Φάρμακα: Τι πληρώνουν ασθενείς, φαρμακευτικές και τι το υπουργείο Υγείας

Τραγικά και παράλογα για μία δημοκρατική χώρα με υποχρεωτική ασφάλιση είναι τα στατιστικά δεδομένα που προκύπτουν από τη φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα, καθώς από την πρώτη κιόλας χρονιά διακυβέρνησης της Νέας Δημοκρατίας (ΝΔ), οι ασθενείς και οι φαρμακευτικές εταιρείες κλήθηκαν να πληρώσουν πολλά περισσότερα, από αυτά που κάλυπτε ο ΕΟΠΥΥ για φάρμακα.

Πιο συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από δεδομένα του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ), του ΕΟΠΥΥ και του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), το 2023 (εκτίμηση ΣΦΕΕ καθώς δεν έχει ανακοινωθεί το claw-back), ασθενείς και φαρμακευτικές εταιρείες πλήρωσαν το 60,56% της δημόσιας φαρμακευτικής δαπάνης, ενώ το υπουργείο Υγείας κάλυψε μόλις 39,5%.

Σε απόλυτους αριθμούς, ενώ η φαρμακευτική δαπάνη διαμορφώθηκε το 2023 στα 7,125 δισεκατομμύρια ευρώ, ασθενείς και εταιρείες πλήρωσαν από την τσέπη τους για την υποτιθέμενη δωρεάν υγεία 4,313 δισ. ευρώ, ενώ το κράτος μόλις 2,81 δισ. ευρώ.

Πόσα πληρώνουν οι ασθενείς, οι φαρμακευτικές εταιρείες και πόσα το κράτος για φάρμακα

Αύξηση της φαρμακευτικής δαπάνης

Από το 2012 έως το 2023, η φαρμακευτική δαπάνη στην Ελλάδα κατέγραψε σημαντικές αυξήσεις και μεταβολές στη χρηματοδότηση και τη δομή της αγοράς, επηρεάζοντας αρνητικά τόσο τους προϋπολογισμούς στον ιδιωτικό τομέα, όσο και τα πορτοφόλια των ασθενών.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, η συνολική φαρμακευτική δαπάνη αυξήθηκε από 4,329 δισ. ευρώ το 2012 σε 7,125 δισ. ευρώ το 2023, σημειώνοντας αύξηση της τάξης του 65%.

Κάποιοι από τους λόγους που αυξάνεται η φαρμακευτική δαπάνη, είναι η αύξηση του μέσου όρου ζωής, οι υψηλές τιμές των νέων, κυρίως καινοτόμων θεραπειών, οι οποίες πραγματικά σώζουν ζωές, αλλά και η υπερσυνταγογράφηση.

Πώς οι εταιρείες χρηματοδοτούν το υπουργείο Υγείας

Οι φαρμακευτικές εταιρείες συνέβαλαν σημαντικά στη χρηματοδότηση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (ΕΣΥ) μέσω υποχρεωτικών επιστροφών, γνωστών ως clawbacks και rebates, που επιβλήθηκαν τα χρόνια των μνημονίων.

Ωστόσο, ακόμα και αν η χώρα μας έχει καταφέρει να βγει από τα μνημόνια, το υπουργείο Υγείας φέρεται ότι θεωρεί τουλάχιστον «βολικό» να κάνει κοινωνική πολιτική με χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις ασκώντας πιέσεις.

Έτσι, συνολικά, από το 2012 έως το 2023, οι φαρμακευτικές εταιρείες κλήθηκαν να προσφέρουν περισσότερα από 18,1 δισεκατομμύρια ευρώ μέσω αυτών των μηχανισμών.

Αυτό το ποσό αντανακλά την αναγκαιότητα και τη συμβολή της φαρμακευτικής βιομηχανίας στη διατήρηση της βιωσιμότητας του ΕΣΥ, καθώς η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη μειώθηκε κατά 23% από το 2012 έως το 2023.

Συγκεκριμένα, από 3,641 δισ. ευρώ το 2012, μειώθηκε σε 2,81 δισ. ευρώ το 2023.

Αυτή η δραματική μείωση της δημόσιας δαπάνης και η αύξηση της ιδιωτικής, καταδεικνύει την αυξημένη πίεση που ασκείται στις φαρμακευτικές εταιρείες να συνεισφέρουν στη χρηματοδότηση του ΕΣΥ, εν μέσω μειούμενης δημόσιας χρηματοδότησης.

Η συνολική εικόνα από τον πίνακα δείχνει μια διαρκή αύξηση της συνολικής φαρμακευτικής δαπάνης στην Ελλάδα, παράλληλα με τη μείωση της δημόσιας χρηματοδότησης και σημαντική αύξηση της άμεσης δαπάνης του πολίτη και των υποχρεωτικών επιστροφών από τη φαρμακευτική βιομηχανία.

Τα δεδομένα αυτά αποκαλύπτουν την αυξανόμενη επιβάρυνση του ιδιωτικού τομέα και των ασθενών στη φαρμακευτική κάλυψη τα χρόνια διακυβέρνησης της ΝΔ, η οποία συνεχίζεται και μετά τη λήξη των μνημονίων.