Τεράστια ευκαιρία για την ελληνική ναυτιλία η ανάπτυξη θαλάσσιων αιολικών πάρκων

Μια πλήρη εικόνα για το τεχνικοοικονομικό σκέλος των υπεράκτιων αιολικών πάρκων που πρόκειται να αναπτυχθούν στις ελληνικές θάλασσες φιλοδοξεί να αποκτήσει η ΕΔΕΥΕΠ προκειμένου να μπορέσει σε επόμενο χρόνο να αξιολογήσει τις προσφορές των εταιρειών, τα κόστη και τις ταρίφες.

Ειδικότερα, όπως αναφέρουν πληροφορίες, πρόκειται για μια διαδικασία που έχει ήδη ξεκινήσει, αναθέτοντας μια σειρά μελέτες στον νορβηγικό νηογνώμονα DNV που άλλωστε διατηρεί συμβουλευτικό ρόλο στο πλευρό της ΕΔΕΥΕΠ.

Το «σκεπτικό» της Ελληνικής Εταιρείας Διαχείρισης Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων, ως αρμόδιος φορέας για την υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου ανάπτυξης των ΥΑΠ, είναι να μπορεί να αξιολογήσει επαρκώς ως προς την ανταγωνιστικότητά τους τις προσφορές που θα υποβάλουν οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές και αναλόγως να συμβουλέψει την Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων όταν έρθει η ώρα των αποφάσεων στους διαγωνισμούς παραχώρησης.

Αυτό προϋποθέτει, όπως αναφέρουν πηγές με γνώση του θέματος, την καλή γνώση του αντικειμένου σε όλες του διαστάσεις και σε όλη του την έκταση από το πρώτο βήμα ωρίμανσης (βλ αδειοδοτικά και περιβαλλοντικά) μέχρι την ολοκλήρωση του πάρκου και την διάθεση και πώληση της ηλεκτρικής ενέργειας στο δίκτυο και το ηλεκτρικό σύστημα.

Υπό αυτό το πρίσμα, η συνεργασία των ΕΔΕΥΕΠ και DNV αναμένεται να διευρυνθεί περαιτέρω με νέες μελέτες το επόμενο διάστημα, πέρα του αμιγώς συμβουλευτικού χαρακτήρα που ήδη έχει. Με δεδομένο ότι πρόκειται για μια νέα τεχνολογία χωρίς πρότερη εμπειρία στο οικονομοτεχνικό σκέλος σε επίπεδο ελληνικής αγοράς, μια τέτοια προεργασία αποκτά ιδιαίτερη σημασία τόσο για την επάρκεια της ίδιας της ΕΔΕΥΕΠ ώστε να επιτελέσει τον ρόλο της όσο και για την συνολικότερη προώθηση του προγράμματος ανάπτυξης, όταν μάλιστα, το υφιστάμενο σφιχτό χρονοδιάγραμμα δεν επιτρέπει «πολλές παρεκτροπές» για να επιτευχθεί.

Την ίδια στιγμή, όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η Διοίκηση της ΕΔΕΥΕΠ προχωρά τα επόμενα βήματα προκειμένου να φτάσει επιτυχώς στην προκήρυξη των διαγωνισμών παραχώρησης περί το 2027. Αυτά αφορούν στη σύσταση του SPV, όπου βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη οι συζητήσεις για την μετοχική του σύνθεση. Ειδικότερα, η διοίκηση της ΕΔΕΥΕΠ διερευνά και προκρίνει την συμμετοχή ενός τραπεζικού φορέα, εκτιμώντας κάτι τέτοιο μπορεί να έχει θετικό αντίκτυπο στην προώθηση του προγράμματος ανάπτυξης εν συνόλω.

Σε αυτή την κατεύθυνση, συζητάει με όλες τις εγχώριες τράπεζες, χωρίς να αποκλείεται και συμμετοχή από το εξωτερικό. Η ολοκλήρωση της ίδρυσης του SPV συνιστά προϋπόθεση προκειμένου στη συνέχεια να προχωρήσει η ανάδειξη αναδόχου που θα αναλάβει τις βυθολογικές και ανεμολογικές έρευνες. Να σημειωθεί ότι οι έρευνες, κατά τον πρώτο αυτό κύκλο ανάπτυξης ΥΑΠ με ορίζοντα το 2032 και συνολική δυναμικότητα έργων περί τα 1300 MW, θα εστιάσουν σε πέντε περιοχές σε Κεντρικό και Νότιο Αιγαίο.

Οι εν λόγω περιοχές κρίνονται καταλληλότερες να προκριθούν από κάθε άποψη, λαμβάνοντας υπόψη τα στενά χρονικά περιθώρια που υπάρχουν και επομένως την μεγάλη ανάγκη να αποφευχθούν κάθε είδους καθυστερήσεις που θα μπορούσαν να «τορπιλίσουν» το όλο εγχείρημα. Να προσθέσουμε ότι λόγω του μεγάλου όγκου που συνεπάγεται ένα τέτοιο εγχείρημα, μελέτης και συλλογής δεδομένων από πέντε περιοχές ταυτόχρονα, η ΕΔΕΥΕΠ εξετάζει το ενδεχόμενο να «σπάσει» τον διαγωνισμό σε δύο εταιρείες προκειμένου να «τρέξει» πιο ομαλά, καθώς μια εταιρεία ενδέχεται να μην διαθέτει τόσο εξοπλισμό ώστε να μπορεί να προχωράει παράλληλα τις αναγκαίες εργασίες σε όλα τα οικόπεδα.

Ως γνωστόν, η πρόθεση της ΕΔΕΥΕΠ είναι να προχωρήσει η πραγματοποίηση των ερευνών εντός του 2025 και να ολοκληρωθούν το 2026 ώστε να συγκεντρώσει τα δεδομένα και να προχωρήσει στην προκήρυξη των διαγωνισμών το 2027. Αξίζει να σημειωθεί ότι υψηλόβαθμα στελέχη του κλάδου με σημαντική ευρωπαϊκή και διεθνή εμπειρία εμφανίζονται αισιόδοξοι ως προς τις προοπτικές του ελληνικού προγράμματος ανάπτυξης ΥΑΠ, ωστόσο, διατηρούν σοβαρές επιφυλάξεις για το 2030, θεωρώντας πιθανότερο σενάριο να έχουμε το πρώτο πλωτό αιολικό περί το 2032.

Ο κρίσιμος ρόλος της ναυτιλίας και τα λιμάνια

Η εγκατάσταση των υπεράκτιων αιολικών, καθώς και μια σειρά άλλες δραστηριότητες που σχεδιάζονται στις ελληνικές θάλασσες όπως είναι η έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων και η δέσμευση και αποθήκευση CO2 προϋποθέτουν μια ολοκληρωμένη εφοδιαστική αλυσίδα που θα εκτείνεται σε εθνικό και τοπικό επίπεδο.

Ειδική μνεία επί του θέματος έκανε ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΕΔΕΥΕΠ Αριστοφάνης Στεφάτος, μιλώντας εχθές σε εκδήλωση της DNV στο πλαίσιο των φετινών Ποσειδωνίων, όπου ανέδειξε, μεταξύ άλλων, τον σημαντικό κύκλο εργασιών που προκύπτει για την ναυτιλία και τα λιμάνια.
Ενδεικτικά, όπως αποτυπώνεται στη παρακάτω διαφάνεια από την παρουσίαση του κ. Στεφάτου, μόνο η κατασκευή των δύο πιλοτικών έργων στην περιοχή της Σαμοθράκης απαιτεί 18-25 πλοία υποστήριξης διαφορετικών τύπων με τα νούμερα προφανώς να πολλαπλασιάζονται, αν κοιτάξουμε την ανάπτυξη του βασικού προγράμματος ΥΑΠ.

Αντίστοιχες ανάγκες προκύπτουν για την μεταφορά του CO2 που διαφοροποιούνται σε περίπτωση που επιλεγεί, πέραν του Πρίνου λόγω περιορισμένης χωρητικότητας, η μεταφορά του δεσμευμένου CO2 προς την Αίγυπτο ή ακόμη πιο μακριά σε άλλες εγκαταστάσεις στην Ευρώπη.

Σε μια τέτοια πορεία, στο επίκεντρο θα βρεθούν και οι λιμενικές υποδομές της χώρας που θα πρέπει να προσαρμοστούν κατάλληλα προκειμένου να μπορέσουν να υποστηρίξουν τις παραπάνω δραστηριότητες. Στην περίπτωση των υπεράκτιων αιολικών, αυτό θα αφορά από εργασίες εμβάθυνσης του λιμένα ώστε να μπορεί να φιλοξενήσει τα πλοία υποστήριξης έως την διαμόρφωση χώρων τόσο για την αποθήκευση του εξοπλισμού όσο και για την συναρμολόγηση ανεμογεννητριών, δραστηριότητες που μέχρι σήμερα είναι άγνωστες για τα λιμάνια της χώρας.

«Κοινός παρονομαστής είναι αυτή η αλυσίδα αξίας να έχει όσο το δυνατόν περισσότερο ελληνικό χαρακτήρα, να ενεργοποιεί όσο το δυνατόν περισσότερους κλάδους της εγχώριας οικονομίας και να προσφέρει όσο το δυνατόν περισσότερο στη χώρα, στις τοπικές κοινωνίες, στους ανθρώπους», κατέληξε ο κ. Στεφάτος.