάστηκε για πρώτη φορά το εγχειρίδιο κανόνων, αλλά δέχθηκε πιέσεις στα τέλη του 2022, όταν η OpenAI ‘λάνσαρε’ το ChatGPT και πυροδότησε μια παγκόσμια συζήτηση σχετικά με τα chatbots.

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρόσθεσε ένα νέο άρθρο με εκτενή κατάλογο υποχρεώσεων, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει ότι τα συστήματα αυτά, θα σέβονται τα θεμελιώδη δικαιώματα, καθώς το σχέδιο της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ δεν περιλάμβανε διατάξεις για τα εν λόγω μοντέλα.

Σε απάντηση, η Γερμανία, η Γαλλία και η Ιταλία κατέθεσαν μια αντιπρόταση που ευνοούσε την “υποχρεωτική αυτορρύθμιση μέσω κωδίκων δεοντολογίας” για τα μοντέλα ΑΙ.

Μετά τη σημερινή έγκριση, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιθανότατα θα ψηφίσει τη συμφωνία στις επιτροπές Εσωτερικής Αγοράς και Πολιτικών Ελευθεριών στα μέσα Φεβρουαρίου και στην Ολομέλεια τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο. Μόλις ολοκληρωθεί η κοινοβουλευτική διαδικασία, ο σχετικός νόμος θα εφαρμοστεί εντός του 2024, ενώ η σχετική περίοδος εφαρμογής θα διαρκέσει έως και 36 μήνες.

Τα ΑΙ συστήματα θα χωρίζονται σε 4 κατηγορίες

Η νομοθεσία της ΕΕ θα χωρίζει τα συστήματα Τεχνητής Νοημοσύνης σε τέσσερις κατηγορίες, ανάλογα με τον κίνδυνο που ενέχουν για την κοινωνία.

Τα συστήματα που θεωρούνται υψηλού κινδύνου θα υπόκεινται σε αυστηρούς κανόνες που θα εφαρμόζονται πριν εισέλθουν στην αγορά της ΕΕ. Μόλις διατεθούν, θα τελούν υπό την εποπτεία των εθνικών αρχών, με την υποστήριξη του γραφείου Τεχνητής Νοημοσύνης εντός της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

Όσα εμπίπτουν στην κατηγορία ελάχιστου κινδύνου, θα απαλλαγούν από πρόσθετους κανόνες, ενώ όσα χαρακτηρίζονται ως περιορισμένου κινδύνου θα πρέπει να ακολουθούν βασικές υποχρεώσεις διαφάνειας.