IRIS: Το προφίλ του νέου τρόπου πληρωμών – Oι προθεσμίες για ελεύθερους επαγγελματίες

Ως καταληκτική ημερομηνία ορίζεται από το Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών η 3οη Ιουνίου 2024 προκειμένου να ενημερωθούν και να συνδεθούν υποχρεωτικά, όπως προβλέπεται από τον νόμο, και οι υπόλοιποι ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες με συστήματα, όπως το IRIS

Η 30η Ιουνίου 2024, όπως αναφέρεται από το ΥΠΕΘΟ, δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να συγχέεται με τις ημερομηνίες, που ήδη ισχύουν για τη διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές. Συνολικά, με βάση το ΥΠΕΘΟ, 850 χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες και επιτηδευματίες έχουν τη σχετική υποχρέωση.

Υπενθυμίζεται ότι με τον νόμο 5072/2023 θεσπίστηκε η υποχρέωση των ελευθέρων επαγγελματιών και των αυτοαπασχολούμενων να συνδέσουν τον επαγγελματικό τους λογαριασμό με σύστημα άμεσων πληρωμών. Όπως επίσης να δέχονται άμεση πληρωμή από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει. Επίσης, τα φυσικά πρόσωπα που συναλλάσσονται με άλλο φυσικό πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες (ελεύθερο επαγγελματία ή αυτοαπασχολούμενο) δικαιούνται να ζητήσουν να γίνει η πληρωμή μέσω συστήματος άμεσων πληρωμών. Η μη αποδοχή άμεσων πληρωμών, μετά το πέρας της προθεσμίας, από τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους επιφέρει διοικητικό πρόστιμο 1.500 ευρώ.

Η ενεργοποίηση της υπηρεσίας, είτε για ιδιώτες είτε για επαγγελματίες, γίνεται μέσω του mobile app της Τράπεζας τους, με μια πολύ απλή διαδικασία. Οι πληρωμές πραγματοποιούνται μόνο με τον αριθμό του κινητού του παραλήπτη ή σάρωση QR Code, μέσω του mobile app της Τράπεζας. Για την επιβεβαίωση των συναλλαγών απαιτείται η χρήση βιομετρικών δεδομένων (αποτύπωση του προσώπου ή του δαχτυλικού αποτυπώματος) και επιβεβαίωση ονοματεπωνύμου του παραλήπτη πριν από την αποστολή. Τα χρήματα πιστώνονται εντός 2 δευτερολέπτων στον παραλήπτη, ο οποίος ενημερώνεται αμέσως για τη μεταφορά των χρημάτων, καθώς και για τα στοιχεία του αποστολέα.

Η υπηρεσία IRIS παρέχεται ήδη από 8 τράπεζες (Alpha, Εθνική, Eurobank, Πειραιώς, Συνεταιριστική Ηπείρου, Viva, Optima, Αttica) και σύντομα αναμένεται να επεκταθεί στην στη Συνεταιριστική Καρδίτσας και στην Παγκρήτια.

Σύμφωνα, επίσης, με το ΥΠΕΘΟ, το IRIS διαθέτει 3 υπηρεσίες:

• IRIS Person to Person: Άμεση μεταφορά χρημάτων μεταξύ ιδιωτών, χωρίς προμήθεια (έως 500€/ημέρα).
• IRIS Person to Business: Για πληρωμή σε ατομικές επιχειρήσεις ή ελεύθερους επαγγελματίες. Προϋπόθεση είναι η εγγραφή του επαγγελματία με επαγγελματικό τραπεζικό λογαριασμό. Επισημαίνεται ότι το όριο των 500 ευρώ για τον επαγγελματία είναι ανά πελάτη κι όχι στο σύνολο των χρημάτων που μπορεί να λάβει ημερησίως. Ο πελάτης δεν επιβαρύνεται με κάποια χρέωση για την υπηρεσία, ενώ η προμήθεια για τον επαγγελματία είναι σημαντικά μικρότερη σε σχέση με άλλες μεθόδους πληρωμής.
• IRIS Commerce: Για πληρωμή σε ηλεκτρονικά καταστήματα, χωρίς να κοινοποιούνται στοιχεία πληρωμής στον έμπορο. Η παραγγελία ολοκληρώνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα. Παράλληλα, δεν υπάρχει όριο ποσού και δεν απαιτείται εγγραφή στην υπηρεσία για τον πελάτη.

Σημειώνεται ότι συνάντηση στην εταιρία Διατραπεζικά Συστήματα (ΔΙΑΣ) Α.Ε., η για το θέμα είχαν ο υπουργός Οικονομικών Κ. Χατζηδάκης,  η Διευθύνουσα Σύμβουλος της ΔΙΑΣ Α.Ε., Σταυρούλα Καμπουρίδου, η Υποδιοικήτρια της Τράπεζας της Ελλάδος και Πρόεδρος της ΔΙΑΣ Α.Ε., Χριστίνα Παπακωνσταντίνου. Μετά τη συνάντηση, ακολούθησε σύντομη ξενάγηση του Υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κωστή Χατζηδάκη, στο data center της εταιρίας.

Ο Κ. Χατζηδάκης

«Οι υπηρεσίες άμεσων πληρωμών μπορεί να αποδειχθούν μια πολύ χρήσιμη λύση τόσο για τους πολίτες, ώστε να μην καταβάλλουν καθόλου προμήθειες για ηλεκτρονικές συναλλαγές όσο και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, για να πληρώνουν κατά μέσο όρο 50% χαμηλότερες προμήθειες σε σχέση με εναλλακτικές μεθόδους. Η μόνη διαθέσιμη υπηρεσία άμεσων πληρωμών μέχρι σήμερα, το IRIS, διαδίδεται ταχύτατα ως μέθοδος πληρωμής στην Ελλάδα. ανέφερε το ΥΠΕΘΟ μετά την επίσκεχη που έκανε ο Κωστής Χατζηδάκης, στην εταιρία Διατραπεζικά Συστήματα (ΔΙΑΣ) Α.Ε., η οποία προσφέρει την υπηρεσία IRIS.

Σύμφωνα, μάλιστα, με τα στοιχεία του Φεβρουαρίου 2024:

• Συνολικά, 2,4 εκατομμύρια ιδιώτες έχουν ενεργοποιήσει το IRIS, εκ των οποίων το 70% είναι 18-34 ετών.
• 250 χιλιάδες ελεύθεροι επαγγελματίες έχουν ενεργοποιήσει ήδη την υπηρεσία.
• 30 φορές περισσότερες συναλλαγές έγιναν τον Ιανουάριο του 2024, σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2021, τόσο μεταξύ ιδιωτών όσο και σε συναλλαγές με επαγγελματίες.
• Πιο συγκεκριμένα, τον Ιανουάριο 2024, πραγματοποιήθηκαν 3 εκατ. συναλλαγές μεταξύ ιδιωτών και 25 χιλιάδες με επαγγελματίες.
• Σε ετήσια βάση, οι συναλλαγές τριπλασιάζονται μεταξύ ιδιωτών και δεκαπλασιάζονται με επαγγελματίες.

Ο Κωστής Χατζηδάκης, μετά την επίσκεψη, δήλωσε: «Η δημοφιλία των υπηρεσιών άμεσων πληρωμών, όπως είναι το IRIS, δεν είναι καθόλου τυχαία! Είναι το πιο ωφέλιμο εργαλείο πληρωμών τόσο για τους πολίτες όσο και για τους επαγγελματίες. Για τους πολίτες, διότι δεν πληρώνουν καθόλου προμήθειες στις συναλλαγές τους. Και για τους επαγγελματίες, διότι φεύγουν πολύ λιγότερα λεφτά από την τσέπη τους για προμήθειες, σε σχέση με άλλες μεθόδους. Δηλαδή, ανεξαρτήτως της υποχρέωσής τους να ενεργοποιήσουν την υπηρεσία, είναι δίχως αμφιβολία προς το συμφέρον τους! Αρκεί μία απλή έρευνα και για τους πλέον δύσπιστους. Όσοι επιχειρούν, λοιπόν, να κάνουν το άσπρο μαύρο, διαψεύδονται ήδη από τη μαζική διάδοση των άμεσων πληρωμών. Και θα συνεχίσουν βεβαίως να διαψεύδονται. Διότι αυτές καλύπτουν την ανάγκη των πολιτών για συναλλαγές με ευκολία και χωρίς προμήθειες!».

Η Γενική Γραμματέας Χρηματοπιστωτικού Τομέα και Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, Θεώνη Αλαμπάση, έκανε την ακόλουθη δήλωση: «Η υπηρεσία IRIS ανταποκρίνεται στη σύγχρονη τραπεζική εποχή, προσφέροντας μια εύκολη, άμεση και με εξαιρετικά χαμηλό κόστος για το υπόχρεο πρόσωπο δυνατότητα πληρωμής. Τόσο η ενεργοποίηση της υπηρεσίας όσο και οι καθημερινές συναλλαγές πραγματοποιούνται από το κινητό τηλέφωνο, προσφέροντας μια πραγματική καινοτομία στις πληρωμές».

Ενστάσεις

Υπενθυμίζεται ότι πριν λίγες εβδομάδες σε επίκαιρη ερώτησή του, ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ κ. Π. Γερουλάνος σημείωνε ότι αν και δηλώσεις τους ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Οικονομικών έκαναν λόγο για ένα σύστημα συναλλαγών χωρίς καμία χρέωση, αναφερόμενοι στο Iris,  οι τράπεζες προχώρησαν σε επιβολή χρεώσεων στους ελεύθερους επαγγελματίες.

Κατά την τοποθέτησή του, ο κ. Γερουλάνος υπενθύμισε στον υπουργό Οικονομικών ότι ανέφερε συνέχεια το Iris όταν το ΠΑΣΟΚ υπογράμμιζε για τις ηλεκτρονικές συναλλαγές με POS ότι «αφού η κυβέρνηση στέλνει χιλιάδες επαγγελματίες υποχρεωτικά ως πελάτες στις τράπεζες, τουλάχιστον ρυθμίστε δίκαια τι θα τους χρεώνουν για να μην εκμεταλλευτούν οι τράπεζες την υποχρεωτικότητα που τους χαρίζεται».

«Και εσείς τι λέγατε;», συμπλήρωσε ο βουλευτής του ΠΑΣΟΚ. «Ότι δεν χρειάζεται. Διότι αυτά τα θέματα τα λύνει ο ανταγωνισμός. Και ότι, άλλωστε, υπάρχει και το Iris χωρίς καμία χρέωση. Ερώτημα πρώτο: Ποιος ανταγωνισμός; Με 4 συστημικές τράπεζες; Είναι τυχαίο ότι ο κ. Στουρνάρας έχει βάλει στόχο την αύξηση του ανταγωνισμού στις τράπεζες; Και για ποιες τράπεζες μιλούμε; Αυτές που έχουν ένα από τα μεγαλύτερα spread επιτοκίων χορηγήσεων και καταθέσεων στην Ευρώπη; Αν όχι ακόμα το μεγαλύτερο; Και τι έκαναν οι τράπεζες μόλις εσείς κάνατε το Iris υποχρεωτικό; Βάλανε χρεώσεις. Πού; Στον επαγγελματία».

Ο κ. Γερουλάνος αναφέρθηκε σε διαρροή «κύκλων του ΥΠΟΙΚ» εναντίον του όταν δημοσιοποιήθηκε η επίκαιρη ερώτησή του για το Iris: «Από τότε φάνηκε ότι πιαστήκατε με τη γίδα στην πλάτη. Γιατί, αντί να πάρετε τις τράπεζες και να τους ρωτήσετε με ποιο δικαίωμα βγάλανε και εσάς και τον πρωθυπουργό ψεύτη, τα βάλατε μαζί μου. Και μάλιστα όχι εσείς. Κύκλοι σας».

«Μία είναι η αλήθεια» συνέχισε ο κ. Γερουλάνος και κατέληξε. «Οι τράπεζες σάς κάνουν ό,τι θέλουν. Έκαστος εφ’ ω ετάχθη. Εσείς καλύπτετε τις τράπεζες. Εγώ υπηρετώ αυτό που θεωρώ δίκαιο. Και το δίκαιο είναι ότι όταν κάνετε κάτι υποχρεωτικό, όταν στέλνετε χιλιάδες ανθρώπους πελάτες στην τράπεζα, βάζετε και όρια».