Podcast VS Ραδιόφωνο: Η τάση υπερνικά τη διαχρονικότητα στην ακρόαση;

Το ραδιόφωνο είναι το παραδοσιακό μέσο ακρόασης που κρατάει από το 1919, ενώ τα podcast εμφανίζονται τα τελευταία χρόνια ως το πιο δημοφιλές μέσο ακρόασης. Θα έλεγε κανείς πως επικρατεί ένας φόβος σχετικά με το μέλλον του ραδιοφώνου που τόσα χρόνια επιβιώνει απέναντι σε όλες τις τεχνολογικές εξελίξεις.

Ποιες είναι οι διαφορές τους;

Η βασικότερη ίσως διαφορά ανάμεσα στα δύο είδη ακρόασης είναι ο τρόπος μετάδοσης. Το ραδιόφωνο είναι ζωντανή ηχητική εκπομπή. Οι ακροατές παρακολουθούν το εκάστοτε πρόγραμμα σε συγκεκριμένες ώρες μετάδοσης και δεν έχουν την δυνατότητα να ακούσουν την εκπομπή μετέπειτα. Αντίθετα, στην περίπτωση του podcast το κάθε πρόγραμμα είναι προ-ηχογραφημένο και συνήθως επεξεργασμένο κι έτσι υπάρχει δυνατότητα ακρόασης οποιαδήποτε στιγμή μέσα στη μέρα. Ο “ελευθεριακός” χαρακτήρας των podcast δεν περιορίζεται εδώ. Υπάρχει τεράστια γκάμα σχετικά με την θεματολογία των εκπομπών.

Οι εκπομπές podcast χωρίζονται σε κατηγορίες ανάλογα με το περιεχόμενο δίνοντας την αίσθηση ελευθερίας επιλογής στο κοινό. Σε μία εποχή που τα πάντα εξελίσσονται γρήγορα και ο ελεύθερος χρόνος φαντάζει κάπως απρόσιτος, τα podcast επιλέγονται συχνότερα από το κοινό ως προτιμότερος τρόπος ακρόασης. Με την δυνατότητα αποθήκευσής τους και ακρόασης οποιαδήποτε στιγμή μέσα στην ημέρα, οι περισσότεροι επιλέγουν να ακούσουν μία εκπομπή, ενώ παράλληλα απασχολούνται και με κάτι άλλο. Μπορεί να βρίσκονται στο βαγόνι ενός μετρό, να αναμένουν το επόμενο λεωφορείο σε μία στάση, να καθαρίζουν το σπίτι τους ή να ετοιμάζονται για μία έξοδο. Με λίγα λόγια παρουσιάζουν μία ευελιξία στο κοινό, την οποία δύσκολα θα συναντήσει κανείς στον κόσμο του ραδιοφώνου. Θα μπορούσαμε να μιλήσουμε ακόμα και για υπεραπλούστευση.

Συνήθως η απόλαυση μίας παροχής σχετίζεται σε ένα βαθμό και με την προσωπική καταβολή προσπάθειας. Ο συντονισμός, για παράδειγμα, του ακροατή στο καθιερωμένο “ραντεβού” με την αγαπημένη του εκπομπή μπορεί να θεωρηθεί και σαν ένα μικρό επίτευγμα. Σαν ένα αγαθό που δεν θεωρείται δεδομένο. Που πολλές φορές θα χρειαστεί να γίνουν κάποιες θυσίες για να αποκτηθεί, ενώ άλλες μπορεί να μην φτάσει καν στο σημείο της απόκτησης και να χαθεί. Σε αυτές τις περιπτώσεις το εκάστοτε αγαθό εκτιμάται περισσότερο. Μιλάμε βέβαια για την εμπειρία του ραδιοφώνου. Σαν μέσο ακρόασης προσφέρει μια διαφορετική διάσταση στο κοινό. Αποτελεί μια πιο διαδραστική μορφή, πιο “ανθρώπινη” θα έλεγε κανείς,  αφού οι εκπομπές στο ραδιόφωνο μεταδίδονται ζωντανά. Πρόκειται για μία “κοινή εμπειρία” μεταξύ ακροατών και παρουσιαστών από την στιγμή που ο χρόνος είναι πραγματικός κι έτσι υπάρχει η αίσθηση ότι πομπός και δέκτης βρίσκονται στον ίδιο χώρο, αλληλοεπιδρούν και επικοινωνούν. Ο ακροατής θεωρεί πως έχει δίπλα του κάποιο φιλικό πρόσωπο και το κλίμα μοιάζει με εκείνο της παρέας.

Πρόκειται για δυνατότητες που παρέχει αποκλειστικά το ραδιόφωνο. Δυνατότητες που παραμένουν σταθερές και διαχρονικές και δύσκολα θα καταφέρει κάποιο άλλο μέσο ή είδος ακρόασης να αντικαταστήσει. Επομένως, τα podcast ίσως να θεωρούνται πιο εύχρηστα, αλλά η αξία του ραδιοφώνου απ’ ότι φαίνεται θα αργήσει να σβήσει ή να αντικατασταθεί από αυτά.