Εύα Οικονόμου – Βαμβακά: “Το ρίσκο είναι το μόνο που μπορεί να μας πάει μπροστά”

H καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας, Εύα Οικονόμου – Βαμβακά, έγραψε το “Η πιο σωστή απόφαση”, ένα νέο, πρωτότυπο έργο που τοποθετεί στο κέντρο του την ιστορία ενός καθημερινού ζευγαριού και ακολουθεί την απόφασή τους να αποκτήσουν το πρώτο τους παιδί.

Η παράσταση δημιουργήθηκε από το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Καβάλας και θα παρουσιαστεί σε σκηνοθεσία της ιδίας την Τετάρτη 29 και την Πέμπτη 30 Μαΐου στο Εθνικό Θέατρο, στη Σκηνή Νίκος Κούρκουλος.  Ωραίες οι συνέργιες αυτές, γιατί προβάλλουν την πολιτιστική προσφορά των Δημοτικών Θεατρικών Κοινωφελών Επιχειρήσεων (ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ) έξω από τα στενά γεωγραφικά όρια των πόλεων, ενισχύουν τον διάλογο με τη θεατρική κοινότητα της Περιφέρειας.

Αλλάζει η ζωή ενός ζευγαριού με ένα παιδί;

Πόσο πολύ αλλάζει τη ζωή ενός ζευγαριού η γέννηση του πρώτου τους παιδιού; Είναι η μητρική αγάπη το πιο αδιαπραγμάτευτο πράγμα στο σύμπαν; Ή μήπως υπάρχουν στιγμές που τίποτα δεν φαίνεται πια να είναι στη θέση του;

Η Έλλη και ο Μάνος γνωρίζονται, ερωτεύονται και δοκιμάζονται σε καταστάσεις άλλοτε εύκολες και άλλοτε σκληρές. Και έτσι, περνώντας μέσα από τις δυσκολίες και τα εμπόδια της Ελλάδας του 2024, διαγράφουν μια βίαιη ιστορία ενηλικίωσης. Μια οικεία, γλυκόπικρη ιστορία θυσίας και αγάπης που έχουμε δει να εκτυλίσσεται πολλές φορές μπροστά στα μάτια μας αλλά συνήθως δεν της δίνουμε σημασία· έως ότου να ακούσουμε ένα δικό μας κλάμα να μας ξυπνάει. Και τότε συνειδητοποιούμε, πόσο κοντά στην ευτυχία βρίσκεται η απόγνωση. Και αναρωτιόμαστε, αν καταφέραμε τελικά να πάρουμε την πιο σωστή απόφαση.

Εμείς με αφορμή την παράσταση αυτή μιλήσαμε με την Εύα Οικονόμου – Βαμβακά και βέβαια δε γινόταν να μη συζητήσουμε για τον θεσμό των ΔΗΠΕΘΕ.

“Η πιο σωστή απόφαση” είναι ένα έργο που γράψατε και σκηνοθετήσατε στην Καβάλα και τώρα θα παρουσιάσετε για δύο παραστάσεις στο Εθνικό Θέατρο. Τι θα δούμε στη σκηνή Νίκος Κούρκουλος;

Θα δούμε την ιστορία του Μάνου και της Έλλης, ή αλλιώς δύο ανθρώπων γύρω στα 35 που αποφασίζουν στην Ελλάδα του 2024, να φέρουν στον κόσμο το πρώτο τους παιδί. Και πως αυτή η απόφαση αλλάζει ολοκληρωτικά τη ζωή τους. Αλλά και τη σχέση με τον ίδιο τους τον εαυτό.

Το κοινό της Καβάλας πώς υποδέχτηκε την παράσταση;

Με πολλή θέρμη. Είναι νομίζω ένα θέμα που έχει απασχολήσει κάποια στιγμή τους περισσότερους από εμάς. Μια ιστορία που μάλλον ηχεί πολύ κοντά μας.

Σημειώνετε για το έργο σας ότι με την έλευση ενός παιδιού “συνειδητοποιούμε πόσο κοντά στην ευτυχία βρίσκεται η απόγνωση”. Πιστεύτε ότι πλέον μιλάμε ανοιχτά για όλες τις δυσκολίες που φέρνει ένα παιδί; Έχουν ξεπεραστεί τα ταμπού του παρελθόντος;

Πιστεύω ότι κάνουμε γενναία βήματα προς αυτή την κατεύθυνση. Αλλά ο δρόμος παραμένει μακρύς. Συχνά το να έχεις παιδί θεωρείται καταξίωση σε κοινωνικό επίπεδο. Κάτι σαν την απαραίτητη ολοκλήρωση, το τικ στο πιο κρίσιμο κουτάκι. Και κάπου εκεί μας παίρνει η μπάλα. Και συχνά εθελοτυφλούμε στις δυσκολίες που μπορεί να επιφέρει. Ειδικά στις συνθήκες που επικρατούν σήμερα στη χώρα μας και το πόσο αβοήθητοι είναι οι νέοι γονείς.

Εύα Οικονόμου – Βαμβακά: Μια γυναίκα στο ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας

Δουλεύοντας στην επαρχία, νιώθετε περισσότερο δημιουργική;

Συνηθίζω να λέω ότι η Καβάλα έχει πολύ καλύτερη ποιότητα ζωής από την Αθήνα, για όλους- πλην του καλλιτεχνικού διευθυντή. Το ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας και το Φεστιβάλ Φιλίππων δε σου αφήνει καθόλου ελεύθερο χρόνο. Αλλά είναι μια πολύ δημιουργική δουλειά. Τώρα, προσπαθώ να βρω τρόπο πέρα από το μεγάλο project, που είναι το συνολικό έργο του ΔΗΠΕΘΕ, να διατηρήσω τη δημιουργικότητά μου και στα μικρότερα, τις παραστάσεις που φέρνω εγώ στο φως.

Συνεχίζετε για δεύτερη χρονιά στο τιμόνι του ΔΗΠΕΘΕ Καβάλας. Αν μας λέγατε, με λίγα λόγια, ποιοι στόχοι σας έχουν εκπληρωθεί ποιοι θα ήταν αυτοί;

Νομίζω ότι έχουμε καταφέρει με όλους τους συνεργάτες που έχουν έρθει έως τώρα στην Καβάλα, αλλά και αξιοποιώντας το δυναμικό της πόλης – που είναι εξαιρετικά αξιόλογο- να κάνουμε πραγματικά ωραίες δουλειές. Είχαμε πολλές “γέννες” και είμαι πολύ περήφανη για την ποιότητα των παραστάσεων. Επίσης, η ανταπόκριση του κόσμου είναι συγκινητική- είναι πάντα ωραία τα γεμάτα θέατρα.

Τέλος, δεν μπορώ να μην αναφερθώ και στα εκπαιδευτικά προγράμματα του ΔΗΠΕΘΕ. Αυτή τη στιγμή τρέχουν δύο, ένα για εφήβους και ένα για ανθρώπους 50+. Και καθώς φροντίζουμε αυτά να καταλήγουν σε μια ολοκληρωμένη παράσταση με επαγγελματικούς όρους, πιστεύω ότι καταφέρνουν να διαμορφώσουν με έναν βαθιά ουσιαστικό τρόπο την παιδεία των ανθρώπων που συμμετέχουν σε αυτά, αφήνοντας ένα σημαντικό αποτύπωμα στην πόλη.

Ποιοι είναι οι επόμενοι σας για το ΔΗΠΕΘΕ;

Νομίζω με πετυχαίνετε ακριβώς στο κυνήγι του επόμενου. Την εξωστρέφεια. Τώρα που νιώθω ασφάλεια για την ποιότητα των παραγωγών μας, νιώθω ότι θα πρέπει να ενεργοποιήσουμε τους μηχανισμούς ώστε αυτές να ταξιδέψουν και εκτός πόλης. Και για αυτό θεωρώ σπουδαία τη φετινή πρωτοβουλία του Διευθυντή του Εθνικού Θεάτρου να διοργανώσει εβδομάδα ΔΗΠΕΘΕ και να μας δώσει έτσι τη δυνατότητα ενός ουσιαστικού δημιουργικού διαλόγου. Επίσης από πέρυσι, καταφέραμε να εντάξουμε το Φεστιβάλ Φιλίππων στο EFFEA -ένα Ευρωπαϊκό Δίκτυο Φεστιβάλ- κι έτσι φέτος, μέσα από αυτό, μια από τις παραγωγές μας θα ταξιδέψει σε φεστιβάλ της Ιταλίας και της Ισπανίας.

Το γεγονός ότι είστε νέα σε ηλικία και γυναίκα σας έχει δημιουργήσει κάποιες αμφισβητήσεις ή δυσκολίες;

Υποθέτω ναι, αλλά προσπαθώ να το προσπερνώ γιατί αν αρχίσω να αμύνομαι για το φύλο και την ηλικία μου, νιώθω ότι θα προσθέσω στην παλέτα μου και την επιθετικότητα. Συνεχίζω να πιστεύω στους ανθρώπους που δε διαχωρίζονται ανάλογα με την ηλικία, την καταγωγή ή το φύλο. Κι έτσι δεν επιτρέπω στον εαυτό μου να πάρει τίποτα προσωπικά. Ούτε τα καλά ούτε τα κακά που συνοδεύουν τις ιδιότητές μου.

Πόση ανάγκη έχει το θέατρο η ελληνική επαρχία; Τι νιώθετε τώρα που ζείτε πια και στην Καβάλα; Πόσο επιτακτική είναι η κρατική στήριξη;

Το θέατρο και γενικότερα η τέχνη, είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες της ποιότητας ζωής μιας κοινωνίας. Ειδικά στην περιφέρεια, όπου οι κρατικοί/δημόσιοι φορείς έχουν σχεδόν το μονοπώλιο της δημιουργίας, η ευθύνη τους ως προς την ποιότητα αυτών που θα παράξουν και τον τρόπο που θα διαμορφώσουν την παιδεία των ανθρώπων της περιοχής τους, είναι τεράστια.

Πρέπει οι κεραίες τους να είναι συνεχώς ενεργές για να αφουγκραστούν τις ανάγκες της συγκεκριμένης κοινωνίας, να δώσουν χώρο σε ντόπιους καλλιτέχνες, και ταυτόχρονα να ανακαλύψουν και να φέρουν στην πόλη ανθρώπους, που με φροντίδα και μεράκι θα φτιάξουν κάτι ουσιαστικό. Να δημιουργούν συνεχώς έργα που θα αφορούν όχι απλώς μια συγκεκριμένη μερίδα, αλλά το σύνολο των ανθρώπων της πόλης.

Και αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να κρίνεται με βάση το ταμείο. Γιατί το ρίσκο είναι το μόνο που μπορεί να μας πάει μπροστά. Οι ευκαιρίες σε αδοκίμαστους ανθρώπους, σε νέες συνταγές, σε δρόμους που δεν έχουν ακόμα ανοιχτεί. Και για να μπορέσουν όλα αυτά να γίνουν, πρέπει οι φορείς όπως τα ΔΗΠΕΘΕ να είναι συνειδητά και γενναία χρηματοδοτούμενοι.