Πόσο επικίνδυνο είναι τελικά να πετάει κανείς δίπλα στον ήλιο;

Hera Büyüktaşciyan (Ήρα Μπουγιουκτασιάν) και Μαρία Τσάγκαρη: Δύο καλλιτέχνιδες συνομιλούν καλλιτεχνικά στο “Flying too close to the sun”, την ετήσια καλοκαιρινή έκθεση στο Art Space Pythagorion, τον εκθεσιακό χώρο του ιδρύματος στη Σάμο από το 2012.

Πρόκειται για δύο καλλιτέχνιδες το έργο των οποίων βασίζεται στην έρευνα και αφορά κυρίως την ιστορία και τη μνήμη της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και ιδιαίτερα της Ελλάδας και της Τουρκίας στον απόηχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της παγίωσης της ιδέας του έθνους-κράτους.

Το πολυμεσικό έργο και των δύο –που περιλαμβάνει βίντεο, γλυπτική και εγκαταστάσεις– είναι επικεντρωμένο σε μια αναμέτρηση με το παρελθόν· μέσω μιας διεπιστημονικής προσέγγισης, συνυφαίνουν αναμνήσεις, στοχασμούς και διηγήσεις με σκοπό να δείξουν πώς το προσωπικό και το ιστορικό στοιχείο συγκλίνουν και διασταυρώνονται.

Στο προσκήνιο ζητήματα απουσίας και αορατότητας

Στο έργο τους, η Hera Büyüktaşciyan και η Μαρία Τσάγκαρη φέρνουν στο προσκήνιο ζητήματα απουσίας, αορατότητας, καθώς και περιθωριοποιημένες, καταπιεσμένες ή ξεχασμένες αφηγήσεις προκειμένου να θεμελιώσουν τη μνήμη μέσω αόρατων και άγνωστων πτυχών του χρόνου, του χώρου καθώς και της πολιτισμικής μνήμης, καθώς όλα συνδέονται με ρήξεις στην κοινωνικοπολιτική ιστορία. Ανασκάπτοντας και φέρνοντας στο φως αναπάντεχες αφηγήσεις, συμβάντα και θεμελιακά ιστορικα γεγονότα, οι καλλιτέχνιδες επισημαίνουν τη διαπλοκή μεταξύ συγγενών γεωγραφικών τόπων και καταδεικνύουν την υλική και ψυχολογική μνήμη ασταθών και αμφισβητούμενων χώρων και περιοχών.

Το έργο τους διερευνά τον τρόπο που η επιθυμία ή το τραύμα εκδηλώνεται μέσα από αντικείμενα και ενεργοποιεί μηχανισμούς μνήμης, ανακαλώντας εμπειρίες πολέμου, εκτοπισμού, εξόδου και μετανάστευσης, καθώς και τις παράλληλες ιστορίες που έρχονται στην επιφάνεια εξαιτίας αυτών.

Hera Büyüktaşciyan: Πώς ενσαρκώνουμε αυτές τις ασταθείς γεωγραφίες και χώρους;

Η Hera Büyüktaşciyan γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη και προέρχεται από ένα πολυπολιτισμικό περιβάλλον, με ελληνικές, αρμενικές και τουρκικές ρίζες. Στο διεπιστημονικό της έργο, η Büyüktaşciyan αναζητά στο παρελθόν ταραχώδεις ιστορίες που βασίζονται σε εδαφικές διαμάχες, εκτοπισμένους πληθυσμούς και ρήξεις, συχνά επικεντρωμένες στην ιστορία της ευρύτερης γεωπολιτικής περιοχής της πρώην Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στις γλυπτικές της εγκαταστάσεις, in situ παρεμβάσεις, σκίτσα και ταινίες, συναντά κανείς συχνά αρχειακά ή αρχιτεκτονικά στοιχεία που φέρουν μέσα τους ίχνη εξάλειψης προκειμένου να ανακαλέσουν τη μνήμη και να επιτρέψουν στο παρελθόν να ξαναγραφτεί.

“Η έκθεση “Flying too close to the sun”, με τη Μαρία Τσάγκαρη, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου και της Ιόλης Τζανετάκη, εξετάζει ρήξεις του χρόνου και διαρκώς κλυδωνιζόμενα θεμέλια μέσα στην ιστορία, στο πλαίσιο της ευρύτερης περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου και ειδικότερα της Ελλάδας και της Τουρκίας στον απόηχο της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και της εδραίωσης της ιδέας του έθνους-κράτους.

Τα έργα της έκθεσης, ταινίες, γλυπτά και εγκαταστάσεις, ελίσσονται μεταξύ χρονολογικών γραμμών και ιστοριών που εκφράζουν τόσο προσωπικές όσο και συλλογικές μνήμες σε σχέση με στιγμές συγκρούσεων και αλλαγών εξουσίας.
Ενώ κάθε έργο μας ξεδιπλώνει πτυχές της αορατότητας ή της σιωπηλής μαρτυρίας, εκφράζουν εξίσου αυτά τα στοιχεία μέσα από παύση ερωτημάτων όπως: πώς τα τοπία τόσο εδαφικά όσο και πολιτισμικά μετατοπίζονται ως φορείς τραυμάτων και κυκλικού χρόνου; Πώς ενσαρκώνουμε αυτές τις ασταθείς γεωγραφίες και χώρους; Και πώς διαβάζουμε την απουσία μέσα από τη δράση των ιχνών σε αυτούς τους χώρους…” σημειώνει η Hera Büyüktaşciyan στο NEWS 24/7.

Μαρία Τσάγκαρη: “Η ανάλαφρη αίσθηση μιας πτήσης κρύβει την επικινδυνότητα μιας πτώσης”

Η Μαρία Τσάγκαρη γεννήθηκε στον Πειραιά με οικογενειακή καταγωγή από τη Μικρά Ασία και τη Σάμο. Αντλώντας έμπνευση από προσωπικά και συλλογικά αρχεία, ιστορικές πηγές, λογοτεχνικές και κινηματογραφικές αναφορές, η Τσάγκαρη επιχειρεί να επαναφέρει αποσιωπημένες ιστορίες που θέτουν υπό αμφισβήτηση κυρίαρχες ιστορικές αφηγήσεις και αναπαραστάσεις. Σε αυτό το πλαίσιο, εντάσσονται θέματα όπως ο ξεριζωμός, η απώλεια, η πίστη, το όνειρο και η αγάπη, αποκαλύπτοντας συχνά μια εσωτερική πάλη μεταξύ παρόρμησης και κοινωνικών, πολιτικών και ιστορικών δεσμών.

H Μαρία Τσάγκαρη μάς εξηγεί τον τίτλο της έκθεσης: “Η έκθεση δανείζεται τον τίτλο Flying too close to the sun από το ομότιτλο έργο που δημιούργησα το 2021 για την Μπιενάλε του Ψηλορείτη σε επιμέλεια του Σταμάτη Σχιζάκη. To έργο είχε ως κύρια αναφορά τον ελληνικό μύθο του Ικάρου, ο οποίος πνίγηκε πέφτοντας στη θάλασσα, καθώς αψηφώντας τη συμβουλή του πατέρα του πέταξε πολύ κοντά στον ήλιο φορώντας έρινα φτερά.

Το έργο του 2021 αποτελούμενο από φωτογραφικά στιγμιότυπα ταινίας με ενσωματωμένους υπότιτλους, ανασύνθετε τον μύθο μέσω μιας κρυπτικής ερωτικής αφήγησης και τον προσέγγιζε ως κινηματογραφικό σενάριο φωτίζοντας μια πράξη επαναστατική που αψηφά τα διδάγματα και τις τιμωρίες.

Ανοιχτός σε ερμηνείες, τόσο ο μύθος όσο και ο τίτλος, στην παρούσα έκθεση οι επιμελήτριες Κατερίνα Γρέγου και Ιόλη Τζανετάκη τον προσεγγίζουν με μεταφορικούς όρους αναφερόμενες μεταξύ άλλων στο γεγονός πως «η απερισκεψία και η παραβίαση των περιορισμών θα μπορούσε κατά μία έννοια να εφαρμοστεί στην ιστορία και το παρόν της περιοχής της Ανατολικής Μεσογείου». Ο τίτλος έρχεται να επισημάνει πως η ανάλαφρη αίσθηση μιας πτήσης κρύβει την επικινδυνότητα μιας πτώσης και η ελαφρότητα λήψης απρόσκοπτων αποφάσεων την επικινδυνότητα των συνεπειών σ΄ έναν ιδιαίτερα πυκνό ιστορικό χώρο”.

Ελλάδα – Τουρκία: Πόσο συγγενείς είναι αυτές οι δύο χώρες;

H Μαρία Τσάγκαρη σκέφτεται “την εικόνα μιας τομής σε ένα υπό ανασκαφή έδαφος. Πρόκειται για μια σχέση χτισμένη σε ένα έδαφος με πολλαπλές στρώσεις και επίπεδα. Γεμάτη ύλες και στοιχεία που μαρτυρούν και φανερώνουν πράξεις, σχέσεις, απομεινάρια, ίχνη που σβήνονται και ξαναεμφανίζονται, έρχονται στο φως και επιστρέφουν στο σκοτάδι. Η ιστορία, οι ιστορίες, οι αφηγήσεις επαναλαμβάνονται, ακουμπούν η μία επάνω στην άλλη, τέμνονται και συχνά πιέζονται από τα ίδια τους τα βάρη. Εάν κανείς απομακρυνθεί και κοιτάξει από μακριά όλα αυτά τα αλλεπάλληλα, επικαλυπτόμενα στρώματα, δημιουργούν την αίσθηση μιας νέας φόρμας, υβριδικής, μιας φόρμας συνύπαρξης.
Μοιραζόμαστε πολλά τέτοια εδάφη, παρεμφερείς σχέσεις και συμπεριφορές και οφείλουμε να ξαναδιαβάσουμε, συχνά να επινοήσουμε νέους τρόπους ανάγνωσης της ιστορίας για να αφαιρέσουμε φίλτρα, στεγανά και παγιωμένες στάσεις”.

Η Hera Büyüktaşcıyan σχολιάζει πως “δε νομίζω ότι είναι η θέση μου να κάνω μια παρατήρηση επ’ αυτού ως καλλιτέχνις, δεδομένου ότι συχνά αυτές οι περιγραφές καθορίζονται από την πολιτική ή γίνονται πολύ γενικές. Αλλά ως κάποιος που η θέση του βρίσκεται ανάμεσα σε αυτές τις γεωγραφίες και που προέρχεται από μια κοινότητα που έχει υποστεί αμέτρητες αναταραχές κατά τη διάρκεια της ιστορίας μέχρι σήμερα, νομίζω ότι και τα δύο τοπία έχουν νήματα που τα συνδέουν μεταξύ τους.

Αυτά τα νήματα είναι βαθύτερα από ό,τι φαίνεται σήμερα ιστορικά, καθώς προέρχονται από κοινούς πολιτισμούς, έθιμα, γλώσσες, ανθρώπους και τρόπους σύνδεσης με τη γη, καθώς και από στιγμές συγκρούσεων που προκάλεσαν διαιρέσεις και κλόνισαν τα θεμέλια. Για μένα αυτές οι αναταράξεις έχουν δημιουργήσει ένα χάσμα μεταξύ εκείνων των εποχών που αυτοί οι δεσμοί ήταν βαθιά ριζωμένοι σε αντίθεση με το σήμερα όπου και οι δύο πλευρές ανακαλύπτουν εκ νέου τη σχετικότητά τους χωρίς να κατανοούν πραγματικά την ιστορία – γιατί και σε ποιο σημείο αυτός ο δεσμός αποσυνδέθηκε.

Πώς επικοινωνεί αυτή η έκθεση με το σήμερα και πώς ελπίζετε να επηρεάσει το κοινό;
Η Hera Büyüktaşcıyan εξηγεί “στη σημερινή δυναμική όπου όλοι στεκόμαστε σε εξαιρετικά ασταθή και αλλόκοτα θεμέλια, νομίζω ότι το θέμα αυτής της έκθεσης είναι πολύ επίκαιρο, καθώς θέτει παύσεις στα ερωτήματα για το πώς να μάθουμε και να ξεμάθουμε από την ιστορία αντί να κάνουμε ορισμούς. Ειδικά σε μια εποχή όπου γινόμαστε μάρτυρες της επανάληψης της βίας, αισθανόμαστε επίκαιρο να σκεφτούμε και να προβληματιστούμε σχετικά με το τι πραγματικά σημαίνει να κατανοούμε τον χρόνο και να μαθαίνουμε από αυτόν, προκειμένου να μην ξεχνάμε και να μην επαναλαμβάνουμε το ίδιο μέγεθος καταστροφής και απώλειας.

Αν και είναι δύσκολο να πιστέψουμε στην έννοια της θεραπείας, νομίζω ότι τα έργα αυτής της έκθεσης μπορούν να ανοίξουν ερωτήματα σχετικά με το πώς μπορούμε να μάθουμε και να ξαναχτίσουμε μέσα σε περιόδους απώλειας. Υπό αυτή την έννοια, ελπίζω ότι το κοινό θα βρει τους δικούς του προβληματισμούς μέσα στα έργα που μπορούν να διευρύνουν το νόημα της έκθεσης και να το εμβαθύνουν”.

Μετά την παραμονή τους στη Σάμο, οι δύο καλλιτέχνιδες θα δημιουργήσουν νέα έργα, που θα παρουσιαστούν στην έκθεση μαζί με παλαιότερα έργα. Πόσο εποικοδομητική ήταν η παραμονή τους στη Σάμο;

Η Μαρία Τσάγκαρη αναφέρει πως “ομολογουμένως είναι ένα από τα πιο ουσιαστικά ερευνητικά ταξίδια που έχω κάνει. Αυτό οφείλεται αφενός στο γεγονός πως έχω καταγωγή από το νησί, άρα ισχυρούς δεσμούς και μνήμες και μια εμφανώς στιβαρή γραμμή εκκίνησης. Αφετέρου αυτοί οι τόποι επιβεβαιώνουν πως οι ρυθμοί στις μεγαλουπόλεις είναι οι κύριοι εχθροί της ψυχοσύνθεσής μας.

Τα πράγματα στο νησί κυλούσαν ταχύτατα αλλά όχι βιαστικά, δίνονταν λύσεις με εντυπωσιακή αμεσότητα και ηρεμία που ολοένα αύξανε την παραγωγικότητα. Λίγο πριν την άφιξή μου είχα κλείσει μια μεγάλη βεντάλια ζητημάτων που άνοιξε μπροστά μου μετά την πρόσκληση και είχα επικεντρωθεί σε τέσσερα ερευνητικά ερωτήματα. Μέσα από διαφορετικές και πολλαπλές συνεργασίες με ντόπιους θεωρητικούς, ερευνητές, μουσικούς και τεχνίτες κατάφερα να εντοπίσω όσα έψαχνα και να προβώ στην επεξεργασία τους σε πολύ σύντομο χρόνο.

Τα έργα αυτονομούνται αλλά σαν σύνολο λειτουργούν ως ένα ανάπτυγμα βασισμένο σε μνήμες, ιστορίες και αφηγήσεις που περιστρέφεται γύρω από όλα όσα κληρονομούμε, πολύτιμες ύλες και αόρατα στοιχεία που σαν βάσεις διαμορφώνουν τα κύρια συστατικά της ταυτότητας μας, τις σχέσεις μας και τη στάση μας. Όλα αυτά, όσα δηλαδή μεταβιβάζονται διαγενεακά, ιδιοκτησίες, οικογενειακά και συλλογικά τραύματα, ιστορίες, πολιτισμικά ίχνη της γλώσσας, ερμηνείες και μουσικές μετασχηματίζονται σε μια γλυπτική εγκατάσταση, μια ταινία μικρού μήκους, μια ηχητική εγκατάσταση, μία φωτογραφία και μια εγκατάσταση που συνυφαίνοντας μνήμες και ιστορίες, αναπτύσσεται στο χώρο”.

Η Hera Büyüktaşcıyan με τη σειρά της προσθέτει πως: “το ερευνητικό μου ταξίδι στη Σάμο ήταν πολύ γόνιμο και έντονο. Κατά τη διάρκεια της παραμονής μου, δύο ήταν οι πτυχές που μου κίνησαν την περιέργεια να βουτήξω στα βάθη της. Η μία ήταν η ιστορία της βυρσοδεψίας στο Καρλόβασι και η άλλη ήταν η εξερεύνηση του μύθου του “Καπλανιού” που ενέπνευσε και το βιβλίο της Άλκης Ζέη με τίτλο «Το Καπλάνι της Βιτρίνας».

Με ενδιέφεραν κυρίως τα βυρσοδεψεία καθώς από τα τελευταία χρόνια άρχισα να εξετάζω τη μορφολογία του δέρματος, τους κύκλους και τις μορφές του δέρματος που αλλάζουν και να διαβάζω τη δυναμική της εξουσίας, της αρχιτεκτονικής και της ιστορίας μέσα από το σώμα και το γήινο.

Ήθελα να μάθω περισσότερα για την πτυχή της παραγωγής, τον αντίκτυπο και τη θέση της ως μια σημαντική βιοτεχνία για το εμπόριο που εξήχθη επίσης στη Σμύρνη, την Κωνσταντινούπολη και πολλές άλλες πόλεις της Ευρώπης πίσω στο χρόνο, καθώς η βιομηχανία βυρσοδεψίας στη Σάμο ήταν ακμάζουσα μέχρι που μειώθηκε στα τέλη του 20ου αιώνα.

Κοιτάζοντας όλα αυτά τα στοιχεία, διάβαζα για τα κύματα των ανθρώπων που εγκαταστάθηκαν στο Καρλόβασι μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή- οι οποίοι εργάστηκαν σε αυτά τα βυρσοδεψεία μετά την άφιξή τους, κάτι που έμμεσα βρήκε έναν παραλληλισμό μέσα στο μυαλό μου καθώς συντονίστηκε με την ιστορία του Καπλάνη. Μια αγριόγατα που πιστεύεται ότι κολύμπησε από τη Μικρά Ασία προς τις ακτές της Σάμου, όπου τελικά κυνηγήθηκε και κατέληξε ταριχευμένη σε ένα μουσείο, η οποία επίσης μπορεί να θεωρηθεί πρωταγωνίστρια στην ιστορική μυθοπλασία της Άλκης Ζέη.

Στο βιβλίο της Άλκης Ζέη, το Καπλάνι εμφανίζεται ως μια βαλσαμωμένη αγριόγατα που εκτίθεται σε μια βιτρίνα, με ένα μπλε και ένα μαύρο μάτι. Το μπλε μάτι ανοίγει σε στιγμές ευεξίας και το μαύρο κοιτάζει σε στιγμές έντασης και αναταραχής. Ενώ το βιβλίο σκιαγραφεί την άνοδο του φασισμού στην Ελλάδα πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η εικόνα του Καπλανιού και των ματιών του γίνεται σύμβολο ως ένα ευάλωτο κατώφλι μεταξύ, εξουσίας και ελευθερίας, παρουσίας και ελευθερίας και απουσίας, καθώς και την ευθραυστότητα του να είσαι ο «Άλλος», ενώ αντιστέκεσαι να νιώθεις άνετα στο πετσί σου.

Έτσι, η ιδέα του δέρματος και της πληγής βρήκε μια αντανάκλαση μέσα σε αυτά τα δύο στοιχεία που συνδέθηκαν σε δύο νέα έργα τέχνης με τίτλο: A Rehearsal for Changing Skin II και Icons for Tired Skin.

Το A Rehearsal for Changing Skin II είναι ένα γλυπτό έργο που είναι εμπνευσμένο από την ιστορία του Καπλανιού και εμφανίζεται ως μια αιωρούμενη πολυεπίπεδη μορφή που παραπέμπει στη φθαρτότητα του σώματος και σε όσα συσσωρεύει το δέρμα μέσα από τα ίχνη του χρόνου.

Και το Icons for Tired Skin– εμφανίζεται ως μια σειρά κολάζ από βιομηχανικά χαλιά και φωτογραφικές εκτυπώσεις με απεικονίσεις από εικονογραφίες στη μνημειακή αρχιτεκτονική της Κωνσταντινούπολης που εξετάζει την ιδέα της πέτρας, της πληγής και του δέρματος ως κέλυφος που σχηματίζει την εικόνα και πώς αυτές οι αναπαραστάσεις γίνονται μάρτυρες σε σχέση με τις αλλαγές εξουσίας.

Ποιο είναι όμως το αγαπημένο τους έργο της άλλης καλλιτέχνιδας;

Η Μαρία Τσάγκαρη εξομολογείται πως “είχα τη χαρά να γνωρίσω την Hera πριν λίγα χρόνια και έκτοτε έχουμε αναπτύξει φιλικές σχέσεις και έχουμε ήδη συνεκθέσει δύο φορές.

Η πρόσκληση από τις επιμελήτριες Κατερίνα Γρέγου και Ιόλη Τζανετάκη ήταν μια πολύ ευχάριστη έκπληξη καθώς με την Ήρα πιστεύω πως συνομιλούμε επί της ουσίας στον τρόπο προσέγγισης των πραγμάτων, στον τρόπο που κοιτάμε, ερευνούμε την ιστορία και την επανεξετάζουμε.

Αυτή την περίοδο στην έκθεση ΓΥΝΑΙΚΕΣ, μαζί, που παρουσιάζεται στο Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, σε επιμέλεια της Κατερίνας Γρέγου και της Ελένης Κούκου, τα έργα μας βρίσκονται αντικριστά και συνομιλούν. Δεν θα ξεχωρίσω ένα έργο αλλά θα ξεχωρίσω την αντίληψή της ως προς τον ρόλο της σύγχρονης τέχνης, την ισορροπία που διατηρεί μεταξύ των προσωπικών της βιωμάτων και των ιστορικών της αναφορών, καθώς και τον τρόπο που διαχειρίζεται τα υλικά σε σχέση με τις αναφορές της”.

Η Hera Büyüktaşcıyan προσθέτει πως “όλα τα έργα της έκθεσης συνδέονται μεταξύ τους θεματικά και γεωγραφικά με τις συγγένειές τους, καθώς και με τις αντιθέσεις τους στις διαφορετικές καλλιτεχνικές προσεγγίσεις. Έτσι, αντί για ένα συγκεκριμένο έργο τέχνης, πιστεύω ότι μοιραζόμενοι το ίδιο έδαφος με τη Μαρία με την οποία ανταλλάσσουμε εδώ και πολύ καιρό τις προσωπικές μας ιστορίες, τους τρόπους ανάγνωσης της μνήμης και του χρόνου, η έκθεση αποτελεί ένα πλέγμα διαφορετικών χρονογραμμών, ιχνών, θραυσμάτων ιστορίας και τρόπων αντίληψης αυτών των ιστοριών”.

Γιατί δε μαθαίνουμε από το παρελθόν μας και ποιος τελικά είναι ο ρόλος της Τέχνης;
Η Μαρία Τσάγκαρη λέει: “Η ιστορία μοιάζει συχνά με ένα παιχνίδι διαγραφής και επανεγγραφής και ενώ η εξέλιξη θα όφειλε να είναι συνοδοιπόρος της παρατήρησης, ούτε το παρελθόν ούτε και το παρόν μαρτυρούν κάτι τέτοιο. Όλα τα λάθη μοιάζουν να κινούνται πάνω σε κυκλικές ράγες και συχνά ξανάρχονται μπροστά μας πιο γρήγορα από όσο περιμένουμε.

H ιστορική αμνησία, η επιλεκτική μνήμη, η πολυπλοκότητα της ιστορίας, τα ελλιπή ή φθαρμένα εκπαιδευτικά συστήματα, η αντίσταση στην όποια αλλαγή και τα παγκόσμια συμφέροντα είναι απλά μερικοί από τους λόγους. Η αναγνώριση αυτών των φραγμών θα ήταν ένα σταθερό πρώτο βήμα για την υπέρβασή τους και μια ενίσχυση της αντίληψης πως τα ιστορικά μοτίβα συχνά οφείλουν να σπάνε κι όχι να κάνουν κύκλους γύρω μας.

Ζούμε σε καιρούς όπου τα τρέχοντα άνευ νοήματος γεγονότα αποκτούν πολύ μεγαλύτερο βάρος από τα ιστορικά μοτίβα. Το να βρει κανείς μια προσωπική σύνδεση, ένα μικρό νήμα, που ενώ σε τραβάει σου επιτρέπει να αντιληφθείς και να κατανοήσεις διαφορετικά την ιστορία, είναι ένας από τους ρόλους της τέχνης. Ακριβώς γιατί εκκινώντας από το προσωπικό βίωμα αποκτάς μια ευρύτερη προοπτική η οποία συχνά αντανακλά τις δικές μας ενέργειες στο παρόν και η τέχνη οφείλει να δημιουργεί τέτοια νήματα”.

Ίδρυμα Schwarz

Το Ίδρυμα Schwarz είναι ένας ιδιωτικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός που διοργανώνει και υποστηρίζει δράσεις που στοχεύουν στην προώθηση και ανταλλαγή ιδεών μεταξύ πολιτισμών και χωρών. Λαμβάνοντας υπόψη τους σημαντικούς μετασχηματισμούς στην Ευρώπη και τους νέους τρόπους σκέψης που απαιτούνται, οι πρωτοβουλίες του Ιδρύματος φιλοδοξούν να συμβάλουν στη διαδικασία επαναξιολόγησης της σχέσης της Ευρώπης με Ανατολή και Δύση.
Διοργανώνει και υποστηρίζει δράσεις που σχετίζονται με αυτόν τον γεωπολιτικό χώρο, ενθαρρύνοντας την σύγχρονη πολιτιστική παραγωγή, την έρευνα, τις δημοσιεύσεις και τις συζητήσεις σχετικά με νέους σχηματισμούς και τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας, Γερμανίας και άλλων ευρωπαϊκών χωρών και διεθνώς. Οι πρωτοβουλίες περιλαμβάνουν προγράμματα φιλοξενίας και υποτροφίες για καλλιτέχνες και ερευνητές, συναυλίες, εκθέσεις και εκπαιδευτικά προγράμματα. Επικεντρώνεται στον τομέα του σύγχρονου πολιτισμού, έχοντας όμως επίγνωση της ιστορικής παράδοσης και της συνεισφοράς της στην κατανόηση των τρεχόντων προβλημάτων και στην αειφόρο ανάπτυξη.