Οι ελεύθεροι επαγγελματίες και η “ακτινογραφία” των φορολογικών δηλώσεων

«Καταλαβαίνω την αντίδραση και το αίσθημα της αδικίας, αλλά το τεκμήριο είναι ‘μαχητό’» ανέφερε σε τηλεοπτική του συνέντευξη δίνοντας το στίγμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης για να σημειώσει πως «δεν θα κάνουμε πίσω στη μεταρρύθμιση», ίσως γίνουν κάποιες βελτιώσεις αλλά ο πυρήνας δεν θα αλλάξει.

«Να κρατήσετε ότι θα έχουμε μόνο επιμέρους διορθώσεις, αν υπάρχουν κάποιες κατάφορες αδικίες, τις οποίες θα βρούμε τώρα στην πορεία. Αλλαγή στον κεντρικό πυρήνα της πολιτικής μας δεν θα υπάρξει» ξεκαθάρισε ο Πρωθυπουργός.

Η πολιτική πίεση που υφίσταται η κυβέρνηση από ένα παραδοσιακά “δικό της” εκλογικό κοινό είναι δεδομένη, κάτι που ήδη με σχετικές δηλώσεις του το βράδυ της Κυριακής το εντόπισε ο υπουργός Επικρατείας Μάκης Βορίδης.

Οι ψηφοφόροι της ΝΔ, όπως είπε, πήγαν στην αποχή -και αυτό «είναι ένα πολύ ηχηρό μήνυμα». Ένα κομμάτι της αποχής, επιχειρηματολόγησε, είναι ότι δεν πείσθηκε από όσα είπε η κυβέρνηση για την κρισιμότητα της ευρωκάλπης. Συγκεκριμένα, «δεν τους πείσαμε ότι διακυβεύεται η σταθερότητα, δεν τους πείσαμε ότι έπρεπε να κατεβούν να ψηφίσουν».

Ένα άλλο κομμάτι της αποχής είναι «δυσαρεστημένο, στενοχωρημένο π.χ. για τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών, για το γάμο (σ.σ. των ομόφυλων ζευγαριών), γιατί οι αγροτικές ενισχύσεις δεν πήγαν με τον τρόπο που έπρεπε. Υπάρχουν δηλαδή και επί μέρους κατηγορίες, τις οποίες πρέπει να ακούσουμε με πάρα πολλή μεγάλη προσοχή. Και όχι μόνο να τους ακούσουμε, αλλά να δούμε πώς θα βελτιωθούν τα εισοδήματά τους».

Πάντως το να κάνει “πίσω” η κυβέρνηση είναι σχεδόν απίθανο, μια και αποτελεί, μαζί με τη διασύνδεση POS με τις ταμειακές, εμβληματικές κινήσεις στο μέτωπο πάταξης της φοροδιαφυγής.

Επισημαίνεται ότι με βάση την επεξεργασία 75.166 φορολογικών δηλώσεων που έχουν υποβληθεί από ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, το 51% των επαγγελματιών ή 37.943 φορολογούνται με τα τεκμήρια καθώς τα δηλωθέντα εισοδήματα είναι χαμηλότερα από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα. Έτσι, βέβαια, αυξάνεται το εκκαθαριστικό σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Είναι χαρακτηριστικό ότι πάρα τη μείωση κατά 50% του τέλους επιτηδεύματος το ποσό του πληρωτέου φόρου είναι διπλάσιο έως και τριπλάσιο.

Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του υπουργείου Οικονομικών από τους 735.000 ελεύθερους επαγγελματίες οι 473.000 δηλαδή 6 στους 10 θα καταβάλλουν μεγαλύτερο φόρο κατά μέσο όρο 1.444 ευρώ ο καθένας, ενώ 138.000 θα έχουν μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης κατά 560 ευρώ κατά μέσο όρο ο καθένας και 124.000 δεν θα έχουν επιβάρυνση ή ελάφρυνση.

Πάντως, παρά την εικόνα αυτή, ευάριθμοι είναι οι επαγγελματίες μόλις το 0,6% ή 255 που επιλέγουν το φορολογικό έλεγχο για να αμφισβητήσουν τα τεκμήρια, αν και έχουν, μέχρι τώρα, υποβληθεί, μόλις, 1,8 εκατ. φορολογικές δηλώσεις σε σύνολο 6,6 εκατ.

Μιλώντας, πάντως, χθες, Τρίτη, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης σε συνέντευξη στον Ρ/Σ ΣΚΑΙ, σε ερώτηση για τα τεκμήρια φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών και τις συνέπειες που είχαν για το εκλογικό αποτέλεσμα ο κ. Χατζηδάκης έστειλε το “μήνυμα” κι εν όψει ανασχηματισμού και σεναρίων μετακίνησης στο Υπ. Εξωτερικών τονίζοντας τα εξής:

«Το πρόβλημα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε είναι ότι ο μέσος μισθωτός εδώ και πολλά χρόνια πληρώνει περισσότερο φόρο από το μέσο ελεύθερο επαγγελματία. Όταν περάσαμε το νόμο αναγνώρισα ότι είναι δυσάρεστο για κάποιους, όμως όταν διαπιστώνουμε ένα πρόβλημα πρέπει με κάποιον τρόπο να το αντιμετωπίζουμε. Ήταν μια παρέμβαση με χρώμα κοινωνικής δικαιοσύνης και τα τεκμήρια αυτά είναι μαχητά, είναι ανοιχτά δηλαδή σε αμφισβήτηση από τους ενδιαφερόμενους. Αν κάποιος προτείνει να συνεχίσουν να πληρώνει ο μέσος μισθωτός περισσότερα, ας βγει να το υποστηρίξει. Εν πάση περιπτώσει παρά τα τεκμήρια οι μεγαλύτερες διαφορές που καταγράφει η ΝΔ από τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΠΑΣΟΚ, με βάση το exit poll, είναι στους ελεύθερους επαγγελματίες, τους αγρότες, τις νοικοκυρές και τους συνταξιούχους.

Αναφορικά με το ενδεχόμενο αλλαγών στα τεκμήρια ο υπουργός τόνισε ότι η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων έχει ξεκινήσει από τον Απρίλιο και βρισκόμαστε τώρα στη μέση της διαδικασίας, ενώ υπογράμμισε ότι ο νόμος προβλέπει τη δυνατότητα αμφισβήτησης του τεκμηρίου από την πλευρά των φορολογουμένων.

Αναλυτικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε:

• Μέχρι χθες είχαν υποβληθεί 75.166 δηλώσεις ελευθέρων επαγγελματιών. Από αυτούς οι 37.943 εμπίπτουν στο τεκμήριο και οι υπόλοιποι, σχεδόν οι μισοί, έχουν δηλώσει μόνοι τους εισοδήματα πάνω από το τεκμήριο. «Να μην ξεχνάμε αυτήν την κατηγορία ελευθέρων επαγγελματιών, τόνισε ο κ. Χατζηδάκης.
• Μέχρι στιγμής έχουμε 255 προθέσεις αμφισβήτησης και 24 ολοκληρωμένες διαδικασίες. Δηλαδή αν μετρήσουμε τους επαγγελματίες που “πιάνει” το τεκμήριο έχουμε προθέσεις αμφισβήτησης από το 0,6 % των επαγγελματιών και ολοκληρωμένες αμφισβητήσεις από το 0,6 τοις χιλίοις. Αν μετρήσουμε στο σύνολο των επαγγελματιών, οι ολοκληρωμένες αμφισβητήσεις αντιστοιχούν στο 0,3 τοις χιλίοις.

«Η φορολογία δεν είναι κάτι στατικό, δεν υπάρχει σύστημα που θα ισχύει για δεκαετίες. Τα πράγματα εξελίσσονται, οι πρωτοβουλίες για ψηφιακές συναλλαγές προχωρούν και το σύστημα αυτό όπως είχαμε πει δεν θα μείνει για πάντα. Αλλά θα πρέπει να σκεφτεί κανείς, όταν προχωρήσουν οι νέες τεχνολογίες και έχουμε πλήρη αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης, οπότε θα γίνεται μια πιο κοντινή στην πραγματικότητα αποτίμηση των εσόδων, ποιο θα είναι το αποτέλεσμα για τους ελεύθερους επαγγελματίες ή για κάποιους από αυτούς». Κάτι που παραπέμπει σε δεύτερο χρόνο για τις όποιες επιμέρους “ψιμυθιές” αλλαγών στον όλο σύστημα φορολόγησης.

Πάντως, όπως αναφέρθηκε, πάνω από τους μισούς ελεύθερους επαγγελματίες έχουν εμφανίσει στη φορολογική τους δήλωση εισοδήματα πάνω από το ελάχιστο τεκμαρτό εισόδημα με αυτή την εξέλιξη να είναι αποτέλεσμα των ηλεκτρονικών βιβλίων – MyDATA.

Να σημειωθεί ότι το κράτος εισπράττει σήμερα 1,709 δισ. ευρώ (1,331 δις. από το φόρο εισοδήματος και 378 εκατ. από το τέλος επιτηδεύματος) από τη φορολογία των ελεύθερων επαγγελματιών και με την εφαρμογή του νέου συστήματος προβλέπεται ότι τα έσοδα θα αυξηθούν κατά 606 εκατ. ευρώ αν συνυπολογιστεί η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Επίσης μεγάλες ανατροπές θα έρθουν και στα επιδόματα καθώς τουλάχιστον 100 εκατ. ευρώ εκτιμάται ότι θα εξοικονομηθούν από αυτά που θα χάσουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες.