Η επαναφορά των εμπορικών ακινήτων μετά την πανδημία

Η έκπληξη του τελευταίου τριμήνου του 2023 όσον αφορά τον κλάδο του real estate ήταν ο υποτομέας των εμπορικών καταστημάτων, για τον οποίο οι επενδυτές (παγκοσμίως και εγχωρίως) διατηρούν επιφυλάξεις για τη βιωσιμότητα και τα yields απόδοσης.

Σύμφωνα με το πλέον πρόσφατο report ωστόσο της Cushman&Wakefield Proprius, της εξειδικευμένης εταιρείας παροχής υπηρεσιών ακινήτων, οι συναλλαγές στον τομέα άγγιξαν τα 180 εκατ. ευρώ, καθώς στο τέλος της περασμένης χρονιάς πραγματοποιήθηκαν μεγάλες συναλλαγές ακινήτων ενώ -ως είθισται- πραγματοποιήθηκαν και σημαντικά εγκαίνια εμπορικών καταστημάτων.

Αναλυτικότερα, η σημαντικότερη συναλλαγή του τριμήνου ήταν η πώληση του Smart Park από την Reds στην Trade Estates έναντι 110 εκατ. ευρώ. Πέρα της συγκεκριμένης συναλλαγής στο τελευταίο τρίμηνο του 2023 καταγράφηκαν 50 συναλλαγές για εμπορικά ακίνητα, αντικρίζοντας τον πήχη του αντίστοιχου τριμήνου του 2022. Οι πιο σημαντικές νέες μισθώσεις περιλαμβάνονται τα τρία νέα καταστήματα Holland & Barrett στην Αθήνα σε Χαλάνδρι, Νέα Σμύρνη και Ελληνικό, ένα κατάστημα Oysho στην οδό Τσιμισκή, τα δύο νέα καταστήματα του γκρούπ JD Sports (CosmosSport σε Γλυφάδα και JD Sports στον Πύργο Πειραιά).

Η ρηχή ελληνική αγορά διαθέτει ελάχιστα τετραγωνικά μέτρα εμπορικής χρήσης στις ανοιχτές αγορές (high street) ενώ υπολείπεται σε εμπορικούς πολυχώρους, καθώς τα υφιστάμενα malls έχουν πλήρη κάλυψη. Το γεγονός αυτό δημιουργεί και αύξηση των μισθωμάτων για τα όποια νέα συμβόλαια, ενώ περαιτέρω εξελίξεις αναμένονται όσο ωριμάζουν τα νέα εμπορικά projects κυρίως από τη Lamda Developments και την Trade Estates.

Κατά την ανάλυση της Cushman&Wakefield Proprius το μέσο ενοίκιο ανά τετραγωνικό μέτρο στην αγορά της οδού Ερμού ανέρχεται σε 290 ευρώ (για την πρώτη σειρά καταστημάτων) έναντι 280 ευρώ ανά τ.μ. στα τέλη του 2022 (και 260 ευρώ ανά τ.μ. την διετία 2020-2021 και 280 ευρώ το 2019), με την απόδοση να ανέρχεται σε 5,25% από 5,5% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2022 .

Στο Κολωνάκι τα prime rents ανέρχονται σε 105 ευρώ ανά τ.μ. το μήνα και τα prime yields σε 6,4%. Στα νότια προάστια και ειδικότερα στη Γλυφάδα, το ενοίκιο για προνομιακούς χώρους ανέρχονταν στο τέλος του 2023 σε 150 ευρώ ανά τ.μ. τον μήνα από 135 ευρώ ανά τ.μ. στο τέλος 2022, ενώ η απόδοση έφτασε στο 6%.

Στην Κηφισιά τα μισθώματα για εμπορικά ακίνητα για προνομιακά ακίνητα καταστημάτων ανέρχονται σε 110 ευρώ ανά τ.μ. μηνιαίως, παραμένοντας σταθερά καθώς δεν υπάρχουν νέοι χώροι ή επενδύσεις, ενώ η απόδοση έφτασε στο 6,5%.

Στον Πειραιά τα μισθώματα ανέρχονται σε 95 ευρώ ανά τ.μ. μηνιαίως, σημαντικά αυξημένα έναντι των 75-85 ευρώ ανά τ.μ το προηγούμενο διάστημα.

Στη Θεσσαλονίκη, επί της Τσιμισκή οι μισθώσεις ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 145 ευρώ να τ.μ. τον μήνα (135 ευρώ/τ.μ. στο τέλος 2022, 125 ευρώ/τ.μ. το 2021 και 135-140 ευρώ νωρίτερα) με τα yields να «γράφουν» 6% (όσο και το 2022-2020, στο 6,5% με 7% τα αμέσως προηγούμενα χρόνια).

Τέλος, στην Πάτρα στο τέλος 2023 τα ενοίκια στο retail ήταν στα 75 ευρώ/τ.μ./μήνα και η απόδοση στο 6,5%, ενώ στο ηράκλειο τα ενοίκια ήταν στα 90 ευρώ/τ.μ./μήνα και η απόδοση στο 6,5%.