Πλάνο για αποφυγή “μπλακ άουτ” σε Κρήτη και Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά το καλοκαίρι

Την ενεργειακή ασφάλεια επιχειρεί να κλειδώσει το Υπουργείο Περιβάλλοντος κι Ενέργειας στα Μη Διασυνδεδεμένα Νησιά και την Κρήτη, μέχρι να διασυνδεθούν με το ηπειρωτικό σύστημα με τις επενδύσεις που υλοποιεί ο ΑΔΜΗΕ. Έτσι με το “μάτι” και στην αύξηση της ζήτησης για ενέργεια κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, οπότε και η ζήτηση αυξάνεται λόγω του τουρισμού κατέθεσε σχετικές ρυθμίσεις στο νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών για την αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές.

Καθώς, δε, ο σχεδιασμός προβλέπει επεκτάσεις υφιστάμενων μονάδων και μεταφορά ‘γεννητριών” που “καίνε” πετρέλαιο, ή άλλο καύσιμο, καταγράφεται και ο σχετικός μηχανισμός αποζημιώσεων για όποιον πάροχο αναλέβει το έργο. Το δε κόστος θα πάει στις “πλάτες” του μηχανισμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (Υ.Κ.Ω.) , δηλαδή όλοι οι καταναλωτές, κι αν αυτές δεν “σηκώνουν” το “βάρος” θα μπει “στο παιχνίδι” και το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης.

Η Κρήτη

Να σημειωθεί ότι η εκτίμηση του απαραίτητου νέου χαρτοφυλακίου, αλλά και των χαρακτηριστικών του, θα γίνει από τον ΑΔΜΗΕ. Ο Διαχειριστής στη συνέχεια θα προχωρήσει σε πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος στις εταιρείες που διαθέτουν την 1η Μαρτίου 2024 άδειες παραγωγής από συμβατικά καύσιμα στην Κρήτη. Πέραν της ΔΕΗ, άδειες κατέχουν επίσης η ΗΡΩΝ για τη μεταφορά της μονάδας ανοικτού κύκλου (ΗΡΩΝ Ι), ισχύος 147 Μεγαβάτ, και η Motor Oil για την ανάπτυξη μίας μονάδας 120 Μεγαβάτ, με καύσιμο υγραέριο (LPG). Πάντως, με βάση τις μέχρι τώρα ενδείξεις η ΔΕΗ είναι εκείνη που θα αναλάβει το όλο έργο.

Για την κάλυψη των αναγκών του θέρους 2024, προσδιορίζεται σε 60 μεγαβάτ (MW) η ελάχιστη ισχύς που πρέπει να έχουν οι μονάδες παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας και που θα έχουν εγκατασταθεί μέχρι την 1η Ιουλίου 2024, ενώ ορίζεται ότι οι μονάδες παραγωγής για τις οποίες συνάπτεται σύμβαση, συμμετέχουν στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας του μικρού συνδεδεμένου συστήματος της Κρήτης.

Ακόμη, επικαιροποιείται η ισχύουσα νομοθεσία για τις εκπομπές ρύπων, ενώ για λόγους υπέρτερου δημοσίου συμφέροντος διασφαλίζεται η συνεχής τροφοδοσία της Κρήτης σε περίπτωση που ο Διαχειριστής διαπιστώσει ότι υπάρχει τέτοια ανάγκη. Για αυτό τον λόγο προβλέπεται η λειτουργία των μονάδων εσωτερικής καύσης της νήσου ακόμα και μετά την εξάντληση των ωρών λειτουργίας που είχαν χορηγηθεί κατά παρέκκλιση το 2021 (υπ. αρ. 124145/7794/27.12.2021).

Για τη διασφάλιση, μάλιστα, της ενεργειακής επάρκειας της Κρήτης μέχρι την ολοκλήρωση της πλήρους διασύνδεσής της, προβλέπεται η μεταφορά, εγκατάσταση και λειτουργία, όχι μόνο των υφιστάμενων αλλά και προστιθέμενων μονάδων, καθώς και ηλεκτροπαραγωγών ζευγών που είχαν εγκατασταθεί για την κάλυψη εκτάκτων αναγκών, κατ’ απαίτηση του αρμοδίου διαχειριστή.

Όπως, χαρακτηριστικά, σημειώνεται στο άρθρο 46 του νομοσχεδίου “Για τη διασφάλιση του απρόσκοπτου ενεργειακού εφοδιασμού της νήσου Κρήτης από την 1η Ιουλίου 2024 έως την πλήρη διασύνδεση με το Ηπειρωτικό Σύστημα και κατόπιν εισήγησης του Διαχειριστή του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (Δ.Ε.Σ.Μ.Η.Ε. Α.Ε.) η Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (Ρ.Α.Α.Ε.Υ.) με απόφασή της χορηγεί άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας έως την 31η Δεκεμβρίου 2025, σ’ όσους κατέχουν κατά την 1η Μαρτίου 2024, άδεια παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας από συμβατικά καύσιμα στο ως άνω νησί. Στην περίπτωση αυτή το δυναμικό παραγωγής που θα εγκατασταθεί μπορεί να αποτελεί είτε επέκταση του υφιστάμενου δυναμικού, είτε νέο δυναμικό παραγωγής με συμβατικές μονάδες.”

Με βάση τη διάταξη, δε, “προστιθέμενες φορητές μονάδες δύνανται να εγκαθίστανται και σε υποσταθμούς (Υ/Σ ΥΤ/ΜΤ) του Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας της Κρήτης, κατόπιν χορήγησης άδειας παραγωγής που η διάρκειά της δεν υπερβαίνει τους τέσσερις (4) μήνες ανά έτος. Οι εν λόγω Μονάδες συμμορφώνονται πλήρως με τους όρους της ανωτέρω Άδειας Παραγωγής. Με την παρούσα διάταξη χορηγείται άδεια εγκατάστασης και προσωρινής λειτουργίας στις μονάδες αυτές, εφόσον η εγκατάστασή τους λαμβάνει χώρα μέχρι τη Δήλη Ημέρα ολοκλήρωσης της διασύνδεσης του ηλεκτρικού συστήματος της Κρήτης.”

Με βάση τη διάταξη “ο κάτοχος της άδειας παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, για την εγκατάσταση του πρόσθετου δυναμικού παραγωγής, αποζημιώνεται για το πλήρες κόστος του πρόσθετου αυτού δυναμικού. Η αποζημίωση αυτή καταβάλλεται μέσω του μηχανισμού Υπηρεσιών Κοινής Ωφέλειας (Υ.Κ.Ω.). Για τον σκοπό αυτό υπολογίζεται το πλήρες κόστος παραγωγής, ήτοι το σταθερό κόστος, που περιλαμβάνει ιδίως κόστος ενοικίασης, αγοράς, μεταφοράς, εγκατάστασης μονάδων, συντήρησης και τήρησης αποθέματος ασφαλείας, και το μεταβλητό κόστος, που 41 περιλαμβάνει, ιδίως, το κόστος καυσίμων και εκπομπών «CO2» του αδειοδοτημένου δυναμικού για την περίοδο της σύμβασης.

Ο χρόνος απόσβεσης που λαμβάνεται υπόψη για τη μεθοδολογία αποζημίωσης του πρόσθετου δυναμικού παραγωγής ορίζεται στα δέκα (10) έτη. Η αποζημίωση του πρόσθετου δυναμικού παραγωγής μέσω του μηχανισμού Υ.Κ.Ω., κοινοποιείται στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε συμμόρφωση με τα άρθρα 106, 107 και 108 της Συνθήκης για την Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν κατά τον χρόνο της εκάστοτε καταβολής ανταλλάγματος του παρόντος διαπιστώνεται ότι τα διαθέσιμα κεφάλαια του ειδικού διαχειριστικού λογαριασμού Υ.Κ.Ω. δεν επαρκούν, η απόδοση των οφειλόμενων στον κάτοχο της άδειας παραγωγής της παρ. 1 καλύπτεται από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης, κατά προτεραιότητα, με αντίστοιχη πίστωση ως εισροή του ειδικού διαχειριστικού λογαριασμού Υ.Κ.Ω., που τηρεί ο Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας, σύμφωνα με την παρ. 8 του άρθρου 55.».