“Πόκερ” για την εκεχειρία στη Γάζα – Πώς φτάσαμε σε αυτή την κρίσιμη στιγμή

Μια ομάδα Ισραηλινών αξιωματούχων θα ταξιδέψει στο Κάιρο τις επόμενες ώρες για να εκτιμήσει εάν η Χαμάς μπορεί να πεισθεί να προχωρήσει σε αλλαγές στην τελευταία της πρόταση για εκεχειρία, δήλωσε σήμερα ένας υψηλόβαθμος Ισραηλινός αξιωματούχος, επαναλαμβάνοντας πως η νυν πρόταση δεν είναι αποδεκτή από το Ισραήλ.

«Αυτή η αποστολή αποτελείται από μέσης βαθμίδας αντιπροσώπους. Εάν υπάρξει ενδεχομένως μια αξιόπιστη συμφωνία, τα κύρια στελέχη θα ηγηθούν της αποστολής» είπε στο Reuters ο αξιωματούχος, αναφερόμενος στα υψηλόβαθμα στελέχη από τις υπηρεσίες πληροφοριών Μοσάντ και Σιν Μπετ, που είναι επικεφαλής της ισραηλινής πλευράς.

Η επίσκεψη στην αιγυπτιακή πρωτεύουσα θα πραγματοποιηθεί ώρες αφότου ισραηλινά άρματα μάχης πήραν τον έλεγχο της παλαιστινιακής πλευράς του συνοριακού σημείου διέλευσης της Ράφας, μεταξύ της Αιγύπτου και της Γάζας.

Ισραηλινά αεριωθούμενα βομβαρδίζουν το ανατολικό τμήμα της Ράφας, της πόλης της νότιας Γάζας, όπου περισσότεροι από 1 εκατομμύριο Παλαιστίνιοι που έχουν εκτοπιστεί από τον πόλεμο έχουν βρει καταφύγιο.

Το αιγυπτιακό τηλεοπτικό δίκτυο Al Qahera News TV μετέδωσε πως συνεχίζονται οι προσπάθειες για να περιοριστεί η κλιμάκωση μεταξύ των δύο πλευρών και ανέφερε πως Αιγύπτιοι αξιωματούχοι ζήτησαν από το Ισραήλ να σταματήσει αμέσως την επιχείρηση στη Ράφα.

Από την πλευρά της, η Χαμάς εξέδωσε μία ανακοίνωση όπου λέει πως η επιχείρηση έχει σχεδιαστεί για να υπονομεύσει τις προσπάθειες για την επίτευξη μιας κατάπαυσης του πυρός.

Ο Ισραηλινός αξιωματούχος, ο οποίος δεν θέλησε να κατονομαστεί, είπε ότι η αποφασιστικότητα που επέδειξε το Ισραήλ να κινηθεί εναντίον της Ράφας ώθησε τη Χαμάς να δώσει βιαστικά την τελευταία της πρόταση.

Η πρόταση της Χαμάς

Η πρόταση χρησιμοποιεί το βασικό πλαίσιο μιας πρότασης από την 27η Απριλίου, που βασίζεται σε μια παύση των εχθροπραξιών και την επιστροφή ορισμένων από τους περισσότερους από 130 Ισραηλινούς ομήρους ως αντάλλαγμα με Παλαιστίνιους κρατουμένους στο Ισραήλ, και την έφθασε σε «απαράδεκτα όρια», σύμφωνα με τον αξιωματούχο.

Εντούτοις, ένας άλλος αξιωματούχος είπε ότι η Χαμάς δέχθηκε τη συμφωνία για ανά φάσεις εκεχειρία και απελευθέρωση ομήρων που πρότεινε το Ισραήλ την 27η Απριλίου με ελάχιστες αλλαγές, που δεν επηρέασαν τα βασικά σημεία της πρότασης.

Η νέα πρόταση δεν θα επιτρέπει στο Ισραήλ να ασκήσει βέτο στην απελευθέρωση συγκεκριμένων Παλαιστινίων κρατουμένων, μεταξύ αυτών του Μαργουάν Μπαργκούτι, ενός ηγέτη της Φατάχ που εκτίει ποινή ισόβιας κάθειρξης για τον ρόλο του στις φονικές επιθέσεις εναντίον Ισραηλινών.

«Η Χαμάς θέλει όλοι τους να είναι επιλέξιμοι και το Ισραήλ να μην έχει κανέναν λόγο στο θέμα», τόνισε ο αξιωματούχος.

Θα ήρε, επίσης, τους περιορισμούς στην εισαγωγή στη Γάζα των διπλής χρήσης υλικών, που μπορούν να χρησιμοποιηθούν τόσο για πολιτικούς όσο και για στρατιωτικούς σκοπούς. «Η Χαμάς λέει ότι αυτά θα επιτραπούν για την αποκατάσταση της Γάζας, όμως γνωρίζουμε πως η πρόθεσή τους είναι να κατασκευάσουν πολεμοφόδια».

Επιπλέον, η Χαμάς προτείνει τώρα την απελευθέρωση μονάχα 18 ομήρων στην πρώτη φάση της εκεχειρίας, αντί για 33 που θα απελευθερώνονταν βάσει προηγούμενων προτάσεων, με τους υπόλοιπους να ακολουθούν σε μια μεταγενέστερη φάση.

«Αυτό σημαίνει ότι το Ισραήλ θα έπαιρνε πίσω μονάχα 18 ομήρους, εάν επέμενε στην άρνησή του να ματαιώσει την επίθεση», τόνισε ο αξιωματούχος.

Η Ουάσιγκτον έχει ξεκαθαρίσει στο Ισραήλ τις απόψεις της για την επιχείρηση στη Ράφα

Στο μεταξύ, οι ΗΠΑ έχουν ξεκαθαρίσει τις απόψεις τους στο Ισραήλ σχετικά με μια ευρείας κλίμακας χερσαία επιχείρηση στη Ράφα, δήλωσε σήμερα ένας εκπρόσωπος τύπου του Στέιτ Ντιμπάρτμεντ, στην πρώτη αντίδραση της Ουάσιγκτον από τότε που οι ισραηλινές δυνάμεις πήραν τον έλεγχο του συνοριακού σημείου διέλευσης με τη Γάζα.

«Συνεχίζουμε να πιστεύουμε ότι μια συμφωνία για ομήρους είναι προς το συμφέρον του ισραηλινού και παλαιστινιακού λαού. Θα οδηγήσει σε μια άμεση κατάπαυση του πυρός και θα επιτρέψει την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα» επισήμανε εκπρόσωπος τύπου σε ένα μήνυμα ηλεκτρονικής αλληλογραφίας.

Πώς φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση

Σε ανάλυσή του, το BBC παραθέτει τα γεγονότα που προηγήθηκαν και φτάσαμε στη σημερινή κατάσταση στη Ράφα.

Όπως αναφέρει, η αποδοχή από τη Χαμάς των (μη δημοσιοποιημένων) προτάσεων φάνηκε να προσφέρει μια στιγμή ελπίδας σε έναν πολύμηνο κύκλο προόδου και οπισθοδρομήσεων.

Η δυναμική που οδήγησε στη δήλωση της Δευτέρας από τη Χαμάς ξεκίνησε πριν από περίπου μια εβδομάδα, όταν ένας αξιωματούχος της οργάνωσης δήλωσε ότι δεν υπήρχαν «σημαντικά ζητήματα» να διευθετηθούν στην τελευταία πρόταση.

Την ίδια στιγμή, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Άντονι Μπλίνκεν, δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «ελπίζουν» πως η Χαμάς θα αποδεχθεί την πρόταση, την οποία χαρακτήρισε «εξαιρετικά γενναιόδωρη».

Οι όροι δεν δημοσιοποιήθηκαν, αλλά οι αναφορές έδειξαν ότι το Ισραήλ είχε βρει μια νέα μορφή λέξεων σχετικά με την παύση των μαχών – μιλώντας για μια «βιώσιμη ηρεμία» στη Γάζα – κάτι μεταξύ εκεχειρίας και κατάπαυσης του πυρός.

Μια ημέρα αργότερα, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι μια επίθεση κατά της Χαμάς στη Ράφα θα συνεχιζόταν ανεξάρτητα από το αν θα υπήρχε εκεχειρία – εγείροντας αμφιβολίες σχετικά με την προθυμία της Χαμάς να δώσει μια θετική απάντηση.

Οι ελπίδες «ψαλιδίστηκαν» περαιτέρω την Κυριακή, όταν οι συνομιλίες στο Κάιρο μεταξύ της Χαμάς και των μεσολαβητών σταμάτησαν, με το Ισραήλ και τη Χαμάς να αλληλοκατηγορούνται. Μια επίθεση της Χαμάς με ρουκέτες από τη Ράφα την ίδια ημέρα, η οποία σκότωσε τέσσερις Ισραηλινούς στρατιώτες, ακολουθούμενη αμέσως από ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές στη Ράφα, οι οποίες φέρεται να σκότωσαν 19 Παλαιστίνιους – και η εντολή του Ισραήλ λίγες ώρες αργότερα προς τους Παλαιστίνιους να εκκενώσουν τμήματα της Ράφα – ενέτεινε την αυξανόμενη απαισιοδοξία.

Έτσι, όταν η ηγεσία της Χαμάς εξέδωσε την ανακοίνωσή της το βράδυ της Δευτέρας λέγοντας ότι ενέκρινε την πρόταση που μεσολάβησε με τη συμβολή της Αιγύπτου και του Κατάρ, διέψευσε τις προσδοκίες. Ούτε το Ισραήλ ούτε η Χαμάς θέλουν να θεωρηθούν υπεύθυνοι για την αποτυχία επίτευξης κατάπαυσης του πυρός – έτσι ο καθένας δείχνει ότι είναι έτοιμος να συνεχίσει, καθώς η επείγουσα ανάγκη αυξάνεται μέρα με τη μέρα.