Διστακτικοί με το IRIS οι ελεύθεροι επαγγελματίες

Με ιδιαίτερα χαμηλούς ρυθμούς εξελίσσεται η εγγραφή των ελεύθερων επαγγελματιών και των επιτηδευματιών στην υπηρεσία IRIS προκειμένου να δέχονται πληρωμές μέσω του λογαριασμού τους.

Παρά το γεγονός ότι απομένει 1,5 μήνας ακόμη, μέχρι το τέλος Ιουνίου, προκειμένου οι ελεύθεροι επαγγελματίες να υιοθετήσουν την υπηρεσία IRIS και να δέχονται πληρωμές από οποιοδήποτε φυσικό πρόσωπο τους το ζητήσει, τα μέχρι σήμερα στοιχεία δείχνουν ότι μόλις ένας στους τρεις έχει μέχρι σήμερα εγγραφεί στην υπηρεσία.

Σε σύνολο 850.000 ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων (ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, οδηγούς ταξί, αισθητικούς, κ.α) μέχρι στιγμής στην υπηρεσία, που στη χώρα μας υποστηρίζεται από τη ∆ΙΑΣ,  έχουν εγγραφεί, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία 271.000.

Η προθεσμία για την εγγραφή τους λήγει στις 30 Ιουνίου και σε περίπτωση μη συμμόρφωσης ισχύει ότι προβλέπει ο νόμος για τη μη εγκατάσταση POS (πρόστιμο 1.500 ευρώ).

Το IRIS προσφέρεται  εντελώς δωρεάν για τις μεταφορές ποσών (μέχρι 500 ευρώ την ημέρα) μεταξύ ιδιωτών, ενώ οι ελεύθεροι επαγγελματίες μπορούν να έχουν το QR IRIS, μέσω του e banking της τράπεζας με την οποία συνεργάζονται και θα επιβαρύνονται με  σημαντικά χαμηλότερη προμήθεια (από 0,3%-0,5%) σε σχέση με τις συναλλαγές με κάρτα.

Όπως επισημαίνουν τραπεζικές πηγές «η υπηρεσία IRIS αποτελεί εναλλακτική επιλογή στο νέο περιβάλλον των ηλεκτρονικών πληρωμών, εξασφαλίζοντας ταχύτητα και αμεσότητα στις συναλλαγές με χαμηλό κόστος». Πάντως την ίδια στιγμή που οι ελεύθεροι επαγγελματίες «γυρίζουν την πλάτη» για τους καταναλωτές, που η υπηρεσία IRIS είναι δωρεάν και διαθέσιμη είτε στο Internet είτε στο mobile banking, ο αριθμός των εγγεγραμμένων χρηστών φθάνει σήμερα τα 2,6 εκατ.,

Η διαδικασία

Όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές για να μπορέσει κάποιος ελεύθερος επαγγελματίας να δέχεται πληρωμές μέσω IRIS προϋποθέτει να ενεργοποιήσει την υπηρεσία IRIS P2B (person to business) στον επαγγελματικό του τραπεζικό λογαριασμό. Η διαδικασία γίνεται ηλεκτρονικά μέσω του mobile banking και με την ολοκλήρωσή της η τράπεζα παρέχει ένα QR που ενσωματώνει τον ΑΦΜ του επαγγελματία».

Στην πράξη όταν ένας ελεύθερος επαγγελματίας θέλει να αποδεχθεί μια πληρωμή μέσω της υπηρεσίας IRIS P2B (Person to Business) το μόνο που έχει να κάνει είναι να δείξει το QR από το κινητό του, ο πελάτης να το σκανάρει επίσης με το κινητό του και άμεσα χωρίς τη χρήση IBAN μεταφέρει τα χρήματα της αμοιβής στον τραπεζικό λογαριασμό του επαγγελματία.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας μπορεί να έχει το QR είτε στο mobile app που έχει συνδέσει τον επαγγελματικό του λογαριασμό είτε στην επαγγελματική του κάρτα, σε απλή φωτογραφία είτε ακόμη και στη στολή που φοράει. Με τον τρόπο αυτό αποφεύγει να μεταφέρει μαζί του POS και ο καταναλωτής πληρώνει απευθείας από τον λογαριασμό του χωρίς τη χρήση κάρτας. Η συναλλαγή εκτελείται σε πραγματικό χρόνο και τα χρήματα φαίνονται άμεσα στον λογαριασμό του επαγγελματία τη στιγμή της συναλλαγής.

Οι προμήθειες των τραπεζών

Στο κρίσιμο ερώτημα ποιο είναι το κόστος για τους ελεύθερους επαγγελματίες και εάν αυτός είναι ο λόγος που μέχρι στιγμής η υιοθέτηση του προγράμματος IRIS κινείται με αργούς ρυθμούς, τραπεζικές πηγές επισημαίνουν ότι «από την στιγμή που η δυνατότητα πληρωμών χωρίς τη χρήση πιστωτικής ή χρεωστικής κάρτας, έγινε από τις αρχές του χρόνου υποχρεωτική, οι τράπεζες προχώρησαν στη μείωση των σχετικών προμηθειών στο επίπεδο του 0,5% επί της συναλλαγής, προκειμένου η υπηρεσία να είναι ανταγωνιστική σε σχέση με τις κάρτες.

Αναλυτικότερα η Alpha Bank δεν χρεώνει ακόμη προμήθεια για πληρωμές προς ελεύθερους επαγγελματίες με IRIS, αν και αναμένεται να αναθεωρήσει το τιμολόγιό της με βάση το πως θα κινηθεί ο ανταγωνισμός.

Η Τράπεζα Πειραιώς μείωσε πρόσφατα την προμήθεια από 1% που είχε ανακοινώσει στις αρχές του χρόνου στο 0,4% για συναλλαγές άνω των 10 ευρώ, ενώ για συναλλαγές έως 10 ευρώ η προμήθεια είναι μόλις 0,03 ευρώ.

Η Εθνική Τράπεζα για πληρωμές έως 1 ευρώ δεν χρεώνει επιβάρυνση, για συναλλαγές από 1 έως 5 ευρώ η προμήθεια είναι 0,01 ευρώ και για συναλλαγές αξίας υψηλότερης των 5 ευρώ ισχύει προμήθεια 0,3%.

Τέλος η Eurobank, για προμήθεια συναλλαγής έως 500 ευρώ χρεώνει 0,50%, με ελάχιστη χρέωση τα 0,10 ευρώ και ανώτατη τα 2,5 ευρώ.

Η Viva έχει καθιερώσει προμήθεια 0,30% με ελάχιστο το 0,01 ευρώ.

Το επόμενο βήμα

Στο οικονομικό επιτελεί επικρατεί αισιοδοξία ότι στο διάστημα που απομένει μέχρι τέλος Ιουνίου η αποδοχή του IRIS θα είναι καθολική και ήδη υπάρχει σχεδιασμό να μπει και στα φυσικά καταστήματα, δίνοντας έτσι την δυνατότητα στον καταναλωτή να επιλέξει στο ταμεία εάν θα πληρώσει με κάρτα ή IRIS. Επίσης σύντομα οι καταναλωτές θα μπορούν να χρησιμοποιούν το IRIS για να πληρώνουν τους λογαριασμούς σε ΔΕΗ, ΟΤΕ cosmote, ΕΥΔΑΠ, Vodafone

Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΔΙΑΣ (Απρίλιος 2024) έχουν ενεργοποιήσει το IRIS payments στο mobile banking app τους:

– 2,6 εκατομμύρια ιδιώτες, με το  70% αυτών δηλαδή περισσότερα από 1,8 εκατ. άτομα είναι νέοι ηλικίας 18-34 ετών και το υπόλοιπο ποσοστό ανήκει στην ηλικιακή ομάδα 35-55 ετών, ενώ απουσιάζουν οι  μεγαλύτερης ηλικίας χρήστες.

– 271 χιλιάδες επαγγελματίες (από περίπου 850 χιλιάδες)

-5.000 e shop (από τα 103.000 που δραστηριοποιούνται στη χώρα)

Και όμως το IRIS είναι μια ομπρέλα υπηρεσιών άμεσης μεταφοράς και πληρωμής