Βαρύ κλίμα στο ΠΑΣΟΚ – Τι ειπώθηκε στο Πολιτικό Συμβούλιο

Η -αντικειμενικά- εσωστρεφής συζήτηση περί αλλαγής ηγεσίας ξεκίνησε στην πολύωρη συνεδρίαση του Πολιτικού Γραφείου και της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΠΑΣΟΚ. Πλέον, πλανάται το ερώτημα του αν αυτή θα «κλείσει» στη συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής στις 30 Ιουνίου ή θα συνεχιστεί μέσω της διενέργειας εσωκομματικών εκλογών. Πάντως ο Νίκος Ανδρουλάκης δήλωσε πως πρόσωπα αλλά και πολιτικές θα τεθούν υπό την κρίση της παράταξης.

Από τα 63 κομματικά στελέχη που βρέθηκαν στην αίθουσα Τύπου της Χαριλάου Τρικούπη, τα περισσότερα έλαβαν τον λόγο κατά την διάρκεια της διαδικασίας. Εξ ου και ο μαραθώνιος χαρακτήρας της συνεδρίασης. Αν από την συνεδρίαση έλειπε ένα πρόσωπο που πιθανότατα να αποτελέσει παράγοντα των εξελίξεων, ο Δήμαρχος Αθηναίων, Χάρης Δούκας.

Το στελεχικό δυναμικό του ΠΑΣΟΚ άκουσε εισηγητικά τον πρόεδρο του κόμματος Νίκο Ανδρουλάκη να αναλύει το εκλογικό αποτέλεσμα αφήνοντας σαφείς αιχμές για την συμπεριφορά στελεχών που έσπευσαν να θέσουν θέμα ηγεσίας. Όπως ανέφερε «άλλο να λες ότι δεν ανεβήκαμε ποσοστιαία όσο θα θέλαμε, κι άλλο να παρουσιάζεις μια εικόνα κατάρρευσης και καταστροφής παίρνοντας τα φώτα της δημοσιότητας από τους πραγματικούς ηττημένους των εκλογών».

Όσον αφορά αυτό καθ’ αυτό το αποτέλεσμα επισήμανε πως «μετά από δώδεκα χρόνια το χρώμα του ΠΑΣΟΚ επανήλθε στον εκλογικό χάρτη και είμαστε δεύτερο κόμμα σε 19 περιφέρειες» θέτοντας θέμα αλλαγής στρατηγικής στα αστικά κέντρα. Τονίζοντας παράλληλα πως το ΠΑΣΟΚ κυριάρχησε στον χώρο του κέντρου. Απεύθυνε έκκληση ώστε «να μην γκρεμίσουμε ό,τι χτίσαμε με κόπο» ενώ αυτή την φορά απέφυγε τις αναφορές σε στελέχη με τοξικότητα και τους υπαινιγμούς για διαγραφές.

Μετά την ομιλία του Νίκου Ανδρουλάκη καταγράφθηκε ένας πυρήνας στελεχών που ζήτησαν ευθέως την προσφυγή στη βάση για την εκλογή νέου πρόεδρου. Αποτελούμενος από αυτά που ούτως η άλλως είχαν διατυπώσει δημόσια την θέση τους αυτή (Οδ.Κωνσταντινόπουλος, Απ.Πανάς, Π.Γερουλάνος, Ν.Γιαννακοπούλου) στα οποία προστέθηκαν ο Πάρις Κουκουλόπουλος, ο Κώστας Σκανδαλίδης αλλά κυρίως ο Μανώλης Χριστοδουλάκης. Με τον βουλευτή του ΠΑΣΟΚ που φημολογείται πως ίσως θέσει υποψηφιότητα να ζητά εκλογές το φθινόπωρο και στην συνέχεια συνέδριο του κόμματος.

Στον αντίποδα αυτής της θέσης υπήρξαν άλλα στελέχη που διαφώνησαν με τη θέση πως το ΠΑΣΟΚ κατέγραψε ήττα στις ευρωεκλογές. Ενδεικτική ήταν η τοποθέτηση του Δημήτρη Μάντζου που δήλωσε πως «διαχειριζόμαστε μια ήττα ενώ δεν χάσαμε» ζητώντας να υπάρξει πολιτική συζήτηση στο εσωτερικό του κόμματος και όχι προσωπικές στρατηγικές. O Μανώλης Χνάρης σημείωσε πως «στην Κρήτη νικήσαμε και τον Μητσοτάκη και τον Κασσελάκη. Το λέω γιατί κάποιοι στα κανάλια αναρωτιούνται ποιος κερδίζει ποιον», ενώ ο Γεράσιμος Σκαφιδάς επισήμανε πως «εμφανίζουμε μια εικόνα ενός κόμματος εν αναμονή δελφίνων». Επίσης, ο Νίκος Μήλης αναρωτήθηκε αν «όσοι ζητούν σήμερα την επίσπευση των εκλογών για πρόεδρο χωρίς άλλο διάλογο, άραγε υπηρετούν την ενότητα και τις θεσμικές μας λειτουργίες;».

Παράλληλα, όμως, υπήρξε και μία μερίδα επώνυμων στελεχών που απέφυγε να μπει δίλλημα περί διενέργειας ή μη εσωκομματικών εκλογών, παρότι εμφανίστηκαν προβληματισμένοι με την συγκυρία. Ανάμεσά τους ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ Μιχάλης Κατρίνης που ανέφερε ότι «η Νέα Δημοκρατία και ο Μητσοτάκης θα φύγουν όταν βρουν απέναντι τους μια μεγάλη δημοκρατική παράταξη, με ένα αξιόπιστο, συνεκτικό και ρεαλιστικό σχέδιο διακυβέρνησης». Αγωνία για την ενότητα του χώρου εξέφρασε η Μιλένα Αποστολάκη προτείνοντας συγκεκριμένες αλλαγές στην κομματική λειτουργία.

Προβληματισμένος από τις εξελίξεις εμφανίστηκε ο πρώην πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου, ενώ δεν πρότεινε εσωκομματικές εκλογές παρά την κριτική του ο Παύλος Χρηστίδης.

Όπως προκύπτει από την εικόνα της συνεδρίασης, οι ισορροπίες στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ αποτελούν ερωτηματικό για την ώρα, αν και στην Κεντρική Επιτροπή εκτιμάται ότι η πλειοψηφία των στελεχών πρόσκεινται στην ηγεσία του. Παρόλα αυτά στη Χαριλάου Τρικούπη καλούνται να σταθμίσουν την κατάσταση με κριτήριο του αν το ΠΑΣΟΚ μπορεί να προχωρήσει με αυτό το κλίμα δίχως διαδικασίες που θα ξεκαθαρίσουν το τοπίο. Είναι, επίσης, προφανές ότι η δυναμική των πραγμάτων μπορεί να μεταβληθεί, ιδίως εάν το επόμενο διάστημα γίνουν ανακοινώσεις από στελέχη που θέλουν να διεκδικήσουν την προεδρία.

Το «κλείσιμο» του Νίκου Ανδρουλάκη

Στο «κλείσιμο» της διαδικασίας ο Νίκος Ανδρουλάκης επισήμανε ότι στην Κ.Ε. θα καταθέσει πρόταση με γνώμονα να τεθούν στην κρίση «του λαού της παράταξης» όχι μόνον τα πρόσωπα αλλά και οι πολιτικές. Άφησε μάλιστα αιχμές για σειρά στελέχη του κόμματος και τακτικές που ακολουθήθηκαν, δίχως να κατονομάσει.

Μεταξύ άλλων, ο Νίκος Ανδρουλάκης τόνισε πως «Όλες μου οι επιλογές ήταν αξιακές διότι έχω πολιτική αυτονομία από τα συμφέροντα. Έφτασα Γραμματέας του ΠΑΣΟΚ και ευρωβουλευτής με τις δικές μου δυνάμεις και έτσι θα συνεχίσω να πορεύομαι.

Επειδή η παράταξη έχει πονέσει πολύ από τυχοδιωκτισμούς αλλά και παιχνίδια παρασκηνίου, πρέπει να έχουμε ιστορική μνήμη και να θυμόμαστε ότι η ψυχή του ΠΑΣΟΚ έχει πολεμήσει και έχει πολεμηθεί πολλές φορές από τον καθεστωτισμό και τη γραφειοκρατία του ΠΑΣΟΚ. Όποτε νίκησε η ψυχή του ΠΑΣΟΚ με την αυτονομία, το πάθος, τις αξίες και τις ιδέες της, πήγε μπροστά. Όποτε ηττήθηκε, οι παλαιότεροι γνωρίζουν τι συνέβη.

Ήταν μια γόνιμη συζήτηση. Θα προσπαθήσω η πρόταση στην Κεντρική Επιτροπή να είναι όσο γίνεται πιο ενωτική και να καλύψει όλα όσα συζητήσαμε. Να βάλουμε και την πολιτική και τα πρόσωπα στην κρίση του λαού της παράταξης.

Για μένα η ενότητα δεν είναι μόνο λόγια, ούτε διακηρύξεις, είναι κουλτούρα. Όταν φεύγει η λέξη, είναι σφαίρα. Δε γυρνάει πίσω. Σήμερα λοιπόν, -κατά κάποιους- η άνοδος κατά 5% από τις προηγούμενες ευρωεκλογές είναι ήττα! Η άνοδος κατά 4% από τις εθνικές εκλογές του 2019 είναι ήττα!

Αναλαμβάνω την ευθύνη για τις δυσλειτουργίες αλλά όχι να γίνεται και μια καθολική απαξίωση μιας ανοιχτής περιόδου, κατά τη διάρκεια της οποίας το κόμμα έφτιαξε ένα σοσιαλδημοκρατικό πρόγραμμα, με θεματικές εκδηλώσεις σε όλη την Ελλάδα. Αλλά αυτοί οι οποίοι σήμερα ψέγουν το πρόγραμμα, επί τέσσερις μήνες δεν έστειλαν ούτε ένα email για τον τομέα τους.

Το καταστατικό δεν είναι ασπίδα κανενός, είναι ασπίδα όλων μας. Το 2019, άνοιξε και τότε μια συζήτηση, ότι το ΠΑΣΟΚ τελείωσε. «31% ο ΣΥΡΙΖΑ και 8% εμείς, να γίνουμε τάση του ΣΥΡΙΖΑ» έλεγαν κάποιοι όπως θα θυμάστε από τη συζήτηση που έγινε εκείνη την περίοδο στην Κεντρική Επιτροπή. Κάποιοι διαφωνήσαμε και είπαμε «ναι δεν πήγαμε καλά, αλλά όχι και να γίνουμε τάση του ΣΥΡΙΖΑ, έχουμε δυνατότητες». Σήμερα είμαστε 2 μονάδες διαφορά από τον ΣΥΡΙΖΑ κι ακόμη και εάν ανοίξει ένας διάλογος με τις προοδευτικές δυνάμεις, δεν θα ανοίξει με ένα ΠΑΣΟΚ χωρίς δύναμη, χωρίς τη δυνατότητα να βάλει πρωταγωνιστικά την ατζέντα του. Το επισημαίνω γιατί με την ίδια ευκολία που σήμερα καταδικάζουμε την κυβερνητική μας προοπτική, και τότε καταδικάζαμε τη δυναμική μας σε έναν ευρύτερο χώρο προοδευτικών ανακατατάξεων.

Πέντε συνεδριάσεις της Κοινοβουλευτικής Ομάδας, αλλά κάποιοι δεν μίλησαν ούτε για ένα δευτερόλεπτο. Ούτε για τα ομόφυλα, ούτε για τα πανεπιστήμια, γιατί πολύ απλά ήταν “Πόντιοι Πιλάτοι”. Οι ίδιοι σήμερα έρχονται και λένε ότι δεν συνεδρίασαν τα όργανα.

Το να προσπαθείς μία εβδομάδα τώρα με κάθε τρόπο να πάρεις τον προβολέα από τον μεγάλο ηττημένο, που θα έπρεπε να απολογείται, για μένα είναι τυχοδιωκτισμός. Δηλαδή δεν μπορούσαμε να τα κουβεντιάσουμε όλα αυτά εδώ σήμερα; Είναι τυχοδιωκτισμός. Ούτε δύο ώρες δεν επέτρεψαν κάποιοι να μπει προ των ευθυνών του ο Μητσοτάκης.

Διαγραφές: Έχω κάνει τόσες πολλές που τι να πω; Τι να πω; Φοβερό! Δηλαδή τι θα κάνει ένα κόμμα, εάν πάρουν δημοκρατικά απόφαση τα όργανα, και την επόμενη μέρα έχουμε πάλι τα ίδια; Πρέπει να φτάσουμε εκεί που ήμασταν πριν 15 χρόνια;

Το πολιτικό ήθος είναι, κατά την ταπεινή μου άποψη, όσα λέμε εδώ δημοσίως να τα πιστεύουμε μέσα μας και να  θέλουμε πραγματικά να τα υπηρετήσουμε. Και όχι να θέλουμε ξαφνικά να δημιουργήσουμε μία αίσθηση πλήρους ταπείνωσης του κόσμου, ότι αποτύχαμε, και να γίνει κάτι άλλο. Να το περιγράψουμε το κάτι άλλο. Κι όχι να στήσουμε μια πασαρέλα για να έρθει το κάτι άλλο κρυπτόμενο.

Όταν είπα το 2021 αυτόνομη πορεία, ήξερα πολύ καλά τις δυσκολίες. Ήξερα πολύ καλά ότι υπάρχει η πιθανότητα η Νέα Δημοκρατία να μην είναι αυτοδύναμη. Όπως γνωρίζω και πολύ καλά πόσοι από εσάς μου λέγατε σε όλες τις ομιλίες: «βάλε ότι δεν θα αφήσουμε τη χώρα ακυβέρνητη». Όλες οι επιλογές είχαν ρίσκο. Αυτό που είπα το 2021, αυτό υπηρέτησα μέχρι σήμερα. Έκανα λάθη; Έκανα λάθη σας το είπα. Αλλά αυτό υπηρέτησα, την ανανέωση, την πολιτική αυτονομία και την ενότητα. Και η ενότητα για μένα δεν είναι θεωρητική συζήτηση, είναι διαφάνεια και αξιοκρατικές επιλογές».