Σαν βγεις στον πηγαιμό για τη θεατρική Ιθάκη με το παιδί σου, ρώτα

Είναι συχνό το φαινόμενο πια, ιδιαίτερα το καλοκαίρι. Οικογένειες με παιδιά θεατρίζονται αδιακρίτως. Διαβάζουν ας πούμε τη λέξη “κωμωδία” σε μία παράσταση και σπεύδουν να περάσουν ένα ανέφελο ψυχαγωγικό δίωρο.

Τα καταφέρνουν; Μάλλον όχι και με τόση επιτυχία. Το περσινό καλοκαίρι πολλά ήταν τα παιδιά που παρακολούθησαν τους “Σφήκες” της Λένας Κιτσοπούλου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου και όχι μόνο δεν κατάλαβαν τίποτα, αλλά τους έμεινε και τραύμα αυτός ο έρμος ο βαλσαμωμένος πελεκάνος της Μυκόνου που έπεσε θύμα βιασμού και οι π@##τριχες του Θοδωρή Σκυφτούλη.

Φέτος, πάλι τα ίδια και τα ίδια. Βλέπω οικογένειες ολόκληρες σε άκρως ακατάλληλες παραστάσεις. Στα “Σκυλιά” του Ανέστη Αζά την Κυριακή (21/7) που μας πέρασε καθόντουσαν δίπλα μου δύο χαριτωμένα αγοράκια που θα πήγαιναν τετάρτη δημοτικού, ήτοι 8 ετών. Χωρίς τους γονείς τους. Οι γονείς τους θεώρησαν περιττό να κάτσουν δίπλα με τα παιδιά τους, έτσι ώστε να μπορούν να τα διαχειριστούν καταλλήλως και το σημαντικότερο να ενισχύσουν επεξηγηματικά τη θέασή τους. Και κάθισαν δύο σειρές παραπάνω!

Τα παιδιά ήταν ενθουσιασμένα γιατί θα έβλεπαν στη σκηνή ¨Σκυλάκια”. Απόρησαν, ωστόσο, φωναχτά γιατί δεν υπήρχαν άλλα παιδιά στην παιδική αυτή παράσταση.

Οι γονείς τους είδαν τη λέξη “Σκυλιά”, είδαν “Φεστιβάλ Αθηνών” και θεώρησαν πως πρόκειται για μία παιδική παράσταση. Ουδέποτε κοίταξαν ή έψαξαν ποιος είναι ο σκηνοθέτης της παράστασης, ποια η αισθητική του και τι παραστάσεις ανεβάζει συνήθως. Διάβασαν ίσως απλώς στην υπόθεση: “Όταν σε μια τουριστική κωμόπολη ένας ανυπεράσπιστος σκύλος βρίσκεται άγρια δολοφονημένος, τα υπόλοιπα σκυλιά συνασπίζονται για να εξιχνιάσουν το έγκλημα και να βρουν τον ένοχο. Ποια εκδοχή είναι η αληθινή; Ήταν άνθρωπος ο δολοφόνος, όπως είχε ακουστεί αρχικά, ή το οικόσιτο ζώο έπεσε θύμα αγέλης άλλων, αδέσποτων σκύλων, όπως λέει το τελικό πόρισμα των αρχών;”

Ναι η υπόθεση μοιάζει με παραμύθι, καθώς κάποια σκυλιά προσπαθούν να εξιχνιάσουν ένα έγκλημα. Είναι όμως ένα θέαμα για όλες τις ηλικίες;

Όχι βέβαια. Η παράσταση αυτή που σκηνοθέτησε ο Ανέστης Αζάς μόνο παιδική δεν είναι. Είναι ένα σκληρό σκοτεινό θέαμα γύρω από το περιστατικό κακοποίησης και θανάτωσης ενός αθώου ζώου. Με αφετηρία μια αληθινή ιστορία – αυτή του ειδεχθούς εγκλήματος του Όλιβερ στην Αράχωβα- και με όχημα τη μέθοδο του θεάτρου ντοκιμαντέρ, αναπτύσσεται στη σκηνή μια πολιτική αλληγορία γύρω από το ζήτημα της κοινωνικής βίας που εκδηλώνεται, ολοένα και περισσότερο, εναντίον των πλέον αδύναμων.

Τα παιδιά δίπλα και δεν κατάλαβαν τίποτα απολύτως, τρόμαξαν και από πάνω, γιατί η παράσταση ήταν σε σημεία πολύ σκοτεινή. Γέλασαν λίγο με κάποιες βωμολοχίες, ζουλούσαν ρυθμικά το πλαστικό του μπουκαλιού βγάζοντας εκνευριστικούς ήχους, καθόντουσαν απότομα στο κάθισμα κουνώντας όλη τη σειρά, ενώ κάποια στιγμή άρχισαν να κάνουν σβούρες γύρω από τον εαυτό τους. Δεν καταλάβαιναν τους διαλόγους, ρωτούσαν φωναχτά τι είναι “ανασκολοπισμός”, ακόμη και τι είναι “τομή στο σώμα του σκύλου” και η παράσταση τελείωσε αφήνοντάς τα με μια απορία για το τι είδαν.
Ενόχλησαν το κοινό; Ναι, αλλά η αλήθεια είναι πως εγώ σαν παιδί στη θέση τους, θα ενοχλούσα πολύ πιο πολύ τους γύρω μου. Και σε καμία περίπτωση δεν έφταιγαν αυτά. Αυτά μάλλον ενοχλήθηκαν πιο πολύ από το κοινό.

Συμπέρασμα; Το θέατρο δεν είναι απλή υπόθεση για κανέναν, πόσο μάλλον για τα παιδιά. Η θεατρική εμπειρία μπορεί να προσφέρει μια πλούσια πηγή ψυχαγωγίας, εκπαίδευσης και προσωπικής ανάπτυξης. Μπορεί όμως να έχει και τα αντίθετα αποτελέσματα. Ένα σωστό θεατρικό scouting από τους γονείς πάντα “σώζει”.

Η επιλογή της σωστής παιδικής παράστασης απαιτεί προσεκτική σκέψη και έρευνα. Λαμβάνοντας υπόψη την ηλικιακή καταλληλότητα, το εκπαιδευτικό περιεχόμενο, την ποιότητα παραγωγής, τη διαδραστικότητα, τα θέματα και τα μηνύματα, καθώς και τις κριτικές, μπορείτε να διασφαλίσετε ότι η παράσταση θα είναι διασκεδαστική και ωφέλιμη για το παιδί σας.
Τα γράφουμε αυτά, γιατί το καλοκαίρι έχει και συνέχεια, πολλές οι παραστάσεις που περιοδεύουν και καλό είναι να ξέρουμε τι πάμε να δούμε με τα παιδιά μας, πριν το δούμε.