ΚΡΙΣΤΕΝ ΣΤΙΟΥΑΡΤ ΣΤΟ NEWS 24/7: “Η ΓΥΝΑΙΚΕΙΑ ΕΠΙΘΥΜΙΑ ΔΕΝ ΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΥΠΟΨΙΝ”
Η βραβευμένη ηθοποιός μιλά αποκλειστικά στο NEWS 24/7 από το φεστιβάλ Βερολίνου για τη νέα της ταινία Ματωμένος Δεσμός, για τη γυναικεία επιθυμία και το τι σημαίνει τελικά το να αναζητάς την ενδυνάμωση μέσα από τις εικόνες.
Η Κρίστεν Στιούαρτ είχε μόλις προκαλέσει ένα νέο γύρο συζητήσεων στο ίντερνετ με αφορμή ένα φανταστικό εξώφυλλο στο περιοδικό Rolling Stone. Για την κυκλοφορία του απολαυστικού, άφοβου Ματωμένου Δεσμού (Love Lies Bleeding, στις αίθουσες τώρα από την Tanweer), η Στιούαρτ βγαίνει αυτό το διάστημα σε τηλεοπτικές εκπομπές και σε περιοδικά φαινομενικά αποφασισμένη να φέρει τους πάντες αντιμέτωπους με μια εντελώς αναπολογητική έκφραση γυναικείας επιθυμίας και σεξουαλικότητας.
Είναι πολύ ταιριαστό, γιατί στην ταινία υποδύεται τη Λου, μια γυναίκα που μοιάζει συρρικνωμένη, μαραμένη, σα να θέλει να καταλαμβάνει όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο γύρω της… μέχρι που γνωρίζει την body builder Τζάκι, την ερωτεύεται με πάθος, και ξαφνικά η αντιμετώπισή της απέναντι στη ζωή, τον κόσμο, και την επιθυμία, αλλάζει ριζικά. Περιττό να πούμε: Είναι φανταστική στον ρόλο, όπως είναι και φανταστική στο να μιλάει για, και να εκπροσωπεί, όλα όσα βάζει στο τραπέζι η ταινία πίσω από τον ρόλο.
Η καμπή της καριέρας της Κρίστεν Στιούαρτ θα είναι για πάντα αντικείμενο αναλύσεων, επανεκτιμήσεων και (παθιασμένων) συζητήσεων. Υπήρχε πάντα μια χλεύη απέναντί της επειδή τόλμησε να γίνει διάσημη παίζοντας μια έφηβη, ερωτευμένη κοπέλα σε μια εφηβική (κοριτσίστικη) σειρά ταινιών – που δεν ήταν καλές, αλλά αυτό δεν έχει σημασία. Ακόμα κι εκεί η Στιούαρτ είχε μια αγνά ενδιαφέρουσα (και τελικά κάπως εμβληματική θα λέγαμε) προσέγγιση στον κεντρικό χαρακτήρα της Μπέλα, μια υποτονική, moody έφηβη που μοιάζει κλειδωμένη μέσα σε ένα παγωμένο κάστρο της επιθυμίας της.
Από τη Μπέλα του Twilight μέχρι τη Λου των Ματωμένου Δεσμού έχουν περάσει χρόνια και η Στιούαρτ έχει στο μεταξύ χτίσει μια ήδη σπουδαία καριέρα που την έχει κάνει ένα πρόσωπο αληθινά μοναδικό στο σημερινό κινηματογραφικό σκηνικό. Έγινε η πρώτη αμερικανίδα ηθοποιός που τιμήθηκε με το γαλλικό βραβείο Σεζάρ, για την ερμηνεία της στο Clouds of Sils Maria, δίπλα στη Ζιλιέτ Μπινός. Ήταν απόκοσμα καθηλωτική στο Personal Shopper του Ολιβιέ Ασαγιάς, ενός πολύ σημαντικού γάλλου auteur που έχει πλέον συνεργαστεί τρεις φορές με την Στιούαρτ.
Προτάθηκε για Όσκαρ για την στοιχειωμένα εγκλωβισμένη ερμηνεία της ως Νταϊάνα στο Spencer του Πάμπλο Λαραϊν. Έφερε μια πολύ φαν αλλά και πολύ μεστή ενέργεια σε μια κουήρ παραλλαγή της εντελώς παραδοσιακής στουντιακής rom com, με το Happiest Season. Έπαιξε με εντυπωσιακό έλεγχο το σιωπηλό πάθος στο Certain Women της Κέλι Ράιχαρντ – απέναντι μάλιστα στην προ-σκοεσεζικής φήμης Λίλι Γκλάντστοουν. Παρέδωσε μια από τις πιο αγνά αξιοπερίεργες ερμηνείες στο ελληνικότατο Crimes of the Future του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, παίζοντας την επιθυμία με κάθε ίντσα και κάθε σπασμό του προσώπου της:
Παράλληλα με μια ερμηνευτική καριέρα που μοιάζει να στοχεύει διαρκώς στην αποτύπωση της επιθυμίας σε κάθε φάσμα της ύπαρξης και της σεξουαλικότητας, η Στιούαρτ ενδιαφέρεται διαρκώς τόσο για το πλαίσιο στο οποίο παραδίδονται αυτές οι ιστορίες (πώς αντιμετωπίζει η βιομηχανία αυτές τις ιστορίες; και πώς ο κόσμος;) όσο και για έναν ενεργό ρόλο στην ανάδειξή τους: Αφενός ετοιμάζεται να γίνει κι η ίδια σκηνοθέτης, αφετέρου έχει ήδη, παρά το νεαρό της ηλικίας της, ήδη υπάρξει Πρόεδρος σε επιτροπή ενός εκ των τριών μεγάλων ευρωπαϊκών φεστιβάλ. (Ήταν Πρόεδρος στο περσινό Βερολίνο.)
Κουβαλά πάνω της κι η ίδια μια ένταση, όχι όμως αγχωτική, όχι αβεβαιότητας. Σαν πάντοτε να δουλεύει μες στο κεφάλι της για να βρει την πιο ουσιώδη σκέψη πάνω σε ό,τι πιάσει η κουβέντα. Είναι εξαιρετικά οξυδερκής, και δε φοβάται μήπως πει κάτι λάθος – προτιμά να δοκιμάσει τις λέξεις και τις σκέψεις της μέχρι να καταλήξει στο σωστό. Τονίζει διαρκώς συλλαβές και φθόγγους, μιλάει πιο ψηλά ή πιο βαριά ανάλογα τι θέλει να πει, ψιθυρίζει, ενώνει λέξεις μεταξύ τους, μιλάει άλλοτε πολύ γρήγορα, άλλοτε πολύ αργά. Είναι σαν ο προφορικός λόγος της να ήταν γραμμένος με μια πλειάδα διαφορετικών μολυβιών, στυλό, μαρκαδόρων. Δεν υπάρχει δευτερόλεπτο που να μην μας κρατά το ενδιαφέρον.
Τη συναντήσαμε στο φεστιβάλ Βερολίνου, εκεί όπου ο Ματωμένος Δεσμός έκανε ευρωπαϊκή πρεμιέρα. Εκεί όπου η Κρίστεν Στιούαρτ κάθισε μαζί μας για να μιλήσει για τα πάντα, από τον τρόπο με τον οποίο η βιομηχανία συνεχίζει να θέλει να ελέγξει τις γυναικείες ιστορίες και επιθυμίες, μέχρι την σημασία του να εξερευνά τα όρια μέσα από τις ταινίες και τη δημόσια περσόνα της. Κι από τα σώματα στον Ματωμένο Δεσμό, μέχρι τα όσα (την) έμαθε μια καριέρα σχεδόν 20 πια χρόνων.
Ι. ΔΥΝΑΜΗ ΚΑΙ ΕΝΔΥΝΑΜΩΣΗ
Γιατί ήθελες να κάνεις τη συγκεκριμένη ιστορία;
Ήθελα να δουλέψω με τη Ρόουζ Γκλας. Εμ, πιθανότατα συμφώνησα να κάνω το ρόλο πριν καν διαβάσω το σενάριο. Μου το περιέγραψε σε ένα λόμπι ξενοδοχείου όταν ταξίδευα σε όλο τον κόσμο προμοτάροντας το Spencer, και είχα μόλις δει το Saint Maud. Η σύμπτωση του να είναι εκείνο το αγ-γ-γ-γαπημένο μου φιλμ που είχα δει εδώ και κάποιο καιρό, με το να με ζητά εκείνη, ήταν εντελώς κισμέτ. Ήμουν σε φάση, «έχω εμμονή μαζί σου!» [γελάει] «Εμ, ναι, θα κάνω οτιδήποτε θέλεις».
«Δεν θέλω να κάνω ταινίες για την καθαρά ψυχαγωγική αξία. Δεν είμαι αρκούδα που χορεύει».
Μου έλεγε ότι την ενθάρρυναν να βρει το δεύτερο πρότζεκτ της και στις συζητήσεις που είχε με παραγωγούς και στούντιο την ενθάρρυναν αποκλειστικά να κάνει μια ιστορία για μια ενδυναμωμένη κυρία. Το μόνο πράγμα για το οποίο μιλούσαν όλοι ήταν, ξερωγώ, η ενδυνάμωση των γυναικών και η δύναμη. «Με τι είδος ιστορίας θα ενδυναμώσεις τις γυναίκες;». Οπότε η Ρόουζ ήταν σε φάση ότι, οκέι, «μια Πολύ Δυνατή Γυναίκα» [κάνει μια κίνηση με το μπράτσο της σα να το σφίγγει προς το μέρος μας, αλλά σαν κάπως αμήχανα]. «Υποθέτω αυτό ΥΠΟΤΙΘΕΤΑΙ ότι πρέπει να κάνω τώρα!» Και, εμ, έγραψε έτσι αυτή την ταινία όπου η δύναμη είναι κάπως αυθαίρετη. Το body building είναι… είναι… είναι ένα τόσο περίεργο πράγμα να θες να κάνεις – είναι δύναμη ως αυτοσκοπός.
Δεν έχεις άλλο στόχο. Δεν υπάρχει άλλος σκοπός. Δεν τη χρησιμοποιείς για κάτι άλλο πέρα από αισθητική ή ίσως απλά για να νιώσεις δυνατή. Εμ… τελοσπάντων, απλά νομίζω ότι έκανε ωραία αντίθεση με το χαρακτήρα μου που νιώθει ανήμπορη και αδύναμη. Έχει μια λανθάνουσα ντροπή, μια ματαίωση, μετανιώνει για τα πάντα. Κι όταν αυτό το [η φωνή της τρέμει ανάμεσα στις συλλαβές] α-α-α-απίστευτα δυνατό άτομο περνάει από κοντά της, κάπως την ξυπνάει. Ξέρεις, κάνεις τρελά πράγματα για την αγάπη.
Γιατί είναι μια ερωτική ιστορία, υποθέτω, φαινομενικά. Γιατί υπάρχουν στιγμές που είναι γλυκιές και είναι εύκολο να συγκινηθείς από αυτές επειδή όλοι θέλουμε να αγαπιόμαστε μεταξύ μας. Αλλά κάνουν… [ξεφυσάει] πολύ άσχημα πράγματα ώστε να συντηρήσουν αυτό το συναίσθημα. Και ξέρεις, νομίζω πως, ναι, η ιδέα της φιλοδοξίας και της επιβεβαίωσης είναι ένα τόσο αμερικάνικο πράγμα – «αν πιστέψεις κάτι τότε μπορείς να το πετύχεις».
Είναι μια ωραία αντίληψη και είναι κάποιες φορές αλήθεια πως το να πιστεύεις σε κάτι οδηγεί σε δυνατότητες. Αλλά είναι στην πραγματικότητα μια ψευδής και αρκετά, εμ, κενή ιδέα. Και νομίζω πως κάνουμε πλάκα με αυτό. Υπογραμμίζει τι κρύβεται κάτω από αυτή την ιδέα, αλλά ταυτόχρονα το κρατά όλο ελαφρύ και ανατρεπτικό. Είναι μια τόσο περίεργη μίξη πραγμάτων! Απλά μου φάνηκε μια κουλ, κουλ ιστορία.
Η βιομηχανία θέλει λοιπόν για τους δικούς της λόγους να κάνει ταινίες για δυνατές γυναίκες, αλλά σε κέρδισε το ότι η Ρόουζ το κάνει με τον τρόπο της;
Φυσικά, ναι. Νομίζω, ειρωνικά, κατάφερε να κάνει όντως μια ταινία ενδυνάμωσης για γυναίκες, παρά το γεγονός πως είναι μια απογοητευτική κατάσταση.
Ξέρεις, με κάποιο τρόπο μας βάζουν σε μία μόνο διαδρομή ώστε οι πάντες να νιώσουν άνετα. Και επίσης ώστε να μπορούν ως βιομηχανία να πουν «ορίστε, ανοίξαμε την προοπτική». Αλλά κι όμως, αυτή η προοπτική ελέγχεται τόσο πολύ από ισχύ, από τα χρήματα, δηλαδή από άντρες, και το τι θέλουν, και ποιες είναι οι επιθυμίες τους.
Η ανδρική επιθυμία είναι πάρα πολύ σημαντική, αλλά το ίδιο κι η γυναικεία, και πολύ απλά δεν λαμβάνεται υπόψην. Στην δική μας βιομηχανία έχει μόλις αρχίσει να συμβαίνει. Οπότε ναι, είναι διασκεδαστικό να βλέπεις αυτή την μετατόπιση να συμβαίνει.
Είναι μια ταινία για σώματα, τα βλέπουμε να θυμώνουν, να επιθυμούν. Ήταν μια διαφορετική πρόκληση για σένα από άλλους ρόλους σου, για αυτό το λόγο;
Λάτρεψα την απρόσμενη δυναμική ισχύος που αναπτύσσεται ανάμεσα στις δύο ηρωίδες. Έχεις μια γυναίκα που είναι εμφανώς πιο δυνατή από την άλλη, αλλά παίρνει μια κάπως λιγότερο κυρίαρχη θέση μέσα στη σχέση. Η Λου έχει ένα σύμπλεγμα κοντού άντρα και daddy issues που δημιουργούν μια κρυμμένη ντροπή. Φοβάται τον πατέρα της, για τον οποίον δεν τρέφει κανένα σεβασμό, επειδή είναι ένας πολύ κακός άνθρωπος. Αλλά προέρχεται από εκείνον και, ξέρεις, υπάρχουν πολλά πράγματα για τα οποία είναι ικανοί οι άνθρωποι.
«Κάθε σκηνή σεξ μεταξύ γυναικών που πολλοί άνθρωποι είναι τόσο περήφανοι, ότι, “ωωω, ανοίξαμε την οπτική!”, είναι απίστευτα μη ρεαλιστικές».
Φυσικά η ατομικότητα και η μοναδικότητα όλων μας και των ποικίλων μορφών μας είναι όμορφη, αλλά επίσης είμαστε πάρα πολύ ίδιοι και πάρα πολύ συνδεδεμένοι. Οι άνθρωποι δεν απέχουν πολύ μεταξύ τους ως προς το ότι θέλουμε να αγαπηθούμε, θέλουμε να μας αποδεχτούν, θέλουμε να έχουμε ορατότητα. Κι η Λου ζει σε ένα μέρος όπου μόλις και μετά βίας μπορεί να υπάρχει. Είναι μοναχική και αυτο-γελοιποιείται. Σωματικά, είναι σα να έχει σταματήσει να υπάρχει. Μαραίνεται. Θέλει να καταλαμβάνει όσο το δυνατόν λιγότερο χώρο γίνεται.
Και τότε συναντά κάποια που γεμίζει όλο το δωμάτιο, είναι αναπολογητικά εκεί. Κι αυτό νομίζω εμπνέει τη Λου. Και της αναγεννά αυτή την διακαή επιθυμία να υπάρχει ξανά. Ακόμα κι αν αυτό σημαίνει ότι θα κάνει κάποια τερατώδη πράγματα. Η αγάπη μπορεί να σε κινήσει να κάνεις όμορφα αλλά επίσης και φρικτά, καταστροφικά πράγματα.
ΙΙ. ΣΕΞ, ΑΙΜΑ ΚΑΙ ΕΙΚΟΝΑ
Η ταινία έχει συζητηθεί αρκετά και για τη σκηνή σεξ, πώς δούλεψες εκεί, και πώς ήταν ενδεχομένως διαφορετικά τα πράγματα από άλλα φιλμ;
Έχει πλάκα γιατί έχει πολύ λίγο γυμνό η ταινία. Όταν το συγκρίνεις με άλλες σκηνές σεξ που [γελάει ελαφρά] σοκάρουν πολύ λιγότερο και έχουν κανονικοποιθεί, η δική μας ταινία δείχνει πολύ λιγότερα.
Νομίζω ότι εκπλήσσει κόσμο λόγω την γλώσσας. Μιλάμε για τα σώματά μας. Και για την ύπαρξη της… πώς να το πω… της γυναικείας εμπειρίας, το ίδιο το άνοιγμά μας, το γεγονός πως ματώνουμε, πως γίνονται όλα ακατάστατα, πως υποδεχόμαστε πλάσματα που δημιουργούν κάτι όμορφο μέσα από το ίδιο αυτό μέρος που θεωρείται τόσο πια Αποκαλυπτικό που δεν πρέπει καν να το σκεφτόμαστε, να μιλάμε για αυτό, να το αποκαλούμε, να συζητάμε τι είναι αυτό που θέλει.
Κάθε σκηνή σεξ μεταξύ γυναικών που πολλοί άνθρωποι είναι τόσο περήφανοι, ότι, ωωω, ανοίξαμε την οπτική — είναι απίστευτα μη ρεαλιστικές.
«Η ιδέα της φιλοδοξίας και της επιβεβαίωσης είναι ένα τόσο αμερικάνικο πράγμα. “Αν πιστέψεις κάτι τότε μπορείς να το πετύχεις”. Είναι μια ωραία αντίληψη και κάποιες φορές αλήθεια οδηγεί σε δυνατότητες. Αλλά είναι στην πραγματικότητα μια ψευδής και αρκετά κενή ιδέα».
Είχα πει ότι η ταινία θα σοκάρει κόσμο. Έκανα πλάκα. Αλλά ήξερα ότι πολύς κόσμος θα είχε μια τέτοια αντίδραση σε μια σκηνή που προσωπικά θεωρώ πολύ ήρεμη κιόλας. Αλλά είναι επειδή μιλάμε για τα σώματά και αναγνωρίζουμε το γεγονός της επιθυμίας μας. Αυτό είναι που αποτελεί καινοτομία. Αλλά οπωσδήποτε δεν προσπαθούσα να τεστάρω τα όρια. Απλά προσπαθούσαμε να δείξουμε μια ερωτική σκηνή ανάμεσα σε δύο άτομα, που δεν ήταν ένας άντρας και μια γυναίκα, και δεν ήταν μια ψεύτικη ιδέα του πώς μπορούν δύο γυναίκες να είναι μαζί.
Η ταινία έχει δημιουργήσει δυνατές αντιδράσεις από την πρεμιέρα στο Σάντανς, μετά είχαμε το εξώφυλλο του Rolling Stone, όλα αυτά. Γίνεται πιο σημαντικό για εσένα να κάνεις ταινίες που κάνουν τον κόσμο να μιλάει; Γιατί είναι σημαντικό να συζητάμε για ορισμένα πράγματα. Κι αυτή είναι μια ταινία είδους, αλλά είναι και μια ταινία φύλου. Πόσο σημαντικό είναι για σένα αυτό και πώς έχει αλλάξει στο πέρασμα του χρόνου;
Χμ. Ο τρόπος με τον οποίο κινούμαι προς, εννοώ – εντάξει, όταν ήμουν νεότερη δεν είναι ότι επιλέγεις πάντα τους ρόλους σου. Κάνεις αυτούς που σου δίνουν. Αλλά καθώς μεγάλωσα και βρέθηκα στη σπάνια θέση να μπορώ να σχεδιάσω την πορεία μου προς τα μπροστά… να μπορώ να επιλέξω την πορεία μου… [σκέφτεται] Δεν μπορείς να ξέρεις πάντα για ποιο λόγο το ένστικτό σου είναι αυτό που είναι, και μερικές φορές κάνοντας μια ταινία ή έχοντας μια ανταλλαγή απόψεων με έναν σκηνοθέτη, μια ανταπόκριση σε ένα σενάριο ή κάτι άλλο, πάντα συνειδητοποιείς εκ των υστέρων, ας πούμε, τι – για ποιο λόγο έγινε; Κι εγώ κάνω τέτοιες επιλογές, και όχι αυτές που είναι σχεδιασμένες ώστε να διαιωνίσουν την καριέρα μου… Καταλαβαίνεις τι εννοώ;
«Η ανδρική επιθυμία είναι πάρα πολύ σημαντική, αλλά το ίδιο κι η γυναικεία, και πολύ απλά δεν λαμβάνεται υπόψην».
Τι προσπαθώ να πω. Αν λειτουργείς από ένα μέρος αγνότητας και περιέργειας, δεν πρόκειται ποτέ να μείνεις μόνο. Θέλω να πω, δεν πρόκειται ποτέ να κοιτάξεις γύρω σου και να πείς, ω, είμαι ο μόνος άνθρωπος που σκέφτεται αυτό το θέμα, καταλαβαίνεις τι εννοώ; Θα βρεις τους ανθρώπους σου. Και νομίζω ότι κάθε ταινία έχει ένα κοινό. Αν προέρχεται από καθαρή περιέργεια – και δεν έχω κάνει ποτέ κάτι διαφορετικό εγώ. Δηλαδή σίγουρα δεν θέλω να κάνω ταινίες για την καθαρά ψυχαγωγική αξία. Καταλαβαίνεις τι εννοώ; Δεν είμαι αρκούδα που χορεύει. Οπότε δεν το κάνω… [σταματάει, γελάει]. Ugh, αυτή ήταν μια απαίσια φράση, θα είναι το γαμημένο quote, έτσι δεν είναι; [γελάμε]
Αλλά μερικοί άνθρωποι το κάνουν. Υπάρχουν άνθρωποι που το αντιμετωπίζουν σαν δουλειά και είναι μέρος μιας βιομηχανίας και εγώ… εγώ το βρίσκω πιο πνευματικό. Το βρίσκω σαν έναν τρόπο να κατοικώ μες στην ίδια μου την προσωπική ζωή. Δεν προσπαθώ ποτέ να απομακρυνθώ από τον εαυτό μου και να κάνω ταινίες, ακόμη και αν παίζω ρόλους που φαινομενικά είναι πολύ διαφορετικοί από το ποια είμαι και τι προβάλλω εκεί πάνω.
Αλλά είναι πια αναμνήσεις μου. Είναι περίεργο. Κάνουμε ταινίες και όλοι νομίζουν ότι, α, αυτό είναι σαν να είσαι έξω από τον εαυτό σου. Παίζεις κάποια άλλη, κάνεις μια ταινία, και είτε σου αρέσει είτε όχι. Αλλά εγώ λέω ότι: αυτό ήταν απλά ένα κομμάτι της ζωής μου εκείνη τη στιγμή, και το καταγράφουμε.
ΙΙΙ. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ ΚΑΙ ΨΥΧΟΠΑΘΗ ΤΕΡΑΤΑ
Είχες πει κάποτε για το σκηνοθετικό σου ντεμπούτο, ότι δε θες να παίξεις άλλο ρόλο πριν το καταφέρεις.
Αχ, ναι, ο μεγάλος πειρασμός μου, το ουρλιαχτό με όλη τη δυναμή μου. [γελάει] Ναι, μερικές φορές απλά πρέπει να το κάνεις. Μιλάω για αυτή την ταινία εδώ και πολύ καιρό γιατί… Μάλλον θα ήταν πιο σοφό να κρατήσω τα χαρτιά μου κλειστά. Αλλά όταν κάθομαι με δημοσιογράφους και μιλάω για ταινίες, η κουβέντα γίνεται επίσης και πολύ προσωπική. Δεν καθόμαστε εδώ και μιλάμε μόνο για τον Ματωμένο Δεσμό. Συζητάμε. Τι με οδηγεί; Με τι ασχολούμαι; Τι με απασχολεί; Οπότε δεν υπήρχε περίπτωση να μην πω στον κόσμο τι κάνω, τι με οδηγεί, τι με νοιάζει.
Κάποιες ταινίες χρειάζονται πολύ χρόνο για να ξεκινήσουν. Δούλευα πάνω σε αυτή την ταινία για πάνω από 5 ή 6 χρόνια και… θα γυρίσουμε την ταινία φέτος. Μπορώ να το πω αυτό με σιγουριά. Και ξέρεις κάτι; Μάντεψε. Αν κάνω λάθος, δεν πειράζει να κάνω λάθος μερικές φορές. Αλλά είμαστε πέντε δευτερόλεπτα μακριά. Σαν να παίρνει ήδη μορφή, να αποκτά ένα δικό του σώμα. Έχουμε τοποθεσίες. Έχουμε ανθρώπους που το αγαπούν. Είναι σαν να είμαστε εκεί.
Και τι αφορά η ιστορία;
Μπορείς να πεις ότι βασίζεται σε απομνημονεύματα. Η Λίντια Γιούκναβιτς είναι μυθιστοριογράφος, αλλά τα απομνημονεύματά της είναι ένα βιβλίο που πραγματικά με αποσυναρμολόγησε. Και έχει τη δική της γλώσσα. Βασικά, είναι μια ταινία για μια νεαρή γυναίκα που υπομένει την κακοποίηση, περνάει κυκλικά από κάποια θέματα κατάχρησης ουσιών, αλλά κυρίως πρόκειται για τη σωτηρία μέσω της τέχνης και τη σωτηρία μέσω της κολύμβησης. Γιατί είναι μια γεννημένη κολυμβήτρια. Και υπάρχει ένα είδος αλληγορίας σχετικά με τη μνήμη που δεν είναι σε χρονολογική σειρά, και το πώς επανακτάς τις λεπτομέρειες της ζωής σου. Να τις επαναδιατυπώνεις, να λες την ιστορία μόνη σου και να την απογυμνώνεις από κάθε στίγμα ή ταμπού και να επανακτάς τη γλώσσα και να την αφήνεις να σε οχυρώνει.
«Αν λειτουργείς από ένα μέρος αγνότητας και περιέργειας, δεν πρόκειται ποτέ να μείνεις μόνο. Θα βρεις τους ανθρώπους σου».
Τελικά έγινε δασκάλα, και το μεταφέρει αυτό σε όλους όσους αγγίζει. Αισθάνομαι ότι δεν μπορείς να διαβάσεις αυτό το βιβλίο ή να κάνεις παρέα μαζί της και να μην το σκεφτείς. «Ίσως έχω κι εγώ μια φωνή». Το εμπνέει αυτό. Και είναι πολύ δυνατό. Δεν έχω δει κανέναν να το κάνει αυτό. Είναι τόσο άμεσο, ενστικτώδες και προφανές. Είναι μια πραγματική επαναστάτρια, καταλαβαίνεις; Και όταν διάβασα το βιβλίο, ένιωσα το ίδιο. Απλά δεν θέλω να γράψω ένα βιβλίο. Θέλω να κάνω ταινίες. Και έτσι θέλω αυτό το πράγμα να ζει και να αναπνέει και να ανυψωθεί.
Και δεν θα παίξεις εσύ τον ρόλο αλλά θα κάνεις την ταινία ως σκηνοθέτης. Αυτό ήταν πάντα ξεκάθαρο για σένα, σωστά;
Απλά δεν είμαι η κατάλληλη για τον ρόλο. Ανυπομονώ να σκηνοθετήσω πράγματα στα οποία παίζω! Αλλά ναι, είναι αυτή δεν είναι για μένα. Η ενέργειά της… έχει κάτι άλλο.
Θεωρείς ότι οι σκηνοθέτες που επιλέγεις να συνεργαστείς αυτές τις μέρες, είτε πρόκειται για την Ρόουζ είτε για τον Ολιβιέ [Ασαγιάς], έχουν κάτι κοινό;
Χμ. Χμ. Ναι. Προοπτική. Πρόκειται για άτομα που έχουν την αυτοπεποίθηση που χρειάζεται για να… για να πάρεις όλα αυτά τα χρήματα και όλες αυτές τις ψυχές, για 30 μέρες, ώστε εμμονικά να αναλωθείτε μαζί σε κάτι τόσο προσωπικό, σε έναν διαλογισμό. Χρειάζεται να είσαι ένα πολύ, πολύ παράξενο άτομο! [γελάμε] Οι άνθρωποι που μου αρέσει να ακολουθώ απλά δεν το προσεγγίζουν σαν δουλειά. Είναι τρόπος ζωής. Είναι κάτι που πρέπει να κάνουν. Είναι ένας τρόπος να εκφράζεσαι και να έρχεσαι πιο κοντά ο ένας στον άλλο.
«Μας βάζουν σε μία μόνο διαδρομή ώστε οι πάντες να νιώσουν άνετα. Και ώστε να μπορούν ως βιομηχανία να πουν “ορίστε, ανοίξαμε την προοπτική”. Αλλά κι αυτή η προοπτική ελέγχεται τόσο πολύ από ισχύ, από τα χρήματα, δηλαδή από άντρες, και το τι θέλουν, και ποιες είναι οι επιθυμίες τους».
Έχω δουλέψει με ανθρώπους που λένε ότι είμαι σκηνοθέτης, κάνω ταινίες και αυτή είναι η δουλειά μου. Και είναι μια κόλαση. Είναι κόλαση. Είναι τόσο άδειο και… τόσο κενό… Εκεί μπορείς να βρεις άλλους ανθρώπους για να μπορείς να δεις τις σκέψεις σας να αναπηδούν. Αν δουλεύεις σε κάτι όπου ο σκηνοθέτης δεν έχει μια μοναδική προοπτική που να μοιάζει αληθινή και αγνή, σαν να βγαίνει από τα σπλάχνα του ή επειδή θέλει να νιώθει ζωντανός, τότε βρίσκεις, δεν ξέρω, τον κάμεραμαν ή έναν συνάδελφο ηθοποιό. Πάντα με κάποιο άτομο εκεί θα μπορείς να έχεις αυτή την ανταλλαγή απόψεων.
Αλλά ναι, αυτοί είναι οι άνθρωποι με τους οποίους θέλω να δουλεύω. Είναι πολύ περίεργο να… [σκέφτεται, γουρλώνει μάτια] Πρέπει να είσαι ένα ψυχοπαθές τέρας για να είσαι σε φάση «ναι… ναιιιι… εγώ, σε εμένα! Δώσε μου τα λεφτά και θα πω σε όλους τι να κάνουν!» [γελάμε] Συνήθως αυτό δεν είναι ένα άτομο που θα σου άρεσε, καταλαβαίνεις τι εννοώ;
Αλλά αν μπορείς πραγματικά να καταφέρεις να είσαι ένας όμορφος άνθρωπος και με αυτή τη δύναμη να φέρνεις τους ανθρώπους κοντά και να διοχετεύεις την επιθυμία σε έναν μικρόκοσμο, τότε αυτή είναι μια πολύ ωραία δουλειά. Και η Ρόουζ, ο Πάμπλο [Λαραϊν] και ο Ολιβιέ είναι πολύ, πολύ καλοί σ’ αυτό.
Και σύντομα θα γίνεις κι εσύ ένα ψυχοπαθές τέρας!
Ναι, το ξέρω. Επιτέλους, ναι!
Η ταινία Ματωμένος Δεσμός (Love Lies Bleeding) κυκλοφορεί στις αίθουσες από την Tanweer. Η συνέντευξη πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του ‘24 στο φεστιβάλ Βερολίνου.