Τράπεζες: Ύστατη ευκαιρία για δάνεια σε ΜμΕ

Μία ακόμη ευκαιρία σε όσες επιχειρήσεις είναι αποκλεισμένες από την τραπεζική χρηματοδότηση θα επιδιώξει να δώσει αμέσως μετά το Πάσχα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ρίχνοντας στη μάχη της «ρευστότητας», μέσω της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, τον τρίτο κύκλο του προγράμματος Ταμείο Επιχειρηματικότητας.

Όπως εξηγούν τραπεζικά στελέχη « το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ αποτελεί μεγάλη ευκαιρία για τις επιχειρήσεις καθώς σε σχέση με τον προηγούμενο κύκλο του προγράμματος δεν θα επιδοτήσει το επιτόκιο αλλά θα παρέχει εγγυήσεις δανεισμού, για να «λύσει τα χέρια» των τραπεζών και να μπορέσουν οι τελευταίες να χρηματοδοτήσουν επιχειρήσεις που ήταν αποκλεισμένες από την τραπεζική χρηματοδότηση καθώς δεν θεωρούνταν αξιόπιστες.

Υπενθυμίζεται ότι για το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ, η Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα έχει υπογράψει με το Δημόσιο τη σχετική σύμβαση χρηματοδότησης από τις αρχές του χρόνου, που δίνει στο πρόγραμμα κεφάλια ύψους 500 εκατ. ευρώ, τα οποία με την κατάλληλη μόχλευση από την πλευρά των τραπεζών, θα μετουσιωθούν σε δάνεια ύψους 2,2 δις. ευρώ. Πρόκειται για «βαθιά ανάσα» για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, τονίζει τραπεζικό στέλεχος, αρκεί να κανείς να αντιληφθεί ότι τα προς διάθεση δάνεια μέσω του ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ είναι όσα περίπου το σύνολο των δανείων που χορηγήθηκαν ολόκληρο το 2023.

Τα βασικά χαρακτηριστικά

Σημειώνεται ότι το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ θα στηρίζεται σε δύο άξονες: το Ταμείο Εγγυήσεων και το Ταμείο Δανείων, ενώ για πρώτη φορά συνδυάζεται η εγγύηση των δανείων χωρίς προμήθεια εγγυοδοσίας και η σημαντική επιδότηση επιτοκίου στα χορηγούμενα δάνεια.

Την ίδια στιγμή οι εγγυήσεις θα δοθούν ακόμη και σε πολύ μικρές επιχειρήσεις, καθώς και σε επιχειρήσεις που θεωρούνται νεοσύστατες, καθώς δεν έχουν συμπληρώσει περισσότερα από πέντε χρόνια λειτουργίας. Παράλληλα, το επιτόκιο δανεισμού θα «κουρεύεται» μέσω της παροχής επιδότησης, η οποία αναμένεται ότι θα καλύπτει το 40% του κεφαλαίου του δανείου, όπως είχε γίνει και στο πρόγραμμα ΤΕΠΙΧ ΙΙ.

Από τα πλέον σημαντικά χαρακτηριστικά του νέου προγράμματος είναι το χαμηλό κόστος σε μια περίοδο όπου η αύξηση των ευρωπαϊκών επιτοκίων έχει διπλασιάσει το κόστος δανεισμού των ΜμΕ. Και αυτό γιατί ο συνδυασμός εγγύησης, προκειμένου να μειωθεί το ρίσκο για την τράπεζα, και επιδότησης επιτοκίου αναμένεται να οδηγήσει σε χρηματοδοτήσεις με ιδιαίτερα ανεκτό κόστος.

Το ΤΕΠΙΧ ΙΙΙ θα παρέχει δάνεια για κεφάλαια κίνησης και για επενδυτικά σχέδια, το ύψος των οποίων θα μπορεί να ανέλθει ως τα 8 εκατ. ευρώ όταν πρόκειται για χρηματοδότηση επενδύσεων και ως τα 500.000 ευρώ για κεφάλαιο κίνησης. Στα επενδυτικά δάνεια θα υπάρχει περίοδος χάριτος έως 24 μήνες και θα έχουν διάρκεια 5 έως 12 έτη, ενώ για τα δάνεια κεφαλαίου κίνησης η διάρκεια θα είναι 2 έως 5 έτη με περίοδο χάριτος μέχρι 12 μηνών.

Προϋποθέσεις ένταξης

Για την ένταξή τους οι επιχειρήσεις θα πρέπει:

• Να εμπίπτουν στον ευρωπαϊκό ορισμό της μικρομεσαίας επιχείρησης και να είναι ενήμερες φορολογικά και ασφαλιστικά.
• Να υποβάλλουν Επιχειρηματικό Σχέδιο με σχετικά παραστατικά, όταν πρόκειται για επενδυτικά δάνεια.
• Να δραστηριοποιούνται σε κάποιον από τους επιλέξιμους Κωδικούς Αριθμούς Δραστηριότητας του προγράμματος.
• Να κρίνονται πιστοληπτικά αποδεκτές από τις τράπεζες και να μην έχουν καθυστέρηση σε δάνειο που να ξεπερνά τις 90 ημέρες.
• Να μην έχουν λάβει ενίσχυση διάσωσης ή αναδιάρθρωσης ή, εάν έχουν λάβει, να την έχουν αποπληρώσει.
• Να μη θεωρούνται προβληματικές με βάση τους ευρωπαϊκούς κανόνες.
• Να μην εκκρεμεί εις βάρος τους εντολή ανάκτησης παράνομης και ασύμβατης κρατικής ενίσχυσης.
• Εάν έχουν ενταχθεί σε προηγούμενα προγράμματα της Αναπτυξιακής Τράπεζας να μην έχουν εμφανίσει δυσμενή συναλλακτική συμπεριφορά (καταγγελία δανείου, ληξιπρόθεσμες οφειλές).
• Να έχουν εγγραφεί στο Μητρώο Πραγματικών Δικαιούχων.
• Να έχουν ολοκληρώσει τη διαδικασία αυτοαξιολόγησης για τα Κριτήρια ESG.
• Μια σημαντική παράμετρος για το νέο ΤΕΠΙΧ είναι, εξάλλου, ότι θα ισχύσουν ευνοϊκότεροι ευρωπαϊκοί κανόνες. Έχει επιτραπεί η αύξηση των επιχορηγήσεων βάσει του καθεστώτος de minimis (μικρές επιχορηγήσεις) από τα 200.000 ευρώ στα 300.000 ευρώ κατ’ ανώτατο όριο, κάτι που σημαίνει ότι θα μπορέσουν να ζητήσουν νέα δάνεια και επιχειρήσεις που ήδη είχαν εξαντλήσει το όριο επιδότησης.

Όλα τα προγράμματα της ΕΑΤ

Από τα προγράμματα της Αναπτυξιακής Τράπεζας σε συνεργασία με τις εμπορικές τράπεζες, έχουν δοθεί μέχρι σήμερα πάνω από 45 χιλιάδες δάνεια, με το 75% να αφορά σε επιχειρήσεις με έως 10 άτομα προσωπικό, ενώ το 81% δόθηκε σε επιχειρήσεις με κύκλο εργασιών έως 2 εκατ. ευρώ. Κατά μέσο όρο το επιτόκιο των δανείων που δίνονται μέσω της HDB είναι 3,63% όταν στην αγορά το μέσο επιτόκιο για τα επιχειρηματικά δάνεια διαμορφώνεται το τελευταίο διάστημα στο 6,05%.

Το επόμενο διάστημα πρόκειται να ξεκινήσει και το Ταμείο Χαρτοφυλακίου Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης, το οποίο επίσης θα χωρίζεται σε Ταμείο Δανείων (με χαρτοφυλάκιο 70 εκατ. ευρώ) και Ταμείο Εγγυήσεων (με χαρτοφυλάκιο 156 εκατ. ευρώ). Μάλιστα τα δάνεια θα δίνονται σε συνδυασμό με τις επιχορηγήσεις από προγράμματα του Προγράμματος Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης για τα επενδυτικά σχέδια που έχουν λάβει βαθμολογία άνω του 65%. Τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία της HDB που είναι ανοιχτά μέχρι στιγμής είναι τα εξής:

– Ταμείο Εγγυοδοσίας ΕΑΤ – ΤΜΕΔΕ με προϋπολογισμό δανείων 67,5 εκατ. ευρώ για την παροχή εγγυήσεων σε δάνεια μέσω οκτώ συνεργαζόμενων Τραπεζών προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση σε δανεισμό Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις και επιστήμονες ελεύθεροι επαγγελματίες του κλάδου των μηχανικών, μελετητών και κατασκευαστών εργοληπτών δημοσίων έργων (ΤΜΕΔΕ).

– Ταμείο Οπτικοακουστικών Μέσων με προϋπολογισμό δανείων 62,5 εκατ. ευρώ για παροχή εγγυήσεων σε δάνεια μέσω των συνεργαζόμενων Τραπεζών (Τρ. Πειραιώς και Optima), προκειμένου να αποκτήσουν πρόσβαση στη χρηματοδότηση οι Μικρομεσαίες Επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στον κλάδο παραγωγής οπτικοακουστικών έργων.

– Ταμείο Εγγυοδοσίας Καινοτομίας με προϋπολογισμό δανείων 140 εκατ. ευρώ που έχει στόχο να στηρίξει τις καινοτόμες νεοσύστατες και υφιστάμενες Πολύ μικρές, Μικρές και Μεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) που προάγουν την έρευνα και καινοτομία. Το συγκεκριμένο Ταμείου συνδυάζει μάλιστα την παροχή εγγύησης σε δάνειο με επιχορήγηση σε ποσοστό 20% του δανειακού κεφαλαίου, προσφέροντας επενδυτικά δάνεια και κεφάλαια κίνησης, μέσω των τραπεζών που συμμετέχουν στο πρόγραμμα.

– Ταμείο Μικρών Δανείων Αγροτικής Επιχειρηματικότητας, ο προϋπολογισμός του οποίου αυξήθηκε πρόσφατα στα 107 εκατ. ευρώ από τα 37 εκατ. ευρώ. Το Ταμείο παρέχει μικροδάνεια έως 25.000 ευρώ με διάρκεια έως 7 έτη. Το 50% του δανείου είναι άτοκο και για το υπόλοιπο 50% έχει πλήρη επιδότηση επιτοκίου για τα πρώτη δύο έτη. Δεν απαιτούνται εμπράγματες εξασφαλίσεις και υπάρχει περίοδος χάριτος έως 24 μήνες.

– Πράσινα Συγχρηματοδοτούμενα Δάνεια με προϋπολογισμό δανείων 415 εκατ. ευρώ. Το πρόγραμμα δημιουργήθηκε για να παρέχει ευνοϊκούς όρους σε δάνεια επενδυτικού σκοπού προς ΜμΕ, με διετή μερική επιδότηση επιτοκίου και άτοκο το 40% του κεφαλαίου, για την υλοποίηση επενδυτικών έργων Πράσινης Μετάβασης. Ενισχύονται επενδυτικά έργα στους τομείς της Πράσινης Κινητικότητας, Εξοικονόμησης Ενέργειας/Ενεργειακής Αναβάθμισης και Παραγωγής Ενέργειας μέσω Ανανεώσιμων Πηγών.

– Αντίστοιχα, το πρόγραμμα Δάνεια Ψηφιακής Αναβάθμισης με προϋπολογισμό δανείων 175 εκατ. ευρώ δημιουργήθηκε για να παρέχει ευνοϊκούς όρους σε δάνεια επενδυτικού σκοπού προς ΜμΕ, με διετή μερική επιδότηση επιτοκίου και άτοκο το 40% του κεφαλαίου, που θα αναλάβουν την υλοποίηση επενδυτικών έργων ψηφιοποίησης και ψηφιακής αναβάθμισης των εργασιών τους.

– Το Ταμείο Development Law Financial Instrument (DELFI) με προϋπολογισμό δανείων 500 εκατ. ευρώ αποτελεί ένα νέο χρηματοδοτικό μέσο το οποίο δημιουργήθηκε από την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα με σκοπό τη στήριξη της χρηματοδότησης επιχειρήσεων που επιδιώκουν την υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων τα οποία εντάσσονται στο πλαίσιο του νέου Αναπτυξιακού Νόμου Ν.4887/2022.