Όσκαρ 2024: Οι τρεις λόγοι της νίκης της Έμα Στόουν

Η κόντρα της Έμα Στόουν του Poor Things με τη Lily Gladstone του Killers of the Flower Moon ήταν μια από τις πιο αμφίρροπες της φετινής απονομής των βραβείων Όσκαρ. Η πρωταγωνίστρια του Γιώργου Λάνθιμου είχε ήδη αποσπάσει το βραβείο της καλύτερης ηθοποιού σε Κωμωδία ή Μιούζικαλ στις Χρυσές Σφαίρες και του Α΄ γυναικείου ρόλου στα BAFTAs, ενώ η Gladstone έλαβε εκείνο των SAG Awards καθώς και τη Χρυσή Σφαίρα Καλύτερου Α΄ γυναικείου ρόλου σε δραματική ταινία.

Ένα σενάριο πριν την 96η απονομή ήταν να έχουμε ένα “Oscar Tie”, μια ισοπαλία δηλαδή ανάμεσα στις δύο, σύμφωνα με το οποίο θα μοιράζονταν το μεγάλο βραβείο του Α’ Γυναικείου Ρόλου.

Κάτι ανάλογο είχε γίνει το 1969 όταν η Katharine Hepburn (The Lion in The Winter) και η Barbra Streisand (Funny Girl) μοιράστηκαν το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου, με την “ισοπαλία” αυτή να μένει τελικά ως η μοναδική στην ιστορία. Τότε, η Katharine Hepburn είχε κερδίσει το BAFTA και τη Χρυσή Σφαίρα Δραματικής Ερμηνείας και η Barbra Streisand είχε κερδίσει τη Χρυσή Σφαίρα Κωμικής Ερμηνείας.

Από τη δική της μεριά, η Lily Gladstone έγινε η πρώτη γυναίκα ιθαγενής που βραβεύθηκε ποτέ στην ιστορία του κινηματογράφου, κερδίζοντας στα SAG. Κατά την προώθηση της ταινίας Killers of the Flower Moon, προσπάθησε και πάλι να μιλήσει δημοσίως για την ορατότητα των ιθαγενών Αμερικανών καλλιτεχνών, κάτι που ενδεχομένως θα έκανε αν βραβευόταν και με Όσκαρ.

Εάν βραβευόταν το βράδυ της Κυριακής, η Gladstone θα γινόταν ακόμη μεγαλύτερο σύμβολο του αγώνα των ιθαγενών για ορατότητα, χωρίς να αμφισβητείται ή να μειώνεται ο αγώνας που έχει ήδη κάνει. Ωστόσο, η βραδιά επιφύλασσε μια “ευχάριστη” έκπληξη για το ελληνικό κοινό που στηρίζει τη δουλειά του Γιώργου Λάνθιμου, με την Έμα Στόουν τελικά να κάνει την οριακή “ανατροπή”, καθώς εμφανιζόταν ως outsider. Στατιστικά, μόνο 7 ηθοποιοί που πήραν και βραβεία SAG και Χρυσή Σφαίρα έχασαν στη συνέχεια το Όσκαρ, όπως έγινε δηλαδή τώρα στην περίπτωση της Gladstone.

Οι λόγοι της νίκης της Στόουν

Σύμφωνα με την ανάλυση του Vulture και του Nate Jones, ο πρώτος λόγος που οι κριτικοί προτίμησαν τελικά τη Στόουν, έχει να κάνει με το ίδιο το Killers of the Flower Moon και το πώς στήθηκε σε σχέση με την διεκδίκηση των Όσκαρ. Σύμφωνα λοιπόν με το Vulture, η Gladstone αρχικά προοριζόταν για να διεκδικήσει βραβείο ως πρωταγωνίστρια δεύτερου γυναικείου ρόλου, πριν αποκαλυφθεί πως θα έμπαινε στην “κούρσα” για το πρώτο βραβείο. Αν όμως διαγωνιζόταν για δεύτερο ρόλο, αυτό θα υπονόμευε την όλη προσπάθεια της παραγωγής που ήθελε να αναδείξει μια ισότιμη πρωταγωνιστική σχέση με τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο. Ωστόσο, ο χαρακτήρας που υποδύεται η Gladstone δεν αναπτύσσεται το ίδιο με τον αντίστοιχο του Ντι Κάπριο στην ταινία, κάτι που της στέρησε εν πολλοίς τη δυναμική της υποψηφιότητας για τον πρώτο ρόλο, κάτι που φυσικά δεν είχε να αντιμετωπίσει η Στόουν καθώς όλη σχεδόν η ταινία εστίαζε πάνω της.

Ο δεύτερος λόγος έχει να κάνει με το πώς ψήφισαν οι διεθνείς ψηφοφόροι, μια προσπάθεια των Όσκαρ για να φύγει από το #OscarsSoWhite. Πράγματι, φέτος το πρωτότυπο σενάριο το κέρδισε μια γαλλική ταινία, δύο ιαπωνικές ταινίες βραβεύτηκαν στα κινούμενα σχέδια και τα οπτικά εφέ ενώ φυσικά βραβεύτηκε με δύο Όσκαρ και η Ζώνη Ενδιαφέροντος. Όπως αναφέρει το Vulture, οι διεθνείς ψηφοφόροι έστρεψαν το βλέμμα στην ερμηνεία της Στόουν και κινήθηκαν στη λογική με την οποία ψήφισαν και στα BAFTA όπου “σνόμπαραν” αρκετά το Killers of the Flower Moon. Πρακτικά, όπως αναφέρει το Vulture, το διεθνές σώμα δεν έδειξε την ίδια ευαισθητοποίηση απέναντι στην εξόντωση των ιθαγενών ινδιάνων.

Σημειώνεται πως η Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών έχει κάνει μια συντονισμένη προσπάθεια να διευρύνει τα μέλη της τα τελευταία χρόνια, με την ελπίδα να αντιμετωπίσει κατηγορίες που έχει αντιμετωπίσει για την έλλειψη γυναικών υποψήφιων σκηνοθετών, για τη μη επαρκή φυλετική ποικιλομορφία μεταξύ των κατηγοριών υποκριτικής, αλλά και για τις επιλογές που έγιναν στην κατηγορία των ντοκιμαντέρ ή των ξενόγλωσσων ταινιών. Αυτή τη στιγμή η Ακαδημία αριθμεί 10,817 μέλη με 9,375 εξ αυτών να μπορούν να ψηφίσουν. Πέρυσι κάλεσε 398 νέα μέλη, με το 40% από αυτά να είναι γυναίκες και το 34% να προέρχεται από ποικίλες εθνοτικές ομάδες που υποεκπροσωπούνται. Το 2021 μπήκαν 395 νέα μέλη, με το 39% να είναι “μη λευκοί”.

Το 2014 το σώμα ήταν κατά 76% ανδρικό και κατά 94% “λευκό” στο σύνολό του.

Τρίτος και τελευταίος λόγος, είναι η “κληρονομιά” που έχει χτίσει ο κάθε ηθοποιός και η συμπάθεια προς το πρόσωπό του. Η Στόουν είχε βραβευτεί και για το La La Land το 2017, ενώ η “αντίπαλός” της θα γινόταν όπως είπαμε η πρώτη ιθαγενής που θα έπαιρνε το χρυσό αγαλματίδιο. Στη φετινή περίπτωση, το σώμα των ψηφοφόρων έκρινε πως η Στόουν έδωσε την καλύτερη ερμηνεία της ως τώρα καριέρας της, και την επιβράβευσαν για αυτό, μιας και είχε ήδη “χτίσει” την αφηγηματική κληρονομιά της με τις προηγούμενες ταινίες στις οποίες πρωταγωνιστούσε. “Από το φεστιβάλ της Βενετίας ακόμη, η ερμηνεία της Στόουν στο Poor Things εκτιμήθηκε ως το καλύτερο επίτευγμα της καριέρας της. Τελικά, αυτό αποδείχθηκε ότι είχε μεγαλύτερη σημασία από οτιδήποτε άλλο”, τονίζει ο Nate Jones του Vulture.

Η ίδια η Στόουν πάντως κατά τη βράβευσή της, ανέφερε πως το βραβείο θα ήθελε να το μοιραστεί με τις συνυποψήφιές της, αναφέροντας ενδεικτικά, στέλνοντας το μήνυμά της υπέρ της αλληλεγγύης των γυναικών σε έναν κόσμο ακόμη ανδροκρατούμενο, πράγμα που πραγματεύεται άλλωστε και το Poor Things: “Οι γυναίκες στη σκηνή, είστε όλες απίστευτες, και οι γυναίκες σε αυτή την κατηγορία: Sandra [Hüller], Annette [Bening], Carey [Mulligan], Lily [Gladstone], το μοιράζομαι μαζί σας. Σας θαυμάζω, και ήταν μεγάλη τιμή να τα κάνουμε όλα αυτά μαζί”.