Ο ΚΑΥΣΩΝΑΣ “ΛΥΓΙΣΕ” ΤΗΝ ΚΑΛΑΜΑΤΑ, ΟΧΙ ΤΟΥΣ ΧΟΡΕΥΤΕΣ

Φτάνοντας στην Καλαμάτα το μεσημέρι της Παρασκευής 19 Ιουλίου, το θερμόμετρο έδειχνε 43 βαθμούς. Τα πάντα έβραζαν. Δεν σου έκανε όρεξη ούτε να κατέβεις στην παραλία για μία γρήγορη βουτιά. Μοναδικό και ιδανικό καταφύγιο φάνταζε το ξενοδοχείο και ο κλιματισμός του.

Κάθε χρόνο έχει πολλή ζέστη κατά τη διάρκεια του Φεστιβάλ Χορού, φέτος όμως ήταν το κάτι άλλο. Η ατμόσφαιρα ήταν πραγματικά ανυπόφορη, γιατί συνδυαζόταν με μία αποπνικτική υγρασία. Η σκέψη μου πήγε στους χορευτές ιδίως της πλατείας, στο πώς θα αντέξουν να χορέψουν με αυτές τις θερμοκρασίες. Απορούσα επίσης και για το ποιο κοινό θα πάρει την απόφαση να πάει στην Κεντρική Πλατεία της πόλης για να δει τις παραστάσεις. Κάθε χρονιά οι παραστάσεις της πλατείας είναι ασφυκτικά γεμάτες με κόσμο, φέτος;

Ένα Φεστιβάλ Επετειακό στην Καλαμάτα

Το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας αυτό το καλοκαίρι ήταν επετειακό γιατί γιόρτασε τα 30 του χρόνια. Διήρκεσε από τις 12 Ιουλίου έως τις 21 Ιουλίου φιλοξενώντας συνολικά 19 παραγωγές, 10 ομάδες από την Ελλάδα και 9 από το εξωτερικό. Ειδικότερα, στην Καλαμάτα συγκεντρώθηκαν φέτος 121 καλλιτέχνες, 19 ομάδες χορού, 20 εθελοντές, 86 σπουδαστές χορού στα επαγγελματικά σεμινάρια, 109 παιδιά στο εργαστήρι χορού για παιδιά και εφήβους, 112 συμμετέχοντες στο εργαστήρι για γονείς και παιδιά, 28 άτομα άνω των 50 ετών στο αντίστοιχο εργαστήρι και 17 ΑμεΑ στο εργαστήρι για ΑμεΑ.

Ήταν αφιερωμένο σε όλους τους καλλιτέχνες της κίνησης, σε όλους τους γενναίους ανθρώπους που αποφάσισαν να ακολουθήσουν το δύσκολο δρόμο της τέχνης του χορού, ενάντια στον χρόνο και τη φθορά, υπηρετώντας μια από τις αρχαιότερες μορφές έκφρασης.

“Φέτος αφιερώσαμε το φεστιβάλ στους καλλιτέχνες, γιατί χωρίς τους καλλιτέχνες δεν υπάρχει Φεστιβάλ. Ούτε χορός. Γιατί πρέπει να θυμόμαστε τι σημαίνει να είσαι καλλιτέχνης του χορού σε μια εποχή και μια κοινωνία που σου λέει να γίνεις οτιδήποτε άλλο εκτός από καλλιτέχνης. Πόσο μάλλον καλλιτέχνης της κίνησης” μας είχε πει η Καλλιτεχνική του Διευθύντρια, Λίντα Καπετανέα, στη συνέντευξή της στο NEWS 24/7/.

Το φεγγάρι του Josef Nadj

Την Παρασκευή, παρά τις υψηλές θερμοκρασίες, στο Μέγαρο Χορού ο κόσμος είναι πολύς, ήδη από τις 19.00 το απόγευμα. Το Black Box είναι ασφυκτικά γεμάτο, με δυσκολία βρίσκω μία θέση να κάτσω.

Το πολυαναμενόμενο τελευταίο έργο του Josef Nadj με τίτλο “Full Moon” – έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Χορού του Montpellier τον Ιούνιο του 2024, συγκέντρωσε επτά χορευτές και μαζί τους τον Josef Nadj επί σκηνής- μας αποζημίωσε απόλυτα. Ο Nadj, ένας από τους πιο καινοτόμους και πειραματικούς δημιουργούς της σύγχρονης τέχνης, κατάφερε να δημιουργήσει έναν κόσμο γεμάτο μυστηριώδη ατμόσφαιρα και ποιητική έκφραση χρησιμοποιώντας στοιχεία από διάφορες παραδόσεις και πολιτισμούς, αναδεικνύοντας τη δύναμη της φύσης και την ανθρώπινη σχέση με το σύμπαν.

Το έργο εμπνέεται από τη δύναμη και την επιρροή της πανσελήνου, χρησιμοποιώντας το φως και τη σκιά για να δημιουργήσει εντυπωσιακές σκηνικές εικόνες. Η κίνηση των χορευτών είναι ρευστή και γεμάτη ένταση, ενώ οι ερμηνείες τους είναι σχεδόν ζωώδεις και βαθιά συναισθηματικές. Τα σώματά τους λάμπουν από τον ιδρώτα, ο οποίος στάζει στο πάτωμα και εκτινάσσεται μακριά σαν σταγόνες βροχής στις πιο έντονες κινήσεις τους. Συγκινητική η παρουσία του ίδιου του 67χρονου πια Josef Nadj στη σκηνή, σαν μία απόκοσμη μορφή που συντονίζει τον κόσμο όλο.

To τέλος απογειωτικό. Οι χορευτές έχουν πλέον αφομοιωθεί από το σύστημα του πολιτισμού μας, δεν είναι πια ένα με τη φύση. Φορούν κοστούμια και μάσκες πιθήκων και στέκονται απόλυτα στιλιζαρισμένοι και μας κοιτούν.

Lali Ayguadé: Στα συντρίμμια μίας σχέσης

Την επόμενη ημέρα βλέπουμε -και πάλι στο Βlack box- ένα έργο με τελείως διαφορετική φιλοσοφία. Το “Runa” της Lali Ayguadé, όπου ένα ζευγάρι ερευνά τα ερείπια της σχέσης του, προσπαθώντας να φανταστεί ξανά αυτό που κάποτε υπήρξε και να συνδεθούν μαζί του. Αντιλαμβάνονται την ουσία του παρελθόντος, μεταμορφώνοντας τα ερείπια αυτά σε συμμάχους, παίζοντας παιχνίδια για να συλλάβουν τη φύση της πραγματικότητας.

Η ίδια η Lali Ayguadé επί σκηνής και ο Lisard Tranis σε μία νοσταλγική χορογραφία με πολλές αναφορές από τον κόσμο προσπαθούν να μας επαναφέρουν στον πυρήνα της ύπαρξής μας. Δεν ξέρω αν το πέτυχαν, καθώς όλο το εγχείρημα ήταν παραφορτωμένο με κλισέ ευρήματα, σίγουρα ωστόσο προσπάθησαν.

Botis Seva: Χιπ χοπ και δυστοπία

Λίγο αργότερα, στην κεντρική σκηνή του Μεγάρου φτάνει η ώρα του Botis Seva και της παράστασης, “Until We Sleep”, ένα σκοτεινό ταξίδι που χαρακτηρίζεται από την αντίσταση στην αλλαγή. Μια μοναχική γυναίκα, που αγωνίζεται κάτω από την πίεση του ηγετικού της ρόλου, αναζητά την πίστη καθώς καθοδηγεί μια περιπλανώμενη κοινότητα μέσα από τα μεταβαλλόμενα περάσματα του χρόνου. Με ένα μείγμα κρουστών και λαρυγγικών ήχων, η μουσική οδηγεί αβίαστα στην κυματοειδή κίνηση των Far From The Norm.

Τα φτερωτά κοστούμια των χορευτών δημιουργούν φευγαλέες εικόνες πολεμιστών, μεταμορφώνοντας την προηγούμενη ταυτότητά τους, ενώ το φως μέσω ατμοσφαιρικών led διαπερνά τη σκηνή, μετατρέποντάς την σε ένα ανελέητο πεδίο δοκιμών. Μία πολύ ενδιαφέρουσα προσπάθεια σε εσάνς από χιπ χοπ, που ωστόσο έχασε τη δυναμική της στις επαναλαμβανόμενες σκηνές και σε μία τελείως αχρείαστη φλυαρία.

Με φόντο την… Πλατεία της Καλαμάτας

Και τις δύο μέρες στην πλατεία της Καλαμάτας η ατμόσφαιρα είναι τελείως διαφορετική από άλλες χρονιές. Εκεί το πιο “απαίδευτο” κοινό που αντιστέκεται στην αφόρητη ζέστη, κοντοστέκεται να δει τις χορογραφίες των καλλιτεχνών. Εκεί παίζεται και το μεγάλο στοίχημα του Φεστιβάλ Χορού. Πόσο ο χορός θα μαγνητίσει τους περαστικούς και τις οικογένειες που πιάνουν από νωρίς τις πλαστικές καρέκλες; Ίσως και μόνο γι΄αυτό θα πρέπει να επιλέγονται πολύ προσεκτικά οι παραστάσεις που προορίζονται για την Πλατεία.

Τίποτα φέτος δε θυμίζει άλλες χρονιές. Τα πέριξ καφέ είναι σχεδόν άδεια, παρά τους ανεμιστήρες που προσπαθούν να δροσίσουν λίγο την ατμόσφαιρα. Με ένα παγωτό από το τρομερό ζαχαροπλαστείο του Αθανασίου στο χέρι κοιτώ τον Κώστα Phoenix στο “I used to be a hero του” και απορώ πως αντέχει να χορεύει. Η θερμοκρασία δε λέει να πέσει. Το μάρμαρο της πλατείας “βγάζει” ζέστη πολλή. Κανονικός Super Hero ο ταλαντούχος αυτός ερμηνευτής αποδεικνύει πως οι δυνάμεις των χορευτών είναι πραγματικά ανεξάντλητες.

Το Σάββατο το απόγευμα η Ηρώ Κόντη ερμηνεύει το Modulus of Resilience, μια ωδή στην αξία της προσπάθειας. Της προσπάθειας που αφυπνίζει τη δυνατότητα του ατόμου να αυτοκαθορίζεται, να συγκροτεί αυτόνομα τον εαυτό του και να δομεί απενοχοποιημένα τους πολλαπλούς ρόλους που επιθυμεί να επιτελεί. Σύγχρονες ιστορίες γυναικών από όλα τα μέρη της γης που έζησαν και περιορίστηκαν μέσα σε ένα υπό κατάρρευση κοινωνικό μοντέλο. Στο τέλος η χορεύτρια γράφει πίσω στο λευκό φόντο της σκηνής “Τhe Black Dress Of Mourning has become our National Flag”.

Eίναι η στιγμή που η μαγεία του χορού αρχίζει να διαλύεται και επικρατεί η ζοφερή πραγματικότητα μέσα στην οποία είμαστε αναγκασμένοι να ζούμε… Αυτός άλλωστε δεν είναι και ο ρόλος της Τέχνης; Να μας ανυψώνει και να μας προσγειώνει ταυτόχρονα;