Γιατί οι ασθενείς στην Ελλάδα δεν έχουν άμεση πρόσβαση σε καινοτόμα φάρμακα

Συνέντευξη Τύπου όπου παρουσίασε 4 μελέτες που αφορούν στην πρόσβαση των ελλήνων ασθενών σε νέες, καινοτόμες θεραπείες, στη διαθεσιμότητα καινοτόμων φαρμάκων και στη δημόσια χρηματοδότηση για το φάρμακο, παρέθεσε ο Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ).

Λιγότερη φαρμακευτική καινοτομία στην Ελλάδα

Στην πρώτη μελέτη (Patients W.A.I.T. Indicator, EFPIA-IQVIA, 2023), φάνηκε ότι η φαρμακευτική καινοτομία έρχεται καθυστερημένα ή και ποτέ στη χώρα μας.

Πιο συγκεκριμένα, τα αποτελέσματα της έρευνας κατέδειξαν ότι:

• Λιγότερη φαρμακευτική καινοτομία φτάνει στους Έλληνες ασθενείς, καθώς 79 στα 167 νέα φάρμακα ήρθαν στην Ελλάδα το διάστημα 2019 – 2022, έναντι 90 στα 168 το διάστημα 2018 – 2021.
• Μάλιστα, τα μισά από αυτά είναι διαθέσιμα με περιορισμούς στην πρόσβαση από τους ασθενείς, καθώς διατίθενται μέσω ΣΗΠ και ΙΦΕΤ.
• Αναφορικά με το χρόνο που απαιτείται για την διαθεσιμότητα αυτή, για τα φάρμακα αυτά χρειάζονται 587 ημέρες κατά μέσο όρο από την ευρωπαϊκή έγκριση τους μέχρι να αποζημιωθούν στην χώρα μας. Ο χρόνος αυτός υπολείπεται κατά σχεδόν δύο μήνες (56 μέρες) από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο αλλά έχει βελτιωθεί κατά 74 ημέρες έναντι της προηγούμενης περιόδου.

Κύριες αιτίες μη διαθεσιμότητας και καθυστέρησης πρόσβασης σε καινοτόμες θεραπείες

Για πρώτη φορά παρουσιάστηκε μια μελέτη που συνδυαστικά με τη μελέτη Patients W.A.I.T. Indicator εστιάζει στις κύριες αιτίες μη διαθεσιμότητας των καινοτόμων φαρμάκων. Συγκεκριμένα:

• υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις κυκλοφορίας νέων φαρμάκων στην Ελλάδα λόγω του κριτηρίου 5/11, αλλά και του επιπέδου υποχρεωτικών επιστροφών για Ελλάδα, αλλά και χώρες όπως Κύπρο και Μάλτα.

Μελέτη IQVIA για διαθεσιμότητα νέων φαρμάκων στην Ελλάδα στο διάστημα 2020 – 2023:

• 329 νέα φάρμακα έλαβαν έγκριση από τον EMA από 1/1/2020 έως 31/12/2023 εκ των οποίων τα 221 είναι νέα καινοτόμα φάρμακα.
• Από τα 221 νέα πρωτότυπα φάρμακα, μόνο 43 (19%) είναι σήμερα διαθέσιμα και αποζημιώνονται στην ελληνική αγορά. Τα υπόλοιπα 178 (81%) δεν αποζημιώνονται.
• Από τα 178 φάρμακα που δεν αποζημιώνονται ακόμα στη χώρα μας, μόλις τα 35 έχουν πάρει τιμή, ενώ τα υπόλοιπα 143 δεν έχουν πάρει ούτε τιμή.
• Μόνο 5 από τα 35 (14%) νέα καινοτόμα φάρμακα που έχουν πάρει τιμή είναι βέβαιο ότι θα είναι διαθέσιμα στο μέλλον.
• Άλλα 46 από τα 143 (32%) νέα καινοτόμα φάρμακα μπορούν δυνητικά να γίνουν διαθέσιμα στο μέλλον.
• Το δεινό επιχειρηματικό κλίμα που διαμορφώνουν οι υπέρογκες επιστροφές έχει σαν συνέπεια το 53% των νέων καινοτόμων φαρμάκων να μην καταστούν κατά πάσα πιθανότητα διαθέσιμα για τους Έλληνες ασθενείς στο άμεσο μέλλον όπως κατέδειξε η μελέτη.

Ανανέωση στοιχείων της μελέτης με στοιχεία για το 2022 για τη Δημόσια χρηματοδότηση της φαρμακευτικής δαπάνης στη χώρα μας, έναντι άλλων Ευρωπαϊκών χωρών:

• Η Ελλάδα έχει απόκλιση 70 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ευρωπαϊκό Μ.Ο., ενώ είναι η μόνη χώρα που μείωσε τη συνολική (έξω & ένδο νοσοκομειακή) χρηματοδότηση του φαρμάκου το διάστημα 2013 -2022.
• Η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που μείωσε τη δημόσια νοσοκομειακή χρηματοδότηση για το φάρμακο σημειώνοντας απόκλιση 116 ποσοστιαίων μονάδων σε σύγκριση με τον Ευρωπαϊκό Μ.Ο. το διάστημα 2013 – 2022. Συγκεκριμένα, ο μέσος ευρωπαϊκός όρος είναι +89,6% και η Ελλάδα έχει υποχωρήσει κατά -26,6%.
• Αντίστοιχα στην εξωνοσοκομειακή δημόσια χρηματοδότηση η Ελλάδα έχει απόκλιση 56 ποσοστιαίων μονάδων από τον Ευρωπαϊκό Μ.Ο., καθώς ο μέσος όρος των χωρών της Ευρώπης κυμαίνεται στο +42,5%, ενώ η Ελλάδα βρίσκεται στο – 11,09%.
• Συγκρίνοντας τη συνολική (νοσοκομειακή και έξω-νοσοκομειακή) Δημόσια κατά κεφαλήν χρηματοδότηση του φαρμάκου για το 2022, η μελέτη κατέγραψε σημαντική υστέρηση -64% και -70% έναντι των χωρών της Νότιας Ευρώπης (ΝΕ) και Δυτικής Ευρώπης (ΔΕ) στη δημόσια κατά κεφαλή Νοσοκομειακή Φαρμακευτική Δαπάνη και υστέρηση -13% και -45% έναντι της ΝΕ και ΔΕ στη δημόσια κατά κεφαλή έξω-νοσοκομειακή Φαρμακευτική Δαπάνη. Στο σύνολο της Δημόσιας χρηματοδότησης του φαρμάκου η Ελλάδα είναι ουραγός έναντι των χωρών της Νότιας και Δυτικής Ευρώπης.

Συμπερασματικά, οι ανωτέρω μελέτες καταδεικνύουν με σαφήνεια ότι είναι επιτακτική ανάγκη να φέρουμε τη Πολιτεία και τη φαρμακοβιομηχανία γύρω από το τραπέζι και να οικοδομήσουμε κοινές λύσεις, ξεκινώντας από το σημαντικό έλλειμμα στην δημόσια χρηματοδότηση του φαρμάκου στην χώρα ,σε συνδυασμό με την βελτίωση της απόδοση της επένδυσης μέσω ελέγχων και χρήσης ψηφιακών εργαλείων.

«Θα πρέπει να διασφαλίσουμε τόσο την ισότιμη, καθολική και έγκαιρη πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στις νέες, καινοτόμες θεραπείες όσο και ένα βιώσιμο επιχειρηματικό περιβάλλον, ώστε οι εταιρίες του κλάδου να επενδύσουν ακόμα περισσότερο στη χώρα. Τα τελευταία χρόνια, ως ΣΦΕΕ, επιμένουμε στην υπογραφή ενός πολυετούς μνημονίου συνεργασίας μεταξύ της πολιτείας και της φαρμακοβιομηχανίας, το οποίο θα συμβάλει στην προβλεψιμότητα και τη διαφάνεια. Ευελπιστούμε ότι σύντομα θα προχωρήσουμε σχετικά, μετά και τις πρόσφατες ανακοινώσεις του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη», ανέφεραν τα στελέχη του ΣΦΕΕ.